CHRIST1LI4K-IIIST0IMSCII I!I, II.
Donderdag- 8 Februari.
1877.
HET
ZUIDEN,
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdao-
lVond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden franco2,
Enkele nommers- 0,07
Uitgever:
ALBERT WEDDING,
te
AIIDDELBURl 4.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
De volgende week moet voor het district Hulst.,
bij herstemming, gekozen worden een lid voor onze
prov. staten.
I Een man van onze beginselen, een man, die 25
^aren lid van den gemeenteraad te Neuzen, een man,
die vele jaren in verschillende polderbesturen heeft
gezeten, dijkgraat en voorzitter vau den nieuwen
Neuzensche polder is, een man dus van ervaring eu
van practi3che kennis de heer J. Lensen, komt
er in herstemming met den candidaat der Roomschen,
den lieer van Ongliena.
En nu spreekt het van zelf dat „het Zuiden" bij
deze herstemming partij kiest voor den man, dipn we
als een onzer medestanders kennen en waardeeren.
Begaat men in de districten, houdt het ons ten
goede als we zeggen, de dwaasheid om meer dan één
van christelijk historische richting candidaat te stellen
i en aan te bevelen, dan kan ons „Zuiden" hoogst
"Eoeilijk, slechts in enkele gevallen, zich doen hoo-
Iren. Namelijk alleen dan, wanneer de eene
van wege zijne meerdere bekwaamheden in het
oog loopend veel voor heeft bij den anderen
candidaat onzer richting, ('t Is waar, we kunnen in
elk geval de dwaasheid blootleggen, om er twee in
het krijt te brengen.)
Moest alleen op de capaciteiten worden gelet, dan
ware het minder moeielijk; maar er is geene partij,
die tegenwoordig niet in de eerste plaats, op de be
ginselen van den candidaat achtneemt.
Men moge dit betreuren; het is desalniettemin een
Wij betreuren echter het meest, dat het verschil
van zulke diepliggende beginselen ons vaderland zoo
imachteloos maakt, zoo verdeeld doet zijn.
Hoe jammerlijk ook, het is eenmaal zoo. En om
dat het zoo is, is ja ook al aan de verkiezing van de
leden der prov. staten te veel gelegen om het te kun
nen verantwoorden dat onze stemmen versnipperd, of
im bijzaken, die niet de beginselen raken, niet uit-
;ebraoht. worden.
Bij vernieuwing trad bij deze verkiezing, bij de
jerste stemming nl., de eenheid der roomschen tegen -
)ver de jammerlijke verdeeldheid der protestanten
ermanend en dreigend in het licht.
De eersten hebben wijselijk en terecht blijkbaar
de laatsten daarentegen op 4 a 5 candidaten
nne stemmen uitgebracht.
Dat de roomschen bij de herstemming op den
Onghena hunne stemmen zullen uitbrengen, is
uurlijk te wachten. Wat de moderne protestanten,
hun candidaat niet in herstemming konden krij-
nu moeten doen, is niet onze, maar hunne zaak
medestanders het gewicht ook van deze verkie-
te doen gevoelen, is het doel van ons schrij-
willen er hun op wijzen, dat met het oog
materieele belangen, die de prov. Staten
en te behartigen hebben, een bij uit-
jscli inensch in hun midden geene
^chade zou wezen.
Staten reeds zoo vele Hee-
ren, die we meer mannen der theorie dan der prak
tijk moeten heeten.
Gaarne en uit volle overtuiging erkennen we, dat
we de meer theoretisch ontwikkelden evenzeer behoe
ven. De practisch en theoretisch gevormden vullen,
ook in de prov. Staten, elkander aan; ze maken t e
zamen één voor hun doel zeer geschikt lichaam
uit. Zouden echter de practisch gevormden in onze
dagen niet te laag staan aangeschreven? Zou men, op
verschillend gebied, met de theorie niet te veel dwee-
pen Mannen van naam beginnen het te gelooven.
Maar nog meer dan onze provinciale stoffelijke, ook
onze hoogere politieke belangen staan bij deze ver
kiezingen op het spel.
Doorgaans vergeten de kiezers te veel: dat door de
prov. staten de leden der eerste kamer wor
den gekozen;
en dat de eerste kamer volstrekt niet meer een dood
lichaam is, waarvoor ze voor nog weinige jaren
in het publiek werd verklaard.
Ook deze kamer schijnt door den feilen strijd on
zer dagen uit haren slaap te zijn ontwaakt. Ze lijkt
zoo niet meer op de oude matrone, die uit haren aard
conservatief is, die ja wel eens pruttelen kan, maar
toch de kracht mist om te handelen. Ze heeft in de
laatste tijden, wij zouden haast zeggen in ieder zit
tingjaar, aan het ministerie en de tweede kamer
een teeken van leven, een votum van afkeuring ge
geven. Ze hief zelfs in hare laatste zittingen, in
zake de groote, de zoo belangrijke quaestie van
den dag, de opvoeding en het onderwijs, dreigender
dan de tweede kamer den vinger omhoog.
Ze liet meer dan eens het ministerie gevoelen, dat
eene (wij zeggen gerustelij k) rechtvaardige schoolwet,
dat eene wet, die niet de staatsheer-
s c h a p p ij maar het recht der ou
ders in hare artikelen schrijft hare revue niet
zou passeeren, door haar niet zou aangenomen
worden.
Nu is het wel waar, dat de tegen-candidaat van den
heer Lensen, zoowel als hij, tegen de staatssouvereiniteit
zal zijn gekant; doch het is ook waar, dat de roomschen de
souvereiniteit (al is het dan ook, gelijk het heet, ont
leend aan God) in de handen van een mensch zien
gelegd, wat wij, onder meer ten slotte ook staatsge
vaarlijk achten.
Boven cn behalve dit alles zal een ingezonden
stukje in dit nummer u doen zien, dat de keus
van de leden voor de prov. staten wel ter dege van
groot belang is, dewijl tegenwoordig door en in dit
besluiten worden genomen, waarbij aan per
sonen en lichamen gelden worden toegelegd, die ook
al weer van allen komen; doch ter bestrijding
van de heiligste overtuiging van velen, van
zeer velen worden g e-, worden mis bruikt.
Geen man van christelijk-historische beginselen
blijve thuis; de laatste kome in het gelid; om des be
ginsels wille uwe stem uitgebracht.
En de uitslag
Hoe die ook zijn moge! stemmen is plichtsbetrach
ting. We moeten eenmaal rekenschap geven, ook van het
gebruik der rechten ons door de Voorzienig
heid gegeven.
Middelburg, 7 Februari 1877.
Blijkens een bij het Departement van Koloniën ont
vangen telegram van den Gouv.-Generaal van Ne-
derlandsch-Indië is den 31sten Januari het navolgen
de uit Atchin aan de Indische Regeering bericht
De bij Koerong-Raja gedebarkeerde kolonne trok,
zonder tegenstand te ondervinden, over het gebergte
dat tusschen genoemden riviermond en Kwalla Loe
tot aan zee uitloopt, en vereenigde zich in den mor
gen van 28 Januari met de kolonne van kolonel Van
der Heyden. De reeds bij den vijand ontstane paniek
werd daardoor aanmerkelijk vermeerderd. Geheel
Lamnga werd den 29sten Januari verlaten gevonden en
daarop bezet. Den 30sten werd opgerukt naar Lam
bada, de voornaamste versterking van Toekoe Paija,
waar vroeger het 8ste bataljon het hoofd stootte. De
ze versterking werd na hevigen tegenstand genomen
en bezet, waarbij 12 stukken geschut veroverd werden.
Van onze zijde telde men 4 gesneuvelden en 10 gewon
den. De gezondheidstoestand was gunstig.
Een bij het Departement van Koloniën ontvangen 1c-
legraiM van den Gouverneur-Generaal van Neder-
landsch Indië bevat het bericht, dat de generaal-majoor
Diemont den 31sten Januari naar Kotta-Radja is te
ruggekeerd, aangezien door de bezetting van Kwalla-
loe, Lamnga en Lambada de verlangde kustlijn in
ouze macht was gekomen. Drie schoeners, 22 stukken
geschut, 14 vaten patronen, eenige zakken kruit en
verschillende wapens van den vijand waren buit gemaakt.
Nog wordt vermeld dat de luitenant Roest van
Liraburg den 28sten Januari een schampschot aan
het hoofd bekwam, en dat de kapitein van het
Britsch-Indische leger Lockhardt (die met vergunning
van den Gouverneur-Generaal de krijgsverrichtingen
medemaakte), bij Lambada door een matten kogel
aan het scheenbeen gekwetst werd.
De Tweede Siamei» der Staten-Generaal heeft
Maandag eene zitting gehouden, waarbij de reeds aan
onze lezers bekende wetsontwerpen zijn ingekomen.
Tot voorzitters der afdeelingen werden gekozen de
heeren de Vries, de Roo van Alderwerelt, Kappeyne
van de Coppello, Fransen van de Putte en Messchert
van Vollenhoven. Thans houden de afdeelingen zich
bezig met het onderzoek van het wetsontwerp op het
lager onderwijs. De lieer A. Kuyper was in de zitting
aanwezig en werd door verscheidene leden met zijn
aanvankelijk herstel geluk gewenscht.
De Kamer van koophandel en fabrieken te ."SSiUl-
delEiass'g heeft van den minister van binnenland-
sche zaken antwoord ontvangen op de bekende
bez.varen door de Kamer ingebracht tegen de dicshst-
rcgclaisg van den staatsspoorweg. De minister
meent dat nu reeds verbeteringen aangebracht zijnen
stelt zich voor de verdere bezwaren tot een punt van
overweging te maken. De Kamer, zich niet kunnende
tevreden stellen met dit antwoord heeft besloten den
minister een Dader adres toe te zenden en tevens het
oorspronkelijke en het nu volgende adres aan de le
den der tweede kamer te doen toekomen, met verzoek
om hare tusschenkoinst te willen verleenen tot weg
neming van grieven.
Voor den bouw der kweekschool tot vormino-
van christelijke onderwijzers te Doetinchem, ter na°-e-
dachtenis van wijlen mr. G. ftrocaa vasa Praai*
sici'ea», is zooveel ingeschreven, dat de oprichting-
voor een goed deel verzekerd is, zoodat men het plan
heeft in Maart a. met het bouwen te beginnen.
Men vraagt alsnu nog dringend om een gift voor
ééns, ter gebeele voltooiing van het gebouw, en tevens
een jaarlijksche contributie voor de instandhouding-
der kweekschool, die men zoo gaarne zou zien, dat
