GIRISTILUHISTORISCI BLAD.
Schoei en Catechisatie.
N°. 63.
Donderdag' 23 November.
1876.
ZUIDE
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op .Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden francoƒ2,
Enkele nommers- 0,07
Uitgever:
ALBERT WEDDING,
te
MIDDELBURG.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van
regels ƒ1,iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
AGENTEN: de heeren P. G. de Vey Mestd ag ft te VlissingenM. de Jonge Jz. te GoesJ. van der Peijl te Neuzen.
Vragen wij thans ons af: wat is eene chris
telijke school en wat is de bijbelsche geschie
denis voor haar? Immers zoo zullen wij ons
zeiven en anderen het antwoord geven op deze
andere vraag: gaat de christelijke school ge
heel en alleen op in de bijbelsche geschie
denis? Wat is eene christelijke school? Eene
school, waar alle middelen aangewend worden,
om onder den zegen des Heilands de kinderen
onzes volks te brengen tot het geloof in Hem,
die hen voor tijd en eeuwigheid gelukkig ma
ken wil. Alzoo, waarom is het de christelijke
school vooral te doen? Om geloof in Christus.
»Ziet ge wel?" roept onze tegenpartij, »dus
het maatschappelijke moet op den achtergrond!
Het tijdelijke moet verwaarloosd worden!"
-Wij antwoordenOmdat gij zoo spreekt, geeft
gij ons recht te zeggen, dat gij den eisch van
het christendom niet begrijpt. Wilt gij hier
voor het bewijs Wij zijn bereid op uwe aan
vrage, u te overtuigen, dat Christus juist van
zijne volgelingen wil, dat zij naar gelang van
hunne talenten en van den stand, waarin Hij
hen geplaatst heeft, uitmunten in de wereld.
Wij zijn bereid hieraan op uw verzoek een
hoofdartikel te wijden, thans blijven wij bij ons
doel, en zoo we er niet lijnrecht op afgaan, is
het, om u slechts even te vragen: neemt gij
het waarlijk aan, telkenmale dertien ontwik
kelde jongelingen aan te wijzen, uit de open
bare school afkomstig, tegen elke twaalf van
gelijke ontwikkeling, die de christelijke school
u als hare leerlingen aanwijzen zal? Zooniet,
dan hebt ge dit uw pleidooi verloren En in
dien gij aarzelt, deze u meermalen aangeboden
proef te nemen, dan twijfelt gij immers zelve
reeds aan de waarheid van uw beweren.
Om geloof in Christus, zeiden wij. Is dit
zoo, dan moet het kind weten in wien het
gelooft. Dit zou men in bijbeltaal uitdruk
ken: het geloof is uit het gehoor, en het
gehoor is uit het woord Gods. Allereerst dus
twee opmerkingen: Eene school, waarop het
verboden is, wettelijk verboden, Christus te
leren kennen, kan nimmer eene christelijke
immers wie de kennis van Christus
Hjelemmert de geboorte van het geloof
Die het woord Gods het zwij-
het geloof in dat woord
i Christus
winnen, dan zal hij zich niet onder eene wet
kunnen stellen, die hem dit verbiedt. De open
bare school kan dus nimmer eene christelijke
zijn, evenmin als de openbare onderwijzer in
zijne betrekking christen zijn kan. Wij gevoe
len het: deze rede is hard, wie kan ze hooren?
Alleen zij, die hun handel en wandel toetsen,
niet aan de meening der mensehen, maar aan
Gods eigen woord, getuigenis gevende met hun
geweten. Of wets-ontduiking mogelijk is? Ja,
ook in ons goede Zeeland is zij niet alleen
mogelijk, maar komt zij zelfs voor. Wij wen-
schen daarover thans niet uit te weiden, maar
meenen alleen, dat ieder, die zich onder eene
wet stelt en ze verkracht, schuldig is voor God
en menschen, hij noeme zich dan Anti-revo
lutionair of Jezuit. Strijdt eene wet tegen uw
geweten, niets mag u dwingen, haar dienaar
te zijn. Zijt gij het eenmaal geworden, dan
eischt zij terecht gehoorzaamheid. Daar is nog
eene reden tot beschuldiging, tot zeltvej. ».yi.
Is eene wet onchristelijk, doch tracht men
door ontduiking de kwade gevolgen in de praktijk
te voorkomen, dan verlengt men de levens
duur der wet. Immers door de onzedelijke toe
passing worden de oogen verblind voor de
weerspraak van de wet en het geweten. Zóó
moge men voor den beperkten kring van de
gemeente, waarin men verkeert, een tijd lang
de nadeelige gevolgen voorkomen, men offert
duizenden daarbuiten vóór en na op aan
ja waaraan? Aan eigen gemis van zedelij ken
moed, van opofferende liefde tot den Heer, aan
zijne eigene tijdelijke belangen. Schuldig dus
voor God en menschen
Middelburg, 22 November 1876.
De Tweede Hamer heeft Maandag hare werk
zaamheden hervat. De zitting duurde slechts eenige
oogenblikkcn. De Kamer ontving mededeeling van
de ingekomen stukkeu, onder welke de wetsontwer
pen, die achtereenvolgens gedurei.de het afgeloopen
reces waren medegedeeld.
Daarna werden de beide muntwetten tegen aanst.
Woensdag te 1 ure aan de orde gesteld.
In het Mail-overzicht van het Bat. Hbl. leest
men, naar aanleiding der berichten uit Atjeh
Wij hebben derhalve met niet onbelangrijk verlies
weder een klein stukje grond vermeesterd en moeten
sterker bezetting in de ten ondergebrachte streek
houden, dan vroegei in Atjeh lag. De vijand blijkt
talrijk en weder zeer stoutmoedig te zijn, in plaats
van geen tegenstand te bieden en te verloopen, zoo-
als de civiele en militaire bevelhebber in een vorig
rapport berichtte. De resultaten, die van de jongste
operatiën zijn verkregen, schatten wij niet te gering,
maar zij zijn voor de pacificatie des lands nog van
zeer weinig beteekenis. Zóó Voortgaande, kan de oor
een menschenleven lank-duren. Waar men de
volgende belangwekkende mededeeling omtrent een
toestel, door den kustlichtwachter L. te Westkapelle
in Zeeland vervaardigd, en dat thans nog heel een
voudig ingericht en voor verbetering en verfraaiing
vatbaar is, aangezien de maker niet bij machte was
er veel aan op te offeren. Ziehier, wat men daarover
schrijft: //Zooals bekend is aan allen, die ooit de
constructie der lamp van een kustlicht mochten zien,
wordt de olie door middel van pompwerk uit de vaas
of lamp naar de pitbuis gevoerd en moet door een
kanaal passeeren, waardoor nauwlijks eene fijne stop
naald kan. Het is dus duidelijk, dat zulk een ka
naaltje door een gering iets verstopt kan raken. Het
pompwerk wordt door inwendig mechaniek met ge
wicht in beweging gebracht. Zeer vatbaar zijn dus
olielampen voor stoornissen. Om nu te weten, of de
lamp goed werkt, heeft men vroeger wekkers er op
geplaatst, die afliepen, als zij opgehouden had te
werken, en alzoo den wachter, die meest in de
wachtkamer zich bevindt, waarschuwen. Daar de
wekkers echter nu eens te vroeg en dan weer
te laat afliepen, zijn ze als ondoelmatig beschouwd
en overal afgekeurd. Te vergeefs werd sinds naar
iets anders uitgezien, en daar de wachtkamer gewoon
lijk nog al ver van het licht is, verwekte dit altijd
nog al veel onrust en bezorgdheid. Nu is door ge-
impmrlp T. pfin tnAstpllptip ui 1 o-prlsinht hetwelk nr» dp
wachtkamer uitkomt en door een wijzer, die zacht en
geregeld rondloopt, aantoont of de lamp al dan niet
werkt. Bovendien is op het toestelletje een bel ge
plaatst, waarop een koperen hamertje elke minuut een
slag geeft, als de lamp werkt. Dit slaan houdt ech
ter op, als de lamp stil houdt, zoodat in de wacht
kamers de werking der lamp kan gade geslagen wor
den met zóó'ii juistheid, dat de minste stoornis, welke
de lamp ondervindt, aan den wijzer te bespeuren is
De opzichter van den Westkappeler lichtopstand,
schijnt het zoo doelmatig gevonden te hebben, dat
hij gelast heeft, het eiken nacht te laten werken tot
groot genoegen en gemak der wakers."
Het belastingkantoor te Bruinisse is opgehevcia,
en er is xugesteld een ontvangkantoor te Nieuwer-
kerk, bevattende de gemeenten Nieuwerkerk, Bruinisse,
Ouwerkerk en Oosterland. St. Phiiipsland is toege
voegd aan het kantoor St. Maartensdijk, onder beheer
v;in den heer D. Toewater.
Een wegens het uitgeven van aiict g:*BaglKia*c
rijksdagIdea's te Kampen in hechtenis genomen
persoon is een gewezen apothekers-bediende, genaamd
Berend Haitsema Enuina. Hij is 30 jaar oud en in
Friesland geboren. Het schijnt, dat de rijksdaalders
niet valsch zijn, maar dat er door een chemisch pro
ces van 25 a 30 cents zilver is afgenomen, waardoor
zij lichter en doller van kleur worden.
Uit de memorie van antwoord van den minister
van justitie blijkt, dat de verhalen van de Courier
de la M e u s e betreffende de pa'oce^sSëai en de
houding van deu minister van justitie te dien opzichte
onwaar zijn geweest. De minister verklaart, dat
het hem niet is gebleken, dat in den laatsten tijd
door de politie openbare godsdienstoefeningen buiten
gebouwen en besloten plaatsen zijn verboden, die als
wettig zijn toegelaten. De grond voor de meening,
dat zulks wel zou zijn geschied, moet hierin worden
gezocht, dat deelnemers aan sommige processiën haar
ten onrechte als wettig beschouwdeu. Wel daaren
tegen is het waar, dat processen-verbaal opgemaakt
zijn wegens het houden in Limburg van andere open
bare godsdienstoefeningen buiten de geff
