Merit, School en
GEMENGDE BERICHTEN.
De schutterskwestie te Zaandam en de intocht van
studenten te Zutfen heeft de oogen van onze natie
op zondagsrust en zondagsheiliging geves
tigd. Daarover is dr. Bronsveld aan het woord, en
wij laten het woord hem gaarne. Gezondheidsleer
is een der jongste wetenschappelijke Grootheden, die
hare stem opheft op onze straten. Zonder haar ad
vies ingewonnen te hebben, bouwt men geen school
of arbeiderswoning meer. Zij daagt elk kinder-armpje
voor zich, en toornt, als zij daarop de sporen niet
ontdekt van de met goed gevolg" volbrachte vacci
natie. Zij begint de kerkhoven zuur aan te zien, en
bant eenmaal ons aller stof naar de Mookerheide. Zij
heeft een staf van inspecteurs en onder-inspecteurs
die een scherpen reuk heeft en een klerk ter gemeen
te-secretarie de slaap uit de oogen houden zou. Die
gezondheids-leer komt ous, in een zeer aangelegen
punt ter hulpe, n. 1. in de viering van deu Zondag,
de wensckelijkheid van het houden van Sabbathsrust.
De Zondagswet wordt openlijk bespot en schijnt voor
menigeen een dwaasheid. Wat spreekt gij van kerk-
gaan? De tempel van „ongekorven hout" o, ja die
telt duizende bezoekers, die drentelend of dartelend,
stemmig of uitzinnig, toonen geen behoefte te hebben
aan een kerkgang, en den Zondag tusschen arbeid en
vermaak verdeelen, opdat de verdiensten zoo weinig
mogelijk schade lijden, en-men toch ook zijn aandeel
bekome in het vermaak, dat ieder najaagt.
Maar wat de kerk niet doen kan, dan zal de ge
zondheids-leer doen. zij heeft gesproken. Op eene
prijsvraag uitgeschreven door de Vereeniging tot Zon
dagsviering heeft dr. Schauenburg's schrijven een prijs
mogen verwerven. De schrijver is geen vriend der
Kerk hij spreekt van haar harde dingen, misschien
is dit eene aanbeveling te meer bij de liberalen om
een zoo rechtzinnig man, (die zelfs de mensehen die
op straat onrein verschijnen door de politie naar de
waschkuip brengen wil) te hooren. De mensch, zoo
zegt deze alles behalve vriendelijke man, moet, na zes
dagen in zijn beruep gearbeid te hebben, een dag
vrij hebben. Sabbat, Ilustdag, Zondag of Dag' des
Heeren, die dag roept ous reeds bij liet aanlichten
niet ter gewone werkplaats. Die vrije dag doet ous
gevoelen als waren we op een berghoogte, waarop
niet gezaaid of geoogst wordt, en van waar de blik
de vlakte omlaag overziet en rust op de vele, vele
plekjes wijd en zijd, waar wij ons lniis bouwden en
onzen strijd strijden. De rustdag is een dag van na
denken over volbrachten arbeid. Gevrijwaard tegen
levenszatheid en toegerust met nieuwe kracht, met
meerder kennis en grooter vastheid van geest, treedt
de mensch de nieuwe week in, en de arbeid is voor
hem wat hij zijn en blijven moet: genoten weldaad.
Bevredigd wordt de mensch noch door rust, noch
door werkzaamheid alleen, maar door afwisseling van
werkzaamheid en rust. Voor het huisgezin is
de zondag een familiedag, een dag van bijzon
dere reinheid van lichaam cn kleedij. Voor het
volk is de gemeenschappelijke rustdag weldadig
samenfeestvieren verhoogt de stemming, het ze
delijk peil van het volk wordt verhoogd en zijn
welstand vermeerdert. Fabrikanten die op deze wet
der gezondheidsleer niet letten noemt hij onbarmhar
tige tyrannen. .-Vlies wordt, tegen den Zondag niet
alledaagsch, maar met bijzondere zorg gereinigd. Alles
krijgt dan een extrabenrt cn in hoevele gevallen zijn
water en zeep niet beter dan medicijnen. Tot zoover
de uitspraken cler gezondheidsleer. Als het volk naar
den kerkeraad niet luistert zal het dan hooren naai
de uitspraken der gezondheids-leer?
Goes* genoot de eer de eerste gemeente in
Zeeland te zijn, die door den pasbenoemden Com
missaris des Konings in Zeeland, Jhr. mr. W. Six
werd bezocht. Maandag jl. werd ZEx. met blijkbare
bewijzen van onderscheiding door het Bestuur en de
ingezetenen van Goes ontvangen. De audiëntie was
druk bezocht, alle autoriteiten van Goes maakten den
Commissaris hunne opwachting. Verscheidene inrich
tingen van liefdadigheid, kerken, scholen, gevangenis
enz. werden bezoch' "arna het gemeent.e-bcsU?1 -
ling der punten van beschrijving voor de algemeene
vergadering. Tot afgevaardigde ter algemeene ver
gadering werd benoemd de heer J. W. de Baad, en
tot plaatsvervangers de heeren K. Baart eu D. Jeras.
Tot leden van het bestuur der afdeeliug werden be
noemd de heeren J. H. Snijders en J. J. van der
Harst Az.
De vischsloep Vecrc Ko. S is, na de vorige
week gestrand te zijn, afgebracht, onderstboven ge
keerd en naar zee gedreven. Dinsdag morgen zagen
de verbaasde Veerenaars bij het ontwaken, dat de
sloep gelijk een hond naar zijn meester van
zelve weder op de plaats harer bestemming was terug
gekeerd. De schuit lag vlak voor den steiger.
VoISmfdühig''1 vischsloep van derèede-
rij van den heer I. I. P. Hector te Vlissiiigen bracht
gisteren de eerste versche visch aan, die voor het
grootste deel per mailboot naar Engeland verzonden
werd.
Men meldt aan de Goesche Courant uit 's Heer-
Arendskerke
Betreffende den EiöüïzaiuIöOg-sÉ in den Sckeu-
gepolder onder deze gemeente en Wolfaartsdrjk kan
ik u het volgende melden:
Nadat men in de laatste dagen der voorlaatste week
een begin had gemaakt met het dorschen, is men ge
durende de afgeloopeu week meer algemeen, en zijn
nu nog enkelen hedenmorgen begonnen, zoodat bij
voortdurend droog weder over den geheelen polder
deze week het werk in vollen gang zal zijn. Behalve
een paar stoomdorschmacliines zijn er tal van zeilen
waarbij honderden inenschen die *mn den vroegen
morgen tot den laten avond werkzaam zijn. Wat de
uitkomst betreft, deze is aanvankelijk bevredigend te
noenicu; de qualileit is uitmuntend en de quaatiteit
schijnt zeer wel aan de verwachtingen te beant
woorden
Uit den staat van het Lager osulerwajjs in
1874 blijkt dat 462,343 kindereu de Lagere school
in dat jaar bezochten. Daarvan genoten 34-3,247
kinderen openbaar onderwijs, 5.912 gingen op gesub
sidieerd bijzondere scholen en 113,1S4 maakten ge
bruik van niet-gesubsidieerd bijzonder onderwijs,
Een vierde der schoolgaande kinderen bezochten dus
de openbare school niet. Zeker een bemoedigend
verschijnsel bij zooveel strijd en opofferingen.
De oorlog tegen de Beigiscfiie cesaieia is
ook te Sneek uitgebroken. Met zekerheid is echter
te voorzien dat al die pogingen niets beteekeneu zul
len, zoolang de Begeering haren steun aau die po
gingen niet verleent.
Bt-iioeiniuu'eii «n Besluiten.
Tot. ridder 4de klasse van de Militaire Willemsorde
is benoemd .Hiiise Sowtfilü regent der Alfoersche
negorij Loemaweh.
Benoemd tot ridder der orde van den Nederl.
Leeuw, de heer A. 3*. van Rcissekoan luit. kol.
der rust. schuil, en voorzitter van den bond van
officieren der schutterij in Noord-Brabant.
Ds. H. !H. de Lint te IJerseke is beroepen tot
predikant bij de N. H. G. te Waarde, Baarland en
Olterloo.
Ds. A. «Ie SSb'ïbIhc is j. 1. Zondag bevestigd
als prediktmt der C. G. G. te Baarland.
Ds. A. G. de Waal te Naaldwijk heeft be
dankt voor het beroep tot predikant, bij de C. G. G.
te Wissenkerke.
Heden middag ten 1 ure zijn de weezen der beide
gestichten van Middelburg, per stoombarge naar Vlis-
siugen vertrokken om van daar ten 97* ure, na zich
op het Badhuis vermaakt te hebben, te retourneeren.
Deze reis werd huu welwillend aangeboden dooi
de firma Alberts St Co^. ...j.
In onze tijd van herdenkingsfeesten viert men
ook al diamanten jubelfeesten. Te Hulst had in de
laatste dagen zoodanig feest plaats ter viering van
het jubilé van het muziekgezelschap Harmonie. Wij
zijn niet voornemens onze lezers van dit feest iets
te zeggen het was er trouwens even gelijk alle
andere feesten als alleen dat we het diep betreu
ren dat ook hier weder de Zondag de groote feest
dag was. Geef ons feesten ach tot hoelang.
Het Dagblad van beden noemt de N. B. C.
eene groote zondares, die verontwaardiging huichelt
als zij een ander een fout ziet begaan, een verblin
de, die den reusachtigen balk in eigen oogen niet
ontdekt, maar wel den microscopischeu splinter in
dat van anderen,
Zou het waar zijn
Trein No. 5 uit Utrecht (Centraal-spoorvveg)
kou het. gisteren niet verder brengen dan even voor
bij station Nijkerk ten ruim 2 ure staakte de loco
motief haren dienst en liet de achter zich hebbende
48 waggons aldaar stilstaan. Eene locomotief uit
Harderwijk ontboden haalde den trein af, liet de
goederenwagens (waaronder een paar met vee) te
Putten achter, stoomde met de passagiers door en
kwam ten 4 58 te Zwolle aan.
Een lljarig knaapje te Zwolle was maandaga
vond uitgezonden om een boodschap te doenhij
moest eene llescli met slaolie halen. Op de straat
liet hij de fleseh stuk vallen en schreiende gaf hij
te kennen dat hij niet naar huis durfde gaan, vree-
zende voor de ruwe kastijdingeu zijner stiefmoeder.
Toen men zijn vader daarvan had onderricht, en diens
knecht hem mede naar huis wilde nemen, nam de
knaap de vlucht en sprong in het Weezenland in de
gracht.
Nadat men hem te vergeefs een langen stok had
toegestoken, zonk hij in de diepte weg. De timmer
man H. J. Hages sprong daarop te water, en het
gelukte dezen den knaap nog levend van den grond
te halen en hem met behulp van een paar andere
personen aan den wal te brengen.
Te Oosterbeek sloeg Maandag avond de blik
sem in het huis van deu tuinman Hagen en zette
spoedig het dak in lichtelaaie vlam. Dank zij den
moed van cimmerman Hooijer die zich met twee knechts
onmiddellijk naar beven begaf, was men weldra de
vlammen meester. Een arbeider, die dat huis bewoon
de, werd door den bliksem getroffen en is geheel
inet brandwonden overdekt.
Zaterdag-namiddag had een soldaat in de Bar-
bara-kazerne te 's-Bosch de baldadigheid om eenige
geweerschoten te lossen, waarvan de kogels alle in
de zoldering terechtkwamen, uitgezonderd een, die
uit het raam geschoten een burger rakelings langs
liet hoofd ging. Toen eenige militairen zich naar
de chambrée begaven, vonden zij hein onder een tafel
liggen en gelukte het hun hem in arrest te brengen.
De officier van gezondheid, die hem meermalen be
zocht heeft., kan geen sporen van waanzinnigheid
ontdekken, terwijl de dacler blijft stilzwijgen bij alle
vragen die hem gedaan worden.
Voor ons ligt eene hartelijke gelukwenscli, door
Keizer Wilhelm eigenhandig aan president Grant
geschreven, bij het lOOjarig jubilé der Amerikaansche
Unie.
De keizer van Oostenrijk en Duitschland, te
Salzburg van elkander afscheid nemende, kusten
elkander in triplo. Vele bladen zien hierin een vre-
desteeken. Wij hebben er niets tegen.
Oesters, die nog niet lang geleden te Londen 60
ets. per dozijn kostten, golden verleden winter f 2,10 en
men durft met zekerheid te voorspellen dat zij tegeu
het einde van 1876 nog wel duurder zullen zijn.
l)it fijne zeebanket zal dus weldra, behalve voor zeer
rijken, een buitensporig weelde-artikel worden. De
hooge prijs toch is gevolg van de toenemende schraalte
der oe .terbedden in Engeland. Het Britsche parle-
meut heeft uit zijn midden eene commissie benoemd
om onderzoek te doen naar de oorzaken dezer verar
ming en omtrent de middelen tot verbetering. Deze
commissie heeft onlangs hare taak voltooid. De meer
derheid dier commissie schrijft de schaarschte der
oesters toe aan de schraapzucht van deu mensch;
daarom verlangt zij ook voor den oester een gesloten
tijd; een tijd, in welken 't koopen of verkoopen van
oesters strafbaar voor do wet zijn zal. De minderheid
meent, dat de jaren achtereenvolgende koude voorzomers
het voortplantings-proces der oesters mislukken deed.
Beiden wijzen op de ervaring in Frankrijk, langs^
welks kusten de kunstmatige oesterteelt, op gro^jM
schaal en met uitnemend gevolg gedreven wor^jjH
meenen dat het zaak is de kunstmatige
langs de Britsche kusten te bevordm-r
van rijkswege, van geschikte
s- Den 30 der v-
