CtlHISTELIJK-HIST0R1SUI 6L1D.
9.
Donderdag 20 Juli.
1070.
BINNENLAND.
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden franco2,
Enkele nommers- 0,07
Uitgever:
ALBERT WEDDING,
te
MIDDELBURG E
Prijs der Advkrtentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van l-
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
De Redactie ruimt gaarne de gewone plaats
can het hoofdartikel aan onderstaand schrijven in.
Zoo is er dan ook, op onzen Zeeuw-
schen bodem, een Christelijk-historisch blad
geboren! Juist in de dagen toen de vader der
anti-revolutionaire partij opgeroepen werd van
zijn arbeid, schijnen eenige Zeeuwen, de nood
zakelijkheid ingezien te hebben, om zijne we
reld- en levensbeschouwing, laat ik liever
zeggen de negentien eeuwen oude wereld- en
levensbeschouwing des Christendoms, ook door
de dagbladpers te verdedigen.
Waarom niet vroeger? Omdat God eerst ga
ven en krachten en bereidvaardige harten schenkt,
wanneer er nood gevoeld wordt. Elke gave Gods
is vervulling van bestaande behoefte. Zoo ook
hier. Wie vroeger zijn courant ter hand nam
vond daarin kleurloos als ze was adver-
tentiën, marktberichten en nieuwstijdingen; nu
is elke courant, ook de kleinste, pleiter voor
bepaalde begrippen, voertuig voor allerlei inee-
ningen; zij leidt de openbare meeuing, en die
openbare meening is tegenwoordig 's lands sou-
verein, zij bepaalt de keus onzer volksvertegen
woordigers en de meerderheid van dezen maakt
's lands wetten, regeert in den grond feitelijk
het land.
Stuitend is voor mijn gevoel de lucht
hartige toon, waarmee de pers zich vermeet
over de ons dierbare belangen te spreken; stui
tend is het mij als Christen, als Zeeuw, te
moeten zien dat menschen wier beginselen lijn
recht tegenover het geopenbaarde Christendom
staan, de wegwijzers en voorlichters onzer
Christelijke natie zijn en daarom begroet ik met
u de verschijning van »het Zuiden" met vreug
de. Of het blad levensvatbaar is?
Zeer zeker, ik zou niet gaarne beweeren dat
we aan de spitse staan, maar zoo lauw, zoo
achterlijk zijn onze Zeeuwsche Calvinisten toch
niet, dat ze niet het groot belang zouden inzien
van een eigen blad. Het komt er maar op aan
hoe het aangevat wordt. De ultramontanen hebben
daarin veel scherper blik dan wij. Tijd, Katho
lieke Illustratie en andere hunner bladen wor
gden door hunne bekwaamste en talentvolste
gannen geredigeerd, en door pastoors overal
nbevolen, zoodat er streken in ons land zijn,
welgesteld landman of burger er zulk
nahoudt. Daardoor mede hebben
de laatste jaren zoo opmer-
invloed gewonnen, mis-
PA*._
schiedenis onzer Christelijke pers nog en ge
zult mij volkomen begrijpen. In 1871 werden
circulaires verspreid voor een Christelijk dag
blad. Ook ds. van Rhijn te Wassenaar ontving
er eenige, die door Zew. per post aan eenige
bekende gemeenteleden gezonden werden.
Eenigen tijd later werd hem de opmerking
gemaakt dat Wassenaar slechts 2 abonnés
telde, terwijl Ginneken er 9 had. Toen zegt
ds. van Khijn ben ik bij de voornaamsten
rondgegaan. Ik heb hun het groot belang der
zaak aan het hart gelegd, en weldra had ik 20
inteekeuaren. Zoo doen ook wij. Ora et la-
bora. (Bid en werk.)
Ook de lezers van dit blad hebben m. i. een
plicht te vervullen. Niet met lezen en de
abonnements-prijs betalen, moet het, althans
vooreerst, afgedaan zijn. Neen, men beschouwe
dit blad als eene moeder haar kind, men make
de wankelende schreden vast, men brenge het
een woord van aanmoediging of zoo noodig
van kordate terechtwijzing. Niet in een lucht
ledige atmosfeer kunt gij leven, ook een papie
ren kind niet.
En wie de zwaarste taak heeft? Voorzeker
de redactie. Zij heeft het praeclicaat Christelijk
gekozen, dat is voortreffelijk, edel, kiesch, de
gelijk. De redactie moet hebben een wijd hart,
een ruimen blik en een vaste hand. Eenheid in het
noodige, vrijheid in het niet-noodige, in alles
de liefde, dat zij de leus. De redactie moet een
nieuwsblad leveren. Nieuwstijdingen uit goede
bron en zoo snel mogelijk moet ze leveren.
Historie-schrijver moet de redacteur zijn, altijd
gedenkende dat aan het einde van alle wegen
Gods met de volkeren., op den bodem van alle
schuddingen en ben. wringen des tijds, het
koninkrijk Gods ligt. polemiek leveren, ja ze
ker ook, maar niet te veel, en altijd zoo dat
alle vitterij of haarkloverij vermeden worde en
alleen het groote doel, het anti- en onchriste
lijke aantoonen, in 't oog gehouden worde,
zooveel mogelijk het goede in de tegenpartij
erkennende.
De redactie moetmaar neen, nu geen
woord meer. Gij zoudt mij zeker het bekende
»de beste stuurlui staan aan wal" toevoegen
Het verzoek vau ds. H. Pierson te 'sITertogenbosch,
aan Z. M. den Koning, waarvan sprake was in ons
6de nommer om bij ontstentenis van den onder
wijzer der Protestantsehe school, zelf onderwijs te
mogen geven, vereischt wel eenige toelichting. De
heer Pierson verzocht van de liberale pers hem te
ning hebben gekregen tot het geven van zoodanig
onderwijs." Nu zou men zeggen, niemand zal be
zwaar hebben tegen de inwilliging van dat billijke
verzoek, zoo juist overeenstemmende met de letter
zelfs der wet. De liberale pers denkt er zoo niet over.
Om welke reden? Wel, omdat ontstentenis van den
onderwijzer aan iedere school wel eens voorkomt, zonder
dat in dit. alledaagsche geval voorzien wordt!
Volksonderwijs schreeuwt stad en land te hoop, om
het gebrek aan onderwijzend personeel te doen op
houden en nu een ontwikkeld, geletterd man vraagt
om bij voorkomende gelegenheid onderwijs te mogen
geven, geheel belangeloos, nu heeft het zoo'n bezwaar
niet, elke school heeft wel eens gebrek aan een on
derwijzer.
Aan het verzoek is echter volstrekt niet te voldoen,
omdat de heer Pierson orthodox predikant is. Denk eens
de heele geestelijkheid, protestantsch en Roomsch, zou,
als in slagorde geschaard, een aanval wagen op de
school, ze zouden wel allen voor niet willen onderwijzen.
Neen, dan schiet de liberale pers nog liever met dub
beltjes op het elericalisme.
Naar wij vernemen zal het te Goes te houden
zomcrfeest voor de kinderen der verschillende
scholen, dit jaar bestaan in een tocht naar Middelburg-
per spoortrein, alwaar zij in het schuttershof zullen
worden onthaald. Aan dezen tocht zullen alleen mo
gen deel nemen die kinderen, welke van 1 tot 10
schoolverzuimen hebben gehad en reeds een jaar ter
school zijn. Het feest zal op aanstaanden Maandag
plaats hebben.
Ten vervolge op de berichten omtrent het ver
gaan van het stoomschip Kroesen deelt de Staats
courant mede, dat bij het Departement van Koloniën
een telegram is ontvangen van den Gouverneur-Ge
neraal van N. I. van 3 dezer, meldende dat van de
opvarenden de helft zijn gered, onder welke ook de
majoor Boom.
Door tussckeukorast der schoolopzieners wordt aan
alle hoofdonderwijzers een brief gezonden van den
heer Jongkindt. Coninck, directeur der rijks-Iaml-
foonwschool te Wageningen, waarin o. a. het vol
gende voorkomt:
,z Misschien kent gij in uwe gemeente een knaap,
die het waard zou zijn, dat er wat meer tijd en geld
en kracht aan zijne opleiding werd besteed; misschien
hebben de ouders van dien knaap de middelen niet om
hem te geven, wat zij met u wenschelijk voor hem
achten: is dat zoo, werk dan met ons mede, dat zij
hem ons toezendenwij hopen hem u later terug te
zenden, meer ontwikkeld en te gelijk ook meer ge
schikt voor den practischen landbouw. Zenden nu reeds
vele landbouwers hunne zonen voor eenige jaren naar
eene kostschool, zeker zullen er wel onder
