CHRISTELIJK-
Zaterdag 9 December.
W°. 70.
1876.
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden franco2,
Enkele nommers- 0,07
Uitgever:
ALBERT WEDDING,
TE
klDDELBURG.
Prijs der Advertentiën
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
AGENTENde heeren P. G. de Vey Mestdagh to^ Vlissinge, M. de Jonge Jz. te GoesJ. van der Peijl te Neuzen.
In de laatste jaren is er zeer veel gedaan op
ons Walcheren om bloei en welvaart te bevor
deren, om van de plaatselijke gelegenheden partij
te trekken. Lands- en gemeentebesturen heb
ben daarvoor groote sommen uitgegeven of be
schikbaar gesteld. Geen moeite wordt ontzien
om landgenoot en vreemdeling opmerkzaam te
maken op het reeds aanwezige, en op de voor
verdere uitbreiding aan handel en verkeer bij
voorbaat opengehouden ruimte. Wel niet zoo
spoedig als men aanvankelijk droomde, maar
toch in toenemende mate wordt aan de alom
verspreide uitnoodigingkomt, ziet en gebruikt,
gevolg gegeven. Met dankbaarheid zal eenmaal
het nageslacht zien op de ontwerpers van Wal
cheren s handelswegen, op de baanbrekers, die
er het eerst gebruik van hebben gemaakt, op de
mannen, onder wier bestuur en leiding^ooveel
is tot stand gebracht-
Iets is er echttjj, waarvan geen partij wordt
getrokken, dat door overheden en industriëelen
erg wordt veronachtzaamd. Wat men zich ook
van anderer ervaring in handel, nijverheid, ad
ministratie, bouwkunde enz. moge ten nutte
maken, dat ééne, dat men had, en voor een
groot deel nog heeft, wordt hier nutteloos ge
acht, terwijl men het elders standvastig bewaart,
met moeite zoekt te verkrijgen,
Men verwerpt de Zondagsrust, de Zondags
heiliging.
Juist nu te Genève (28 Sept.—2 Oct.) een
congres is gehouden door 400 personen uit bijna
alle landen over de inachtneming van den Ohriste-
lijken Rustdag, juist nu men in Duitschland
op verschillende plaatsen bijeenkomsten houdt
om de verdwenen Zondagsrust in eere te her
stellen, juist nu tal van geneesheeren den
rustdag volgens de regelen der gezondheidsleer
voor mensch en dier hoog noodig verklaren,
juist nu hooggeplaatste staatsliedeu den rustdag
als eene weldaad voor het volk prijzen, juist
nu voorname fabriekanten het uitspreken, dat
hunne werklieden bij zesdaagschen arbeid, afge
wisseld door een rasidag, meer en beter werk
Ken dan bij gestadig doorwerken, juist nu
^iraudpunt, waarin de kunst en de nij-
yereld onlangs samenvloeiden tot
ink en wedstrijdde wereldten-
jhia, de Zondagsrust schit-
üist nu op die ten-
istdag
niet met de ervaring van zooveel bevoegden,
werpt men weg, wat men niet zoo gemakkelijk
kan terug krijgen, laat men een stroom los, dien
men slechts met veel moeite zal kunnen af
dammen
Wie heeft niet met smart gehoord, dat men
op Zondag hamerde en vijlde, niet aanschouwd
dat men laadde en loste, alsof het volle werkdag
ware Wie heeft niet gegloeid van verontwaar
diging, toen men te Middelburg, juist aan den
weg, dien meer dan de helft der bezoekers van
de Oost Kerk passeeren moesten, drie Zondagen
achtereen heeft gewerkt? Om het altoos in
dringende water te keeren Neen, met de
stoomliei heeft gerammeid zoo hard het kon
Wie had ooit kunnen gelooven dat de overheid
dat, daar, toen zou hebben toegelaten? Er wordt
niet op Zondag gewerkt dan wanneer het noo
dig is Eigenlijk beteekent dit niets anders dan:
wanneer een menschdien men ontziet, het toil.
NoouTg^aar, force majeure" bestond er niet,
slechts winstbejag, kwalijk begrepen eigenbe
lang. Daarvoor moeten werkliedeu, die op dit
punt hunne werkgevers te veel naar de oogen
zien, genoopt (van dwang of bedreiging kwam
ons niets zekers ter ooren) om een loon te ver
dienen, waarop geen zegen rust, om zich aan
't lichaam te kort te doen, om hun gezin een
slecht voorbeeld te geven, om zich te bezondi
gen voor God!
Heeft men, vooral te Middelburg tusschen 30
Juni en heden, nog niet geleerd dat overhaasting
niets baat? Heeft men nocit gezien, dat na zulk
een drukken Zondag een veel kleiner getal werk
lieden 's Maandags loom den arbeid voortzetten?
Heeft men de met zooveel overhaasting geloste
schepen daarna nooit één dag te lang laten lig
gen? Is, orn een paar voorbeelden te noemen,
de zoogenaamd gewonnen tijd bij het werk aan
het dok niet weder verloren; is de Mary zoo
spoedig in zee geweest? De Heer regeert, ook
door middelen.
Gevoelt de werkman niet dat zijne krachten,
ondanks opwinding door jenever, door zondags-
arbeid worden overspannen, s> overtuigd" zoo als
het in de volkstaal heet? Gaat het hem en zijn
gezin er te beter om
De overheid erkent eenigermate den rustdag:
kantoren zijn gesloten, andere hebben beperkte
dienst, maar in de middelen van vervoer gaat zij
voor in 't verkeerde. In het haastige gejaagde
Amerika rust zelfs de locomotief en zijn drij
ver", de maildienst op Engeland heeft zon
dagsrust. Dit geeft j stof tot nadenken,
l -.1. t*l n
voor ontspanning" van den werkman op Zon--
dag. Wij antwoorden: dat veel wordt gedaan
of toegelaten om de zondagsr-asi illusoir (ijdel
en denkbeeldig) te maken, althans het met-
werken niet aan het ware doel te doen beant
woorden. Jenevertapperijen van allerlei gehalte
mogen dien geheelen dag door geopend zijn.
(Als een staaltje van vooruitgang zij gemeld
dat van de vier voltooide huizen aan den sta
tionsweg er drie aan Bacchus zijn gewijd.) Volks
vermaken worden georganiseerd. Prachtige ge
legenheden voor de dochters der werklieden om
kennismakingen aau te knoopen. Allergeschikt
ste middelen om het op den rustdag gewonnen
geld dadelijk te verteren, 'tis toch extra! Er
wordt niet aan gedacht om zondags?N/s< met
zondagsheiliging te doen samengaan. Wel weet
elke baas of werkgever dat de werklieden, die
den zondag heiligen, de slechtste niet zijn. Wel
spreekt, meer dan men denkt, de stem des ge
wetens, maarJongens, mijnheer heeft
gezegd dat Zondag zal gewerkt worden, dus ik
wacht je allen."
Lezer, aan U de beantwoording der vraag,
die wij hierboven schreven. Wat doet gij aan
de oplossing daarvan
Middelburg, 8 December 1876.
Ter provinciale griffie van Zeeland, in de abdij te
Middelburg, liggen ter lezing de voorwaaBMtcii,
waarop door het Departement van Marine op den 13
December aanstaande, zal worden aanbesteed
lo. de levering van uitrusting-goederen, enz.
2o. op den 15 December de levering van gerookt
"spek en witte zeep.
3o. op den 19 December aanstaande, liet maken
en leveren van een ijzeren kustlichttoren.
De Kamera van koophandel eai fabric-
kesB te Middelburg en Vlissingen hebben een goede
daad verricht. Zij zijn de tolken geweest van de er
kentelijkheid der Zeeuwen voor de vorstelijke onder
steuning door Z. K. H. prins Hendrik op nieuw aan
de maatschappij Zeeland betoond. De prins heeft
door zich borg te stellen voor het kapitaal, door ge
noemde maatschappij ter leen gevraagd, eene daad
gedaan, welke getuigt èn van de warme belangstelling
in de ontwikkeling der Zeeuwsche zeehaven én van
het ongesehokt vertrouwen in het welslagen van deze
jeugdige, grootscbe ondernemeng. Het is gewis ook
aan Z. K. H. aangenaam geweest door woorden (van de
Kamers van Koophandel) en door daden (het voltee-
kenen der leening in weinige dagen) blijken van er
kentenis en medehulp te ontvangen.
Bij de gisteren plaats gehad hebbende aaube-
&tc<Ba3Bg door het polderbestuur van Walcheren van:
glooiing van Zuilenbazalt en Doornikschen s'een aan
den Westkapelschen zeedijk was voor beide perceclen
de heer D. van Male te Breskens de minste inschrij
ver. Het eerste perceel voor f 7478 en het tweede
*r /~iP GA1Q