CHRISTILIJR HISTORISCH BLAD.
Dinsdag- 30 Januari.
1377.
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag-
ond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden franco2,
Enkele nommers- 0,07
Uitgever:
ALBERT WE DDI ivGr
te
MIDDELBURG
Prtjs der Advertextiëx:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, 29 Januari 1877.
Wekelijksch overzicht van de
christelijke pers.
^ot uitbreiding van de wet, houdende maatregelen
tegengaan van overmatigen arbeid en venvaarloo-
van kinderen, is bij het departement van Justitie
^.wetsontwerp in bewerking; maar alvorens deze
tsvoordracht vast te stellen wensckt de minister het
voelen van de Kamers van Koophandel en Fabrie-
u over sommige hoofdpunten te vernemen. De
nister vraagt o. a. behoort de wet aan kinderen,
ïgelieden en vrouwen jaarlijks, gelijk in Engeland,
ïige vrije dagen te verzekeren, hetzij met, hetzij
ader behoud van loon Een inzender in de Stan-
lard beantwoordt die vraag bevestigend. Door den
hepper zijn de nacht en den Rustdag als tijden
n ontspanning geschonken, maar daarenboven heeft
inensch die lang en hard werken moet aan eenige
tspauning wel behoefte. Deze vr.iag staat in het
uwste verband met de kermis-afscliafling. Enge-
ïd is ons op dat gebied voor. Men gevoelt daar
t bezwaar, dat er in gelegen is om de arbeiders
durende 300 dagen van het jaar, (le dag van 12
en en meer, op te sluiten in fabrieken; daarom
eft men hun, behalve de erkende feestdagen, nog 8
lve of 4 heele dagen vrij, tusscheu 15 Maart en 1
:tober. In ons land kent men, behalve misschien
zeer enkele fabriekanten, geen vrijen of zoinerschen
g en daarom is de kermis bij ons de eenige uit—
anuing.
Na in herinnering gebracht te hebben dat de
ïckten over de natuurlijke vruchten der beginselen,
sedert een halve eeuw op het vaste land van Eu-
pa heersckende zijn, ook onder de liberalen luider
irden, geeft de Stasidaard een citaat uit het
•ste nöriF&er van de Stemmen over Staatkundige en
latsckappelijke vraagstukken. Regeeren zegt die
irijver, moet het niet zijn, kracht en zedelijken in-
>ed van zich doen uitgaan; moet het niet zijn, met
izijdestelling van alle zelfzuchtige oogmerken over
wezenlijke belangen te waken van hen, die aan
ze zorgen zijn toevertrouwd Moet het niet zoo
dat het volk, zonder blinde gehoorzaamheid, in
n regeeringspersoon zijn meerdere, zijn ware leidsman
^dekt Niet naar eene partij, welker bestaan ten al-
t tijdein de lucht hangt moet het ministerie Heemskerk
mrdeeld worden, maar naar den zedelijken standaard,
men recht heeft de regeering te stellen. En daar-
ar beoordeeld, bestond er in onze hedendaagsche
iderlandscbe maatschappij geen jaramerlijker ver-
lijnse). Dat spelen met beginselen, dat opnemen
wijn kabinet van de tegenstrijdigste elementen, die
[lit, die in alles doorstraalt, om voor zich zelf te
[ven voordeel trekken van de verdeeldheid der
fc-ale partij, zulk eene regeering kweekt lafhartige
prs niet minder dan laaghartige spotters. De re-
■Tng neemt den schijn aan van onpartijdigheid,
I zitting in haar kabinet te geven aan verschil-
B nuancen der politieke denkbeelden in
B grond der zaak verkankert zij de natie. Zij
Hdeert. op de zedelijke zwakheid en karakter-
Heid der menschen. Zij is niet in staat iets grootsch
Hszielen, waar zij zelf zoo klein is en zoo op de
Hieid der menschen bouwt. Na deze vermelding
^nlc StandaardHet is alleen aan gemis van ze-
^■n zin bij het volk zelf te wijten, dat eene regee-
■als deze zich staande houden kan. De minister
^ftkerk is de ware uitdrukking van den alge-
standaard van hel zedelijk leven bij het
^^^eel van ons volk. Grooter zou de verdienste
^fciing zijn, indien ze vergezeld ging van
K^het geneesmiddel. Hij verwacht
B^cn, en schijnt de kracht niet
^B^oof in Jezus Christus, den
^kiïten, ontspruit. Er is een
volk onder en achter de kiezers, dat aan zijn ideaal
tijdelijke goederen heeft leeren opofferen, den moed
heeft onafhankelijk te zijn tegenover eene overheid,
voor wier zedelijke kracht het geen eerbied koestert;
een volk dat in den strijd voor 't geen het voor
waarheid en recht houdt, zich geleerd heeft te ont
doen van vele oude, onchristelijke overleveringen, en
zijn kracht niet meer zoekt bij overheid, staat of re
geermacht, maar bij het geloof in God alleen; een
volk, dat beseft dat de hoogste Waarheid den gelde-
lijken steun van eene der waarheid dikwijls vijandige
macht, niet behoeft en daarom van den staat slechts
gelijkheid vraagt; een volk, dat ondanks de tegen
werking van al wat machtig is zelf handelen kan, en
zich oefent in de kracht en lust, om in eigen be
hoeften te voorzien; een volk dat niet in ijdel gepraat
over het maken van wetten, maar in het zelf uitvoe
ren der wetten, in waarachtige zelfregeering de volks
vrijheid tot werkelijkheid tracht te brengen; een volk,
in één woord, waarvan eens gezegd zal worden, wat
van de Engelsche puriteinen is gezegd, die ook in hun
tijd gehaat en veracht waren, dat zij door plichtsbe
trachting en hun diep gevoel voor de Godheid, hun
land hebben bevrijd van de verdorvenheid zijner
meesters en de verslapping der zeden. Indien aan de
edelen en aristocraten de oogen voor dat volk eens
opengaan, indien hun de vrijheid, waarvoor dat volk
strijdt, de vrijheid om zich ielf te zijn, bekoort, dan
behoeft aan de toekomst van het Nederlandsche volk
nog niet gewanhoopt te worden.
Aan het slot van een ingezonden stuk
over het onderwijs in het Wageningsch
Weekblad zegt de redactie:
Toch sluiten we met de opname van bovenstaand
schrijven onze rubriek van Ingezonden Stukken voor
bijdragen over de schoolquaestie. Een courant zou
zijn abonné's en een christeninenscli zijn geur en
fleur verliezen, als men van niets anders hoorde dan
van de schoolquaestie voor en de schoolquaestie na.
We spraken bijna nooit iemand die er niet van walg
de. En ware er nog eenig vooruitzicht, dat we met
een drietal kwade maanden er door waren, enfin, we
zouden met een zucht door den zuren appel heenbij-
ten. Maar de wet van Heemskerk was door de par
tijen al geoordeeld, eer ze was ingediend. Geen en
kele barer, die haar niet afkeurt en venvenscht. Van
wat toegeven en 't zoeken van een schikking wil schier
niemand iets weten. Ieder moet 't onderste uit de
kan hebben. En daarom ook zullen we 0112e eigen
hoofdartikelen over dit treurig onderwerp zooveel mo
gelijk bekorten. Als de wet zal gevallen, 't tegen
woordig ministerie afgetreden, een nieuw ministerie
benoemd, de verkiezingen gehouden zullen zijn en een
nieuwe onderwijswet weer aan de orde is gesteld, dan
zijn we nog even ver als tlians. Zoowel op 't gebied
der militaire defensie als op dat van 't lager onder
wijs schijnt Nederland veroordeeld te zijn tot mach
teloosheid. Men moge daarover met ons treuren,
maar 't feit moet erkend worden.
Arbeid adelt. Werkt terwijl het dag is, want de
nacht komt waarin niemand werken kan. Deze ge
dachten hielden ons bezig, toen we jl. vrijdag avond
vertoefden in de zaal waar gewoonlijk de Jtoai-
ffcliiigs-vei'CCBiigïaig te Middelburg onder de
zinspreuk Rom. I 16 hare bijeenkomsten houdt. Zij
had belangstellenden en vrienden genoodigd om op ei
genaardige wijze haar 17jarig bestaan te herdenken. Zij
weuschte proeven te geven van hetgeen door haar
gedaan wordt. Over gemis aan belangstelling had ze
voorwaar niet te klagen, de temperatuur in de stamp
volle zaal hverde een, misschien voor velen onaange
naam, contrast op met de storm en regenvlagen
daarbuiten. Maar die de rnarseh gewaagd had, be
klaagde zich zeker niet. Het programma bood rijke
verscheidenheid aan. Nu eens werd een lied, dan
eens een psalm of gezangvers door de jongelingen
onder begeleiding van orgelmuziek ten gehoore ge
bracht, dan werd een dichtstuk vau eigeu fabricage
of van een onzer bekende dichters voorgedragen. De
eere-voorzitter deed verschillende mededeelingen,
waaruit de aanwas der vereenigingen in alle landen
van Europa, tot zelfs in Zweden toe, bleek, terwijl
ds. Rijnders met eenige woorden van opwekking en
vermaning deze bijeenkomst sloot.
Indien er een wensch is, waarmede we bovenal
instemmen, dan is het die van ds. Rijnders, dat wel
dra, op een of andere wijze, in Middelburg een
gebouw moge verrijzen, dat als middelpunt van chris
telijke werkzaamheid te beschouwen iseen gebouw
degelijk en waardig, al is het dan ook wat minder
sierlijk als zoo menig jeneverpaleis; een gebouw
waarvan niet alléén genot maar ook werkzaamheid
het devies is. Meer dan elke andere vereeniging is
het de taak van deze de verborgen krachten die op
elk gebied in de christelijke gemeente schuilen tot
ontwikkeling en zelfbewustheid te brengen het uit
gebreide terrein van onderzoek worde, zij het dan ook
in beginsel, door haar betreden; al wat lieflijk is en
welluidt worde door haar gekweekt, en dan zal
bloei van eigen kring en bate voor het Koninkrijk
Gods de schoone vrucht dier werkzaamheid zijn.
Met belangstelling verneemt men dat door het ge
meentebestuur van Goes een acïi*es is ingediend aan
den Minister van Binnenlandsche Zaken met het drin
gend verzoek, alle pogingen te willen aanwenden, die
kunnen strekken tot, het overnemen van de spoorweg-
lijn Roosendaal-Breda (Grand Central Beige) dooi
den Staat der Nede-landen. De goede exploitatie van
de lijn Rotterdam en Duitschland naar Vlissingen
hangt daarvan geheel af. Vooral ook de stoomvaart
op Engeland is daarbij ten nauwste betrokken.
Zoolang het gedeelte van den Grand Central Beige
op Nederlandsch grondgebied niet te gelijk met de
geheele zuiderlijn door één zelfde maatschappij wordt
geëxploiteerd, zal men voortdurend aan allerlei mis-
rekeuingen bloot staan. Het hooge goederen-tarief
Yenlo-Ylissingen, op welks vermindering de Kamer
van Koophandel alhier reeds zoo herhaaldelijk, en
met recht, heeft aangedrongen, is daarvan voor een ge
deelte eveneens afhankelijk. Zijn voor Amsterdam,
Rotterdam en Dordrecht dc tarieven gelijk, ofschoon
die plaatsen niet op gelijken afstand liggen van dc
Duitsche grenzen, dan moet billijkerwijze ook Vlis
singen in die handelscombinatie opgenomen worden.
Met betrekking tot het koninklijk besluit, waarbij
de ïn- en doorvoer van buitenslands van schapen,
bokken en geiten wordt verboden, schrijft men uit
Londen aan de N. R. Ct.
Zooals bekend is, moet het vee van Duitschland,
Frankrijk en België hier te lande aan de landings
plaats geslacht worden. Het Engelsch gouvernement
han aan de Nederlandsche Regeering tijd gegeven van
den 18 tot den 20 dezer, om den in- en doorvoer
van die landen te verbiedenals wanneer Hollandscli
vee onder het bevoorrechte zouden blijven.
H"t Nederlandsch gouvernement heeft evenwel daar
mede gedraald tot den 23 dezer. Op dien dag, in
den namiddag, kwam eene dépêche bij de Engelsche
Regeering, meldende, dat eindelijk de in- en doorvoer
van vreemde schapen door Nederland verboden was.
De Engelsche landbezitters en vele partikulieren
hadden dagelijks de Privy Council aangemoedigd 0111
Nederlandsch vee ook te slachten aan de landings
plaats. Ook sommige dagbladen drongen daarop aan
en in de Times van den 23 dezer verzekerde dc lieer
James Adams, dat er reeds orders van den Privy
Council uitgegaan waren, om ook het Nederlandsch
vee voortaan aan de landingsplaats te slachten. Aan
de onvermoeide pogingen van den Nederlandschen
gezant en den konsul-genevanl heeft men het echter
te danken, dat het Nederlandsche vee overal in Enge
land mag ingevoerd blijven.
