H A N DE LSK [HG HTE N.
■Toch alles is er ook nog niet zoo mooi. Te Berlijn
lis opgericht eene Vereeniging voor volks-beschaving
Iwelke zich bezig houdt met de vraag: hoe zij bij de
lagere volksklasse de jeugd aan fatsoenlijkheid ge
wennen zal, en dat in het vaderland van den leer
plicht! Verder bestaat er een comi-é uit den Bellij n-
schen handelsstand, dat beursbez lekers aan orde en
fatsoen gewennen wil. Er is een rapport opgemaakt,
waarin het comité, ten gevolge van herhaalde onge
paste voorvallen ter beurze, zooals twisten, vechtpartijen
enz., den wensch te kennen geeft naar eene wijziging
in het beursreglement.
Denk u nu eens eenige deftige handelsmannen,
elkander, misschien wel met portefeuilles, om de
ooren slaande, en dat in den Culturstaat? Neen, dan
hebben wij geen reden tot klagen.
Aanbesteding-en en Verknoping"ii enz.
Het. maken van een gebouw voor zoetwaterbereiding
te Vlissingen, is voor f 13,795 aangenomen door den
heer G. Dekker, te Sliedrecht, minste inschrijver.
Een slechte tijil.
De Spectator, een Engelsch blad, helpt weekla
gen over den slechten tijd, na te hebben vooropges; eld
dat, de tijd inderdaad enkel slecht is voor de bemid
delden. de weiges telden en natuurlijk ook voor
hen die van deze klasse moeten leven.
't ls waar, zegt 't blad, dat de meeste gewone ken-
teekenen van „een slechten tijd" ontbreken-, de
schaikist slinkt niet; 't cijfer der bedeelde anneu is
veeleer ongemeen laag, dan hoog; de arbeidsljonen,
hoewel achteruitgaande, zijn niet ontoereikend;'t brood
is goedkoop; de consumptie van sterken drank is zoo
groot als ooit; en Voor schilderijen, oud porselein en
soortgelijke weelde-artikelen worden de buiiensporigsie
prijzen betaald. Nochtans heerscht er nood ondereen
aanzienlijk deel der natie. Niet door de armen of den
kleinen middenstand, als gewoonlijk, wordt de jammer
klacht aangeheven maar, gelijk gezegd is. door de
welgestelden, door .hen die 't zich aan niets plegen te
laten ontbreken.
Vanwaar dit verschijnsel?
De zaak is, dat 'tland wel niet veel productief
kapitaal heeft, verloren, doch dat het voor 't oogenblik
ten deele zijn vermogen verloren heeft om van dit
kapitaal eene hooge rente te trekken. Zoo gij een in
komen geniet van f 6000 's jaars, dan zal 't verlies
van f 1200 op uw „Turken" u niet ten gronde richten.
Maar dit verlies zal u geheel of gedeeltelijk verbieden
geld uit te geven voor strikt onnoodige zaken. Er was
*cne speelruimte op uw budget; zij is er niet meer;
en deze omstandigheid, die u volstrekt niet tot ge-
breklijden veroordeelt, maakt u toch 't rondkomen
moeilijk, en doet u veel ontberen. 't Aantal lieden,
die zich op deze wijze gekortwiekt voelen, is buitenge
woon groot; niet, omdat, er zoo buitengewoon velen
waren, die in „Turken" hun geld belegden; doch
omdat schier alle kapitalisten bang geworden zijn
hunne meest rentegevende papieren hebben ver
kocht en veiligheid gezocht hebben in „den stillen
eenvoud der 3 pet..", in aandeelen, huizen, of dergelijke
weinig schitterende geldbeleggingen, die kort geleden
„ouderwetsch" heetten. Op den langen duur zal deze
terugkeer tot. „ouderwetsche" voorzichtigheid in 't voor
deel blijken van al de bedoelde personen; doch voor
't oogenblik ziet men er zich door benard en benepen.
't Is evenzoo in den handel. De kleinere kapitalist
verliest zijn geld niet; maar hij verliest den gewo
nen interest van zijn geld; hij moet voor lagere prij
zen verkoopen, en langer krediet geven. Iemand, die
met een half millioen werkt, en 5 pCt. maakt in plaats
van de normale 10. is in geenen deele geruïneerd.
Doch hij zal zich zeer arm gevoelen; en in onenig op
zicht is hij voor 't oogenblik inderdaad arm.
Aldus lijden de welgestelden; en met hen lijden ver
schillende klassen, wier bestaan niet samenhangt met
't onmisbare, met. wezenlijke levensbehoeften, doch met
de overdaad, de weelde, 't 'comfort, dat de welgestelden
zich plachten te kunnen veroorloven. Niets is gemak
kelijker, dan eenige dier mede-lijdende klassen aan te
wijzen. Daar zijn in 'talgemeen de handelaars in weelde
artikelen kunstkoopers, goudsmids, bloemisten, rijtuig
verhuurders, meubelmakers, modisten en dergelijken.
x zijn de kantoorbedienden, die 'took in den bes-
tijd niet te breed hebbeu, doch thans bij scharen
dagen worden deels ten gevolge van faillissemeu-
omdat op de meeste kantoren 't werk van
door één kan verricht worden. Daar zijn ook
van winkeliers, wier bedrijf meu on-
doch die in „slechte tijden" 't. har
hebben, dan men oppervlakkig
een hoed is, ook in den
zouden gevoegelijk nog e.en langen diensttijd kunnen
meemaken. Doch als de tijden nijpen, dan wijzigen
zich de begrippen der menschen omtrent, 't al dan niet
versletene hunner hoedori; een hoed, dien men anders
zou meeuen lang genoeg gedragen te hebben, kan dan
nog wel een paar maaiden mee. Na de hoedenmakers
komen de boekverkoopers. 't Is een opmerkelijk feit,
dat, in Engeland, waar zooveel boeken worden ge
kocht, en waar 't zeldzaam moet, hóeten (buiten eern-
beperkte klasseï een weigesield gezin in 't bezit
vinden van een vijfhonderd boekdeelen. Menschen
tienduizenden 's jaars verdienen, zonden 't verkwis
ting achten, een tienge 's weeks voor boeken ten
koste te leggen; en wanneer 't met de zaken niet
naar wensch gaat, wijst men allereerst de waar des
boekhandelaars van de deur. Horlogemakers, galan
terie-handelaars, fruithandelaars, koks, banketbakkers
te veel om op te sommen, komen mee in de rij
der jammerenden over den slechten tijd.
De natie over 't geheel (zoo besluit do Spectator)
lijdt niet gevaarlijk. Alleen, de welgestelde klassen
missen hare surplus-inkomsten; en allen, die van
deze inkomsten leven moeten, gaat 't deerlijk slecht.
Nég zoo'n jaar van onzekerheid, wantrouwen en lage
renten zal in Engeland evenveel ellende veroorzaken,
als oudtijds een mislukte oogst al zal niemand er
door omkomen van honger, en 't volk niet muitend
te hoop loopen in de straten.
Graan Hurkte» enz.
Middelburg 13 Juli. De prijzen bleven over 't
algemeen onveranderd, alleen Walchersche Witte boo
nen werden minder begeerd en 25 e>s. lager verkocht.
Walchersche nieuwe Tarwe werd f 9,90 ti f 10,
betaald, Wiutergerst f 6,50. Walchersche Zomergerst
f 6.25, dito Witte boonen f 1.0,75 a f 11, Paarde-»
boonen f 9,
Versche boter per kilogram f 1,15 af 1,25. Eieren
per 100 stuks f 3,30.
Amsterdam, 14 Juli. Raapolie op zes weken f 37;
Lijnolie f ZV/\.
Prijzen van effecten.
'(PER TE LEG RA1 F.)'
Amsterdam, 14 Juli 1876.
Nederl. Certifier. Werkelijke schuil. 2\/- pet. G2,3/ic
dito dito dito 3 74','s
dito dito dito 4 98»/*
Loten stal Rotterdam o 957»
dito dito Amsterdam 3 96'/,
Rusland. Obligation 1798/1816 5 pet. 100
Ceruüc. lus r. 5 serie5
Obl. Hope Co. 1855 6e serie. 5
dito lOüLS645 96
dito L. 100 LS7-5 89;'.,
dito L. 10) 1873. 5 89J/i
Loten 1864 5 314
Loten 1866 5 314
liiscr. Stieglitz&Co. 2e a4 L. 4 pet. 75
Obligatiën 1807*63. 4 7/J.s
Aand. Spoorw. Gr. U:\atsch. 5 26>';>
dito dito4 192
Aand. Kiew-Brest 5 106
dito Baltisehe spoorweg. 3 136
Oblig. spoorweg Ppftj-Tillis. 5 pet. 95';,
dito dito Jelez-Griasi 5 2?S
dito dito Jelnz 0»'cl 5 pet.
dito dito Charkow Azow5 833/»
Polen. Aand. Warschau-Bro>mberg. 4 SS'/j
dito dito Weenen. 5 113
Oostenr. Oblig.metal. in zilv.Jim./.Juli. 3 pot. 5ii:,u
dito dito Aprii/Oet. 5 54;'s
dito in papier Mei/No*'. 5 51".s
dito dito Febr./Aag. 5 51';J
Italië. Oblig. Z.-Ital. spoorweg. 3 99
Spanje. Obligatiën Buitenl 3 pet. 14
dito Binnenlandsehe 3 13: ,fi
Portugal. Obligatiën3 52';2
Turkije. Inschrijving Alg. schuld 5 11.
Obligatiën 1869 0 29
Egypte, dito 1-8687 pet.
dito 1873 7 3/
Amerik. Old. Vereenigde Staten 190I-. 5'
dito ditc dito l8oö. (5 ÏUD/s
Brazilië. Oblig. 1863 41/., 83
dito 1SG55 9D/4
Prijzen Tiïsi coupons.
Amsterdam, 14 Juli. Metall. I' 19,80; dito zilver
f 19,9773', t)'v- Eng. per ff' t' 11,00; Eng. Portugal peril*
f 12,Spaansch" piasters fAmerikaan.-;.!.o dol
lars (in goud) f 2,447a
Amsterdam, 13 Juli. Metall. j 19,70; dito zilver
f 20,Div. Eng. per ff; 11.90: Eng. Russen per ff;
ƒ11,90; Eng. Portugal per ff* /'12.Frans 47,60;
Belg. 47,00; Pruis /'58,60; Hamb. Russen /"30,127a; Rus
sen in Z. R. 30,877»; Poolsche per Poolsclie
per Z. 11. fÖpaansche piasters Öpaansché
binnenlandsehe/Amerikaansche dollars 2,4472
papier 2,15.
Ook in Zeeland vond, tot voor weinige jaren, die
pers een ruim onbetwist veld voor hare beginselen en
stellingen. Eeu ruim veld niet alleen, maar een vrucht
baren akker tevensalthans niet minder vruchtbaar
eu winstgevend dan de vette klei waaruit onze
Zeeuwsche eilanden bestaan. Op dien akker heeft ze
gewoekerd. Jaren achtereen kozen onze goede Zeeu
wen, uit hun aard aan 't. oude gehecht, radicale volks
vertegenwoordigers. D.v verschijnsel was een raadsel
voor heel het land. Toch was het een feit. En het
bleef een feit. „De lu-oren nnefcen 't weten" zoo dacht
men; en naar dien stelregel werd gehandeld. Nu,
de heeren wisten het dan ookdat dient tot hunne
eer gezegd. Ze hebben wakker partij getrokken van
hunne alleenheersching. Jaar op jaar vielen de ver
kiezingen in hun geest uit. Er was geen vuiltje aan
de lucht want de barre Noordewiud blies alle vuil
tjes in een ommezien weg; alles ging geschikt en
ordelijkalles was op staatkundig gebied in de meest,
doodsche rust P
Daartoe heeft de pers uitnemend dienst gedaan.
Tal van overwinningen heeft ze behaald, prachtige
overwinningen, want er waren aan de overzijde
geen strijders, 't Waren daarom alle overwinningen
als van Cesar, roe.nzuchtiger gedachtenis. Altijd maar:
„Yeni, vidi, vici." Ik kwam, zag en overwon."
Dit is in den laatslen tijd eenigszins anders gewor
den. De oogen van velen zijn opengegaan, of open
gemaakt als ge wilt. 't Werd hoog tijd. Er is inder
daad reden tot verwondering, dat heel ons Zeeuwsche
volk, voor zoover 't couranten leest, nog niet is ge
liberaliseerd, of beter, gemoderniseerd.
Gelukkig is dit nog volstrekt het geval niet. Ons
volk is nog iu 't geheel niet verlekkerd op die libe
rale gerechten met moderne saus. Men houdt het
hier te lande nog voor 't meereiuleel bij oudvader-
landsche kost. 1) Trots alle inwerking door de dag
bladpers smaken die bedorven ongeloovige spijzen hier
over 't, algemeen nog niet. Met al wat naar God of
zijne dienst riekt te spotten: wat heilig is belachelijk
voor te stellen, door het, als voor bijna 19 eeuwen,
met een spotkleed te omhangendaar doet ons Zui
dervolk niet aan mee. Althans het gros des volksDe
klompenpartij noemen de beschaafde liberalen die;
toch zijn er wellicht nog meer bij met gepoetste laar
zen en kleeren naar "t hedendaagsche model, dan zij
denken.
Dat is vooral in de laatste jaren openbaar gewor
den. Maar nu is ook een orkaan uit het onherberg
zaam Noorden niet uitgebleven.
Men heeft de keurbenden opgeroepen, de wapenen
gescherpt. Moderne, (dat is nieuwerwetsche) be
schaafde wapenen voorzeker? Neen, leelijke, ouderwet
sche wapenen, minstens reeds 50 eeuwen oud, waar
de roest een duim dik op zit. Als daar zijnschel
den, valsch beschuldigen, verkeerde bedoelingen toe
dichten, spotnamen geven. Of ook: laag wegzetten,
krenken, beleedigen, karikaturen van de tegenpartij
maken, enz. O 11 kort te gaanal die lui, welke den
openbaren oorlog tegen het koninkrijk van Christus
niet toejuichen, veel minder er aan meedoen, wor
den stelselmatig in een hoekje gezet met- een bordje
op hun voorhoofd dat ze weetnieten zijn; dat ze tot
het niet-denkend deel der natie behooren (een schooue
aanwinst voor het. stelsel van Darwineen domme
hoop, die door den eersten den besten volksmenner
kan worden opgezweept. 2)
Op deze, en nog veel andere hatelijkheden meer,
die zoo in 't oog lobpend het certificaat van oorsprong
vertoonen, zouden de jongens antwoorden.: „Ge moet
maar hooren wie zegt." Dat zullen w ij niet. Wij
weuscheu veeleer eene poging te wagen om ons
goed recht te verdedigen en duidelijk te maken dat
wij w l denken, dat we derhalve onrechtmatig wor
den beschuldigd. Daaraan bestaat eindelijk dringend
behoefte. Ons volk moet niet langer onbewezen aan
nemen wat, de eerste dagbladschrijver de beste gelieft
te verkondigen. Ons volk moet weten hoe heden ten
dage de toestanden zijn; 't is er al veel te lang blind
voor gehouden. Het moet waken en toezien, dat het
fondament zijner kracht (het Godsbestuur in de wereld-
regeering) niet verder van onder zijne voeten worde
weggegraven. Het. moet tegenspraak hooren, waar dat
Godsbestuur wordt ontkend, indien ook maar ontkend!
Het moet terug van het hellend vlak, waarop het dooi
de valschelijk genaamde wetenschap ongemerkt is ge
bracht.
Wenscht dit blad aan dat doel onverdroten zijne
kolommen te wijdenbeoogt het d a t doel, zonder
beleedigend te zijn voor anderen, (al heeft het ver
melden en beoordeelen van feiten soms den schijn
daarvan) maar door eene gezonde, op Gods woord
gegronde logica, dan wenscht ondergel eekende,
met al de overtuigingskracht die in hem is. m