HANDELSBERICHTEN.
J}
3)
onze onnoozelheid dat er niet veel goed en bloed in
Spanje meer zat. Het goed is ten minste zeer be
zwaard en het bloed niet van het beste allooi, men
mag het daar wel sparen om eigen partijschappen
uit te vechten en andersdenkenden, met name protes
tanten te vervolgen.
Het debat over de verkiezingen in België duurt
voort. Morgen (dinsdag) althans wordt het hervat.
Wij zullen er weinig van zeggen, alleen wensclien
we den indruk weêr te geven, die de lezing van dat
kruisvuur van verwijtingen op ons heeft gemaakt,
overtuigd als we zijn dat we hierbij den indruk van
velen ook buiten België weergeven. Geestelijkheid en
liberalen beide roepen als om strijd „de toekomst is
ons"; de macht der beginselen is onweerstaanbaar;
de verlichting, de nieuwe denkbeelden zijn niet te
gen te houden hoort men van de eene zijde, aan de
andere kant hoort men „er is eene behoefte in den
mensch die door het liberalisme niet bevredigd
kan worden; God en godsdienst; daartoe zal de
afgedwaalde menschheid weêr Wren. Nu zou toch
elk verstandig mensch durret ons zeggen, nu
goed leeft dan in dat geloof, vertrouwt daar dan op.
Maar wat ziet men nu gebeuren? Hier is een fa-
briekant, die zijn personeel op straffe van ontslag
noodzaakt voor den liberalen candidaat te stemmen,
daar is een geestelijke, die buldert en raast alsof
de wereld vergaan zou, indien zijn candidaat niet ge
kozen wordt, of die zijne gemeentenaren met finan-
ciëele ruïne dreigt (historisch) indien ze niet op den
clericalen candidaat stemmen. Is dat vertrouwen
op beginselen Is dat geloof in de kracht dei-
waarheid? Men versta ons wél, ieder burger is
o. i. mede verantwoordelijk voor den gang vau zaken;
ieder moet zijne beginselen zoo veel mogelijk ver
breiden, werken zoo hard men kan, maar op die
wijze werken, dat men zich voor God noch menschen
heeft te schamen. Spreekt zoo en doet alzoo, en dat
schijnt men in België niet te hebben gedaan, zooals
men het op andere plaatsen b. v. in Aaaaci'SkiU ook wel
eens schijnt te vergeten. Geruchten spreken vau on
lusten in de vereenigde staten, meer bep aid in die
waar de uitslag der stemming nog twijfelachtig was,
uitgebroken. De telling der'' steramen schijnt met
hindernissen gepaard te gaan; in elk geval de uit
slag is tot heden nog onbekend.
CüetcjctDeuucj ui êet tëefctiicj. Wt tlD'eezi
op
;eitvdtplecjHuj,
.-óiut)- en T^oot^CeoeÉaiu).
Door het Bestuur der vereeniging tot weezenver-
pleging voor Zuid- en Noordbeveland, daartoe uitge-
noodigd, had Vrijdag den 17 Nov. op het slot
Ostende te Goes, de door de te Amsterdam gevestig
de vereeniging in het belang der weezenverpleging
uitgeschreven vergadering van Arm- en Diaconie-
besturen, van het platteland en verdere belangstellenden
en genoodigden plaats.
Van de Amsterdamsche vereeniging waren tegen
woordig de Heeren Dr. T. Modderman Az. voorzitter,
I. Coningli Westenberg, Mr. M. W. Jolles, Mr. N.
J. den Tex en Professor L. W. E. Bauwenhoff van
Leiden.
Van de Zuid-Bevelandsche de Heeren Jhr. Mr. C.
van Git Iers van Heinkenszand, Mr. C. P. Lenshoek
van Wolfaartsdijk en Jhr. M. J. de Marees van
Swinderen van Goes, benevens de Dames Direktrices
Mevrouwen J. E. van der Mandere, J. J. de Backer
eu E. van der Bilt Lamothe, terwijl men voorts op
merkte het dagelijksch bestuurder Gemeente Goes,
het Burgerlijk Armbestuur en Regenten van het
weeshuis te Goes, benevens een dertigtal leden van
Gemeentebesturen, Diaconiën of Armbesturen ten
plattelande.
Na eene korte inleiding, waarin de Voorzitter wees
op de hooge belangen der weezenverpleging met
bescheidenheid gewaagde van de door de Amsterdam
sche vereeniging in het werk gestelde pogingen om
door persoonlijk bezoek van honderden plattelandsge
meenten in elke provincie van ons land, daarover
zooveel mogelijk een volledig en juist overzicht te be
komen den pijnlijken indruk schilderde, die het door
hun medelid Mr. A. A. Van der Meersch omtrent de
de beide Bevelanden heersehende gebruiken en
^sbruiken, uitgebrachte verslag, zoowel als de Bro-
van den Zeeuwschen weezen vriend dhr. Dr.
^Nisse op hen gemaakt had, kon het de Am-
vereeniging wel niet verwonderen, dat
eene commissie gevormd had, met
ouhoudbaren toestand veran-
dat zich constitueerde
voor Zuid- en
op andere middelen meende bedacht te moeten zijn,
om die verflauwde belangstelling weer wakker te
schudden.
Onder de Provinciën in welke de Amsterdamsche
vereeniging reeds openbare vergaderingen in het be
lang der weezenverpleging gehouden had, telde deze
Zeeland nog niet, en nu meende men een gereede
aanleiding te hebben gevonden, zich daarheen te ver
plaatsen, na dit voornemen vooraf aan het oordeel der
Zuid-Bevelandsche vereeniging te hebben onderworpen.
Als punten van behandeling meent de voorzitter
daarop te moeten voorstellen
lo. de vraag: „Hoe staat het met de belangstelling van
Zuid- en Noordbeveland in de vereeniging?
en 2o. Welke middelen kunnen er aangewend wor- i
den om de zaak der vereeniging te steunen j
Uit de discussies door de verschillende sprekers en J
de mededeelingen van het Bestuur der Zuid- en
Noordbevelandsche vereeniging bleek van de zijde
der Diaconie- eu Armbesturen slechts een gedeeltelijke
deelneming; als begunstigers voor de betrekkelijk ge-
ringe som van flO,zijn toch slechts circa 18
besturen bijgetreden, en dat wel meest zulke, die met
de leden van het bestuur dezelfde woonplaats deelen,
zoo vinden wij b. v. de Diaconiën van 's Heer Arends
kerke, 's Heer Herïfl rikskinderen eu Heinkenszand,
de Arnioesturen te 's Heer Hendrikskinderen, 's Heer
Abtskerke, Sinoutskerke, B arsdorp, Kapelle enz. ter
wijl Noordbeveland zich door onthouding van eenig
blijk van deelneming tot dusverre heeft gekenmerkt.
Van de zijde van particulieren worden daarentegen
wel blijken van belangstelling genoemd, met name
uit de arbeidende klasse op het platteland.
Als reden, vau de bestaande flauwheid werd eener-
zijds genoemd de slepende gang der zaak, eu meende
men, dat een begin op kleine schaal hoogst wenschelijk
zou geweest zijn en nog zou zijn wanneer toch eenmaal
het weeshuis er is, dan k,an het wel niet anders of de
belangstelling moet komen, en evenzoo de steun der
Besturen, wanneer ze eenmaal zien, dat de weezen
daar goed verpleegd worden.
Van andere zijde werd gewezen op de karigheid
der plattelands-besturen, ook van dezulke, en er zijn
er in Zuidbeveland vele, die zich in het bezit vau
ruime Kerk- en Armmiddelen verheugen, en zich door
eene kleine vergoeding van f 30,50 (men kan dit
woord na de gereleveerde feiten en door dhr. van
der Meersch en van Dr. Geill gerust gebruiken) van
den wees afmaken. Dit is ten slotte geen karigheid
of zuinigheid, maar verdient een anderen naam. Dat
echter van de besturen offers zullen geeischt worden
spreekt wel van zelve, voor f50,kan men wel een
wees uitbesteden, doch niet in een goed ingericht
weeshuis behoorlijk verplegendaarvoor is minstens
f125 a f150 noodig.
Een derde raeeuing werd voorts bepleit, die daar
in wortelde dat de uitnoodiging ook tot de heden ge
houden vergadering wellicht denzelfden weg van andere
schrifturen was gegaan, namelijk „in het Archief".
Zoo gaat het niet met. schriftstukkeu alleen, zoo gaat
het ook wel met zaken als de onderhavige. Had er eene
bespreking vooraf kunnen gaan, hadden de verschil
lende besturen de belangstelling hunner gemeentena
ren gevoeld en had die zich kunnen uitspreken, dan
hadden zij zich niet aan de zaak k u n n e n onttrek
ken. De openbare meening toch, de publieke opinie
regeert de wereld en tegen die macht is geen Gemeente-
of Armbestuur bestand.
Nog een ander meende, dat de plattelandbewoners
gewoon zijn zeer aan het oude te hechten, en weinig
sympathie voor iets nieuws aan deu dag leggen, zoo
dat ook het idee van een nieuw weeshuis uit die
oorzaak hun niet bijster toelacht. Men is nu eenmaal
zoo gewoon aan uitbesteding i n de Gemeente en
hoewel men het wel niet direct uitspreekt „het geld
blijft dan toch ook in de Gemeente." Dat tegen der
gelijke argumenten echter te velde moet getrokken
worden, behoeft geen betoog, want hier is het nieuwe
wel nog onbekend, maar het oude zeer zeker
slecht en onhoudbaar.
Ook nog een andere opmerking werd gemaakt en
wel die, dat het publiek zoo weinig op de hoogte
der zaak was, dat sommigen dachten dat de vereeni
ging zich uitsluitend met verpleging van weezen
buiten bet gesticht zou bezig houden, hoewel het
weeshuis toch zichtbaar is, terwijl weêr anderen
meenden, dat het uitsluitend zijn oogmerk op verple
ging i n het gesticht richtte, niettegenstaande Art. 3
vau het Reglement uitdrukkelijk het tegendeel zegt.
De voorzitter resumeerde daarna het besprokene en
meende na het gehoorde tot de conclusie te mogen
komen „dat er werkelijk belangstelling is," dit toch
getuigt de talrijke opkomst en niet minder de warme
gevoelens die hij voor het lot der weezen heeft hoo-
ren uitspreken en zeer zeker zal dit de commissie
een prikkel zijn om vooruit te gaan en zich vooral
laten ^ontmoedigen. ^De heden getoonde be
llet publiek van Zuid- eu Noordbeveland de zaak
der weezenverpleging tot de hare gemaakt, dan zullen
de Armbesturen 4 door de noodige pressie, en des
noods door die der Gemeentebesturen, wel genood
zaakt worden, met. minder zuinigheid, en meer recht
vaardigheid aan hunne weezen en hun lot te denken
en helpt ook dat niet, dan is er nog een ruim veld
voor de publieke liefdadigheid, die ook in Zuid- en
Noordbeveland niet zal gedoogen, dat de weezen
lijden door de bekrompenheid der Armbesturen.
{Slot volgt)
Burgerlijke stand van (iocs.
(van 13 tot 17 November 1876.)
GetrouwdJacobus Welleman, 29 j., jm., met
Elisabeth Henderica Vrouwtje Van Dishoeck, 29 j.,
jd.; Franpois Crucq, 21 j., jm., met Elizabeth De
Dreu, 19 j., jd.
Geboren Maria Christina Adriana, d. v. Hendrik
Kopmels en Adriana Geudeke; Nicolaas, z. v. Aal-
brecht Leijs en Johanna Vermerris Cornelis Mari-
nus, z. v. Franciscus Vonk en Elizabeth Goedhart.
Graanmarkten enz.
Rotterdam 20 Nov. Haver 10 ets hooger, paarden-
boonen en kanariezaad 50 ets lager, de andere artike
len werden tot ruim vorige prijzen verkocht.
Amsterdam, 20 Nov. Raapolie op zes weken 1 427-r
Lijnolie f3172.
Prijzen van effecten.
{PER TELEGRAAF.)
Amsterdam, 20 November 1876.
Nederl.
Oertiflc. Werkelijke schuld.
273 pet.
62Vs
dito dito dito
3
747v
dito dito dito
4
987a
Loten stad Rotterdam
3
987-
dito dito Amsterdam
3
98
Rusland
Obligatiën 1798/1816
5
pet.
947a
Certific. Inscr. 5 serie
5
Obl. Hope Co. 1855 6e serie
5
783/4
dito 1000 1864
5
873/4
dito L. 100 1S72
5
79-74
dito L. 100 1873
5
793/4
5
f
252
5
246
Inscr. Stieglitz Co. 2e a 4 L.
4
pet.
Obligatiën 186769.
4
6974
Aand. Spoorw. Gr. Maatsch.
5
f
2477=
4
Aand. Kiew-Brest
5
102
dito Baltische spoorweg
3
117
Oblig. spoorweg Poti-Tiflis.
5
pet.
S4
dito dito Jelcz-Griasi
5
210
dito dito Jelez Orel
5
pet.
847-
clito dito Charkow Azow.
5
787,
Polen.
Aand. Warschau-Broraberg.
4
dito dito Weenen.
5
111
Oostenr.
Oblig.metal. in zilv.Jan./Juli.
5
pet.
51
dito dito April/Oct.
5
517-
dito in papier Mei/No v.
5
17 7s
clito dito Febr./Aug.
5
47
Italië.
Oblig. Z.-Ital. spoorweg
3
f
9972
Spanje.
Obligatiën Buitenl
3
pet.
127s
dito Binnenlandsche
3
I17s
Portugal
3
O272
Turkije.
Inschrijving Alg. schuld
5
9
Obligatiën 1869
6
f
Egypte.
clito 1868
7
pet.
47
dito 1873
7
48
Araerik.
Obl. Vereenigde Staten 1904.
5
dito dito dito 1SS5.
6
997-
Brazilië.
472
83
5
93
Fi»bJïc2b vasa c©w|>osbs.
Amsterdam, 20 Nov. Mctall i'19,70; dito zilver
f22,Div. Eng. per R'f 11,827-2; Eng. Portugal per R
f 11,827-.; Spaansche piasters f Amerikaansche dol
lars (in goud) i' 2,467,
Amsterdam, iO Nov. Metall. j 19.75; dito zilver
f 21,70 Div. Eng. per R' f 11,82721 Eng. Russen per R
ƒ11,8272; Eng. Portugal per R-11.8272; Frans ƒ47,65
Belg. 47,65; Pruis f 58,60; Harnb. Russer^,