CIIRIST1LIJI HISTÖRISflH BLAD.
M°. 39.
Donderdag- 28 September.
1876.
HET ZUIDEN,
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 are, behalve op Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden franco2,
Enkele noinmers- 0,07
Uitgever:
ALBERT WEDDING,
te
MIÜDELBITIU}.
Prijs der Advertentiën
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
AGENTENde heeren P. G. de Vey Mestdagh te Vlissingen, M. de Jonge Jz. te Goes, J. van der Peiji. te Neuzen.
Dat betreurenswaardige kermistumult heeft reeds
Europeesche vermaardheid verkregen. Buitenlandsche
dagbladen hebben er over geschreven en geschreeuwd
en op onware of overdrevene wijze voorgesteld, wat
in Hollands hoofdstad zou zijn geschied. Gelukkig
is het zóó erg niet geweest, als de Eaam het reeds
heeft vergroot maar toch erg genoeg. Het is eene
gebeurtenis, die wij diep betreuren. Men heeft orde
en wet gebraveerd en met woest geweld willen ver
krijgen, wat door den gemeenteraad aan het volk was
ontnomen. Politiedienaren en militairen hebben de
orde moeten herstellen, hetgeen niet zonder het vloeien
van bloed heelt kunnen geschieden. En nu F
Beoordeelingen en aanmerkingen van alle zijden! De
regeering was te zacht zegt de een en ha l spoediger
en met meer ferraiteit het opstandje in de geboorte
moeten smoren. De regeering was te streng, zegt de
ander, en had het recht niet zijne burgers door soldaten
te laten neersabelen.
Ik gevoel mij niet geroepen en gerechtigd om die
vragen te beslissen. Bij al die oordeelvellingen, die
worden uitgesproken, staan de beste stuurlui aan wal.
Het is daarna vrij wat gemakkelijker te zeggenzoo
of zoo zou ik hebben gehandeld, dan op het oogen-
blik zelf te weten wat men doen moet. En al dat
aanmerkingen maken op hetgeen door de regeering te
Amsterdam is gedaan, al die rekesten, die aan den
Koning worden opgezonden en waarbij eigenlijk op
roermakers in bescherming genomen worden, maken
op mij een zeer treurigen indruk. Moet de regeering
van haar laatste maGht en prestige tegenover het volk
worden beroofd
Het maakt op mij denzelfden indruk, als wanneer
ouders hun kind, dat door den meester op school
werd gestraft, tegenover dezen in bescherming nemen
en beklagen en uit zekere teergevoeligheid voor dat
kind den meester hard vallen. Onverstandiger en ver-
keerder kan men niet handelen. De roeping der ouders
is zich aan de zijde des meesters te scharen, ook al
had hij anders kunnen handelen, zelfs al heeft hij een
enkelen keer zich vergist. Straffen ouders nooit ten
onrechte of op verkeerde wijze hunne kinderen, en zou
den zij dan wenschen, dat vreemden op grond daar
van bij hunne kinderen hun ouderlijk gezag gingen
ondermijnen?
Toch is er bij al het bedroevende, dat te Amster
dam is geschied, veel dat mij heeft verblijd. Er is
uitgekomen hoeveel goeds er nog ligt op den bodem
van ons volk. Ons volk is anti-revolutionair, zooals
Itecht door een liberaal blad werd opgemerkt. Ik
van die verklaring en verblijd mij tevens
j^tenis. Ja, het is waar, men heeft dat
^vreemden van zijn Bijbel en
als deze treu-
tot ootmoedige dankzegging, als de vereeniging tot
Heil des Volks, met haar tal van zondagscholen en
andere christelijke werkzaamheden, anders bespot en
uitgefloten, nu moet worden te hulp geroepen om het
oproer te helpen fnuiken?
En dan de Kattenburgers, de Oostenburgers en de
Wittenburgers Eere aan de talrijke werklieden, die
deze eilanden, of beter, gedeelten van Arasterdam
bewonen! Wij drukken die trouwe Nederlanders de
hand. Dat is het Volk, dat weleer zijn Geuzen ons
gaf, van gansch ander allooi, dan die nieuwbakken in
België, die zich sieren met den naam van een geslacht,
waarmee ze niets anders gemeen hebben, dan dat ze
strijden. Eilanders! gij zijt bekend om uwe Oranje-
lievendheid en orthodoxie. Ja, gij zijt berucht als een
volk, waaronder menige „hardestaak" wordt gevon
den menige onhandelbare stijfkop en dweeper. Ik
ga aan uw zijde staan, mijne vrienden, niet om uwe
verkeerdheden in bescherming te nemenneen, die
hoop ik te helpen bestrijden; maar om te betuigen
dat volk is het volk mijner diepste sympathie. Met
dat volk kan ik leven, kan ikr lijden, kan ik strijden,
omdat het op onzen ouden Bijbel steunt en staat.
Gods Woord is daar het huisboek, de wegwijzer, het
wetboek. Dat Woord zegt: //Vreest God, eert den
Koning//alle ziele zij de machten, over haar ge
steld, onderworpen, want, er is geen macht dan van
God, en de machten, die er zijn, die zijn van God
verordend. Alzoo dat die zich tegen de macht stelt,
de verordening van God wederstaat; en die ze we-
derstaan, zullen over zich zeiven een oordeel halen."
Zoo lezen zij in hun Bijbel, zoo leeren de ouders
hunne kinderen, zoo hebben eens de gereformeerde
vaderen geloofd en beleden. Ziet hier zijn de Eilan
ders, in meer dan één opzicht kinderen dier vaderen.
Een bende oproermakers wil ook trachten onder hen
recruten te werven. Lieflijk klinkt hun lied. Het is
een verleidelijke sirenen-zang. Een Oranje-lied wordt
aangeheven. Men wil hen alzoo lokken, trekken, over
rompelen. Doch neen, het zal niet gelukken. Geen
enkele hunner laat zich meeslepen. Niet een hunner
verlaat zijn eiland, om deel te nemen aan de woe
lingen
Zulk een kracht is het Christendom. Niet de na
maak daarvan. Niet het humanisme onzer dagen, dat
humaan is tegenover gelijkgezinden.
Stel nu tegenover dat volk, dat in de leering en
vermaning der vaderen is opgevoed, dat zich leiden
laat door het woord en den wil des Heeren en
daarom trouwe onderdanen, ijverige en geschikte
werklieden, nederige en stille dienstbaren zijn, stel
nu tegenover dat volk het volk, dat opgevoed
wordt met zang en spelen, dat gebracht wordt in
comedies en danshuizen, dat gelokt en gehouden
wordt door allerlei genot, buiten de vaderlijke woning.
Het huiselijk leven, die zegen voor een volk, wordt
verwoest. Men wil ontwikkelen en beschaven door
gen, zijn rustdagen, zijn eenigen troost in leven en
sterven. Men vormt een communisme, dat zonder
God leeft en droomt van gelijkheid, vrijheid en hroe-
derschap.
Wat heeft die oude Bijbel toch misdaan, die zoo
veel vrede en zegen verspreid heeft? Wat die Chris
tus, wiens kruis alleen der arme wereld verlossing
kan schenken? Geen genezing van maatschappelijke
wonden, geen overwinning van maatschappelijke zon
den dan door dat Kruis alleen. Hoog boven alle
wijsheid en wetenschap dezer eeuw zie ik dat kruis
aan den Hemel schitteren met dat aloude randschrift:
in hoe signo viuces! in dit teeken zult gij over
winnen
J. P. NONHEBEL.
Middelburg, 27 September 1876.
Blijkens een gisteren bij de regeering ontvangen
telegram betreffende de krijgsverrichtingen te
Alchin, gedagteekend 17 dezer, zijn de versterkingen
van Tonga en Lamnjong voltooid.
Bij de verkenning van terrein is de luitenant de
Neve. gesneuveld en zijn acht minderen gewond.
De vijand werd uit de versterking Koerong Tjoet
verdreven. Gevoelige verliezen werden geleden; 13
stukken geschut werden genomen, waaronder een
van 30 pond. Twee stukken van 12 pond werden
vernageld.Twee minderen zijn gesneuveld en 17 gewond.
De gezondheidstoestand was goed, de geest der
troepen uitmuntend en de weersgesteldheid zeer
regenachtig.
De Staats-courant van gisteren bevat het konink
lijk besluit van den 15den dezer, waarbij wordt be
paald dat ic postzegels van l'/s cent niet her
drukt worden en na het verbruik van den bestaan-
den voorraad op de postkantoren niet meer ver
krijgbaar zijn; alsmede dat een nieuw model van
postzegels wordt ingevoerd van Vs, 1, 2, en 2V2 cent,
hoofdzakelijk strekkende ter frankeering van dagbla
den, gedrukte stukken en de monsters of stalen
van koopwaren, en zulks ter vervanging van de
bij kon. besluiten van 3 December 1868 en 11
November 1870 ingevoerde zegels van dezelfde
waarde.
Men verwacht in den loop van deze week de be
noeming van generaal majoor Beijjcn tot minister
van oorlog, terwijl tevens verzekerd wordt, dat
in de daardoor openvallende betrekking van direkteur
voor het materieel der artillerie spoedig zal worden
voorzien.
Uit Velzen meldt men aan de Haarl. Ct.Het
schip met de mal, dat "Vrijdag jl. hier passeerde, heeft
Zaterdag zijn proeftocht tot buiten de sluizen voort
gezet. Ofschoon daar in de laatste dagen veel is
gewerkt om de geul op de vereischte diepte te krijgen,
heeft de mal c"r nog vastgezeten; zoodat de kans voor
het torenschip om te vertrekken, ook met het oog
op het ingevallen ongestadige weder, vooreerst weder
verkeken is.
De werkzaamheden aan de groote «poorweg-
3>fi*isg bij JXSJiEiegen worden thans met den
meesten spoed voortgezet. Met 1 Movember zaL
grootste spanning over de beid
