furti, Echoot en lending.
GEMENGDE BERICHTEN.
BUITENLAND.
Zeeawsche Brieven.
aan de betrokken ambtenaren van liet openbaar minis
terie gegeven instructiën, in verband met het arrest
van den Hoogen Raad van 29 October 1875. Naar
aanleiding van die processen-verbaal zal eene nieuwe
tusschenkomst des rechters noodig zijn."
Door het bestuur der cSïristelSjke normaal
school voor onderwijzeressen te Zetten, de
jongste stichting van wijlen ds. O. G. Heldring, is
eene circulaire gericht tot onze christelijke landgenoo-
ten. Die school, welke reeds vele goede vruchten
heeft "afgeworpen, gaat gebukt onder een schuldenlast
van f 5000 en een jaarlijks tekort van f2300.
Met vertrouwen op de milddadigheid van belang
stellenden deelt het bestuur dezen staat van zaken
mede.
Door den heer J. Schippers, hoofdonderwijzer eener
openbare school te 's Gravenhage, werd in een der
jongste nummers van de N. R. C. de mededeeling
gedaan, dat de Haagsehe diaconie door te dreigen
met onthouding van bedeeling hare scholen zoekt te
vullen. Handelwijzen gelijk in 1874 o. a. plaats had
den, toen eene weduwe genoemden onderwijzer onder
het storten van tranen betuigen kwam, dat hare kin
deren van de openbare af en op de diaconie-scholen
moesten, noemt de schrijver de gewclciisdwasag
der anti-revolutionairen.
In het heden ontvangen nommer der N. R. C.
ontkent de heer E. N. de Brauw, advocaat-diaken
te 's Hage, en als zoodanig in de jaren 187374
en 75, belast met de leiding der N. H. diaconie ten
stelligste, dat er ooit den minsten dwang is uitge
oefend. Van de 677 kinderen die in '74 de scholen
der diaconie bezochten, waren er slechts 100 van be
deelden onder, en dat terwijl onderstand werd verstrekt
aan 420 hoofden van gezinnen, wel een bewijs dus
dat van pressie geen sprake was.
Beroepen tot pred. bij de N. H. G.
Dirksland A. van Giïcllniijzcti
Westmaas
Vuursche
Hilversum
Andel
's Gravenpolder
G. van Dis
J. van Wisselingh
W. R. Ka'shoven
A. F. Simons
C. van Dis
Bedankt voor het beroep tot pied. bij
Oene door E. A. Lasomlcr
Geldermalsen Scli. tol Pcnrscni
Dinteloord A. E. v. (I. Dassen
t>i-v -1- f"1
Wormerveer S. A. v. <1. Hoorn
Aangenomen het beroep tot pred. bij
Zegwaard door P. Mt'dema
Bedankt voor het beroep tot pred. bij
Edam P. Mcdema
Ambt VoUenhove W. Dicnicr
Beetgum Schops
te
Overschie.
candidaat.
Antwerpen.
Ede.
Oud-Alblas.
candidaat.
de N. H. G. te:
Oldebroek.
Helvoirt.
Harmeien.
rt i -
Breu kelen,
de C. G. G. te:
Sexbierum.
de C. G. G. te:
Sexbierum.
Dokkum.
Deventer.
Gansch Wemeldinge gaf jl Vrijdag blijken van
vreugde en belangstelling, daar het eene halve eeuw
geleden was, dat de heer M. N. de Broeken zich als
geneesheer in die gemeente gevestigd had.
De bewoners van de Raamsteeg te Leiden heb
ben de vlag uitgestoken, omdat gister een begin is
gemaakt met het afbreken der schutting, die drie en
een half jaar om de Ruïne gestaan heeft, ten einde
er een akademie-gebouw en een museum van natuur
lijke historie te stichten.
Het hoofdbestuur der Hollandsche maatschappij
van Landbouw heeft op voordracht der commissie
uit het hoofdbestuur, die de examens in landbouw
kunde in 1876 in de provinciën Noord- en Zuid-
Holland heeft bijgewoond, de gouden medaille der
maatschappij toegekend aan den heer J. Ch. Bormel,
hoofdonderwijzer aan de christelijke school te Alkmaar.
Op de brug tusschen Harten- en Reestraten te
Amsterdam, werd Maandagavond, omstreeks half elf,
een jongeling van 25 jaren plotseling door een per
soon aangevallen, en met een mes ernstig onder den
rechterarm gekwetst. Terwijl de gewonde bij een
apotheker de eerste geneeskuudige hulp verkreeg, koos
de dader het hazepad. Hij liep de Reestraat dooi
en sprong aan de Prinsengracht tc water maar het
duurde niet lang of hij was weer op het droge. Het
politiebureel op de Noordermarkt opende spoedig
zijne deuren voor den misdadiger. De gewonde
werd per raderbaar naar het Gasthuis vervoerd. De
dader is een slepersknecht, ruim dertig jaren oud.
Hij had den getroffene nooit te voren gezien en weet
geen rekenschap te geven van zijne woede tegen den
Deie toch 'TÏSQ3 toestand heden namiddag redelijk
X hot tot stand kgTïfeirttci' wjük en
wat hij heeft gedaan, of waarom hij het heeft gedaan.
Van zijn sprong in het water, zegt hij zich niets te
herinneren. De verklaringen omtrent den toestand,
waarin de man verkeerde, of hij al dan niet dronken
was, loopen uiteen.
Te Onderdendam werd iemand, die zich in be
schonken toestand in een herberg bevond, de deur uit
gegooid, waarbij hij zich de bedreiging liet ontvallen
dat dit grapje den herbergier duur zou te staan ko
men. Kort daarop gaat een ander persoon de deur
uit eu nauwelijks buiten zijnde, wordt hij aangevallen
en links en rechts met een mes zoo deerlijk gewond,
dat geneeskundige hulp moest ingeroepen worden.
Een tweede, die ter hulp was toegeschoten, werd almede
met messneden overladen, doch verkeert in niet zoo
gevaarlijke toestand als de eerste. De dader heeft
het hazepad gekozen.
Twee menschen, die naar het schijnt behoefte
aan geld hadden en voor wie de eerlijke weg om het
te verdienen te lang viel, Boer van Rotterdam en
Spijkman van Vlaardingen, werden Zaterdag in hech
tenis genomen. De eerste had te Rotterdam kosthui
zen voor de handwerksklasse opgericht, de tweede
dreef handel te Vlaardingen. De eene firma trok
op de andere wissels, welke door een Arasterdamsche
firma werden geaccepteerd. Later volgen andere on-
derteekeningen, totdat ten slotte de Arasterdamsche
firma argwaan kreeg, een onderzoek instelde en de
treurige ervaring opdeed, dat ze duizenden guldens
had verloren, want de handteekeningen waren valsch.
De bekende Klaas Ris te Amsterdam, die door
de firma H. E. van Gelder en Zonen voor het alter
natief geplaatst was zich te onthouden van de volks
beweging, aan welker hoofd hij zich in den kaatsten
tijd weder had gezet, of zijn betrekking als zuaguio-
lenaarsknecht vaarwel te zeggen, heeft, naar de Amst.
Ct. meldt, besloten, zich aan de zoogenaamde „volks
zaak" te wijden, en Zaterdag-avotul zijn ontslag als
werkman gekregen, dat hem eervol gegeven is.
Voor eenige jaren vernam vorst Bismarck dat
op een zijner goederen, waar hij slechts zeer zelden
kwam, ook des Zondags gearbeid werd. Terstond
schrijft hij aan zijn rentmeester„Dat moet ophou
den!" De rentmeester antwoordde: „De menschen
kunnen niet'anders, als ze de gansche week op uwe
goederen arbeiden moeten, dan blijft hun geen ande
ren tijd, om hun eigenen akker eu tuin te bewerken,
dan des Zondags." Daarop zond Bismarck het vol
gende bescheid„Ik wil niet dat men op mijne
goederen God ontroove wat zijn is. Er moet iets op
gevonden worden. Als mijne arbeiders eenen eigenen
akker te bebouwen hebben of als hun koorn rijp is
en er iets te oogsten is, dan moeten zij voorgaan,
:t- uiuot euniei upüopden."
Deze nieuwe orde wordt ingevoerd. De arbeiders op
het landgoed denken als onze Heer zoo troüw voor
ons zorgt, dan zullen wij zoo trouw mogelijk zorgen
dat hij geen schade lijdt. Inderdaad zoo is 3t ge
schied. Er werd ijveriger, vlijtiger en met meer
volhardii.g gewerkt, 't Ging alles veel beter dan
vroeger. De rentmeester schreef weldra naar Berlijn:
„UEd. heeft het uitstekend gezien, niemand heeft
van deze verandering grooter voordeel gehad dan U
zelve, in een oogenblik is alles gereed
Uit St. Petersburg wordt aan de Duitsche bla
den per telegraaf gemeld, dat tengevolge der tegen
woordige mobilisatie thans ook toebereidselen zijn ge
maakt tot het mubiliseeren van het saniteits-korps.
Onafhankelijk van dezen specialen maatregel hebben
er zich dames-comités gevormd ter bevordering der
verpleging van gewonden. Naar men zegt, zullen die
Comités onder protectoraat der Keizerin en der Groot
vorstinnen worden geplaatst.
De markies van Salisbury, die als Enigclands
gevolmachtigde weldra deelnemen zal aan de conferen
tie omtrent de zaken van het Oosten te Constantino-
pel wordt voorafgegaan of gevolgd door ontelbare
oordeelvellingen, beschouwingen, wenschen enz. enz.
ITet. eene oogenblik rijst, het andere daalt de ther
mometer, dien we ondervragen omtrent den toestand
van Europa. Nu wordt dit verschijnsel aaugemerkt,
als profetie van den oorlog en op hetzelfde oogenblik
ontwaart een ander een verschijnsel, dat de vrede
gunstig is.
I.os*«l Salisbury is thans te Parijs om den her
tog Decazes te spreken, daarna begeeft hij zich naar
Berlijn, alwaar men hoopt dat bij die gelegenheid
Bismarck zijn stilzwijgen afbreken zal, daarna be
geeft de lord zich naar Weeuen, om 1 December,
toegerust met de wetenschap wat de Europeesche po
tentaten willen, zitting te nemen in den raad der mo
gendheden.
De militaire toebereidselen zoowel in Engeland ala
in Rusland gaan steeds krachtig voort.
Maandag is de Itaï'aansche
kelijk is de verklaring, welke in de troonrede gevon
den wordt omtrent de kerk. „De vrijheden van de
kerk mogen geen afbreuk doen aan de algemeene
vrijheden en aan de rechten van de nationale Souve-
reiniteit. Wat zulke verklaringen in den mond van
radicalen beteekenen, weet men zoo ten naasten bij.
Gisteren is de SSelgische Kauici* op nieuw
over de verkiezingen begonnen. Men weet dat door
den minister Malou was voorgesteld om een parle
mentaire commissie voor de kieswethervorming te
benoemen. De linkerzijde heeft geweigerd in deze
commissie zitting te nemen. De heer Malou van de
nood een deugd makende wil ze nu alleen uit de
rechterzijde samenstellen. Daarover is gister in een
ministerraad, onder voorzitterschap van den Koning
beraadslaagd, den uitslag kennen we nog niet.
Amice!
Mijn vorige brief was afgeknot; ik had geen tijd
om hem geregeld af te schrijven; ik zou nog eenigs-
zins uitvoeriger hebben willen doen uitkomen, dat-
de Goessche courant even ongegrond als onlogisch
van de kerkelijke op de schoolquaestie is gekomen.
Hare redeneering gaat alleen dan op, als het uit
gemaakt is dat de personen-omvang van de Herv.
Kerk volkomen gelijk moet staan met die der staats
school. De staatsschool, dat weten we, is er op aau-
gelegd om een school te zijn voor allen, zonder on
derscheid van geloof. In deze sch ol moet het zoo
genaamd christendom boven geloofsverdeeldheid den
toon aangeven. Hier moeten de kinderen der Joden,
der Roomschen, der Modernen, der Orthodoxen enz.
enz. dezelfde vorming en opvoeding ontvangen. (Eene
inderdaad God in Christus vijandige.) Als nu de
Ned. Herv. Kerk reglementair in dien geest gemeta-
morphoseerd (van gedaante veranderd) is, of als men
eerst bewezen heeft, dat ze volgens recht en wet zoo
moet zijn, dan, eerst dan kan men, als ware er geen
wolkje aan de lucht, van de kerkelijke- op de school
quaestie besluiten. Zou met de aanhaling van de
Genestet de Goesche zulk een ruimte, zoo'n plaats
voor allen op het oog hebben?
Als onze tegenpartij, wannen- ze het nog eenmaal
zoover brengen kan, dan ook verplicht kerkgaan wil
gaan-iuvoeren, dan vrees ik dat we nog naar Amerika
zullen moeten vluchten, of bij vernieuwing de vrij
heid om christen te zijn, zullen moeten bevechten.
Nu, nu zoover is het nog niet gekomen 1 't Is waar.
Doch het is ook waar, dat onze tegenstanders luchtig
omspringen met onze zoo gegronde bezwaren.
De bewijzen vindt ge in het stuk, dat ons de pen
heeft doen opvatten.
Ge meent, hel niet met uwe schoolquaestie, ge weet
wel beter, het is maar schijn vertooning, glimlacht
de Goessche ons toe, uwe bezwaren zijn dau ook reeds
lang afdoend weerlegd.
Vraag nu niet. waar, en wie onze grieven weerlegd
heeft; want dan krijgt ge zoomin voldoening als on
langs de Standaard, die aan het adres, ik meen der
Arnhemsche, een heel lijstje met onopgeloste bezwa
ren voorlegde.
Ge zijt weerlegd, riepen weleer de Jezuieten inqui
siteurs, als de onzen nauwelijks aan liet woord waren
gekomen. Voort, voort! was als het ware, het wacht
woord geworden, want, ronduit gezegd een ketter
behoeft men niet te weerleggen.
Zoodra in den grond macht boven recht gaat. is er
geene reden om zelfs de meest gegronde bezwaren
ernstig te onderzoeken.
Ach, ook tegenwoordig telt men me r, dan dat men
weegt. Wie beschikt over de meeste stemmen, wie
heeft de meeste en beste bajonetten is, helaas! te
zeer de vraag. Op het: uw reeds lang ontzenuwde
schoolstrijd is schijnvertooning, zouden we anders wel
willen opmerken, dat men zich in Goes en elders
toch nog al wat moeite en opoffering getroost voor
hetgeen niet welgemeend moet heet en.
Als we eens in cijfers voor ons hadden wat het
openbaar onderwijs den Goeschen burger reeds kost,
zou het mogelijk zonder voorbeeld wezen, dat velen
van diezelfde burgers, letwelalleen om eene schijn
vertooning te maken, zich daarenboven de weelde ge
troosten om er jaar en dag ook nog eene christelijke
school op na te houden. En zegt men hierop, dat
het de politiek is, die de geheele schoolquaestie be- j
he.erscht, dat het ons alleen te doen is om red
van bestaan te hebben, om meester te wordcrj/0£
staatkundig terrein, en dat we daarvoor onsjjt
onofferineren orp.trnnstprv dan vra<ypn svp «sin»3
J-r-.,
i'~~Ti ^r--: W&feVhrA
opofferingen getroosten; dan vragen we sir
onze partij zoo politiek, zóó belus* oV>T--
het staatkundig terrein?
Juist de VWal* JTTvt" lftprN
al hare krach!
politifi1, o
