CllHISTILIJKIIISTOIUSCH BLAD.
IV0. 48.
Donderdag" 19 October.
1870.
HET ZIJEDE
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden franco2,
Enkele nommers- 0,07
Uitgever:
ALBERT WEDDING,
te
middelb tjjrgh
Prijs der Adveiitentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
AGENTEN: de heeren P. G. de Vey Mestdagh te VlissingenM. de Jonge Jz. te GoesJ. van der Peijl te Neuzen.
Welk was het beginsel, dat de hervor
ming ingeleid heeft? Is veler meening de ware,
dat het zucht tot vrijheid was? Neen, voor
zeker. De hervorming heeft vrijheid gepredikt,
en, wat meer zegt, vrijgemaakt van het ondra
gelijk juk van priesterheerschappij en bijgeloof.
Maar de vrijheid welke de hervorming heeft
gepredikt en toegepast, was dezelfde vrijheid
welke het Evangelie ons geleerd heeft.
Vrijheid gegrond in onderwerping. Een gezag
dat boven alle gezag is, omdat het Gods gezag
is, dat was steeds het beginsel der hervorming.
Vrijheid, gegrond op gehoorzaamheid aan den
wil Gods, en die wil Gods ons geopenbaard in
Gods woord.
Ziedaar ook het geheim van den voortgang, dien
de nieuwe leer heeft gemaakt. Gods Woord was
haar kracht. De hervorming begon met den
gemoedsstrijd eener eenvoudige ziel in de cel
van een klooster te Erfurt en het was daar
de geketende Bijbel, die Duitschlands hervormer
vrijmaakte. De onaanzienlijke mijnwerkerszoon
stond, met het Woord des Levens in de hand,
onbewegelijk tegenover de machtige vorsten der
aarde, en zij beefden voor hem. Het Goddelijk
Woord werd als wapen door hem gehanteerd
tegen Tetzel en zijne mede-aflaatkramers, en zij
vloden na korten strijd. Met ditzelfde wapen
in de hand kampten de hervormers tegen pau
selijke legaten en spitsvondige theologen, en
hun wapentuig vergruisde in hunne handen.
Toen de heilige Vader zich in toorn oprichtte
van zijn troon, om den armen monnik, Luther,
zijne banbliksems naar liet hoofd te slingeren,
was het opnieuw het Woord Gods dat alle
macht van het hoofd der Christenheid, gekroond
met een driedubbele kroon, krachteloos maakte.
Een laatste kamp moet nog gestreden worden,
want de hervorming is nog steeds voortgaande,
en ook in die kamp zal het Woord bestemd
zijn om te zegepralen over de koningen en vorsten
der aarde, en om dan, zegevierende over alle
machten, ten troon te zitten en te heerschen
het waarachtig Woord Gods.
zagen het beginsel der hervorming en het
haar kracht; hare uitnemendheid zal
i we een oogenblik acht slaan
de hervorming als die des
is lijnrecht te-
unenschen.
leer, die ons een Heiland voorstelt, die gekomen
is om te dienen en zijne ziel tot een rantsoen
voor velen te stellen, zal den mensch wel niet
aansporen om naar meesterschap te dingen of
zijn heersclizucht te kweeken. Een leer, die
ootmoedige liefde als het kenmerk noemt van
oprechten christelijken wandel, zal den waren
belijder wel niet tot losbandigheid stemmen.
Een leer, die ons predikt dat we hier, in het
land der vreemdelingschap, eene toekomende
en blijvende stad hebben te zoeken, en die ons
noodigt tot voorbereiding voor het burger
schap in de hemelen, zal wel niet doen jagen
naar een volkomenheid van bezit en genot,
welke, volgens haar, voor ons hier beneden
niet te bereiken is.
Ziedaar de leer der hervorming. Is ze niet
den mensch waardiger, met verhevener dan die
tuimelgeest van hoovaardij, welke we gaven
in ons vorig opstel eenige staaltjes er van
doet jagen naar gezag, ontevreden maakt met
zijn stand in de maatschappij, en ondankbaar
jegens God, die het zoo heel anders moest in
gericht hebben.
De hervorming heeft nooit gepredikt: dat al
tijddurend oproer en getwist over de vraag,
wie heerschen zal. De hervorming was een
daad van bevrijding voor het menschelijk ge
weten, en werkte daardoor mede tot het vormen
van een toestand van orde en rust.
Daarvoor heeft het bloed der martelaren van
de hervorming gevloeidDoch hierover spre
ken we op den hervormingsdag.
Middelburg, 18 October 1876.
Bij de herkiezing voor een lid van den gemeente
raad te Oostburg werden uitgebracht 73 geldige
9temmen, zijnde 10 meer dan bij de eerste stemming
Gekozen is de heer mr. F. JE üeusicquiii met
38 steramen, terwijl de candidaat van Volksonderwijs
J. van de Plassche 35 stemmen bekwam. Bij de
eerste stemming bekwam laatstgenoemde] 30 van de
63 stemmen, terwijl de gekozene 19 stemmen op
zich vereenigde.
Gelijk het gewoonlijk gaat. loopen nu reeds aller
lei geruchten omtrent de aanstaande herziening der
wet op het lager onderwijs. Waren wij zoo ge
lukkig een Haagsche correspondent te bezitten hoogst
waarschijnlijk zouden we dan ook een en ander te
melden hebben. Nu we in dat geval niet verkeeren
zijn wij verplicht het te doen met datgene wat an
deren er van zeggen. Misschien is het niet overbo
dig onze lezers te zeggen dat gissen wei eens missen
doet, ziehier wat de correspondent van de Arnhem-
sche courant er van zegtOmtrent het wetsontwerp
op het lager onderwijs, thans bij den Baad van State
aanhaugig, kan ik u mcdedeelen, dat dit niet eene
wijziging is van enkele artikelen, maar eene herziening
van de neheele wet od heL las-er onderwiis. Bil dit
een exemplaar gege^j^ maar onder oplegging van
geheimhouding. Ofdié geheimhouding dan geschonden
Z. M. de Koning zal, naar de directie der Am-
sterdamsche Kanaalmaatschappij hoopt, met Zijn te-
genwoardigheid de plechtige openstelling van het
Noordzeekauaal, op 1 November a. s. vereeren.
Verschillende feestelijkheden worden voorbereid, ten
einde dat heugelijk begin van het langgewenscht
succes te vierenen wel is het dat waard, want o. a.
liggen naar het Hbl. veneeerat in de Oostzee
reeds 134 schepen met bestemming naar Velzen.
Nochthans neemt het Hbl., ten einde teleurstelling
te besparen, omtrent het Kanaal het volgende te
moeten herinneren
«Gelijk men weet, is de opnening op Nov. slechts
van beperkten aard, dat isals geen onvoorziene
omstandigheden, gelijk die het werk zoo lang ver
traagd hebben, zich thans voordoen, zal het Kanaal
alsdan langs een geul in de haven voor schepen met
51/5 meter toegankelijk zijn. Aan de eischen der
scheepvaart zal het dan natuurlijk nog maar ten
deele beantwoorden, en dat zal ook het geval blijven,
wanneer de geul op den laatstelijk bepaalden termijn
(1 Ang. 1877) voor de grootste zeeschepen bruikbaar
zal wezen. Het Kanaal zal eerst dan voltooid zijn,
als de g e h e e 1 e haven blijvend is opgeleverd
op haar volle diepte en breedte en als de verbreeding
van de doorgraving van Holland geheel tot stand
zal zijn gekomen. De Kanaalmaatschappij heeft daar
toe den tijd tot 1883.
z/Dit alles houde men wel in het oog omtrent de
beteekenis van het feest op 1 November. Wat dan
gevierd wordt, is niet de voltooiing van het Noord-
zee-kanaal, waar langs schepen in 3 uur tijds uit zee
voor Amsterdam kunnen komen, maar het feit dat
het kanaal in gebruik wordt gesteld voor een zeer
aanzienlijk deel onzer koopvaardijvloot, in zoover dit
langs een geul mogelijk is. Het ware verblinding,
zich daarvan een schitterender voorstelling te maken."
(D.)
Naar men verneemt, zullen de spoor weg werk en
van het Mallegat tot het station over de Beurs, tegen
1 December berijdbaar wezen. Het plan zon dan wel
nog niet zijn, dit gedeelte in elk geval in dienst te
stellen, maar bij ijsgang zou dit geschieden. In dat
geval behoorde dus de gebrekkige verbinding (bij
dicht water of ijsgang) van hier met het zuidernet
tot de geschiedenis.
Jl. Zaterdag had te Abbenes, bij Leiden, onder
begunstiging van schoon najaarsweder, de plechtige
onthulling en overdracht plaats van het monument
op het graf van den in 't voorjaar overleden Dr.
P. Heijc. Omstreeks 1 ure begaf de uit Amsterdam
overgekomen familie zich van //Vondels Landleeuw"'
naar den grafheuvel, die p. m. 10 minuten gaans
van de Hervormde kerk is verwijderd, en wachtte er,
met de kinderen van Abbenes, als de vertegenwoor
digers der Nederlandsche knapen en meisjes, die tot
de stichting hadden bijgedragen, de familie des over
ledenen af. Tal van ingezetenen van Abbenes schaar
den zich rondom den heuvel.
Hierop verscheen mevrouw de wed. Heije, gevolgd
door haar behuwdzoon en verdere bloedverwanten.
Zij werden vergezeld door den burgemeester, de wet
houders, den dijkgraaf en een der predikanten van
Haarlemmermeer. Op den grafzerk was een schoone-
krans gelegd in naam der dochter van den ontslapen
dierbaren -vader.