Bloed en Bodem Noe zeie ze Een gelukkige hand Het Kunstmestvraagstuk 1 Samenspraak tusschen Leune Seute en Pier de Wieze. Har I Goeien dag, goeien dag Leune. 't Is glad lange geleê dat ik je gezien ebbe. De leste keer dat ik in de kérke was, zat je ook nie op je plekje, dat gebeur nie dikkels. LauneDat is toch al een paer weken gelee. Jae buurman, toen ebbe ik 's middags vee drukte g'ad mee thee opschienken en te koelen zetten. Ik ad om zeven uren 's aevens twee immers vol, en goeie thee r eet je, gin surregaat PierUust isthee? Watmoch je daer toch mee doe En dan nogal twee immers. Leune Bel, vor de Engelsche soldaten natuurlik. As je zo van boven bin komme zakke, docht ik, zulle ze wel een droge mond ebbe. 't Was jammer dat 't zo onweerachtig wier, noe ebbe ze 't uut moete stelle. Ik ebbe eel den nacht zitte wachte en af en toe is buuten gekeke, op den duur zat ik te slapen op m'n stoel. Piert Da's dan net jammer, vooral van die thee Leune. Maer dat spreekt onweer is gevaarlik, die vliegtuugen en die vallen de soldaten, dat trekt an. En voral die steeken van de minis ters en die gouwe sliengers die ze op ulder jas ebbe. W is waarheid Waarheid U niet, dat de Tommy hier vocht W* dat hl) maanden lang praatjes verkocht. Laun«: Mlenisters buurman? Ik be- griepe je nie goedzou je dienke dat die ook op zoo'n maniere trug komme. flati Dat zegge ze toch. Ei jie dat nog nie g'oore, dan bin jie een beurte achter. An zilvere koor den zakke ze uut de lucht, en achter ielken regeeriengsman twee soldaten om te kieken of alles goed gaet en om 't' elpen as ze de voeten an de grónd ebbe. LeuneDaer wist ik nog niks van buurman, 'k Bin blie dat jie 't. zeit. Maer ik wou is wat an Je vraege. Ei jie nie een soort verve, waer je menie mee over kan schildere. Ik ebbe 's Zae- terdags vordien een groote V op de achterkant van 't verkes- kot laëte schildere, ik docht dan weete ze dadelik dat ze ble goed volk bin. En noe bin die Duischers daer toch mee begonne. Ik wist nie wat ik zagmaer zoo vee kan ik niet poese en boene, die menie gaet 't er nie af. War l Dcm bin jie ook lomp geweest. Je moch dat mee oranje-verve gedaen ebbe, oranje is zoo weg as 't er wat overeene ge wreven oort. LauneZou je dienke Pier. Jae.ik ebbe oore zegge, dat 't ook gauw verschiet in 't licht. Pier: Daer bin meer diengen die 't licht nie kunne verdraege, Leune. Laune: Ochjie.... ik moch glad nie mee joe praate wan ik weet zeker dat jie bie die N.S.B. oort. Maer ik zal joe is wat zegge, die V laet ik verandere in een W. Dat liet de bovenmeester de kinders ook doe, vlee weeke zoo as ze zeie. PierPas jie noe maer op Leune, dat je nie bestraft oort. Je bin toch nie net as de kinders zekerlaet die meester zelft dan maer kwastere as "z'n daer zo op gesteld is. Wat moet zoo'n W noe LauneDa's noe ook wat. Willemien- tje natuurlikons konegin- netje. Plw t O.zoo.Ik meende wan hoop dat begint toch ook mee een W, as ik 't wel ebbe. Die koneginne zou ik noe maer uut m n ood zette, dat is ver- keke. Trouwens een moeder die van d'r kinders wegloopt ces de nood op z'n oogst is, die eit vor mien afgedae Leune: Och jie lillikert 1 Dat kon ze toch nie anders. Pier: Laet je.niks wies make. Ange- nome dat 't zoo geweest is, dan moe ze noe de menschen nie opsteke de Duischers tegen te werken, ze weet mieters goed, dat ze ulder dood tegemoet loope, as ze beginne te doen wat ze daer an de andere kant De houding der Unie I Storm", het weekblad der Neder- landsohe S.S., doet een aanval op het driemanschap der Nederlandsche Unie naar aanleiding van het feit, dat dit driemanschap geweigerd heeft om zijn houding te bepalen in den strijd tegen het bolsjewistische gevaar. „Het Driemanschap van de „Neder landsche" Unie zoo schrijft het blad heeft doen weten„de omstan digheden, waarin ons Volk zich thans bevindt, maken het ons ten. eenenmale onmogelijk, stelling te nemen in den strijd tusschen Duitschland en Rus land", m.a.w.: wij willen welmaar de omstandigheden, vreet u Deze houding heeft geen waarde voor ons volk, zij is zelfs volkomen negatief. Tot vijandigheid en onwil werd deze verklaring door de toevoeging„Wij Nederlandsche socialisten zijn geen nationaal socialisten". Hiermede is dus openlijk stelling genomen tegen Duitschland en tegen de bezettende overheid. Tegen den wil van den Rijks - Commissaris in! Uitvoerig heeft de Rijkscommissaris deze houding opnieuw verworpen door nogmaals vast te stellen,,Dat, wat nu komt, is de nationaal-socialisiische or dening van Europa. Om deze ordening op te bouwen, om de toekomst van dit werelddeel voor alle tijden te ver zekeren, wordt Europa nationaal-socia- listisch opgebouwd in vereeniging met onze fascistische strijdmakkers en als er nu nog iemand zou willen vragen „waar haalt gij het recht vandaan om dat te doen dan antwoord ik„Ons recht dat is het bloed van de vade ren, de broeders en de zonen van ons, nationaal-socialisten. Een hooger recht bestaat niet. Wie daar tegenwerpingen tegen maken wil, stelt zichzelf tegen over onze pantserwagens en 'vliegtui gen. Wij hooren hem niet, want wij zijn de voltrekkers van het lot om aan allen recht te verschaffen." Gezaag en gepraat. Dat kcm iedere weerstrever en in het bijzonder de Unie, zich voor gezegd houden. Want dit saboteerend gezaag van deze praters over hun taak in de wereld, die „ruimer perspectief' zou bieden dan de toekomst, die de Führer opent voor heel Europa, is niet alleen grenzenloos hoogmoedig, maar boven dien zonder den minsten werkeliiken achtergrond. Want het is niet aan de Unie of aan het Driemanschap om over onzen „eeu wen-ouden bloedeigen aanleg" te pra ten, noch om te „denken" over een koloniaal rijk (dat óók niet door bidden of door „primair-christendom" werd op gebouwd) "of over onze internationale taak. Dat is niet aan de Unie maar aan ons, nationaal-socialisten. Niet omdat wij voor onszelf de onfeilbaarheid op- eischen, ook niet omdat wij meenen alleenzaligmakende dogma's te hebben gepatenteerd, maar omdat de Unie en het Driemanschap niet anders doen dan roofbouw plegen op volksche waarden, die zij grondig ontkrachten en vervalschen alvorens ze door te geven aan de horden van hun volge lingen. Geen stilstand, maar stroom. Wij zijn n.l. geenszins zoo burocra- tisch en democratisch, dat wij alleen diegenen, die lid van een bepaalde politieke partij zijn, willen erkennen als de ware nationaal-socialisten. Wij we ten niet alleen, dat er bewustzijnstrap- pen zijn, dat er gematigde en radicale naturen voorkomen, maar ook dat ieder min of meer de nawerking vcm zijn po litieke verleden ondergaat. Het spreekt daarom vanzelf, dat de volksche be wustwording van een volk zich op ver schillende manieren uit en zeker in den beginne naar gelang van radicaliteit en zuiverheid ook organisatorisch zicht baar wordt; de een voelt zich meer aangetrokken tot deze, de ander weer meer tot gene sector van den strijd om ons volksbestaan. Uiteindelijk zullen vele kleinere stroo men opgaan in één stroom van volk sche kracht en zuiverheid. Maar men moet stróóm, d.w.z. beweging, daad, leven willen zijn en niet het moeras, de stilstand en den dood verkiezen. Gestolen leuzen. Het Driemanschap spreekt van den „eeuwen-ouden bloedeigen aanleg de zer gewesten", een besef, dat door ons en door ons alleen ondanks haat en hoon, laster en verdachtmakingen, na een strijd van haast hopelooze ja ren, hier aan de orde is gesteld. Niet de heeren, die nü in de Unie complot- teeren, brachten de boodschap van bloed en bodem, maar wij. En zelfs in eigen rijen moesten wij de reaction- naire meeloopers en verkapte volks vijanden overwinnen om tenslotte bloed-en-bodem al3 het voornaamste, als het beslissende beginsel van het Wat is Godsdienst zonder gerechtigheid Te branden kwam deze vraag op de ziel van een Amos, terwijl hij op de hellende velden van het dorpje Thekon zijne kudden Jioedde. Daar, ver weg van de grooie wereld, van stad en beschaving, van tempel en leven van zijn volk, was tot hem door gedrongen het tieren der ongerech ig- heid uit de verte en het razen der geld- jacht, het weenen der verdrukten en ook het tempelgezang der goddelooze „vromen". Daar, in het einaelooze van zand en hemel, van rotsen en gloed, kwamen de echo's van het heele volksleven sa men in zijn stille zie1. Zoodat hij te peinzen kwam in allen eenvoud„wat is godsdienst zonder gerechtigheid'i" En: „waarom leven de menschen nog, als ze geen gerech tigheid zoeken Zwaar werd het hem van binnen I Boven zich ziet hij den, Orion slaan en het Zevëngesiernie en zijn ziel vult rich met de Majesteit Gods. Hij schouwt de orde der sterren boven de wanorde der stervelingende zuiverheid van den hemel, boven de vuile lust van de wereld. Hij onderkent Godsdienst al3 een orde van liefde en recht, boven het liefdelooze en bedriegelijke, dat men schen, dat zijn volk ervan gemaakt heeft. W is waarheid Openlijk dient hier de waéörheid gezegd Dat steeds een ander voor Engeland" vecht. En in zijn ziel valt het Woord, dat hem wijdt tot profeet, dat hem weg neemt van achter de kudde, hem doet aanstormen met een schallend-geluid, als van een bazuin in den nacht, als leeuwengebrul„de leeuw heeft ge bruld, wie zou niet vreezen - de Heere Heere heeft gesproken, wie zou niet profeteeren Want zoo zeker als op het leeuwen gebrul de vreeze komt, zoo zeker volgt op Gods roep in zijn ziel om recht, recht en nogmaals recht, het spreken, het ge tuigen tegen alles wat slecht is. En zijn woord krijgt de kracht van den hamer slag, welke rotsen vergruizelthij vloekt de wereld en den mensch, zijn volk en zijn godsdienst. En dat moet hij wel doen, want hij kent de wereld in haar schijn, en den mensch met zijn masker, en den gecamoufleerden gods dienst van zijn volk, waarachter de dui vel wordt gediend. Hij geeselt dat alles en gaat breken aan de goddelooze, karakterlooze mid delmatigheid. Hij stelt de onwaarach tigheid aan de kaak en schudt wakker uit geestelijken slaap. Hij wordt het ge weten van zijn volk 1 Wat hij zegt, is schrikwekkend een voudig I „Weg met den tempeldienst, weg met de valsche weegschalen, weg met het vroom gezang, weg met alia plechtigheid zonder Inhoud I Wat is godsdienst zonder gerechtigheid? Zoekt den Heer, en leeft 1 Want de Heer is Recht en alle onrecht- gaat daaraan te gronde en elk mensch en elk volk. Geen vroomheid, geen offer, geen Schriftkennis kan baten tegen dezen ondergangals er niet gevraagd wordt naar het recht, dan is de „dood" voor de poorten. Zoekt den Heer en leeft I" En nu: ons volk heet christelijk te xljn en heeft op godsdienstig gebied zich een naam gemaakt in de wereld. Intusschenmoge maar die vraag van een Amos branden op de ziel van ons gekerstende volk, móge ze branden bovenal op de „ziel" der kerken, opdat ze worden, wat ze moeten zl)n: Pro feten 1 d. i. het geweten van ons volk I Naar onze bescheiden meening is dat noodig, en anders niets 1 Baarland. B. Dagevos, Ned. Herv. Predikant. nationaal-socialisme te doen beseffen. Want alleen door het criterium van het bloed, stijgen woorden als eer en trouw, geloof en liefde boven het peil van tot niets verplichtende slagwoor den uit tot volksche waarden met vas ten zin en historischen inhoud. Door Joden vertroebeld. Wij weten, dat ons bloed de bron van onze kracht, van ons geloof, van onze cultuur en ons zedelijk leven is. Wij weten ook, dat als dit bloed niet beschermd en zuiver gehouden wordt, 'n snelle bastaardiseering van ons volk plaats moet vinden en door overheer- sching van minderwaardige eigen schappen van onze heele cultuur reeds binnen enkele eeuwen niet veel meer over kan zijn. Reeds een eeuw lang heeft dit bastaardiseeringsproces sinds de Joderj emancipatie gevaarlijken omvang aan genomen en is ons volk met Joodsch bloed doordrongen. Wij trokken daar uit de noodzakelijke consequentie strijd tegen het Jodendom en uitdrijving der Joden uit ons volksleven. van de zee wille.Née. LeuneVor mien en vor vee andere ordentelikke menschen betee- kende de W aliied een gelief de naeme, en dat bluuf zo. Pier: Kaerel, wat stae jie op je stik. Weet je wat 't ook was voor dat de persoon mee die ge liefde naeme d'r van deur was ....werkeloos en weerlooze werkers.... ei.... oe zeg ik dat I Leune: Je doe maer.'... Ik gae d;e V van 't kot afdoe, wan ik bin gin N.S.B.-er en van die Dui schers moet ik niks Pier: Stil Leunewauwel je n'eige nie in de nisten. Laet die V maer stae, dan is 't un omgekeerden drie-oek. De N.S.B. ondersteboven. Leune Dan bin 'k misschien nog straf- baer buurman. Pier Belneent buurvrouwedat. bin jie 'alleenig nie wies. en dat bin d'r eel wat in deze daegen. Buiten verantwoordelijkheid der redactie Sociale rechtvaardigheid te St. Maartensdijk. In de gemeente St. Maartensdijk woont een persoon, die als matroos le klasse bi) de Marine heeft gediend. Door den dienst invalide geraakt, zoodat hij geen zwaar werk meer kan verrichten, moet deze oppassende, ge huwde persoon nu leven van de op brengst van een honderdtal hoenders en zijn hoenderpark en eenige guldens pensioen. Maar er kwam uitzicht op verbete ring om een behoorlijk, hoewel ook dan nog niet overdadig bestaan te vinden toen de betrekking van haven meester openkwam. Wettelijk had hij recht op deze be trekking als ingeschreven capiiulant. Spoedig schijnt dan ook bericht ten gemeentehuize gekomen te zijn, dat deze man moest benoemd worden. Diverse personen, goed georiënteerd ten gemeentehuize, feliciteerden hem, en. alles leek in orde. Maar dii was niet het geval. De Burgemeester had een onderge schikte, de gemeentebode, een onge huwd persoon, die naar schatting uit diverse baantjes 1200.— verdient (per jaar). Vanzelfsprekend een geestverwant, fel Engelsch gezind, hopend op een overwinning van Engeland en terug keer van den goeden ouden tijd. Was het een wonder dat de Burge meester een reis naar Den Haag doet, en de zaak daar zoodanig bespreekt, dat alles mag zoo als hij het wil De oud-matroos kreeg een brief uit Den Haag, „dat in 't vervolg wel met zijn belangen rekening zal worden ge houden". En hiermede is deze zaak dus uit. W is waarheid Zoekt gy de waarheid, de rede en 't recht 7 Luistert dan niet naar wat Engeland zegt. Tenminste, dat zou volgens het oude syteem zoo geweest zijn. Maar nu leven we iri een tijd, waarin iets nieuws - aan het groeien is. Dat nieuwe heet o.m. Sociale Rechtvaardigheid. En dat nieuwe zal alle menschen, die hun voet dwars zetten, en denken in het oude spoor van vriendjes-bevoordee ling en achteruitzetting van andersden kenden, door te kunnen gaan. Opzij schuiven en ruim baan maken voor cj© nieuwe staat, waarin recht zal wezen voor elk, waarin ongeoorloofde cumu latie van betrekkingen niet meer voor zal komen, en waarin voor ieder werk en een behoorlijk bestaan zal zijn. Dan zal ook in St. Maartensdijk recht worden gedaan, zonder aanzien des persoons, en die tijd is veel dichter bij dan velen zich voor kunnen stellen. Let maar eens op. Groepleider, St. Annaland. M. C. v. d. Weéle, Dezer dagen, toen de landbouwer kam. M. J. Tolhoek te Wilhelminadorp met zijn gezin aan den maaltijd zat, kreeg hij bezoek van 'n colporteur van de Winterhulp-Loterij, die hem vroeg, of hij er niet voor voelde zijn geluk eens met 'n lot van de W.H.N. te probeeren. De landbouwer kocht een lot, en trok f 1000.Het laat zich verstaan, dat in het gelukkige gezin dien mid dag van eten niet veel meer kwam! Geen Kunstmesi Dan Terp-Aarde! De leider van de vakgroepen bij het Ned." Agrarisch Front, de heer Ruiter, schrijft Over de moeilijke kunstmestpositie is al zooveel gesproken en geschreven, dat we die zonder meer kunnen vast stellen. Daaruit spruit, voor een niet bij de pakken neerzittenden boer, voort, dat hij andere wegen dient te zoeken, om zijn planten hetmoodige voedsel te verschaffen. Dit dient óók te geschieden, wanneer dit pogen verre van eenvoudig is. We kunnen daarbij denken aan het beter uitnutten van groot-stedelijken af val. Is het niet een voorbeeld van libe rale verkwisting, dat groote steden als Amsterdam en Rotterdam hun waarde volle faecaliën zonder meer naar de zee afvoeren Wat zou er niet een ge weldige oppervlakte cultuurgrond be mest kunnen worden met deze hoog-, waardige meststoffen, als men een be hoorlijk systeem had ontworpen en doorgevoerd om ze te benutten Naast de mogelijkheid, in de toe komst dit afval te gebruiken en om an dere bronnen aan ie boren, komt even wel een mogelijkheid naar voren, die niet nieuw is maar wèl zeer waardevol voor de betreffende gebieden en bo vendien heel gemakkelijk in de prac- tijk toe te passen. Voordat de kunst mest zoo grooten opgang maakte, paste men in Groningen en Friesland vooral een bemestings-methode toe, die zeer goede resultaten opleverde, vooral op daarvoor geëigende gronden. Men groef de bestaande terpen en wierden af en benutte de in deze aarde voorkomende geweldige voorraad aan voedende stof tot bemesting voor het land. Het is bekend, dat een goede terp, als die voor een belangrijk deel is opgebouwd uit afval en mest, zóó veel plantenvoedsel bevat, dat het land er op reageert, dat het een aard heeft. De mogelijkheid, om tijdelijk weer in grootere mate terpaarde te benutten, is op het oogenblïk nog aanwezig. Er zijn nog enkele terpen in exploita tie. Er zijn ook nog onaangesneden terpen, al is de ligging daarvan vaak minder gunstig dan van de reeds af- gegravenen en komt daardoor de ex ploitatie iets duurder uit. Er is verder nog een andere moge lijkheid om, vooral lichte landerijen, met vruchtbare klei-aarde te bemesten, zonder dat men daarvoor uitsluitend aan terpaarde denkt. Het is bekend, dat de grond in beste kleistreken in het Noorden, ook zonder van een terp af komstig te zijn, een goede bemestende en zodeverbeterende werking op gras land vertoont, zoodat men deze aarde kan benutten. In bepaalde gevallen is het daarbij mogelijk den bovengrond van geschikt land voor een deel weg te graven, zoodat nog voldoende bouw- voor overblijft. In andere gevallen leveren vervallen dijken van polders e. d. goeden grond op. Ten slotte komt er, b.v. bij het gra ven van kanalen, hier en daar ge schikte grond vrij, die in deze tijden niet mag worden gebruikt als opvul- grond, maar die via beaarding voor de voedselproductie dient te worden bestemd, als hij-daarvoor tenminste ge schikt is. We vragen dus aandacht voor be aarding met terpaarde, en goeden an deren kleigrond. Wij wijzen verder op het benutten van waddenslik. De be langrijkheid van een en ander doet ons een beroep doen op de boeren, die van deze mogelijkheden kunnen ge bruiken, om hen uit te nutten. Verder roepen wij de houders van terpen en geschikte andere gronden op, om deze te bewerken, waarbij eigen voordeel ook zeer zeker kan worden gediend. Onze oproep geldt de „modderschip- pers", die op deze manier geregeld en loonend werk kunnen vinden en niet in de laatste plaats de autoriteiten, om hen te vragen in deze moeilijke tijden alles in het werk te stellen om te be vorderen, dat deze bron van planten voedsel verder wordt aangeboord en benut

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsche Stroom | 1941 | | pagina 4