f
BUITENLAND.
HANDELSBERICHTEN.
De beroemde publicist John Lemoine heeft in het
Journal des Débats, Turkije aangeklaagd voor de
vierschaar der menschen. „Niet Turksche troepen,
maar benden roovers, kannibalen en wilden zijn tegen
Bulgarije en Bosnië losgelaten en deze nieuwe aanval
der Barbaren wordt door het Christelijk Europa lijde
lijk aanschouwd. Wij zullen niet ophouden te her
halen, dat Turkije's onafhankelijkheid en souvereini-
teit slechts droombeelden zijn. Niet alleen stoffelijk
maar ook zedelijk is Turkije de schuldenaar van het
westen. In 1840 werd Turkije van de verovering van
Egypte verlost door Engelandin 1854 werd het
door Engeland en Frankrijk van Kussisehe overheer-
sching verlost in 1876 was het weder Engeland,
dat de vijandelijke handelingen van Turkije's naburen
tegenging. Engeland is en blijft dus steeds Turkije's
patroon."
Ongetwijfeld herinneren zich onze lezers die
een goed geheugen hebben ten minste de hoog
hartige taal van Frankrijk in '70. „Geen voet gronds,
geen steen onzer vestingen." Iets dergelijks doet
Servië thans. Althans uit Belgrado wordt geseind
dat Servië tot vredesonderhandelingen geneigd is, op
den grondslag van het status quo; maar het zou
den oorlog krachtig voortzetten, indien Turkije eischen
stelde die aan Servië offers, welke ook kosten, zou
den. Het laatste schijnt Servië vooralsnog te ver
kiezen, zij de Serven toch hebben weder eene
overwinning behaald. Ze hebben de Turken geslagen
en Petrovots genomen. Ook bij een voorpostenge
vecht bij Bjelina zouden de Turken teruggeslagen zijn.
Overigens onze lezers mogen niet aan ons de
schuld wijten is er geen nieuws. Berichten die
duidelijk het kenmerk dragen van onwaarheid, zooals
heden b. v. een hetwelk de uitmoording van eene
Rumenische ambulance door de Turken meldt, nemen
we niet op. De titel.zoowel als het karakter van ons blad
stelt ons eischen die we niet uit het oog verliezen
mogen.
In jtmcriltii is het schoolwezen vrij, geen oneer
lijke concurrentie - gelijk hier - maar door eigen kracht
en inspanning scholen bouwen en onderhouden, dat
is het benijdenswaardige systeem in Amerika.
Onlangs heeft eene partij beproefd, voor zich
subsidie te bekomen, voor zoogenaamd neutraal on
derwijs. Deze poging is afgestuit op den wil van den
Amerikaanschen Senaat, waarover we ons hartelijk
verblijden. Het zou te betreuren zijn dat men ook
in Amerika de dommekracht van 't geld ging aan
wenden om eene Staatsgodsdienst-te proclameeren.
De minister van oorlog in Fa».1llkl»ijk do Cissey
is vervangen door generaal Berthault. Die snelle ver
wisseling bewijst dat er in de „grande nation" meer
elementen te vinden zijn voor dien moeilijken post,
dan bij het kalme Nederlandsche volk.
Mohamedanen en Christenen zullen samen een plan
tot hervormingen in het Turksche Rijk indienen.
Hoe zal dat zijn
\«K eens over den Zondag.
Op de prijsvraag onlangs door een Zwltsersch ge
nootschap uitgeschreven, welke ten onderwerp had:
„De Zondag, van het standpunt der gezondheidsleer
beschouwd, zijn 53 antwoorden ingekomen. Geestelij
ken, geneesheeren en oeconomisten - stemmen allen
daarin overeen, dat de Zondag onvoorwaardelijk in
stand gehouden moet worden. De geloovige Christen
behoeft daartoe geen aansporing; voor hem is de vie
ring van den Zondag een goddelijk gebod, dat hij
gehoorzamen moet, ook al pleitten er niet zoovele
andere redenen voor. Maar toch niet onaardig is het
op te merken, hoe men ook langs andere wegen tot
dezelfde resnltaten komt. Mozes, de aanvoerder van
eeu herdersvolk voor 4000 jaren, wist van geen kennis
van het menschelijk lichaamr ter genezing van zoo
veel kwalen, evenmin als van fabriekarbeid, en toch
de studie der geneeskunde zoowel als die van de
maatschappij voert tot dezelfde slotsom: „Zes dagen
zult gij arbeiden en al uw werk doen, doch den
zevenden dag zult ge rusten."
Waarom juist zes enniet zeven, tien of twaalf?
Proudhou, die wel niemand van godsdienstig
heid zal verdenken zegt: „Maakt men de
^^ek één dag korter, dan is de behoefte aan
^miming nog niet dringendverlengt men
dag, dan is uitputting daar van het ge-
Bj^nen alle drie dagen een hal ven dag vrij,
^k^^n soort van doelloosheid, van onge-
tthti^rkgeeft men daarentegen na
fcj^dagen, dan brengt men
zijn krach-
„Het tijdsbestek, waarin de veerkracht van het
menschelijk lichaam door het voortdurend verrichten
van denzelfden arbeid wordt uitgeput, zoodat het drin
gend verpoozing vereischt, bedraagt zes dagen. De
zevende dag, ook met werken doorgebracht, heeft
overspanning en hierdoor allengs eene geheele ver
nietiging van de menschelijke elasticiteit ten gevolge.
Besteden we dien daarentegen om te rusten, dan
blijkt het dat juist deze veerkracht een lichamelijke
macht is en een vrij wat beter waarborg voor de duur
zaamheid daarvan, dan die welke de levenlooze, in
verloop van tijd afslijtende machines bezitten. En plaats
van vermoeid te worden, verkrijgt, het lichaam er veel
eer eene soort van taaiheid door de arbeid zelve wordt
een staalmiddel en blijkt gezonder dan lediggang."
Of we nu hetzelfde doel niet bereiken kunnen door
de werkdagen wat korter te maken? Vragen wij het
dr. Niemijer, hij zegt
„De tijden van rust in den loop der werkdagen
staan in verhouding tot den arbeid als vragen en
antwoorden, als het op en nedergaan van eene ma
chine. Eigenlijke uitspanning verkrijgen wij slechts
door een volkomen stilstand van werkzaamheden."
Dus een geheele dag moet er vrij gegeven worden.
Maar is dat geen enorme schade Moet. '/7 deel van
allen arbeid dan verloren gaan
Ziehier ook daarop het antwoord van dr. Niemijer
„Toen in vroeger tijd, nog voor de uitvinding der
spoorwegen groote vrachtwagens de handelswaren
honderden mijlen ver uit het oosten naar het westen
transporteerden, waarbij zij gewoonlijk acht a tien
weken onder weg waren, gingen de voorstanders der
Zondagsviering de volgende weddingschap aan met
de tegenstanders daarvan: Twee voerlieden met ge
lijke wagens, beide even zwaar beladen en met evenveel
paarden bespannen, zouden op een Maandagmorgen
dezelfde reis aanvaarden, terwijl de een eiken Zondag
zou rusten en de andere ook Zondags zijn tocht
voortzetten.
Wat gebeurde er? Daar men met een vrachtwagen
eiken dag slechts den afstand van drie a vier mijlen
van de eene herberg naar de andere kan afleggen,
kwam de man, die Zondags doorreisde, de eerste week
drie a vier mijlen verder dan de andel en was hem
dus weldra een goed eind vooruitgekomen. De z$sde
week echter haalde deze hem in en bereikte met zijn
paarden, die goed verzorgd en minder uitgeput waren,
de plaats zijner bestemming, terwijl de diereu van
den ander bij zijn aankomst, geruiraen tijd onbruik
baar verklaard werden."
Uit deze ware geschiedenis valt veel te lee-
ren, en het is dit getuigenis niet alleen,
dat dr. Niemijer aanvoert. Macaulay heeft eens
van Engeland het land van de Zondagsviering
gezegd //Was de Zondag liicr Ie lande niet sedert
30d jaren als rustdag gevierd, was er op dien dag-
met spade en bijl, met hamer en klos gewerkt ge
worden. we zouden een vrij wat, armer en minder
beschaafd volk zijn geworden." De Zondag, dus
besluit dr. Niemijer zijn werk is als de eerste
wet der gezondheidsleer te beschouwen. Hij verzekert
den individu een voortdurende werkkracht, een opge
ruimde gemoedsstemming, een hoogen ouderdom; hij
bevordert de maatschappelijke tucht en orde en is
een juiste maatstaf tot welke hoogte van ontwikke
ling en beschaving een volk het heeft, gebracht."
Hartelijk wenschen wij dat ook Nederland hoore
naar die welsprekende stem. Wij brengen ze daarom
onder de oogen onzer lezers. Onrustbarend is de toe
nemende eisch tot Zondagsarbeid, en misschien nog
erger de toenemende zucht tot verstrooiing van aller
lei aard.
Zie rondom U! Op het koninklijk lustslot het Loo,
Zondag aan Zóndag militaire muziek, voor het publiek
toegankelijk; te Nijmegen de opstijging van een
luchtballon op Zondag; pleiziertreineu der exploitatie
maatschappij van Staatsspoorwegen laat op Zondagen
6 en 20 Angustusde feestviering van Amstels Man
nenkoor, opgeluisterd door de tegenwoordigheid van
Z. M. den Koning, aangekondigd tegen Zondag 24
September; een pleizierboot van Middelburg naar
Blankenbergke tegen Zondag 20 Augustus. Op Zon
dag-ochtend blijkens mededeeling der N. Rott.
Courant van 26 Juli jl. bijeenkomsten van de
vereeniging „Ontwikkeling en Beschaving." om een
cursus in de natuurkundig te houden.
Naar het café de Commerce dus, in plaats van
naar de kerk
Natuurkunde in plaats van den Bijbel!
Zou het geen tijd worden ons zeiven en anderen
te herinneren aan den Rustdag?
De Oorlog1.
Het schijnt bijna, zegt een correspondent in de
Pesther Lloyd, alsof de Turken bij hun zegepralen
rlp üllnVAC! van orrnn I. m O erlj erb r> i rl willon nannmnan
kigen op zich. 't Moet er echter volgens den bericht
gever zeer treurig uitzien met de geneeskundige dienst
bij de Turken en alleen aan het ijzersterk gestel van
den Turkschen soldaat is het te danken, dat er zoo
vele gewonden onder hen het leven er afbrengen.
Intusschen doet de Turksche Regeering het moge
lijke, om de gevluchte bevolking naar heur haardste
den t.e doen terugkeeren. De onpartijdigheid van den
berichtgever, zegt hetzelfde, blad, gebiedt te vermelden,
dat de Turken op Servisch gebied niet anders gedaan
hebben, dan wat, voor eenige weken door de Serven
op Turkschen bodem werd bedreven. Hij houdt vol,
dat de Serven de onraenschelijke wreedheden zijn be
gonnen wel ligt de schuld aan beide zijden, doch
de verantwoordelijkheid voor het. beginnen van deze
wijze van oorlogvoeren rust op Servië.
Het Servisch Ministerie van Oorlog zegt dat de lijsten
der verliezen 62.60 dooden en 5600 gewonden aangeven.
De berichtgever van de Politische Correspondenz be
twijfelt of deze cijfers juist. zijn. Doch ook al zijn die
cijfers juist., dan zijn die verliezen toch reeds zeer
aanzienlijk, daar zij 15 pCt. van de geheele sterkte
van 't leger uitmaken. Zonder twijfel toch zijn er
nog tal van vermisten enz., zoodat men niet verre
van de waarheid zal zijn, als men de verliezen in
t geheel op 18000 man schat.
Graanmarkten enz.
Middelburg 17 Augustus. Aan de markt was we
gens de oogstwerkzaamheden de aauvoer over het al
gemeen niet groot. Enkele partijtjes nieuwe tarwe
waren aangebracht. De jarige tarwe was iets lager, de
wintergerst en de nieuwe Walchersche zomergerst
waren iets hooger. Men noteerde: Jarige Walchersche
tarwe f 0,80 a f 10,nieuwe dito f 10,25 a f 10,50,
nieuwe rogge f 8,wintergerst f 6,50. Jarige Wal
chersche zomergerst f 6,nieuwe dito f 6,20, witte
boonen f 10,50 a f 10,75. Nieuwe Walchersche groene
kookenvten f 10.50. Winterkoolzaad f 13,a f 13,10
Versche boter per kilogram f 1,52 a f 1,60. Eieren
f 3,50 per 100 stuks.
Wlïssingen 18 Aug. 1876. Versche boter f 1,80
a f 1,90 per kilogram; Eieren f 4,40 a f 4,20 per
104 stuks.
Amsterdam, 18 Aug. Raapolie op zes wclcen f 40'/-j
Lijnolie f 99'/-.
Prijzen van elfeeten.
{PBII TELEGRAAF.)
Amsterdam, 18 Augustus IS76.
Neder!. Oertilic. Werkelijke schuld. 21/- pet. 63
dito dito dito 3 75
dito dito dito 4 99V»
Loten stad Rotterdam 3 97'/2
dito dito Amsterdam 3 96'
Rusland Obligation 1798/1816 5 pet. 100l/i
Certitic. Inser. 5 serie5
Obl. Hope Co. 1S55 6e serie. 5 8874
dito f 1000 18645
dito L. 100 18725 927*
ditoL. 100 18735 92'./s
Loten 1864 5 f 316
Loten 1866 5 32 L
loser. Stieglitz&Co. 2e a 4 L. pet.
Obligation 1S6769. 4 „79
Aand. Spoorw. Gr. Maatsch. 5 26S
dito dito4 198
Aand. Kiew-Brest 5 132
dito Baltische spoorweg. 3 130
Oblig. spoorweg Poti-Tiflis. 5 pet. 96
dito dito Jelez-Griasi 5 2347»
dito dito Jelez Orel 5 pet.
dito dito Charkow Azow .5
Polen. Aand. Warschau-Bromberg. 4 53
dito dito Ween en., 5 123
Oostenr. Oblig.metal. in zilv.Jan./Juli. 5 pet. 577e
dito dito April/Oct. 5 57
dito in papier Mei/Novr. 5 54f/J6
dito dito Feb r./Aug. 5 54u/lc
Italië. Oblig. Z.-Ital. spoorweg3 f
Spanje. Obligation Buitenl 3 pet. 157$
dito Binncnlandsche 3 139/,(!
Portugal. Obligation3 523/4
Turkije. Inschrijving Alg. schuld. 5 1L5/S
Obligatiën 1S696 f 307,
Egypte, dito 1868 7 pet. 473A
dito 1873 7 467/s
Amerilc. Obl. Vereenigde Staten 1904. 5
dito dito dito 1885. 6 1007/8
Brazilië. Oblig. 1863 47e
dito 1865 5 937"
Prijzen van coupons.
Amsterdam, 18 Aug. Metail. f 20,55: dito zilver
f 21,35; Div. Eng. per g' f 11,877e; Eng. Portugal per If:
t' 11,877e; Spaansclie piasters 1'Amerikaansche dol
lars (in goud) f 2,4572
Amsterdam, 17 Aug. Metail. r 20,40; dito zilver
f 21,35 Div. Eng. per w f 11,877»; Eng. Russen per
ƒ11.871/,.' F.nrr Port. 11 cal nor 1r f 1 871/,- 1
