Icrli, School fir lending.
GEMENGDE BERICHTEN.
BUITENLAND.
terschap, waarvan de vroeger zoo bekende kapitale
zeesluizen finaal verland en totaal dicht zijn, terwijl
het verder toezicht en de weinig beduidende onder
houdsplicht dezer oude sluisgebouwen aan het bestuur
van den nieuwen Passageulepolder schijnt te zullen
opgedragen worden.
Wie 46 jaren met zijne gedachte teruggaat, herin
nert zich dadelijk de September- en October-revolu-
tiedagen van 1830, waarin de kapitale damsluizen,
eerst bezet door Belgische militairen, later door de
Hollandsche troepen 11a een hevig gevecht genomen
en door deze bezet gehouden zijn. Algemeen erkend
was dit punt als een der krachtigste verdedigings
middelen door de hierdoor mogelijke en ruimschoots
toegepaste onderwaterzettingen en nu, nog geen halve
eeuw later, zijn die uit- en in wateringsmiddelen reeds
te niet en liggen zij reeds onder het vette slijk en
den aangewassen schorgrond als het ware verscholen
en zullen deze in der tijd zoo schoone als nuttige
werken, even als de Pas-Oost-Duiventorensluizen (na
bij Sluis) de Coxyde en Kadzandsche sluizen, in ver
getelheid geraken of hoogstens in de geschiedenis
onzer streken opgenomen worden. (SI. W.)
Onze lezers kennen uit vorige berichten de houding
van den Courrier de la Meuse tegen de procureur-
geneiaal te 's Bosch in zake de processiëti. De
Standaard heeft aangedrongen op gerechtelijke ver
volging van het blad om de oproerige taal en eeue
interpellatie in de kamer, dat eischte, z. i. de waar
digheid der justitie. Op dit artikel is door den Courrier
geantwoord op eene wijze, welke wij ter overneming
onwaardig achten. Meer belangrijk is het oordeel van
het hoofdorgaan der ultramontanen de Tijd in het
nomraer van Zaterdag. Voorop stelt dit blad 'dat
eene gerechtelijke vervolging tegen den Courrier waar
schijnlijk meer licht zou doen opgaan over het at of
niet wettige der processiën. Het zou ten minste vol
strekt niet als een gunst te beschouwen zijn, als de
vervolging niet doorging. Eene interpellatie echter
zou de Tijd sterk afkeuren. Er staat steeds een deel
der liberale partij gereed om gretig eene interpellatie
aan te grijpen, die misschien de Itegeerïug eenigs-
zins verzwakken kan; het gekijf en geharrewar
zegt de Tijd is het land hard moede, het verlangt
afdoening van zaken. Alleen waar groote belaugen
in het spel zijn zal de ultramontaansche partij krach
tig tegen de regeering optreden. Maar haar moeilijk
heden te verwekken ter wille van eene aanklacht, die
ten slotte toch weinig meer dan een persoon betreft,
schijnt ons gebrek aan bedaardheid en overleg. Tot
zoover de Tijd. Hoe het overigens met de zaak staat
blijft een raadsel. De een verklaart dat eene vervol
ging is ingesteld, de ander ontkent hetde een zegt
dat de procession verboden zijn, een ander dat ze
toegelaten zullen worden.
Het Handelsblad vestigt de aandacht op een voor-
tredelijk plan van den heer El. Pierson, predikant
te 's Hertogenbosch, in ons vorig nummer met een
kort woord vermeld, om het aanschouwelijk onderwijs
in de aardrijkskunde van ons vaderland te bevorderen.
In den laatsten ti'd is reeds veel gedaan om de kin
dereu een duidelijker denkbeeld tc doen krijgen van
hun land dan een dorre behandeling der kaart geven
kan. De kinderen, die het meest aan dit onderwijs
hebben, zijn echter ongetwijfeld zij, die vaak tochten
buiten de stad gemaakt hebben, en die door eigen
aanschouwing de duinen, de dennenbosschen, de ri
vieren en polders kennen.
Schier even vruchtbaar als voor hen, kan het ou
derwijs ook voor de kinderen worden, die zelden of
nooit buiten hun stad of dorp komen, door lithogra-
phieën en vooral door cliromolithografieën, welke het
hun aanschouwelijk maken hoe vele gedeelten van hun
land er uit zien. Het voorstellingsvermogen der kin-,
deren is groot, cn een goed gekleurde prent, door
een waar kunstenaar geteekend, zal een onuitwisbare»
indruk maken op de kinderen, wanneer ze bij het
onderwijs gebruikt wordt. Een plaat zal een goed
denkbeeld geven vau een Noord-Hollandscb dorp,
van een riviergezicht bij Dordt, van het stadhuis van
Middelburg, van een binnensluis op Marken, van de
oude kathedraal van den Bosch, van de Zaudvoorder
duinen en van de hunnebedden in Drenthe.
De rijkdom in keuze in ons kleine land is zoo
overweldigend en zoo wonderlijke verscheidenheid
bieden de grond, de kleederdrachten, de zeden en
gewoonten, de bezigheden en heeringen in de ver
schillende gewesten aan, dat men niet weet welke
onderwerpen voor de kaarten het onmisbaarst zijn.
De heer Pierson doet daarom een beroep op heu die
ons land het best kennen, om den kunstschilder
Yeldhuyzen te Amsterdam, die de teekeningen maken
zal, de plaatsen aan te duiden wier voorstelling het
meest onmisbaar is. Vier prijzen van 100, 75, 50
en 25 gulden looft hij daarom uit voor aanduiding
«or. rf» 1 AH vnnvistftllincrp.n v.in nunten in Nederland.
dunkt ons, toch onmisbaar voor het doel) de teeke
ningen vermenigvuldigd en in den handel gebracht
worden. Die dit plan toejuicht, al kan hij ook niet
meer beloven dan dat hij pogingen zal doen om het
werk op zijn school in te voeren, zende een briefkaart
aan den heer Pierson, predikant te 's Hertogenboseh.
Voorstanders zoowel van bijzonder als van openbaar
onderwijs kunnen in deze elkander de hand geven
om gezamenlijk iets goeds tot stand te brengen.
Beroepen tot predikant bij de N. H. Gr. te Waspik
de heer H. M. III. Rappai'd van Amstelveen, te
Wageningen de heer 4. ftleerdink van Harderwijk,
te Leersum de heer J. v. d. WerfF van Kesteren,
te Oppenhuizen de heer K. van Schelycsa van
Souburg, te Muiden de heer II. Blassdauan van
den Ham, te Cnarlois de heer E. 4. Lasonder van
Oldebroek, te Wieringerwaard de heer 4. I. Meer-
burg Snakenberg caucli aat.
Beroepen tot predikant bij de C. G. Gr. te
Donkerbroek de heer H. Stam caudidaat, te Zuid-
Beierland de heer .1. 4. li Ier van Tholen.
Bedankt voor het beroep tot predikant bij de
N. H. G. te Bath c. s. de heer =1. Cl. Si loiup te
Lienden, te Hoogvliet de heer I>. C. Tliijiu caudi
daat, te Vollenlioveu de heer Ch. &.nap te Kampen,
te Groote Lindt de heer F. SI. Ringeling te Bles-
kensgraaf, te Vrooinshoop de heer F. H. «M. CiramcS-
lehuer, caudidaat.
Bedankt voor het beroep tot predikant bij de
C. G. G. te Vollenhoven de heer .1. itliedema te
Zalk, te Geesteren de heer II. W. vau Baaien te
Weesp.
De nieuwe kerk der Hollandsch-gereformecr-
de gemeente te New-York, waarvoor dr. M. Co-
hen Stuart indertijd gaveu heeft gevraagd, is gereed
en voor eenige dagen ingewijd door ds. Bachtdld
aldaar.
Terwijl bijna allerwcge klachten aangeheven
worden over handel en industrie, blijven de fabrieken
te Enschede flink doorwerken; geregeld wordt 12 uur
per dag, in enkele fabrieken zelfs 13 uur gewerkt.
Ook de arbeidsloonen zijn goed; een spinner verdiend
gemiddeld f 16 a f 20 per week, een wever f 9 a 10.
Verder hebben de buitenwevers, de zoodanige, die in
hunne woningen werkzaam zijn, dezen winter volop
werk, hetgeen vooral voor den minderen boerenstand
van zeer groot belang is.
Woensdag werd te Monster verkocht de boedel
van een weduwe, die in zorgelijke omstandigheden
was achtergebleven en tol dien verkoop was genood
zaakt. Een nagenoeg nieuwe ckiffonière werd voor 10,
een kabinet voor 25, een bed met toebehooren voor
10 cent verkocht. Een 30tal tuiniersgereedschappen
moest voor een stuiver gelaten worden enz., zoodat
degi'heele verkoop met hoofdsom en opcenten wordt ge
schat op pl. m. f 12. Iemand die gekomen was om /zaken
te doen," werd op de nabijheid van het water gewe
zen, waarom hij dan ook spoedig aftrok, en niettegen
staande dat ging alles heel rustig en was in korten
tijd afgeloopen. De weduwe bleef in het bezit van
haar boedel.
Voor het vatten vau den moordenaar Oblain
heett de Belgische justitie 6000 telegrammen verzon
den. Volgens de Echo du Nord ging de arrestatie
van Oblain met de volgende bijzonderheden gepaard.
Oblain was al te zeer bewust dat Rijssel een gevaar
lijke plaats voor hem was. Hij had er in 1870 in 't
café Bellevue een reiszak gestolen en was daarvoor
met vijf jaar gevangenis gestraft. Toen was hij gear
resteerd door denzelfden agent, die hem nu gevat
heeft, door Delerue. Oblain meende weer in hetzelfde
koffiehuis zijn slag te slaan om aan geld voor de reis
naar Parijs of Lyon te komen, maar bemerkte dat hij
wat al te nauwkeurig werd gadegeslagen en liep een
bureau binnen, om zich te laten opschrijven in 't re
gister vail hen, die eene betrekking zoeken. Zij die
hem in 't oog gehouden hadden, waren twee politie
agenten, Delerue en ITerbautde eerste herkende
Oblain terstond, ging liet bureau binnen en zei: //Zoo
Oblain, gij hier? ,/lk heet niet Oblain, maar Bar
bier." //Kom, geen gekheid! Ik ken je immers,
want ik heb je in 1870 ook gesnapt: maar daarover
kunnen wij bij den commissaris praten." De moorde
naar ging vrijwillig mede, ontkende aanvankelijk,
maar riep eindelijk uit//Nu ja dan ik ben het.
Had ik maar wat meer geld gehad, dan zoudt gij
mij hier niet hebben." Oblain had slechts een weinig
klein geld, één hemd en twee bebloede zakdoeken bij
zich. Waarschijnlijk '>eft hij de laatste gebruikf.pni.
S t <11 e 11 - G e 11 e r a si I.
Ticeede Kamer.
Zitting van Vrijdag 27 Oct.
Aan de orde is de voortzetting van de beraadsla
ging over de Indische begrooting voor 1877. Onder
scheiden lieeren bespraken de tijdelijke stagnatie der
Iudische kassen. De schaarschfe iu geld heeft zich
reeds zoozeer doen gevoelen dat het plantloon der
koffie iu bons betaald moest worden. De minister van
koloniën schreef de oorzaak daarvan toe aan de toe
neming van uitgaven voor den oorlog en de meer
dere gelden benoodigd voor den grooten koffieoogst.
Bij de uitvoerige bespreking der conversie van
communaal in individueel bezit verlangde de heer
Mackay dat tusschen de regeeriug en den gouverneur-
generaal daaromtrent overleg plaats grijpen zou. De
lieeren van Nispen en Vader wenschen het individu
eel bezit niet te bevorderen, vooral geen pressie uit te
oefenen, de lieer Gratama prees daarentegen dat stel
sel zeer aan. De minister liet zich zeer gunstig over
de conversie uit. Het communaal bezit werd door hem
abnormaal genoemd, die toestand zou zich dan ook
wel langzamerhand langs natuurlijken weg oplossen.
Deze verklaring lokte eene dankbetuiging uit van de
heeren van de Putte, van Houten en Gratama; men
hoopte daardoor te komen tot het individueel bezit,
dat het beste middel is om de inkomsten in evenre
digheid van de toenemende uitgaven te doen stijgenen
het batig slot te doen wegslinken. De heeren van
Nispeu en vau Wassenaar waren over deze verklaring
minder te vreden, de laatste zou wegens 's minis
ters verklaring zijn stem zelfs aan de begrooting
onthouden.
I11 den verderen loop der discussie werd een amende
ment aangenomen tot niet-verhooging der bezoldiging
van assistent-residenten, en een amendement van den
heer Verniers van der Loeff om f 21,300 uit te trek
ken voor de oprichting van eene hoogere burgerschool
te Samarang; een amendement van den heer Oorver
Hooft om de post voor Atchin met 7 millioen te
verhoogen werd verworpen.
Zitting van Zaterdag 28 October.
De behandeling der Indische begrooting werd
voortgezet.
Achtereenvolgens werden eenige punten besproken.
De miuister verklaarde dat de aanleg van spoorwegen
op Java bevorderd worden zou. De beer van Houten
verklaarde dat de bijdrage aan Nederland te hoog
geraamd was, in verband tot de raming van de op
brengst der koffie, doek hij wenschte geen amende
ment voor te stellen om, na de verklaringen des
ministers van gisteren geen oppositie van liberale
zijde te geveu. Bij de onderafdeeling opiumpacht
bracht de Heer Wintgcns de quaestie van den grond
eigendom ter sprake in verband met de verklaring
van den minister. De heer van der Hoeven betuigde
zich te verbazen over de oppositie der conservatieven
en achtte die niet gewettigd. De minister had niets
nieuws verklaard, maar alleen het onomstootelijk ge
constateerd, dat vroeger op Java individueel grondbezit
de normale abnormale toestand was. De minister voegde
er nog bij dat het bestnur zich van inmeugiug ont
houden zoii en de zaak aan haren natuurlijken loop
zou overlaten zouder pressie uit te oefenen. Na aan
neming der begrooting voor Indië is de Kamer op
reces gescheiden.
Wij zijn onze lezers nog altijd schuldig den uitslag
te berichten der verkiezingen in Buitscliland. De
uitslag is een zoodanige, dat de partijsterkte zooal de
zelfde is gebleven. Tegenover winst hier, staat ver
lies daar. Menig blad vertelde 011s de vorige week
dat de liberalen zooveel winst hadden behaald dat er
schier dien indruk kreeg men van andere par
tijen geen spraak meer was. Ziehier de juiste cijfers.
Er zijn gekozen 177 liberalen, 86 ultramontanen,
73 conservatieven, 66 leden der Eortschritts-partij,
15 Polen, 14 wier richting niet bekend is.
Over den strijd welke de vorige week tusschen
het Turksche en Servische leger plaats had schrijft de
Correspondent der Pol. Corr. uit Belgrado o. a. het
volgende WDe regeering is thans in een moeiclijke
positie. De kracht van het leger is gebroken. Ale-
xiuatz is misschien reeds ontruimd. Deligrad mof'
misschien wegens strategische reden worden overo
ven. Het hart van het land, het Schumadija
dat Rudnick, Kragujevacs, Jagodin, J
Belgrado met omliggend land omvat
9 steden, 610 dorpen en 331.7:-^
voor den vijand open.
Turksche zeggen,
worden.
y' 4*