Bloed en Bodem
Noe zeie ze
Een gelukkige hand
Het Kunstmestvraagstuk
1
Samenspraak tusschen
Leune Seute en Pier de Wieze.
Har I Goeien dag, goeien dag Leune.
't Is glad lange geleê dat ik je
gezien ebbe. De leste keer dat
ik in de kérke was, zat je ook
nie op je plekje, dat gebeur
nie dikkels.
LauneDat is toch al een paer weken
gelee. Jae buurman, toen ebbe
ik 's middags vee drukte g'ad
mee thee opschienken en te
koelen zetten. Ik ad om zeven
uren 's aevens twee immers
vol, en goeie thee r eet je, gin
surregaat
PierUust isthee? Watmoch
je daer toch mee doe En dan
nogal twee immers.
Leune Bel, vor de Engelsche soldaten
natuurlik. As je zo van boven
bin komme zakke, docht ik,
zulle ze wel een droge mond
ebbe. 't Was jammer dat 't zo
onweerachtig wier, noe ebbe
ze 't uut moete stelle. Ik ebbe
eel den nacht zitte wachte en
af en toe is buuten gekeke, op
den duur zat ik te slapen op
m'n stoel.
Piert Da's dan net jammer, vooral
van die thee Leune. Maer dat
spreekt onweer is gevaarlik,
die vliegtuugen en die vallen
de soldaten, dat trekt an. En
voral die steeken van de minis
ters en die gouwe sliengers
die ze op ulder jas ebbe.
W is waarheid
Waarheid U niet, dat de Tommy hier vocht
W* dat hl) maanden lang praatjes verkocht.
Laun«: Mlenisters buurman? Ik be-
griepe je nie goedzou je
dienke dat die ook op zoo'n
maniere trug komme.
flati Dat zegge ze toch. Ei jie dat
nog nie g'oore, dan bin jie een
beurte achter. An zilvere koor
den zakke ze uut de lucht, en
achter ielken regeeriengsman
twee soldaten om te kieken of
alles goed gaet en om 't' elpen
as ze de voeten an de grónd
ebbe.
LeuneDaer wist ik nog niks van
buurman, 'k Bin blie dat jie
't. zeit. Maer ik wou is wat an
Je vraege. Ei jie nie een soort
verve, waer je menie mee over
kan schildere. Ik ebbe 's Zae-
terdags vordien een groote V
op de achterkant van 't verkes-
kot laëte schildere, ik docht
dan weete ze dadelik dat ze
ble goed volk bin. En noe bin
die Duischers daer toch mee
begonne. Ik wist nie wat ik
zagmaer zoo vee kan ik
niet poese en boene, die menie
gaet 't er nie af.
War l Dcm bin jie ook lomp geweest.
Je moch dat mee oranje-verve
gedaen ebbe, oranje is zoo
weg as 't er wat overeene ge
wreven oort.
LauneZou je dienke Pier. Jae.ik
ebbe oore zegge, dat 't ook
gauw verschiet in 't licht.
Pier: Daer bin meer diengen die 't
licht nie kunne verdraege,
Leune.
Laune: Ochjie.... ik moch glad
nie mee joe praate wan ik weet
zeker dat jie bie die N.S.B. oort.
Maer ik zal joe is wat zegge,
die V laet ik verandere in een
W. Dat liet de bovenmeester
de kinders ook doe, vlee weeke
zoo as ze zeie.
PierPas jie noe maer op Leune,
dat je nie bestraft oort. Je bin
toch nie net as de kinders
zekerlaet die meester
zelft dan maer kwastere as "z'n
daer zo op gesteld is. Wat moet
zoo'n W noe
LauneDa's noe ook wat. Willemien-
tje natuurlikons konegin-
netje.
Plw t O.zoo.Ik meende wan
hoop dat begint toch ook
mee een W, as ik 't wel ebbe.
Die koneginne zou ik noe maer
uut m n ood zette, dat is ver-
keke. Trouwens een moeder
die van d'r kinders wegloopt
ces de nood op z'n oogst is, die
eit vor mien afgedae
Leune: Och jie lillikert 1 Dat kon ze
toch nie anders.
Pier: Laet je.niks wies make. Ange-
nome dat 't zoo geweest is, dan
moe ze noe de menschen nie
opsteke de Duischers tegen te
werken, ze weet mieters goed,
dat ze ulder dood tegemoet
loope, as ze beginne te doen
wat ze daer an de andere kant
De houding der Unie I
Storm", het weekblad der Neder-
landsohe S.S., doet een aanval op het
driemanschap der Nederlandsche Unie
naar aanleiding van het feit, dat dit
driemanschap geweigerd heeft om zijn
houding te bepalen in den strijd tegen
het bolsjewistische gevaar.
„Het Driemanschap van de „Neder
landsche" Unie zoo schrijft het
blad heeft doen weten„de omstan
digheden, waarin ons Volk zich thans
bevindt, maken het ons ten. eenenmale
onmogelijk, stelling te nemen in den
strijd tusschen Duitschland en Rus
land", m.a.w.: wij willen welmaar
de omstandigheden, vreet u
Deze houding heeft geen waarde
voor ons volk, zij is zelfs volkomen
negatief.
Tot vijandigheid en onwil werd deze
verklaring door de toevoeging„Wij
Nederlandsche socialisten zijn geen
nationaal socialisten". Hiermede is
dus openlijk stelling genomen tegen
Duitschland en tegen de bezettende
overheid.
Tegen den wil van den
Rijks - Commissaris in!
Uitvoerig heeft de Rijkscommissaris
deze houding opnieuw verworpen door
nogmaals vast te stellen,,Dat, wat nu
komt, is de nationaal-socialisiische or
dening van Europa. Om deze ordening
op te bouwen, om de toekomst van
dit werelddeel voor alle tijden te ver
zekeren, wordt Europa nationaal-socia-
listisch opgebouwd in vereeniging met
onze fascistische strijdmakkers en als
er nu nog iemand zou willen vragen
„waar haalt gij het recht vandaan om
dat te doen dan antwoord ik„Ons
recht dat is het bloed van de vade
ren, de broeders en de zonen van ons,
nationaal-socialisten. Een hooger recht
bestaat niet. Wie daar tegenwerpingen
tegen maken wil, stelt zichzelf tegen
over onze pantserwagens en 'vliegtui
gen. Wij hooren hem niet, want wij
zijn de voltrekkers van het lot om aan
allen recht te verschaffen."
Gezaag en gepraat.
Dat kcm iedere weerstrever en in het
bijzonder de Unie, zich voor gezegd
houden. Want dit saboteerend gezaag
van deze praters over hun taak in de
wereld, die „ruimer perspectief' zou
bieden dan de toekomst, die de Führer
opent voor heel Europa, is niet alleen
grenzenloos hoogmoedig, maar boven
dien zonder den minsten werkeliiken
achtergrond.
Want het is niet aan de Unie of aan
het Driemanschap om over onzen „eeu
wen-ouden bloedeigen aanleg" te pra
ten, noch om te „denken" over een
koloniaal rijk (dat óók niet door bidden
of door „primair-christendom" werd op
gebouwd) "of over onze internationale
taak.
Dat is niet aan de Unie maar aan
ons, nationaal-socialisten. Niet omdat
wij voor onszelf de onfeilbaarheid op-
eischen, ook niet omdat wij meenen
alleenzaligmakende dogma's te hebben
gepatenteerd, maar omdat de Unie en
het Driemanschap niet anders doen
dan roofbouw plegen op volksche
waarden, die zij grondig ontkrachten
en vervalschen alvorens ze door te
geven aan de horden van hun volge
lingen.
Geen stilstand, maar stroom.
Wij zijn n.l. geenszins zoo burocra-
tisch en democratisch, dat wij alleen
diegenen, die lid van een bepaalde
politieke partij zijn, willen erkennen als
de ware nationaal-socialisten. Wij we
ten niet alleen, dat er bewustzijnstrap-
pen zijn, dat er gematigde en radicale
naturen voorkomen, maar ook dat ieder
min of meer de nawerking vcm zijn po
litieke verleden ondergaat. Het spreekt
daarom vanzelf, dat de volksche be
wustwording van een volk zich op ver
schillende manieren uit en zeker in den
beginne naar gelang van radicaliteit
en zuiverheid ook organisatorisch zicht
baar wordt; de een voelt zich meer
aangetrokken tot deze, de ander weer
meer tot gene sector van den strijd om
ons volksbestaan.
Uiteindelijk zullen vele kleinere stroo
men opgaan in één stroom van volk
sche kracht en zuiverheid. Maar men
moet stróóm, d.w.z. beweging, daad,
leven willen zijn en niet het moeras,
de stilstand en den dood verkiezen.
Gestolen leuzen.
Het Driemanschap spreekt van den
„eeuwen-ouden bloedeigen aanleg de
zer gewesten", een besef, dat door ons
en door ons alleen ondanks haat
en hoon, laster en verdachtmakingen,
na een strijd van haast hopelooze ja
ren, hier aan de orde is gesteld. Niet
de heeren, die nü in de Unie complot-
teeren, brachten de boodschap van
bloed en bodem, maar wij. En zelfs
in eigen rijen moesten wij de reaction-
naire meeloopers en verkapte volks
vijanden overwinnen om tenslotte
bloed-en-bodem al3 het voornaamste,
als het beslissende beginsel van het
Wat is Godsdienst zonder
gerechtigheid
Te branden kwam deze vraag op
de ziel van een Amos, terwijl hij op
de hellende velden van het dorpje
Thekon zijne kudden Jioedde.
Daar, ver weg van de grooie wereld,
van stad en beschaving, van tempel en
leven van zijn volk, was tot hem door
gedrongen het tieren der ongerech ig-
heid uit de verte en het razen der geld-
jacht, het weenen der verdrukten en
ook het tempelgezang der goddelooze
„vromen".
Daar, in het einaelooze van zand en
hemel, van rotsen en gloed, kwamen
de echo's van het heele volksleven sa
men in zijn stille zie1.
Zoodat hij te peinzen kwam in allen
eenvoud„wat is godsdienst zonder
gerechtigheid'i" En: „waarom leven
de menschen nog, als ze geen gerech
tigheid zoeken
Zwaar werd het hem van binnen I
Boven zich ziet hij den, Orion slaan
en het Zevëngesiernie en zijn ziel vult
rich met de Majesteit Gods. Hij schouwt
de orde der sterren boven de wanorde
der stervelingende zuiverheid van
den hemel, boven de vuile lust van de
wereld. Hij onderkent Godsdienst al3
een orde van liefde en recht, boven het
liefdelooze en bedriegelijke, dat men
schen, dat zijn volk ervan gemaakt
heeft.
W is waarheid
Openlijk dient hier de waéörheid gezegd
Dat steeds een ander voor Engeland" vecht.
En in zijn ziel valt het Woord, dat
hem wijdt tot profeet, dat hem weg
neemt van achter de kudde, hem doet
aanstormen met een schallend-geluid,
als van een bazuin in den nacht, als
leeuwengebrul„de leeuw heeft ge
bruld, wie zou niet vreezen - de Heere
Heere heeft gesproken, wie zou niet
profeteeren
Want zoo zeker als op het leeuwen
gebrul de vreeze komt, zoo zeker volgt
op Gods roep in zijn ziel om recht, recht
en nogmaals recht, het spreken, het ge
tuigen tegen alles wat slecht is. En zijn
woord krijgt de kracht van den hamer
slag, welke rotsen vergruizelthij
vloekt de wereld en den mensch, zijn
volk en zijn godsdienst. En dat moet
hij wel doen, want hij kent de wereld
in haar schijn, en den mensch met zijn
masker, en den gecamoufleerden gods
dienst van zijn volk, waarachter de dui
vel wordt gediend.
Hij geeselt dat alles en gaat breken
aan de goddelooze, karakterlooze mid
delmatigheid. Hij stelt de onwaarach
tigheid aan de kaak en schudt wakker
uit geestelijken slaap. Hij wordt het ge
weten van zijn volk 1
Wat hij zegt, is schrikwekkend een
voudig I „Weg met den tempeldienst,
weg met de valsche weegschalen, weg
met het vroom gezang, weg met alia
plechtigheid zonder Inhoud I Wat is
godsdienst zonder gerechtigheid? Zoekt
den Heer, en leeft 1 Want de Heer is
Recht en alle onrecht- gaat daaraan te
gronde en elk mensch en elk volk.
Geen vroomheid, geen offer, geen
Schriftkennis kan baten tegen dezen
ondergangals er niet gevraagd wordt
naar het recht, dan is de „dood" voor
de poorten. Zoekt den Heer en leeft I"
En nu: ons volk heet christelijk te
xljn en heeft op godsdienstig gebied
zich een naam gemaakt in de wereld.
Intusschenmoge maar die vraag
van een Amos branden op de ziel van
ons gekerstende volk, móge ze branden
bovenal op de „ziel" der kerken, opdat
ze worden, wat ze moeten zl)n: Pro
feten 1 d. i. het geweten van ons volk I
Naar onze bescheiden meening is
dat noodig, en anders niets 1
Baarland. B. Dagevos,
Ned. Herv. Predikant.
nationaal-socialisme te doen beseffen.
Want alleen door het criterium van het
bloed, stijgen woorden als eer en
trouw, geloof en liefde boven het peil
van tot niets verplichtende slagwoor
den uit tot volksche waarden met vas
ten zin en historischen inhoud.
Door Joden vertroebeld.
Wij weten, dat ons bloed de bron
van onze kracht, van ons geloof, van
onze cultuur en ons zedelijk leven is.
Wij weten ook, dat als dit bloed niet
beschermd en zuiver gehouden wordt,
'n snelle bastaardiseering van ons volk
plaats moet vinden en door overheer-
sching van minderwaardige eigen
schappen van onze heele cultuur reeds
binnen enkele eeuwen niet veel meer
over kan zijn.
Reeds een eeuw lang heeft dit
bastaardiseeringsproces sinds de Joderj
emancipatie gevaarlijken omvang aan
genomen en is ons volk met Joodsch
bloed doordrongen. Wij trokken daar
uit de noodzakelijke consequentie
strijd tegen het Jodendom en uitdrijving
der Joden uit ons volksleven.
van de zee wille.Née.
LeuneVor mien en vor vee andere
ordentelikke menschen betee-
kende de W aliied een gelief
de naeme, en dat bluuf zo.
Pier: Kaerel, wat stae jie op je stik.
Weet je wat 't ook was voor
dat de persoon mee die ge
liefde naeme d'r van deur was
....werkeloos en weerlooze
werkers.... ei.... oe zeg ik
dat I
Leune: Je doe maer.'... Ik gae d;e V
van 't kot afdoe, wan ik bin
gin N.S.B.-er en van die Dui
schers moet ik niks
Pier: Stil Leunewauwel je
n'eige nie in de nisten. Laet
die V maer stae, dan is 't un
omgekeerden drie-oek. De
N.S.B. ondersteboven.
Leune Dan bin 'k misschien nog straf-
baer buurman.
Pier Belneent buurvrouwedat.
bin jie 'alleenig nie wies.
en dat bin d'r eel wat in deze
daegen.
Buiten verantwoordelijkheid der redactie
Sociale rechtvaardigheid te
St. Maartensdijk.
In de gemeente St. Maartensdijk
woont een persoon, die als matroos le
klasse bi) de Marine heeft gediend.
Door den dienst invalide geraakt,
zoodat hij geen zwaar werk meer kan
verrichten, moet deze oppassende, ge
huwde persoon nu leven van de op
brengst van een honderdtal hoenders
en zijn hoenderpark en eenige guldens
pensioen.
Maar er kwam uitzicht op verbete
ring om een behoorlijk, hoewel ook
dan nog niet overdadig bestaan te
vinden toen de betrekking van haven
meester openkwam.
Wettelijk had hij recht op deze be
trekking als ingeschreven capiiulant.
Spoedig schijnt dan ook bericht ten
gemeentehuize gekomen te zijn, dat
deze man moest benoemd worden.
Diverse personen, goed georiënteerd
ten gemeentehuize, feliciteerden hem,
en. alles leek in orde. Maar dii was niet
het geval.
De Burgemeester had een onderge
schikte, de gemeentebode, een onge
huwd persoon, die naar schatting uit
diverse baantjes 1200.— verdient (per
jaar).
Vanzelfsprekend een geestverwant,
fel Engelsch gezind, hopend op een
overwinning van Engeland en terug
keer van den goeden ouden tijd.
Was het een wonder dat de Burge
meester een reis naar Den Haag doet,
en de zaak daar zoodanig bespreekt,
dat alles mag zoo als hij het wil
De oud-matroos kreeg een brief uit
Den Haag, „dat in 't vervolg wel met
zijn belangen rekening zal worden ge
houden". En hiermede is deze zaak
dus uit.
W is waarheid
Zoekt gy de waarheid, de rede en 't recht 7
Luistert dan niet naar wat Engeland zegt.
Tenminste, dat zou volgens het oude
syteem zoo geweest zijn. Maar nu
leven we iri een tijd, waarin iets nieuws
- aan het groeien is. Dat nieuwe heet
o.m. Sociale Rechtvaardigheid. En dat
nieuwe zal alle menschen, die hun
voet dwars zetten, en denken in het
oude spoor van vriendjes-bevoordee
ling en achteruitzetting van andersden
kenden, door te kunnen gaan. Opzij
schuiven en ruim baan maken voor cj©
nieuwe staat, waarin recht zal wezen
voor elk, waarin ongeoorloofde cumu
latie van betrekkingen niet meer voor
zal komen, en waarin voor ieder werk
en een behoorlijk bestaan zal zijn.
Dan zal ook in St. Maartensdijk recht
worden gedaan, zonder aanzien des
persoons, en die tijd is veel dichter bij
dan velen zich voor kunnen stellen. Let
maar eens op.
Groepleider, St. Annaland.
M. C. v. d. Weéle,
Dezer dagen, toen de landbouwer
kam. M. J. Tolhoek te Wilhelminadorp
met zijn gezin aan den maaltijd zat,
kreeg hij bezoek van 'n colporteur van
de Winterhulp-Loterij, die hem vroeg,
of hij er niet voor voelde zijn geluk eens
met 'n lot van de W.H.N. te probeeren.
De landbouwer kocht een lot, en
trok f 1000.Het laat zich verstaan,
dat in het gelukkige gezin dien mid
dag van eten niet veel meer kwam!
Geen Kunstmesi
Dan Terp-Aarde!
De leider van de vakgroepen bij het
Ned." Agrarisch Front, de heer Ruiter,
schrijft
Over de moeilijke kunstmestpositie
is al zooveel gesproken en geschreven,
dat we die zonder meer kunnen vast
stellen. Daaruit spruit, voor een niet
bij de pakken neerzittenden boer, voort,
dat hij andere wegen dient te zoeken,
om zijn planten hetmoodige voedsel te
verschaffen.
Dit dient óók te geschieden, wanneer
dit pogen verre van eenvoudig is.
We kunnen daarbij denken aan het
beter uitnutten van groot-stedelijken af
val. Is het niet een voorbeeld van libe
rale verkwisting, dat groote steden als
Amsterdam en Rotterdam hun waarde
volle faecaliën zonder meer naar de
zee afvoeren Wat zou er niet een ge
weldige oppervlakte cultuurgrond be
mest kunnen worden met deze hoog-,
waardige meststoffen, als men een be
hoorlijk systeem had ontworpen en
doorgevoerd om ze te benutten
Naast de mogelijkheid, in de toe
komst dit afval te gebruiken en om an
dere bronnen aan ie boren, komt even
wel een mogelijkheid naar voren, die
niet nieuw is maar wèl zeer waardevol
voor de betreffende gebieden en bo
vendien heel gemakkelijk in de prac-
tijk toe te passen. Voordat de kunst
mest zoo grooten opgang maakte, paste
men in Groningen en Friesland vooral
een bemestings-methode toe, die zeer
goede resultaten opleverde, vooral op
daarvoor geëigende gronden.
Men groef de bestaande terpen en
wierden af en benutte de in deze aarde
voorkomende geweldige voorraad aan
voedende stof tot bemesting voor het
land. Het is bekend, dat een goede
terp, als die voor een belangrijk deel
is opgebouwd uit afval en mest, zóó
veel plantenvoedsel bevat, dat het land
er op reageert, dat het een aard heeft.
De mogelijkheid, om tijdelijk weer in
grootere mate terpaarde te benutten, is
op het oogenblïk nog aanwezig.
Er zijn nog enkele terpen in exploita
tie. Er zijn ook nog onaangesneden
terpen, al is de ligging daarvan vaak
minder gunstig dan van de reeds af-
gegravenen en komt daardoor de ex
ploitatie iets duurder uit.
Er is verder nog een andere moge
lijkheid om, vooral lichte landerijen,
met vruchtbare klei-aarde te bemesten,
zonder dat men daarvoor uitsluitend
aan terpaarde denkt. Het is bekend,
dat de grond in beste kleistreken in het
Noorden, ook zonder van een terp af
komstig te zijn, een goede bemestende
en zodeverbeterende werking op gras
land vertoont, zoodat men deze aarde
kan benutten. In bepaalde gevallen is
het daarbij mogelijk den bovengrond
van geschikt land voor een deel weg
te graven, zoodat nog voldoende bouw-
voor overblijft.
In andere gevallen leveren vervallen
dijken van polders e. d. goeden grond
op. Ten slotte komt er, b.v. bij het gra
ven van kanalen, hier en daar ge
schikte grond vrij, die in deze tijden
niet mag worden gebruikt als opvul-
grond, maar die via beaarding voor
de voedselproductie dient te worden
bestemd, als hij-daarvoor tenminste ge
schikt is.
We vragen dus aandacht voor be
aarding met terpaarde, en goeden an
deren kleigrond. Wij wijzen verder op
het benutten van waddenslik. De be
langrijkheid van een en ander doet
ons een beroep doen op de boeren, die
van deze mogelijkheden kunnen ge
bruiken, om hen uit te nutten. Verder
roepen wij de houders van terpen en
geschikte andere gronden op, om deze
te bewerken, waarbij eigen voordeel
ook zeer zeker kan worden gediend.
Onze oproep geldt de „modderschip-
pers", die op deze manier geregeld en
loonend werk kunnen vinden en niet
in de laatste plaats de autoriteiten, om
hen te vragen in deze moeilijke tijden
alles in het werk te stellen om te be
vorderen, dat deze bron van planten
voedsel verder wordt aangeboord en
benut