MASTEN LUTHERS TAFELGESPREKKER.
m
C. J. YAN DER HARST,
Wed. J. C. Massee Zoon,
IV LÖSSIVt»:
A
gebaand heeft, van uit de studiekamers der geleerden
en s' lands raadzaal, naar de tafel van burger en
boer, en dat ze besproken wordt door jan en alleman.
Te meer is dit het geval, nu de schoolzaak, hoe
langer hoe meer eene geldzaak wordt; zoo'n soort van
tiendenpenningkwestie, die de zenuw van elk Ne
derlander, roomsch en onroomsch, aandoet. Ons
volk, het onbedorven deel nl. is te nuchter. Het
kan maar niet begrijpen, en volstrekt niet billijken,
Dat in eene zaak, die zoo diep ingrijpt in het volks
leven, de een voor den ander moet betalen; de een
voor zijne richting en zijn doel den vrijen tast heeft
in de staatskas, terwijl den ander niet maar de on-
noozelste bijdrage is ontzegd, maar juist door het
staatsgeld, zijne school onmogelijk wordt gemaakt,
dat noemt men onrecht, en onze tegenstanders
op het schoolgebied zullen er wel nooit in slagen,
het tegendeel te bewijzen. Al wat van hunne zijde
tot hiertoe in deze materie geleverd is, snijdt al
bitter weinig hout. Daargelaten alle filosophiesche
redeneeringen, door geen gezonde kop begrepen of
wel tergeile wederlegd, heeft men de toevlucht geno
men tot eene vergelijking tusschen de staatsschool
en anders staatsinstellingen van algemeen belang en
door het algemeen gedragen, als politie en justitie
posterijen en telegrafie; staatsspoor en straatwegen
enz. enz. Hiermee slaat men een bluf, te lomp om
door den domste niet begrepen te worden. Zie, zegt
men: alle deze worden wel door het algemeen betaald,
maar niet door allen gebruikt. Doch, als met de
staatsschool, zij staan een ieder ten dienste. Aardig
verzonnen, inderdaad. Vooreerst eene kleine aanmer
king op de juistheid van vergelijking. Tusschen
school, politie en justitie gaat ze volstrekt niet op.
De laatste worden altijd en overal door ieder ingeze
tene gebruikt; hun karakter brengt dit mede. Maar
hebt gij, in een bijzonder geval die machten noodig,
gebruikt ge ze dan ook op algemeene kosten, of moet
ge voor de bijzondere diensten betalen Zoo ge ooit
getrouwd zijt, een sterfgeval gehad hebt, eene erfenis
gedeeld, of wel een proces gevoerd hebt, dan hebt ge ook
een duidelijk antwoord. Voorts. Brengt ge een
brief naar de post, of wilt ge een telegram verzen
den, dan geldt het oude Vlaamsche spreekwoord „be-
taelen". Rijdt ge op een staatsspoor, of op een rijks
straatweg, het is „betaelen". Vaart ge door een rijks-
sluis, of langs een rijkskanaal, gebruikt ge rijks-
tonnen of bakens, alweer betaelen". Noem op
al wat ge wilt, voor het gebruik moet betaald worden
zoo ge dit kunt nl. alleen op de staatsschool
zijt ge vrij. Deze zonderlinge ongerijmdheid valt
zoo sterk op, dat ieder er den mond vol van heeft en
denkt: daar steekt iets achter.' En wat daar achter
steekt, schuilt voor niemand in het duisterde heer-
schende partij wil op algemeene kosten hare beginse
len propageeren, en de Christenen willen die begin
selen niet. Geldzaak en godsdienstig belang noem
mijnentwege het laatste fanatisme ontmoeten el
kander, en zetten zoo langer zoo meer aller gemoede
deren in beweging, dus ook het mijne, en ik heb mij
op meer dan eene plaats in Z. V., als dit pas gaf,
in de desgevoerde gesprekken gemengd.
R. Oct. 1876. A. P.
Wordt vervolgd.)
ADVB RTENTIBN.
Voorspoedig bevallen van een Meisje C. M.
VAN DITMARS—de Broekert.
Middelburg, 18 Oct. 1876.-
Lange Delft I 36 en Noordstraat L 8687.
KACHELPOTTEN en ROOSTERS voor
banden, tegen de minst mogelijker: prijs.
IS VERSCHENEN:
Naar .het Hoogduitsch door
F. (Jr. KAMPHUIS. Prijs n.
Mannen, die met Luther vertrouwelijk omgingen, getuigen dat hij bij al den ernst zijns in-
eu uitweudigen levens, een vroolijk en opgewekt karakter had. Aan tafel voerde hij met zijne
vrienden, die bij hem waren, menig nuttig, vroolijk en leerzaam gesprek. Verscheidene dezer
Leerrijke Tafelgesprekken zijn door zijne vrienden opgeteekend en na zijnen dood verzameld en
geordend in druk verschenen, en wij kunnen den verzamelaar danken, die zoo grooten rijkdom
van kernachtige spreuken, zoo veel diepe gedachten en schoone geschiedenissen voor ons bewaarde,
waardoor wij een blik kunnen slaan in het burgerlijk en huiselijk leven van den grooten Kerk
vader en met j j karakter, denkwijze en gemoedsgesteldheid kennis maken.
Verk'-ygbaar bij alle Boekhandelaars en bij den uitgever
P. VAN DER SLUIJS Jr.
Amsterdam, Vijzelstraat b/h Singel No. 12.
Spr. 19 vs. 17.
Eene VROME CHRISTIN is door eene onge
lukkige samenloop van omstandigheden in schuld
geraakt. Met de geringe som van 100 is zij
geholpen.
Wie helpt haar dezen schuldenlast delgen?
Tot het ontvangen van liefdegaven verklaren
zich bereid
D8. C. W. POHLMAN,
Evang. Luth. pred. te Groede,
en de Uitgever van dit blad.
Ontvangen: eene groote partij
TAFEL- en HANGLAMPEN,
tot concurreerende prijzen;
PETROLEUM GLAZEN en KATOEN
in alle soorten,
Glazen per 100 stuks in een soort 5,
100 gesorteerd 5,50
dozijn 0,75
CRISTALLEN PETROLEUM GLAZEN
per stuk 0,15
GASGLAZEN gewone per stuk 10 en 15 Cts.
half Cristal 20 25
Cristal 30 Cts.
G. DE LANGE,
over de Engelschc Kerk te Vlïssingcn.
Te HUUR of te KOOP:
een nieuw gebouwd WOONHUIS, met alle ge
makken en tuin, Segeerssingel. Te bevragen
Langen Delft A 100.
IV LOSSIVG:
puike Engelsehe en Schotsche STUKKOLEN
T00r D. C. VAN DER HARST.
I».
Men vraagt te koop een BURGERHUIS
met Tuin in den omtrek van Middelburg. Adres
met opgave van prijs, stand en ligging onder
letter P by den boekh. ALBERT WEDDING.
te GOES,
hebben voorhanden:
MOLENS, om te malen de volgende
artikelen
Tarwe, Koffie, Cichorei, Peper, Cacao, Spece
rijen, Koriander, KaneelGemberwortel, Mostaard,
Rijst, Gerst, Erwten, Bootten, Haver, Maïs, Gort,
Amandels, Mout, Littzett, Rogge, Lijnzaad
Cochenille, Indigo, Schellak, Galnoten, Drukkers-
inkt, Houtskool, Saffraan, Suiker, Verf enz.,enz.,enz.
Schipper KLERQS met eene lading puike
RUHRKOLEN voor
D. C. VAN DER HARST.
Verkoopingen in de Provincie Zeeland.
plaats. te verkoopen. inlichtingen.
Middelb. Boeken.
Zuiddorpe. lOOOlmenboomen.C. J. A. Fercken
Goes. Winkelhuis. v. d. Bussche.
's Heerenh. Woonh. n Erve
Koudek. Beestiaal en Land
bouwgereedschap. D. Verhulst.
DATUM.
23
Oct.
24
if
24
25
ir
25
it
27
28
n
2
Nov.
2
n
5
u
8
ii
9
u
10
u
Veere.
Huisraad.
Heerar.
Kappelle.
Overzande. Hout.
Nisse. Hout.
's Heerenh. Hout.
Kwadend. Hout,
Hofstede.
Huis en Erf.
Wisschen
Rijsoort
v. Meurs.
J. M. Pilaar.
J. A. de Smidt.
v. d. Bussche.
Liebert.
Lie'oert.
Liebert.
Liebert.
Stoombootdienst
TUSSCHEN MIDDELBURG EN ROTTERDAM.
Uren van vertrek in October.
Van MiddelburgVan Rotterdam:
Zaterdag 21 's morg. 9,30 u
Maandag 23 's morg. 6,- u Maandag 23 10,30
Dinsdag 24 6,Dinsdag 24 10,30
Donderd.26 6,Woensd. 25 10,30
Vrijdag 27 6,Vrijdag 27 10,30
Zaterdag 28 7,Zaterdag 28 10,30
Maandag 30 9,Maandag 30 8,
Dinsdag 31 9,Dinsdag 31 8,
VERTREK VAN" SPOORTREINEN. Winterdienst.
Goes
s Heer A.r^ndskerke
V
9.10
11.55
3.09
*6.50
S.50
Vlissingen
V
6.15
7.30
*9.30
12.45
4.40,5.30
8.30
Van Neuzen
9.20
12.6
9.—
Middelburg
I A
6.24
7.40
9.38
12.53
4.50
5.38
8.40
Sas van
9.28
12.15
3.28
7.5
9.8
1 V
6.27
9.39
12.57
5.42
8.45
y Selzaete..
IV
9.30
12.20
7.7
9.10
Arnemuiden
6.35
1.4
5.49
8.52
0
9.39
12.30
9.19
's Heer Arendskerke
It
6.51
1.19
6.4
9.7
Van Gent
u
9.53
12.46
9.33
1 A
6.59
9.59
1.26
6.11
9.15
Selzaete
V
9.59
12.53
9.39
1 V
7.2
10
1.29
6.15
Sas van
n
10.14
1.5
9.49
1.40
6.27
Te Neuzen.
tr
10.19
1.11
9.54
Vlake (halte)
7.23
1.47
6.34
H
10.30
1.22
10.5
Kminingen
7.29
1.57
6.39
Van Neuzen
1 A
10.37
1.29
7.46
10.12
Krabbendijke
7.40
2.7
6.49
Aj»1-.!
IV
10.41
1.33
7-47
10.16
Rilland (halte)
H
7-47
2.13
6.55
jt- 4*
10.49
1.41
10.24
Woensdrecht
8.2
2.27
7M.
Jl -V. -rr rXr - -
6.—
6.25
6 40
7.28
S.17
9.10
9.29
l0^Y
10.30,
10.55
11.10
12.—1
12.25
L.%1
r?
4.40
5.2
5.22
