BUITENLAND.
HANDELSBERICHTEN.
paar dagen een moord gepleegd le hebben op den
Belgischen gendarme, reeds volledig bekend dat de
gendarme Ooms door hem doodgeschoten is. Van zijn
medgezel zou hij geen andere inlichtingen hebben
gegeven of hebben kunnen geven, dan dat hij geen
Nederlander, maar een Belg was.
De heeren Dr. Jonckbloet en van Heemskerck van
Beest, leden der Nederlandscke Hoofdcommissie voor
de tentoonstelliug te Philadelphia, zijn 31 Augustus
van New-York naar Nederland vertrokken per stoom
schip W. A. Scholten, kapt. Jansen.
Eergisteren is te Steenwijk voor den wal een
met grint geladen schip door een passeerende sleep-
stoomboot in den grond gevaren. De bemanning is
met moeite gered.
In der tijd hebben we ons verblijd dat art. 11
der Spaaiische constitutie door de Cortes aan
genomen was; dat artikel toch behelsde vrijheid van
godsdienst. Wij hadden er niet aan gedacht dat het
bij vele wetten er op aankomt hoe ze uitgevoerd
worden en wie ze uitvoert. Het, land dat reeds eeu
wen eene treurige vermaardheid heeft verkregen om
zijn onverdraagzaamheid, het land, dat in onze dagen
zijn Matamoros veroordeelde, is blijkbaar nog niet in
staat te hooren naar de lessen die de geschiedenis
geeft. Een der invloedrijkste organen in Spanje zegt
dat het de Protestanten slechts te doen is, met hun
godsdienstoefeningen en scholen, om hun afschuw
te toonen van de ware geloovigen de Roomschen.
Zoo laag het is haast ongelooflijk, zijn de man
nen van de pers, een graaf TorenoA gezonken dat
zij zulke taal durven onder de oogen brengen. Dat
zè het beter weten is zeker, maar de moderados,
waarvan bovengenoemd blad het hoofdorgaan is, ma
ken van hunne positie gebruik om den minister-presi
dent Canovas te dwingen tot daden die voor de pro
testanten verderfelijk zijn. Te Mahon weigert men
nog altijd de protestanten een plekje te geven om
hunne dooden te begraven. Een klein protestantsch-
boekje mag niet uitgegeven worden. Om nietige
reden wordt nu eens het bouwen van eene kerk ge
weigerd, dan weder een school gesloten. Welke
vruchten zal de toekomst voor het ongelukkige Spanje
opleveren, indien deze kanker, de kanker der onver
draagzaamheid in zake van 't geweten aan het staats
organisme knaagt?
Den 29sten Augustus stierf te Windsor Raiisow
Cabrera, graaf van Morella. Zijn naam is met de
talrijke burgeroorloogen, die sedert den dood van
Ferdinand VII het ongelukkig Spanje vernielden,
innig verbonden. Hij was in 1810 in Catolonië ge
boren.
Of dit een verlies voor Spnnje moet geacht worden
weten we niet, wel dit, dat de grootste onruststoker
voor Spanje don Carlos naar uit Amerika ge
meld wordt weder naar Europa is teruggekeerd.
Europa en vooral Spanje zullen dit bericht wel niet
met blijdschap vernemen.
De meetings in Engeland welke in de laatste
dagen werden gehouden, om te protesteeren tegen de
gruwelen die in Bulgarije gepleegd worden, herinne
ren sterk aan de volksvergaderingen in het voorjaar,
die ten doel hadden verzet aan te teekenen tegen den
keizerzetel. Beide zijn in het leven geroepen door
radicale arbeiders-vereenigingen en worden door leden
van dezes geleid. Verkapte republikeinen en sociaal-de
mocraten bekleeden het praesidium, voeren het grootste
woord, terwijl de parlementsleden er zich in 't ge
ringst niet mede bemoeien. Dit is zeer begrijpelijk,
want behalve eene betuiging van leedwezen over de
gepleegde gruwelen, waarin ieder deelt, weet niemand
iets te zeggen wat van practische staaismanswijsheid
getuigt. Volks-raddraaiers, zoo als Thomas Matters-
head, prediken dat de ministers gedaagd moeten wor
den voor de rechtbank der openbare meening om
rekenschap hunner daden af te leggen. Met redenen
wordt dit echter niet omkleed. Intusschen moet men
er zich over verwonderen, dat deze heethoofden die
menschenslachterijen in Bulgarije niet stellen op reke
ning van Engeland.
Wij hebben om het belangrijke van de zaak hier
achter over de troonsverwisseling in VtiB*kijjc eenige
Éj^onderheden, ten vervolge op onze berichten in
£rige nommers, geplaatst waarheen we onze
Oorlog moeten we in de eerste
^ongeloof ditmaal is beschaamd,
grado seint naar Londen
jig rijk voordeel op
.zijn tot in
naar Alescinatz vertrekken, terwijl inmiddels alles gereed
gemaakt wordt tot een winterveldtocht.
In de laatste dagen schijut weer gestreden te zijn
tusscken de beide legers, met welken uitslag is ech
ter twijfelachtig. De Independaneo heeft een telegram
uit Semlin ontvangen gedagteekend 30 Augustus,
meldende dat de Serven, de lang betwiste stellingen
bij Alescinatz hadden ontruimd. De Turken waren
hunne positie aan den linker-ocver der Morava om
getrokken. Dit bericht wordt echter, onder den zelf
den datum uit Belgrado tegengesproken.
Het is volkomen te begrijpen dat onder deze om
standigheden niet veel spraak van vrede zijn kan.
Men zegt wel dat in eene bijeenkomst, van vertegen
woordigers der groote Mogendheden, gehouden in het
hotel van het Britsch gezantschap, allen het eens ge
worden zijn omtrent den vorm waarin zij de Por te
hunne bemiddeling ten gunste van den vrede zullen
aanbieden, maar of Servie het er wel meê eens zal
zijn valt zeer te betwijfelen. Alle verschijnselen dui
den aan dat Servie, het moge niet veel zijn toch
eenige winst in de laatste dagen heeft gemaakt en dat
zal waarschijnlijk niet zonder invloed blijven op
de houding van Servie tegen te verwachten voor
stellen.
lurkije's Gebieders
De derde Sultan van Turkije is binnen drie maan
den tijds opgetreden. Murad V heeft zijn waardig
heid feitelijk nooit aanvaard. Zijn lendenen omgordde
het zwaard der Osmans niet. Hij treedt van het
Staatstooneel vóór hij er op verschenen is. Heette
't onlangs, dat slechts de dood van een Sultan ver
andering kon brengen in de Regeering, ook van
die traditie is afgeweken. Wèl dreigde kortelings
naar de jongste berichten te oordeelen een tragisch
einde ook van dezen Sultan de wereld op nieuw pijn
lijk te verrassen, doch dc poging tot zelfmoord werd
in tijds verijdeld. De toestand was echter onhoud
baar geworden. De verstandsverbijstering van Murad
was onbetwistbaar en in den vollen Ministerraad werd
ditmaal kalm en zonder voorafgaande revolutionaire
beweging van eenigen aard, besloten Murad Y te ver
vangen door Abdul-Hamid, zijn broeder, van
wiens verlichte denkbeelden en intelligentie wij on
langs een zeer gunstig getuigenis vernamen uit de
Polit. Corresp.
De troonsafstand van Murad is voorbereid door de
aftreding van Muri-Pacha, een zwager van Murad,
als hof-maarschalk. In zijn plaats is getreden Namdi
pacha, een gunsteling van Midhat. Alle binnenland-
sche hervormingen zullen tot na afloop van den oor
log verschoven worden. Sultan Murad, wiens lijden
met eiken dag toeneemt, trachtte zich Yrijdag jl. door
een venster in den Bosphorus te werpen. Hij begroette
den Grootvizier als Abdul-Aziz.
Maandag-morgen bezochten de Grootvizier Midhat
pacha den Scheik-ul-lslam te Bebek, waarschijnlijk
om hem te bewegen de afstands-fetva op te stellen.
De correspondent van de Köln. Ztg., die deze depêche
aan zijn blad seint, bij Midhat zeiven naar dit gerucht
informeerende, kreeg van deu Minister ten antwoord
Murad wordt waarschijnlijk geïnterneerd. De Groot
vizier en Midhat bezochten ook den Engelschen gezant,
zoodat deze volkomen ingelicht schijnt te zijn.
Naar een overoud Turksch gebruik moet de Sultan
eiken Vrijdag het openbare middaggebed in de een
of andere moskee bijwonen. Dit gebruik is zoo inge
worteld, dat verscheiden Sultans zich liever stervend
in de moskee lieten dragen dan ontrouw te worden
aan dezen godsdienstigen plicht. Gedurende deze gods
dienstoefening houdt een voor dat doel speciaal bij
een Keizerlijke hat benoemde priester, die den naam
Hadib draagt, een gebed voor het leven van den
Sultan en van de Keizerlijke familie.
Tijdens de aanwezigheid van dr. Leidesdorf schreef
deze den Sultan een volstrekte rust voor en verbood
ook, dat de Sultan naar de moskee zou worden ge
voerd. Om dit geneeskundig voorschrift in overeen
stemming te brengen met het godsdienstig gebruik
werd een bijzondere recht Ooslersche uitvlucht gevon
den. Daar de priesters, die het Vrijdags-gebed houden,
niet aangesteld werden door den tegenwoordigen
Sultan, heeft hun gebed ook geen waarde en houdt
voor Murad V dan ook de verplichting op om die
plechtigheid bij te wonen. In den jongsten Minister
raad was er nog sprake van een proclamatie af le
kondigen, waarin den volke de ware reden zou wor
den bekend gemaakt, welke den Sultan verhindert,
zich naar de Moskee te begeven. Op het laatste oogen-
blik kwam men nog daarop terug, uit vrees dat onder
de bevolking daardoor onlusten zouden uitbreken.
De regeering heeft over het uitroepen van Abd-ul-
Hamid tot Sultan de volgende,1 mededeeling aan hare
- L-x i_- -. l> i .1TV
der regeering in handen ie 'houden, zoo is krach
tens het Eetva van Zijne Hoogheid den Scheik-ul-
Islam en overeenkomstig de wet, regelende de uitoe
fening der souvereiniteit in het Ottomanmid, de te
genwoordige vermoedelijke troonopvolger, heden tot
keizer von het Turksche Rijk uitgeroepen."
Donderdag 11. begaf de Sultan Abdul Ilamid zich
naaa het paleis van Top Capou, was hij door de
Ministers en hooge ambtenaars ontvangen werd. Nadat
de Petva, waarbij Murad V afgezet wordt, was voor
gelezen, werd de ceromeuie van het erkennen en uit
roepen van den nieuwen Sultan onder den titel van
Abdul ITamid II volbracht. Diens troonsbestijging
werd door het volk qh de troepen met luid gejuich
begroet. De Sultan ging vervolgens, onder 3t gebulder
van 't geschut, naar zijn paleis terug.
De keizerlijke Ilatt waarbij de troonsbestijging van
den Sultan wordt geproclameerd, werd Zaterdag in de
moskee van Eyoub voorgelezen. De aangording van
het zwaard van Osman zal Zaterdag den 9en September
plaats hebben. Vrijdag en Zaterdag werd Konstantino-
pel geïllumineerd en wapperden van Turksche en bui-
tenlandsche schepen vlaggen.
Said Bey is benoemd tot eersten secretaris van den
Sultan en Mahmoud Damat Pacha tot maarschalk van
het paleis.
De ex-Sultan Murad is geïnstalleerd in het paleis
van Tclisgaran.
Scheepstijdingen.
Aangekomen aan de loskade te Middelburg de brik
Cleiiiciis Floreiitiuus kapitein van Eijk met
hout van Riga.
CORRESPONDENTIE.
E. J. Wij zullen het ons toegezegde vervolg af
wachten, ten einde dan over de plaatsing in eens, te
oordeelen.
Graanmarkten enz.
Rotterdam, 4 Sept. (per telegr.) Tarwe, rogge, gerst
en haver 20 cents lager paarden-, bruine- en witte
boonen onveranderd; blauwe erwten 30 tot 50 cents
hoogerkoolzaad onveranderd; kanariezaad 25 tot 50
cents lager.
Amsterdam, 4 Sept. Raapolie op zes weken i' 39 LA
Lijnolie f 28V2-
Prijzen van effecten.
{PER TELEGRAAF.)
Amsterdam, 4 September 1876.
Nederl. Certific. Werkelijke schuld. 21/. pet. 62%
dito dito dito 3 751/.,
dito dito dito 4 100
Loten stad Rotterdam 3 f 991/4
dito dito Amsterdam 3 97
Rusland Obligatiën 1793/1816 5 pet. 100»/.,
Certitie. Inscr. 5 serie 5 „77
Obl. Hope Co. 1S55 Ge serie 5 ü9
dito 1000 18645 „99
dito L. 100 1S725 92'/3
ditoL. 100 18735 92
Loten 1S645 f 317
Loten 1866 5 322
Inscr. Stieglitz Co. 2e a 4 L. 4 pet. 76
Obligatiën 1867—69. 4 79'/*
Aand. Spoorw. Gr. Maatsch. 5 270
dito dito4 197
Aand. .Kiew-Brest 5 L20
dito Baltische spoorweg. 3 132
Oblig. spoorweg Poti-Tiüis. 5 pet. 971
dito dito Jclez-Griasi 5
dito dito Jelez Orel 0 pet. 96J/4
dito dito Charkow Azow .5
Polen. Aand. Warschau-Bromberg. 4 f 61 '/2
dito dito Weenen. 5 121
Oostenr. Oblig.mctal. in zilv.Jan./Juli. 5 pet. 58s/ir,
dito dito Aprii/Oct. 5 5p'
dito in papier Mei/No v. 5 553/ic
dito dito Febr./Aug. 5
Italië. Oblig. Z.-Ital. spoorweg 3 f 103%
Spanje. Obligatiën Buitenl 3 pet. 141/.,
dito Binnenlandsche 3 133/i6
Portugal Obligatiën3 53
Turkije. Inschrijving Alg. schuld5 127/,,.
Obligatiën 1869 6 f 33
Egypte, dito 1868 7 pet. 47
dito 1S737 „46
Amerik. Obl. Verecnigdc Staten 19Ü4. 5 I03'/o
dito dito dito 1885. 6 99%
Brazilië. Oblig. 18634%
dito 1865 5 923/4
Prijzen vasi coupons.
Amsterdam, 4 Sept. Metall. 1'20,72'Adito zilver
f 20,97'/-; Div. Eng. per ft' i' 11,87'A; Eng. Portugal per ft
1' 11,87%; Spaansche piasters fAmerikaansehc dol
lars (in goud) f 2,45'/-.
Amsterdam, 2 Sept. Metall. j 20,65; dito zilver
20,90: Div. Eng. per ft /'li,87', y, Eng. Russen per'ft
ril C7I I T?IX ."tï—.„1 „A.vT- --sa- -
