T
De installatie onzer Kameraden tot burgemeester.
De ambtsaanvaarding van Kam, Lenshoek tot burgemeester van Goes
Bewogenheid in de
raadszaal.
Zoo heeft dan de installatie onzer
beide kameraden Lenshoek en Stnalle-
eange als burgemeester respectievelijk
te Goes en Axel, onder groote vreugde
in ons kamp plaats gehad.
In óns kamp, want buiten het onze
heerschte een diep stilzwijgen. Maar
het is waar, wat de Duitsche Gevol
machtigde voor Zeeland in de raads
kamer in zijn voortreffelijke toespraak
zeide: „Wij Nationaal Socialisten strij
den voor de toekomst van allen en de
vreugde en de triomf die gij leden der
N.S.B. heden viert, moet er één zijn van
de triomf van het geweten en de triomf
van het bewustzijn, zijn plicht te heb
ben vervuld voor heel het volk."
In Goes wapperden de vlaggen van
het stadhuis dien morgen en van de
gevels van enkele kameraden, maar
voorts was geen enkel vertoon van
vreugde van de zijde der burgerij te
bekennen. Wij hadden dit ook niet
verwachtwij weten hoe de angst
voor de sabotage vele burgers weer
hield, hun blijdschap te uiten, dat nu
een burgervader het stadhuis zou bin
nentreden, die vader zal zijn voor alle-
burgers. Wij weten ook, dat men later
zich dit möment 'zal herinneren en dat
velen zich dan zullen schamen over
hun klein en armzalig gedrag.
De burgemeester wordt
afgehaald.
Om 1 uur stelde de W.A. zich op
bij het woonhuis van kam. Lenshoek
en onder commando van den ban-com-
mandant Dekker werd naar 't stadhuis-
opgemarcheerd. Daar stond de Jeugd
storm opgesteld en klonken comman
do's. Dé roffels der dieptrommen ratel
den tegen den gevel van het al-oud
stadhuis en over de Markt, waar het
publiek op afstand stond opgesteld.
hield, werd met enthousiasme ontvan
gen en meermalen door krachtig ap
plaus onderbroken. Het moet voor de
zen nieuwen burgemeester een zeer
bewogen moment zijn geweest, na
een dergelijk „welkomswoord", dat in
's lands geschiedenis wel nimmer zal
durven zijn uitgesproken en dat eer
der als een persoonlijk excuus klonk,
dan als een hartelijk „komt u binnen",
het woord.te voeren.
Misschien mogen deze opmerkingen
hierover de Goesenaren eenigszins te
vreden stellen, indien zij de gedadhte
soms mochten koesteren, dat hier een
z.g.n. verrader aan het woord was. De
heer De Roo is zelfs met anonieme
brieven bewerkt en hij zelve kan nu
even hebben bemerkt, hoe noodig het
is, dat voor het geestelijk belang des
volks wat anders zal worden gedaan,
dan vroeger. Immers, hij heeft nu be
merkt op welk een intens laag niveau
zich het volk nog bevindt en hoe wei
nig edel en fier, en hoe goed Zeeuwsch
goed rond het geworden is, door een
democratisch wanbeheer van jaren.
Maar dit moge hier gezegd zijn: wij
hebben respect voor iemand, wie het
ook is en wat hij over ons denkt, die
de ploertige meening der plat-geesten
trotseerend, toch zijn plicht vervullen
durft, zooals De Roo dit deed bij de
installatie.
Dit ook onderstreepte de Gevolmach
tigde van dén Rijkscommissaris nog
eens terecht.
DE BEDE VAN KAMERAAD
LENSHOEK.
Kam. Lenshoek sprak de volgende
rede uit:
Herr Beauftragter des Reichskommissars für
die Provipz Zeeland, Gemachtigde van den
Leider, Mijnheer Wncj. Commissaris van de
Provincie, Heeren Wethouders, Secretaris,
Hoofden van- Dienst, Gasten en Kameraden
De Gevolmachtigde van den Rijkscommissaris feliciteert Kam. Lenshoek.
Nadat de Gemachtigde van den Lei
der, kam. Dekker, den troep te voren
had geïnspecteerd, begaf de nieuwe
burgemeester zich onder geleide van
den Kringleisbï voor Z. en N.-Beveland,
kam. Rosier, naar de raadszaal. Al
daar was geen stoel onbezet gebleven.
Wij zagen de belangrijkste functionaris
sen daar, alsmede het gemeente-perso
neel en andere Goesenaren.
Naast het spreekgestoelte vormde de
Jeugdstorm een eerewacht.
Om half twee betrad burgemeester
kam. Lenshoek de zaal, in gezelschap
van den Gemachtigde van den Rijks
commissaris de heer Münzer, den Ge
machtigde van den Leider, den waarn.
commissaris voor Zeeland Mr. P. Diele-
man, wethouder De Roo en den refe
rent Kretschmar.
De keten wordt omge
hangen.
De wethouder, de heer De Roo, las
eerst de officieele acte van het Depar
tment van Binnenlandsche Zaken voor,
waarna hij kam. Lenshoek toesprak.
De heer De Roo merkfe op, dat dit
gebeuren voor velen moeilijk te be
grijpen en te aanvaarden is. Hij zelve
meende echter zijn plicht boven zijn
persoonlijke gevoelens te moeten stel
len en hij motiveerde dit in zorgvuldig
gewogen woorden.
Ook wees hij er op, dat kam. Lens
hoek het wel heel zwaar en eenzaam
zou hebben, doch niet als hij als bur
gemeester zich volkomen bewust was,
de leiding over alle gezindten te voe
ren. De heer De Roo wees er op, dat
hij vertrouwen had in kam. Lenshoek,
daar hij reeds 5 maanden met hem en
het personeel op prettige wijze had
samengewerkt. Spr. wenschte hem het
allerbeste toe, wenschte hem geluk en
hing kam. Lenshoek vervolgens den
keten om den hals.
Een paar opmerkingen.
De rede die kam. Lenshoek daarna
Voor velen Uwer zal het vreemd zijn, dat
aan een nationaal-socialistische burgemeester
het bewind van deze stad is opgedragen en ik
begrijp dan ook, dat het bericht van mijn be
noeming met zeer gemengde gevoelens is ont
vangen. Ik weet dat het meerendeel van de
inwoners dezer gemeente afwijzend staat tegen
over het nationaal-socialisme, ik ben er echter
van overtuigd, dat dit hoofdzakelijk zijn oor
zaak vindt in het feit, dat zij van de beginselen
van de nationaal-socialistische levensbeschou
wing nooit kennis hebben willen nemen. Het
zal onder meer mijn taak zijn als nat. soc. bur
gemeester de bevolking van deze stad en mijn
medewerkers van het goede van onze idee te
overtuigen. Dat deze opgave geen gemakkelijke
zal zijn, daarvan ben ik mij volkomen bewust.
Na de verordening rust de volle verantwoor
ding van het bestuur der gemeente op den bur
gemeester, maar ik zou geen goed nationaal
socialist zijn, als ik niet bereid was de volle
verantwoording van dit ambt, waarom ik niet
gevraagd heb, maar dat mij is opgelegd, te
dragen.
Zoojuist ben ik geïnstalleerd door U, wet
houder de Roo. Dat U zich daartoe bereid
verklaarde waardeer ik zéér, daar ik weet hoe
moeilijk dit voor ,U onder de gegeven om
standigheden -moest zijn.
D« fundamenten waarop de nationaal-soc.
levensopvatting gebaseerd ls, zijn in hoofdzaak
drie:
Godsvertrouwen, Liefde voor Volk en Va
derland, Eerbied voor den Arbeid.
Wanneer il$ zeer In het kort over deze drie
punten iets wil zeggen, dan wil ik allereerst
dit vaststellen
Ten onrechte is vaak gezegd en deze "mee
ning wordt meermalen verkondigd, als zou het
nationaal-socialisme heidensch zijn en derhalve
gekeerd tegen lederen vorm van godsdienst.
Reeds hét feit dat vele godsdienstige en ook
kerkelijke personen lid van onze Beweging zijn
en niet het minst in deze plaats, bewijst reeds
dat het nationaal-socialisme geen enkele hin
dernis in derf'weg legt voor de uitoefening van
godsdienstige plichten, noch de menschen in
botsing brengt met hun geloof.
Het nat. soc., hier zoowel als elders, keert
zich alleen tegen het misbruik dat de Kerk in
den loop der tijden van haar roeping heeft
gemaakt.
Het nationaal-socialisme heeft als zoodanig
niets te maken met de Kerk, deze heeft haar
eigen terrein en dit zal worden geëerbiedigd-
Wanneer echter de Kerk dit terrein verlaat
en zich met de politiek bemoeit, staat het nat.
soc. afkeerig en zal hét ingrijpen.
Voor deze gemeente geldt dus ook deze richt
lijn.
Het tweede fundament is de liefde voor Volk
en Vaderland.
Hierover kan ik kort zijn, daar ieder zal
kunnen bagrijpen, wat wij hieronder verstaan.
Liefde voor het volk, voor deze gemeenschap
van Nederlandsche volksgenooten, allen zon
der onderscheid.
Dit houdt in het voorbij zien van stand of
klasse, het geven van recht aan lederen volks
genoot, het beschermen van diens rechten,
maar ook de eisch van het uitoefenen van zijn
plichten jegens de gemeenschap.
De liefde voor het volk beteekent dus liefde
voor de gansche gemeenschap en niet, zooals
vroeger, voor ~een bepaald bevoorrecht deel
ervan.
Onder vaderlandsliefde verstaat het nat.-
soc. niet alleen het gehecht zijn aan eigen grond,
aan eigen cultuurwaarden, doch ook het daad
werkelijke beschermen van deze waarden.
Het derde fundament is Eerbied voor den
Arbeid. In tegenstelling met de vroegere ka-
pitalisitsche staat, zal in de nat.-soc. staat be
staan het recht voor ieder tot ontplooiing van
zijn volle capaciteiten. Daarbij moet voorop
gezet worden, dat iedereen de plicht heeft tot
arbeid, doch dat deze arbeid, hetzij groot of
klein, hetzij die van verstrekkende beteekenis
is of schijnbaar gering, op dezelfde wijze zal
worden gewaardeerd.
Wij, nat. socialisten, kennen geen verschil
len als die iii een vroegere staat, waarbij de
werkman minder in aanzien stond als de geld
man, waarin de nietsdoende bezitter meer rech
ten en privileges ontving dan een hardwerkend
en eenvoudig arbeider.
Wij erkennen de adeldom van elke prestatie
die in het belang van heel de gemeenschap
wordt uitgeoefend.
Voor mij als burgemeester, zal deze eerbied
dus ook geldend zijn, indien het er op aankomt
de rechten en sociale toestanden van de be
volking te beschermen en te verbeteren.
Als Goesenaar van geboorte, gaat mij het
belang van de stad vanzelfsprekend zeer ter-
harte en verheug ik mij in de uitbreiding van
de gemeente.
Deze uitbreiding is echter aan zekere gren
zen gebonden. Goes toch is een landbouwcen
trum en industrie ontbreekt bijna geheelhet
is ook niet te verwachten, dat deze hier in de
toekomst zal komen.
Verschillende problemen vragen om^oplos-
sing. ^Ik moge U slechts de volgende noemen
le. Uitbreidingsplan der gemeente, waarbij
gerekend is op eeribevolkingstoename tot on
geveer 18000 inwoners, en- dat vrijwel gereed
is. In hoofdzaak zal uitbreiding plaats hebben
ten Oosten van de tegenwoordige stad, op het
gebied van de gemeente Kloetinge afkomstig.
Het is algemeen bekend, dat in een vroegere
samenleving weinig aandacht werd besteed aan
het feit, dat juist de 'werkende stand in het
bijzonder behoefte heeft aan licht en lucht.
Het spreekt vanzelf, adt bij deze uitbreiding
hier ter plaatse dit punt mijn volle aandacht
zal hebben. Derhalve zal bovenal attentie
worden geschonken aan de ligging van de ar
beiderswoningen en aan speelplaatsen voor de
jeugd.
2e. Op hygiënisch gebied het aanbrengen
van een behoorlijk rioleeringsstelsel. Plannen
hiervoor zijn gereed, maar kunnen door de
tijdsomstandigheden niet worden uitgevoerd.
3e. Meerdere zorg aan de lichamelijke op
voeding van de jeugd, zal het noodzakelijk
maken dat over voldoende ruimte beschikt
woi;dt om het beoefenen van sport en lichaams
beweging in de open lucht voor de Jeugd te
bevorderen.
Daartoe zal het waarschijnlijk noodzakelijk
zijn de bestaande sportvelden uit te breiden,
terwijl het vraagstuk van een behoorlijke zwem
inrichting een spoedige oplossing eischt.
De gemeente Goes is nog niet zóó groot, dat
het persoonlijk contact tusschen burgemeester
en gemeentenaren verloren gaat.
Dit biedt het groote voordeel dat ik mij hier
door persoonlijk op de hoogte kan stellen van
de wenschen en nooden der bevolking.
Een van de mooiste en dankbaarste opgaven
van de veelzijdige taak van een burgemeester
is het werk op sociaal gebied.
Door de instelling van Winterhulp Neder
land en N.V.D. zijn de bemoeienissen van den
burgemeester, op'dit gebied, waarop onnoeme
lijk veel te doen is, zeer uitgebreid.
Tegenover W.H.N. en N.V.D. heerscht nog
veel misverstand en wantrouwen en toëh is
er nog zooveel te helpen aan hen die leven
aan de grens van een minimum bestaan.
Om cijfers te noemen voor deze stad:
Voor de uitdeeling Winterhulp in November
Kam. Lenshoek inspecteert de Jeugdstorm.
hebben zich gemeld 291 gezinshoofden en al
leenstaande personen, die voor ondersteuning
in aanmerking wenschten te komen, totaal om
vattend deze gezinnen rond 1000 personen,
wat hier op neerkomt, dat bijna 10 van de
bevolking op, vaak onder de minimum be
staansgrens leeft.
Oprbracht is in de eerste 4 collectes een
bedrag van ƒ1128.—terwijl is uitgedeeld een
som van ƒ2128.—' voor de maand November..
'Voor de December uitkeering is weer een
bedrag van 2800.— beschikbaar gestel Het
bedrag voer November was evenwel niet toe
reikend om allen te helpen, en moesten nog
86 aanvragen worden afgewezen.
Het is ae plicht van iederen volksgenoot
om in de nooden van deze gezinnen te voor
zien en niemand r-ag zich hieraan onttrekken.
In dit licht m~°' dan ook gezien worden een
onlangs"door mij genomen naatregel om in het
vervolg bij de leveranties aan de gemeente
aan hén de voorkeur te geven, die behcorhik
bijdragen aan de Win erhulp.
Tijdens mijn waarneming als burgemeester
heb ik de gelegenheid gehad te con tc-erc-.:,
dat deze gemeente over een behoorlijk corps
ambtenaren beschikt, aict wie ik tot nu tce
goed heb kunnen samenwerken en wier arbeid
ik wrrrdcer." Ik verwacht dat oo'c «iri dé toe
komst U met nauwgezetheid de U o - dragen
taak zult vervullen. Ik vraag echter nog iets
meer van U, dat U zult deelnemen aan de
positieve arbeid in den géést van den nieuwen
tijd en is het mijn hoop, dat U in dezen niet
uitsluitend zult doen wat U wordt opgedragen,
maar dat LI ook eigen initiatief zult toonrn.
Bij beoordeeling en promotie zal door mij
vooral daaraan aandacht worden geschonken.
Vanzelfsprekend stel ik er prijs op, met U
allen op de beste wijze te blijven samenwerken.
Bedenk echter dat dit nimmer kan gaan ten
keste van het prijsgeven mijnerzijds van mijn
nat.-soc. beginselen. Mocht mij onverhoopt
blijken, dat ik bij het doorvoeren van nat.-
sociaüstische maatregelen tegenwerking van li
zou ondervinden, dan zal ik niet aarzelen hier-
•tegen met de grootste strengheid op te treden,
zonder aanzien des persoons.
Hel Neorical Socialisme is velen
vree Men is er tegen, doch niet
omdat men tegen de leer is, ''die meri
grootendeels niet kent, doch uit aan
hankelijkheid aan oude gewoonte, tra
ditie en overleveringen.
Maar wat willen wij Nationaal Socia
listen doen? Wij willen alleen recht
vaardigheid voor allen. Wij willen de
Almacht dienen eri volgen, waar hij
ons heeft opgeroepen onzen plicht ie
vervullen jegens onze rriedemensenèn,
allen, zonder onderscheid.
Wij in Duitschland en cok de N.S.B.
hier, mag vervuld zijn van vreugde en
triomf, nu zij een gewichtige stap ziet
gedaan in hèar ontwikkeling, doch de
-Naiionaal Socialisten kennen hun zor
gen nGast hun vreugde. Hun offers 'ig-
gen onder de aaide en op deze obers
zijn zij ook troisch, daar zij de ver
heven sie offers zijn, die men voer een
idee brengen kan. Door deze c ers,
door deze zorgen hebben wij if-
gevoelens. Triomf mqet bestaan in den
triomf des gewetens en der plicht.
Wij hebben in Duitschland deze tri
omfen beleefd en beleven deze eiken
dag.- Deze tijd is een grootsche tijd,
waarvoor wij dankbaar zijn en waar
wij God voor danken. ïn deze wereld
voltrekt zich het geweldige en het is
het Nationaal Socialisme, aai dit ge
weldige in het leven riep.
Daarna deed Dr. Münzer, wiens rede
herhaaldelijk spontaan door applaus
werd onderbroken, een beroep op de
medewerking van allen. Spr. was den
De nieuwe Burgemeester bij het nieuwe Bankwartier.
Uit bet feit dat ik nat. soc. ben, moet aiet
de gevo.'p'irekking"gemaakt worden, dat ik bur
gemeester zal zqn alleen voor N.S.B.-ers. Dit
is geenszins het geval. Ik ben burgemeester
voor iederen volksgenoot in deze sted. Alleen
zal ik niet dulden, dat tegenover mijn kamera
den nog terreur en broodroof-methoden zullen
worden toegepast. Dit moet eens en voorgoed
uit zijn én hij, die zich daaraan op welke wijze
ook, zou schuldig maMn, zal hiervan de ge
volgen ondervinden.
Ook de opvoeding van de jeugd, die de
toekom:st is van ons volk, zal steeds mijn volle
aandacht hebben. In vergelijking met andere
steden qeeft over het a'qemeen het gedrag van
de Goessche jeugd op straat, behöudens enkele
•gevallen, geen bijzondere reden tot klagen.
Mochten echter gevallen van bandeloosheid en
tuchteloosheid zich voordoen, dan zal ik dat
in geen geval dulden en zal ik hiertegen met
de grootste strengheid doen optreden.
Om het euvel van bandeloosheid op straat
tegen te gaan, moet aan de jeugd meer ge
legenheid gegeven worden om te spelen buiten
de straat. In het nieuwe uitbreidingsplan is
hiermede rekening gehouden en zijn een tweetal
speelweiden geprojecteerd.
Ook op het gebied van hygiëne en gezond
heidszorg is vooral op de scholen -nog veel
te doen.
In Zeeland is de N.V.D. onlangs begonnen
met de schooltandverzorging en "er zijn ge
gronde redenen om aan te nemen, dat binnen
niet al te langen tijd ook de kinderen geregeld
door een schoolarts zullen worden gecontro
leerd. N>
Ik richt mij in het bijzonder tot de ouders
met het verzoek om hieraan hun volle mede-/
werking te willen verleenen.
't Spreekt vanzelf dat ik bij mijn beroep op
het handhaven van tucht en orde en het ver
beteren der hygiëne op de scholen ook op de
medewerking van het onderwijzend personeel
reken.
Zooals U allen bekend zal zijn, is bij de
tienjarige herdenking der N.S.B. door onzen
Leider medegedeeld, dat ons land als deelge
noot in het nieuwe Europa, ls toegelaten en
in het Germaansch verband zal worden op
genomen.
Dank zij de onvermoeide arbeid van den
Leider Mussert heeft Nederland zijn zelfstan
digheid bewaard en zal deze behouden,
Ik geloof niet dat velen beseffen wat dit
beteekent, doch later pas zullen gaan begrijpen
van hoe groote waarde dit besluit is. Maar
vooral zullen zij dan pas gaan beseffen, welk
een groote en grootsche rol de Leider ,der N.S.B.
hierin heeft gespeeld.
Niet het minst zijn wij den Führer aller Ger
manen, Adolf Hitler, hiervoor dank verschuldigd
en die dezen oorlog thans op alle fronten tot
overwinning zal leiden.
Verder gaan mijn gedachten uit naar onze
kameraden en volksgenooten, waaronder ook
uit deze stad, die thans hun leven inzetten aan
het Oostfront voor de vrijheid van Europa.
Met Leider voor Volk en Vaderland.
Hou-Zee
Na deze rede voerde de Gevolmach
tigde van den Rijkscommissaris het
woord.
Rede van dhr. Miinzer
U allen weet-, zoo begon hij zijn sterk
uitgesproken rede, dat wij leven in een
nieuwen tijd. U kunt dit ook bemerken
in wat heden gebeurt bij de installatie
van een Nationaal Socialistischen bur
gemeester.
wethouder erkentelijk voor zijn gebaar
van toch Je willen \medewerken, on
danks zijn ontkenning van wat ens
heilig is.
Dit noemde spj. een goed nationaal
gevoel.
Sprekende over Duitschland en den
Führer, riep hij uitWij Nationaal So
cialisten hebben Duitschland gered en
als de Nationaal Socialisten Nederland
ook niet redden, zal het ten gronde
gaan. Hij deed een beroep op de leden
der N.S.B., voor het volk en het land
alles in te zetten. Hij hoopte dat zij
deze groote lijn zouden volgen en
steeds duidelijker zien. De regeering
in Engeland, die gevlucht is, is uwe
regeering niet meer; zij heeft het con
tact met het volk zelve prijsgegeven.
Andexen regeeren nu en zij zijn het,
die de richting zullen bepalen.
Spr. 'eindigde met de hoop uit te spre
ken, dat Burgemeester en Wethouders
in het belang van Goes elkaar steeds
beter zouden leeren verstaan. H ij
wenschte kam. Lenshoek geluk en alle
voorspoed aan de gemeente Goes en
haar inwoners
Deze rede werd met een krachtig
applaus beantwoord.
Portret van den Leider
aangeboden.
Daarna bood kam. Noom namens de
groep Goes het portret van den Leider
aan, met den wensch, dat dit portret
een goede plaats in het stadhuis zou
krijgen, waarop kam. Lenshoek, hem
dankende, beloofde het een eereplaats
te zullen geven in zijn burgemeesters
kamer. Wanneer ik eens moedeloos
ben aldus de burgemeester zal
ik naar den Leider zien, die tien harde
jaren alles hééft over gehad voor mijn
volk en mijn land.
Inspectie.
Hierna was het officieele gedeelte
beëindigd en had de inspectie plaats
van de W.A. en den Jeugdstorm op de
Markt. De Jeugdstorm had in afwach
ting al eenige liederen gezongen. Nu
klonken de roffels en commando's
weer.
Na deze inspectie had een receptie
plaats in de Korenbeurs, waar vele in
woners van Goes en leden der Bewe
ging den burgemeester en zijn vrouw
kwamen geluk wenschen.
vTot half vier bleef men gezellig bij
een, om daarna bij de opening van het
nieuwe Bankwartier aanwezig te zijn.
Met don
Philips-mici
trilde, begc
dige perso'
vertellen,
benoeming
Dieleman,
onderstreep