H A N DE LSK [HG HTE N. ■Toch alles is er ook nog niet zoo mooi. Te Berlijn lis opgericht eene Vereeniging voor volks-beschaving Iwelke zich bezig houdt met de vraag: hoe zij bij de lagere volksklasse de jeugd aan fatsoenlijkheid ge wennen zal, en dat in het vaderland van den leer plicht! Verder bestaat er een comi-é uit den Bellij n- schen handelsstand, dat beursbez lekers aan orde en fatsoen gewennen wil. Er is een rapport opgemaakt, waarin het comité, ten gevolge van herhaalde onge paste voorvallen ter beurze, zooals twisten, vechtpartijen enz., den wensch te kennen geeft naar eene wijziging in het beursreglement. Denk u nu eens eenige deftige handelsmannen, elkander, misschien wel met portefeuilles, om de ooren slaande, en dat in den Culturstaat? Neen, dan hebben wij geen reden tot klagen. Aanbesteding-en en Verknoping"ii enz. Het. maken van een gebouw voor zoetwaterbereiding te Vlissingen, is voor f 13,795 aangenomen door den heer G. Dekker, te Sliedrecht, minste inschrijver. Een slechte tijil. De Spectator, een Engelsch blad, helpt weekla gen over den slechten tijd, na te hebben vooropges; eld dat, de tijd inderdaad enkel slecht is voor de bemid delden. de weiges telden en natuurlijk ook voor hen die van deze klasse moeten leven. 't ls waar, zegt 't blad, dat de meeste gewone ken- teekenen van „een slechten tijd" ontbreken-, de schaikist slinkt niet; 't cijfer der bedeelde anneu is veeleer ongemeen laag, dan hoog; de arbeidsljonen, hoewel achteruitgaande, zijn niet ontoereikend;'t brood is goedkoop; de consumptie van sterken drank is zoo groot als ooit; en Voor schilderijen, oud porselein en soortgelijke weelde-artikelen worden de buiiensporigsie prijzen betaald. Nochtans heerscht er nood ondereen aanzienlijk deel der natie. Niet door de armen of den kleinen middenstand, als gewoonlijk, wordt de jammer klacht aangeheven maar, gelijk gezegd is. door de welgestelden, door .hen die 't zich aan niets plegen te laten ontbreken. Vanwaar dit verschijnsel? De zaak is, dat 'tland wel niet veel productief kapitaal heeft, verloren, doch dat het voor 't oogenblik ten deele zijn vermogen verloren heeft om van dit kapitaal eene hooge rente te trekken. Zoo gij een in komen geniet van f 6000 's jaars, dan zal 't verlies van f 1200 op uw „Turken" u niet ten gronde richten. Maar dit verlies zal u geheel of gedeeltelijk verbieden geld uit te geven voor strikt onnoodige zaken. Er was *cne speelruimte op uw budget; zij is er niet meer; en deze omstandigheid, die u volstrekt niet tot ge- breklijden veroordeelt, maakt u toch 't rondkomen moeilijk, en doet u veel ontberen. 't Aantal lieden, die zich op deze wijze gekortwiekt voelen, is buitenge woon groot; niet, omdat, er zoo buitengewoon velen waren, die in „Turken" hun geld belegden; doch omdat schier alle kapitalisten bang geworden zijn hunne meest rentegevende papieren hebben ver kocht en veiligheid gezocht hebben in „den stillen eenvoud der 3 pet..", in aandeelen, huizen, of dergelijke weinig schitterende geldbeleggingen, die kort geleden „ouderwetsch" heetten. Op den langen duur zal deze terugkeer tot. „ouderwetsche" voorzichtigheid in 't voor deel blijken van al de bedoelde personen; doch voor 't oogenblik ziet men er zich door benard en benepen. 't Is evenzoo in den handel. De kleinere kapitalist verliest zijn geld niet; maar hij verliest den gewo nen interest van zijn geld; hij moet voor lagere prij zen verkoopen, en langer krediet geven. Iemand, die met een half millioen werkt, en 5 pCt. maakt in plaats van de normale 10. is in geenen deele geruïneerd. Doch hij zal zich zeer arm gevoelen; en in onenig op zicht is hij voor 't oogenblik inderdaad arm. Aldus lijden de welgestelden; en met hen lijden ver schillende klassen, wier bestaan niet samenhangt met 't onmisbare, met. wezenlijke levensbehoeften, doch met de overdaad, de weelde, 't 'comfort, dat de welgestelden zich plachten te kunnen veroorloven. Niets is gemak kelijker, dan eenige dier mede-lijdende klassen aan te wijzen. Daar zijn in 'talgemeen de handelaars in weelde artikelen kunstkoopers, goudsmids, bloemisten, rijtuig verhuurders, meubelmakers, modisten en dergelijken. x zijn de kantoorbedienden, die 'took in den bes- tijd niet te breed hebbeu, doch thans bij scharen dagen worden deels ten gevolge van faillissemeu- omdat op de meeste kantoren 't werk van door één kan verricht worden. Daar zijn ook van winkeliers, wier bedrijf meu on- doch die in „slechte tijden" 't. har hebben, dan men oppervlakkig een hoed is, ook in den zouden gevoegelijk nog e.en langen diensttijd kunnen meemaken. Doch als de tijden nijpen, dan wijzigen zich de begrippen der menschen omtrent, 't al dan niet versletene hunner hoedori; een hoed, dien men anders zou meeuen lang genoeg gedragen te hebben, kan dan nog wel een paar maaiden mee. Na de hoedenmakers komen de boekverkoopers. 't Is een opmerkelijk feit, dat, in Engeland, waar zooveel boeken worden ge kocht, en waar 't zeldzaam moet, hóeten (buiten eern- beperkte klasseï een weigesield gezin in 't bezit vinden van een vijfhonderd boekdeelen. Menschen tienduizenden 's jaars verdienen, zonden 't verkwis ting achten, een tienge 's weeks voor boeken ten koste te leggen; en wanneer 't met de zaken niet naar wensch gaat, wijst men allereerst de waar des boekhandelaars van de deur. Horlogemakers, galan terie-handelaars, fruithandelaars, koks, banketbakkers te veel om op te sommen, komen mee in de rij der jammerenden over den slechten tijd. De natie over 't geheel (zoo besluit do Spectator) lijdt niet gevaarlijk. Alleen, de welgestelde klassen missen hare surplus-inkomsten; en allen, die van deze inkomsten leven moeten, gaat 't deerlijk slecht. Nég zoo'n jaar van onzekerheid, wantrouwen en lage renten zal in Engeland evenveel ellende veroorzaken, als oudtijds een mislukte oogst al zal niemand er door omkomen van honger, en 't volk niet muitend te hoop loopen in de straten. Graan Hurkte» enz. Middelburg 13 Juli. De prijzen bleven over 't algemeen onveranderd, alleen Walchersche Witte boo nen werden minder begeerd en 25 e>s. lager verkocht. Walchersche nieuwe Tarwe werd f 9,90 ti f 10, betaald, Wiutergerst f 6,50. Walchersche Zomergerst f 6.25, dito Witte boonen f 1.0,75 a f 11, Paarde-» boonen f 9, Versche boter per kilogram f 1,15 af 1,25. Eieren per 100 stuks f 3,30. Amsterdam, 14 Juli. Raapolie op zes weken f 37; Lijnolie f ZV/\. Prijzen van effecten. '(PER TE LEG RA1 F.)' Amsterdam, 14 Juli 1876. Nederl. Certifier. Werkelijke schuil. 2\/- pet. G2,3/ic dito dito dito 3 74','s dito dito dito 4 98»/* Loten stal Rotterdam o 957» dito dito Amsterdam 3 96'/, Rusland. Obligation 1798/1816 5 pet. 100 Ceruüc. lus r. 5 serie5 Obl. Hope Co. 1855 6e serie. 5 dito lOüLS645 96 dito L. 100 LS7-5 89;'., dito L. 10) 1873. 5 89J/i Loten 1864 5 314 Loten 1866 5 314 liiscr. Stieglitz&Co. 2e a4 L. 4 pet. 75 Obligatiën 1807*63. 4 7/J.s Aand. Spoorw. Gr. U:\atsch. 5 26>';> dito dito4 192 Aand. Kiew-Brest 5 106 dito Baltisehe spoorweg. 3 136 Oblig. spoorweg Ppftj-Tillis. 5 pet. 95';, dito dito Jelez-Griasi 5 2?S dito dito Jelnz 0»'cl 5 pet. dito dito Charkow Azow5 833/» Polen. Aand. Warschau-Bro>mberg. 4 SS'/j dito dito Weenen. 5 113 Oostenr. Oblig.metal. in zilv.Jim./.Juli. 3 pot. 5ii:,u dito dito Aprii/Oet. 5 54;'s dito in papier Mei/No*'. 5 51".s dito dito Febr./Aag. 5 51';J Italië. Oblig. Z.-Ital. spoorweg. 3 99 Spanje. Obligatiën Buitenl 3 pet. 14 dito Binnenlandsehe 3 13: ,fi Portugal. Obligatiën3 52';2 Turkije. Inschrijving Alg. schuld 5 11. Obligatiën 1869 0 29 Egypte, dito 1-8687 pet. dito 1873 7 3/ Amerik. Old. Vereenigde Staten 190I-. 5' dito ditc dito l8oö. (5 ÏUD/s Brazilië. Oblig. 1863 41/., 83 dito 1SG55 9D/4 Prijzen Tiïsi coupons. Amsterdam, 14 Juli. Metall. I' 19,80; dito zilver f 19,9773', t)'v- Eng. per ff' t' 11,00; Eng. Portugal peril* f 12,Spaansch" piasters fAmerikaan.-;.!.o dol lars (in goud) f 2,447a Amsterdam, 13 Juli. Metall. j 19,70; dito zilver f 20,Div. Eng. per ff; 11.90: Eng. Russen per ff; ƒ11,90; Eng. Portugal per ff* /'12.Frans 47,60; Belg. 47,00; Pruis /'58,60; Hamb. Russen /"30,127a; Rus sen in Z. R. 30,877»; Poolsche per Poolsclie per Z. 11. fÖpaansche piasters Öpaansché binnenlandsehe/Amerikaansche dollars 2,4472 papier 2,15. Ook in Zeeland vond, tot voor weinige jaren, die pers een ruim onbetwist veld voor hare beginselen en stellingen. Eeu ruim veld niet alleen, maar een vrucht baren akker tevensalthans niet minder vruchtbaar eu winstgevend dan de vette klei waaruit onze Zeeuwsche eilanden bestaan. Op dien akker heeft ze gewoekerd. Jaren achtereen kozen onze goede Zeeu wen, uit hun aard aan 't. oude gehecht, radicale volks vertegenwoordigers. D.v verschijnsel was een raadsel voor heel het land. Toch was het een feit. En het bleef een feit. „De lu-oren nnefcen 't weten" zoo dacht men; en naar dien stelregel werd gehandeld. Nu, de heeren wisten het dan ookdat dient tot hunne eer gezegd. Ze hebben wakker partij getrokken van hunne alleenheersching. Jaar op jaar vielen de ver kiezingen in hun geest uit. Er was geen vuiltje aan de lucht want de barre Noordewiud blies alle vuil tjes in een ommezien weg; alles ging geschikt en ordelijkalles was op staatkundig gebied in de meest, doodsche rust P Daartoe heeft de pers uitnemend dienst gedaan. Tal van overwinningen heeft ze behaald, prachtige overwinningen, want er waren aan de overzijde geen strijders, 't Waren daarom alle overwinningen als van Cesar, roe.nzuchtiger gedachtenis. Altijd maar: „Yeni, vidi, vici." Ik kwam, zag en overwon." Dit is in den laatslen tijd eenigszins anders gewor den. De oogen van velen zijn opengegaan, of open gemaakt als ge wilt. 't Werd hoog tijd. Er is inder daad reden tot verwondering, dat heel ons Zeeuwsche volk, voor zoover 't couranten leest, nog niet is ge liberaliseerd, of beter, gemoderniseerd. Gelukkig is dit nog volstrekt het geval niet. Ons volk is nog iu 't geheel niet verlekkerd op die libe rale gerechten met moderne saus. Men houdt het hier te lande nog voor 't meereiuleel bij oudvader- landsche kost. 1) Trots alle inwerking door de dag bladpers smaken die bedorven ongeloovige spijzen hier over 't, algemeen nog niet. Met al wat naar God of zijne dienst riekt te spotten: wat heilig is belachelijk voor te stellen, door het, als voor bijna 19 eeuwen, met een spotkleed te omhangendaar doet ons Zui dervolk niet aan mee. Althans het gros des volksDe klompenpartij noemen de beschaafde liberalen die; toch zijn er wellicht nog meer bij met gepoetste laar zen en kleeren naar "t hedendaagsche model, dan zij denken. Dat is vooral in de laatste jaren openbaar gewor den. Maar nu is ook een orkaan uit het onherberg zaam Noorden niet uitgebleven. Men heeft de keurbenden opgeroepen, de wapenen gescherpt. Moderne, (dat is nieuwerwetsche) be schaafde wapenen voorzeker? Neen, leelijke, ouderwet sche wapenen, minstens reeds 50 eeuwen oud, waar de roest een duim dik op zit. Als daar zijnschel den, valsch beschuldigen, verkeerde bedoelingen toe dichten, spotnamen geven. Of ook: laag wegzetten, krenken, beleedigen, karikaturen van de tegenpartij maken, enz. O 11 kort te gaanal die lui, welke den openbaren oorlog tegen het koninkrijk van Christus niet toejuichen, veel minder er aan meedoen, wor den stelselmatig in een hoekje gezet met- een bordje op hun voorhoofd dat ze weetnieten zijn; dat ze tot het niet-denkend deel der natie behooren (een schooue aanwinst voor het. stelsel van Darwineen domme hoop, die door den eersten den besten volksmenner kan worden opgezweept. 2) Op deze, en nog veel andere hatelijkheden meer, die zoo in 't oog lobpend het certificaat van oorsprong vertoonen, zouden de jongens antwoorden.: „Ge moet maar hooren wie zegt." Dat zullen w ij niet. Wij weuscheu veeleer eene poging te wagen om ons goed recht te verdedigen en duidelijk te maken dat wij w l denken, dat we derhalve onrechtmatig wor den beschuldigd. Daaraan bestaat eindelijk dringend behoefte. Ons volk moet niet langer onbewezen aan nemen wat, de eerste dagbladschrijver de beste gelieft te verkondigen. Ons volk moet weten hoe heden ten dage de toestanden zijn; 't is er al veel te lang blind voor gehouden. Het moet waken en toezien, dat het fondament zijner kracht (het Godsbestuur in de wereld- regeering) niet verder van onder zijne voeten worde weggegraven. Het. moet tegenspraak hooren, waar dat Godsbestuur wordt ontkend, indien ook maar ontkend! Het moet terug van het hellend vlak, waarop het dooi de valschelijk genaamde wetenschap ongemerkt is ge bracht. Wenscht dit blad aan dat doel onverdroten zijne kolommen te wijdenbeoogt het d a t doel, zonder beleedigend te zijn voor anderen, (al heeft het ver melden en beoordeelen van feiten soms den schijn daarvan) maar door eene gezonde, op Gods woord gegronde logica, dan wenscht ondergel eekende, met al de overtuigingskracht die in hem is. m

Krantenbank Zeeland

Het Zuiden, Christelijk-historisch blad | 1876 | | pagina 3