Laatste maanden van het
leven thuis doorbrengen
'Alles kart bij het maken
van een trouwreportage'
Veel Schouwse inbreng
bij ZCA-Eenakterfestival
P.V.C. Zeeland
Oude schoolplaten
'Burghse Schoole'
OPVALLEND ANDERS
PALLADIO
NIEUWSBLAD
woensdag 15 april 1998
Vrijwillige Terminale Zorg op Schouwen-Duiveland
ZIERIKZEE - Thuis sterven brengt vaak de behoefte
•aan zorg met zich mee. Een zorg waarbij partners,
kinderen, familieleden en kennissen, ofwel de man-
telzorgers, zo goed mogelijk proberen te helpen.
.Maar vaak kunnen zij het niet alleen aan. Het afgelo
pen halfjaar werden tien gemotiveerde vrijwilligers
speciaal voor deze vorm van zorg opgeleid. Daardoor
kunnen mensen op Schouwen-Duiveland, die hun
laatste levensmaanden thuis willen doorbrengen,
vanaf nu ook een beroep doen op de Vrijwillige Ter
minale Zorg.
Do coördinator van de Vrij
willige Thuiszorg Schouwen-
j Duiveland is Marianne Ket
ting uit Zierikzee. Zij
selecteert en begeleidt de
vrijwilligers. Marianne Ket
ting is heel blij met het en
thousiaste team van tien
mensen, waarmee zij de vrij
willige terminale zorg op
Schouwen-Duiveland van
start kan gaan.
"De basiscursus die deze men
sen volgden omvatte zes dag
delen en werd aangevuld met
lessen haptonisch tillen en
ziekenververzorging aan bed.
Zowel voor als na de oplei
ding werden met de vrijwilli
gers oriënterende en onder
steunende gesprekken ge
voerd.
Vertrouwen waarmaken
Volgens Marianne Ketting is
geen speciale vooropleiding
nodig om aan de basiscursus
Vrijwillige Terminale Zorg
deel te kunnen nemen. Iedere
volwassene, ongeacht leef
tijd, kan deze volgen. Vrijwil
ligers hoeven bij de mensen
thuis geen medische taken te
verrichten. Daar is de profes
sionele thuiszorg voor. Het
omgaan met stervenden en
rouwenden vereist wel een
goed aanpassingsvermogen.
,,Het is belangrijk om zelf be
langrijke zaken in je leven
verwerkt te hebben en 'ste
vig' in je schoenen te staan.
Goed en aandachtig kunnen
luisteren naar de hulpvragers
is heel belangrijk. Bescheide
nheid, kunnen meevoelen en
meedenken. Met deze capaci
teiten kan de in vertrouwen
genomen vrijwilliger hel
pen."
Persoonlijke aandacht
De mensen van de Vrijwillige
Terminale Zorg Schouwen-
Duiveland bieden hulp bij de
zorg en begeleiding van de
stervende. „Je kunt hierbij
denken aan het verfrissen,
het helpen draaien van de zie
ke in bed en hulp bij het drin
ken en het verschonen van het
bed. Het belangrijkste is ech
ter 'het er zijn.' Luisteren,
praten, voorlezen of gewoon
stil zijn. Dit is niet alleen fijn
voor de patiënt maar ook
voor de vaste verzorgers zoals
bijvoorbeeld familie, die
even rust kan nemen. Thuis
een stervende verzorgen is
emotioneel en lichamelijk
voor de omgeving vaak een
zware taak, maar wel iets wat
de moeite waard is om te ver
wezenlijken."
Iedere hulpaanvraag is an
ders. Alleenstaanden kunnen
met hulp van de professionele
Thuiszorg en de Vrijwillige
Terminale Zorg in hun eigen
omgeving blijven. Er worden
'dienstroosters gemaakt
waarin meerdere vrijwilli
gers meedraaien. De vrijwil
ligers houden onderling goed
contact en rapporteren ook
aan de andere verzorgers. Er
bestaan goede afspraken tus
sen de professionele thuis
zorginstelling en de Vrijwil
lige Terminale Zorg. In
andere delen van Zeeland be
staat deze samenwerking al
langer. Nederland telt inmid
dels meer dan 130 VTZ-orga-
nisaties met ruim 3000 vrij
willigers.
Toenemende vraag
De helft van de 130.000 men
sen die in Nederland per jaar
Tilly Pusch (links) heeft al veel ervaring als vrijwilligster. Naast haar Marianne Ketting, coördinator Vrijwillige Thuiszorg
Schouwen-Duiveland.
dood gaan, overlijdt thuis.
Dit aantal groeit nog steeds.
Het sterven krijgt op die ma
nier een plaats in het dage
lijks leven. Sterven is tenslot
te geen ziekte en iedereen
krijgt ermee te maken. Erva
ren vrijwilligers in de termi
nale zorg zeggen dat ze door
dit werk 'gegroeid te zijn'.
„Het werk is nooit saai, want
het is menselijk." De vrijwil
ligers ontvangen geen finan
ciële beloning voor hun inzet,
wel een onkostenvergoeding,
een basistraining en een goe
de begeleiding. Voor mensen
die aandacht en hulp willen
bieden aan anderen kunnen
een zinvolle tijdsbesteding
buitenshuis vinden door zich
aan te melden bij de Vrijwil
lige Thuiszorg, waarvan de
Vrijwillige Terminale Thuis
zorg een onderdeel is. Voor
nadere informatie, hulpaan
vraag of aanmelding als vrij
williger kan op werkdagen
van 08.30 tot 12.30 uur con
tact worden opgenomen met
Marianne Ketting, tele-
foonummer 0111-457103.
VRIJWILLIGERS
ZIERIKZEE - Radio Schou
wen-Duiveland is op zoek
naar vrijwilligers. De lokale,
publieke radio kan mensen
gebruiken als nieuwsjagers
voor de dagelijke rubriek
Info' en is ook op zoek naar
technici en presentatoren
voor de ochtendprogram
ma's. Kandidaten krijgen een
cursus aangeboden. Radio
Schouwen-Duiveland zoekt
met name mensen die over
dag tijd hebben. Belangstel-
h lenden kunnen bellen naar de
studio: 420555.
SUCCESVOLLE
KUNDENTAG
k SURGH-HAAMSTEDE
Meer dan 350 Duitse toeristen
maakten gebruikt van de
Kundentag. die werd gehou
den op initiatief van de Rabo
bank Schouwen-Zierikzee.
Zij lieten zich informeren
Vjver de VW, de gemeentelij-
^ke plannen voor herinrich
ting van Schouwen-Duive
land, en fiscale en
bankzaken. De voorzitter van
het bestuur van de Rabo
bank, Soeters. trok uit de gro
te belangstelling voor al deze
zaken de conclusie dat de bui-
tenlandse gasten die hier ko
men recreëren graag volwaar
dig behandeld willen worden.
„Wij moeten zorgvuldiger
met ze omgaan."
PHILADELPHIA
■SONGFESTIVAL
MIDDELBURG - In het. Pro-
vinciehuis aan de Abdij in
Middelburg worden zaterdag
18 april de voorronden van
het Philadelphia Songfesti-
:';w/al 1998 gehouden.
Tien verstandelijk gehandi
capten strijden van 13.30 tot
15.30 uur om de eerste plaats.
De winnaar gaat door naar de
landelijke finale op 11 juni in
Theater Orpheus in Apel
doorn. Hier nemen alle pro
vinciale winnaars aan deel.
Degene die de landelijke fina-
Ie wint. vertegenwooordigt
j Nederland op het Europese
Songfestival op 9 november,
eveneens in Orpheus in Apel
doorn.
HELPENDE
HANDEN
NIEUWERKERK - Oshandl-
captenzorg Helpende Handen
houdt zaterdag 18 april een
contactbijeenkomst in ge-
bouw Salem aan de Molen-
at. raat In Mieuwerkerk.
Er wordt een bijbels verhaal
verteld en de bezoekers wor
den op creatieve wijze bezig
gehouden. Aanvang 14.15
uur
Marieke Mandemaker stapt van Nieuwsbode over op trouwreportages
DREISCHOR - ,,Ik ben een echte kwebbel. Maar tij
dens een trouwerij zul je mij niet horen. Dan ben ik
alleen 'in de schaduw' aanwezig want het is belang
rijk dat het bruidspaar niet zenuwachtig wordt van
een heen en weer rennende fotograaf." Nu de Zierik-
zeesche Nieuwsbode is overgenomen door de PZC
heeft Nieuwsbode-fotografe Marieke Mandemaker
besloten om zich weer helemaal toe te leggen op het
maken van trouwreportages. Zij doet dat op eigen ti
tel én voor Foto Verschoore in Zierikzee.
De, in Zonnemaire geboren,
fotografe legt zich op deze
manier weer helemaal toe op
werk, waarmee zij al tien jaar
ervaring heeft. Marieke Man
demaker is van oorsprong fo-
tolaborante. Zij leerde 'het
vak' van een bevriende foto
journalist. „Toen ik in Zie
rikzee op de Havo zat was ik
bij de tekenlessen al geboeid
door compositie en beeldin
deling. Ik zat daarom vol vra
gen over fotografie en wilde
ook graag leren ontwikkelen
en afdrukken."
De fotojournalist legde haar
alles uit en trok de conclusie
dat zij talent had en daar wat
mee zou moeten doen. „Ik
mocht alle foto's die hij
maakte ontwikkelen en af
drukken en toen hij een dub
bele opdracht had, mocht ik
voor hem een krantenfoto
maken van de opening van
een school Dat ging zo goed
dat Marieke Mandemaker al
zijn foto-opdrachten voor een
huis-aan-huisblad. mocht
overnemen.
„Van lieverlede kreeg ik
steeds meer opdrachten. Ik
werkte voor de Dordtenaar
en het Rotterdams Nieuws
blad." Ook hielp zij de eige
naar van een fotostudio in
haar toenmalige woonplaats,
Hendrik Ido Ambacht, met
het maken van trouwreporta
ges. „Aanvankelijk maakte
hij de 'staatsiefoto's' en ik de
foto's van het diner en het
feest. Maar al snel mocht ik
volledige reportages ma
ken." Mandemaker deed dat
werk een aantal jaren heel in
tensief. Zij maakte ook trou-
wrepotages voor fotostudio's
in Dordrecht, Zxvijndrecht en
Hendrik Ido Ambacht en liet
zich in 1993 bij de Kamer van
Koophandel inschrijven met
een eigen zaak: 'Marieke
Mandemaker Fotografie'.
Toen haar vriend, met wie zij
samenwoont, een baan kreeg
in Zierikzee ging zij door met
haar werk, zodat het stel in
Alblasserdam bleef wonen.
„Het dagelijks op en neer rij
den was wel zwaar." Daarom
reageerde Marieke Mandema
ker op een advertentie waar
in de Zierikzeesche Nieuws
bode een persfotograaf vroeg.
Sinds oktober 1996 werkt zij
voor deze krant. „Ik ben
daarnaast steeds trouwrepor
tages blijven doen. Daar had
ik in de omgeving van Dor
drecht een naam mee opge
bouwd, zodat er steeds op
drachten bleven komen."
De fotografe besloot om zich
daar weer helemaal op toe te
leggen omdat ze denkt dat de
spoeling voor drie persfoto
grafen op Schouwen-Duive
land (Marieke Mandemaker,
Marijke Folkertsma en Pieter
Honhoff) te dun zal zijn. „En
ik heb het gevoel dat ik thuis
veel rrtis van mijn dochtertje,
vooral door de weekeinde-
diensten." De fotografe vind
het maken van trouwreporta
ges nog steeds een uitdaging.
„Om in te spelen op de wen
sen die een stel heeft en om fo
to's te maken die precies bij
hen passen."
Naar aanleiding van gesprek
ken met het aanstaande echt
paar maakt zij reportages,
waarvan de sfeer kan varië
ren van romantisch tot alter
natief. „Maar de foto's moe
ten altijd spontaan en
ongedwongen zijn. En verras
send." Mandemaker is daar
om altijd op zoek naar bijzon
dere plekjes en attributen die
zij bij haar reportages kan ge
bruiken. „Ik bel soms aan bij
mensen met het verzoek om
hun tuin te mogen gebruiken
als decor. Bijvoorbeeld toen
ik een tuin ontdekte, waarin
oude rioolbuizen waren ver
werkt tot Griekse zuilen."
De fotografe heeft in haar au
to altijd attributen liggen, als
oude schilderijlijsten, cham
pagne en sjaals, om te gebrui
ken als sfeermakers op foto's.
De zwart-wit foto's die ze
maakt, ontwikkelt ze zelf. De
kleurenfoto's krijgen vorm in
het laboratorium van Foto
Verschoore waar ze ook wor
den ingeplakt in een trouw
boek. „Bij opdrachten die ik
rechtstreeks krijg verzorg ik
dat zelf." Mandemaker is niet
helemaal verloren voor de
krant want zij wil actief blij
ven als 'back-up'. „Wanneer
Pieter of Marijke niet kunnen
maak ik foto's voor de editie
Noord van de PZC, waarin
straks alle verhalen uit de
Nieuwsbode staan." Fotostu
dio Marieke Mandemaker is
bereikbaar via telefoonnum
mer 0111-401877.
ZIERIKZEE - Schouwen-Duiveland is breed verte
genwoordigd in de programmering van het Eenak
terfestival van het Zeeuws Centrum voor het Ama
teurtheater op vrijdag 17, zaterdag 18 en zondag 19
april in Theater Mondragon in Zierikzee.
Op de eerste festivalavond
treedt Toneelvereniging De
Schouwspelers uit Ooster-
land om 21.50 uur op met de
eenakter 'De witte kamer uit
mijn herinnering' van Jean
Lenox Tod die onder gast re
gie van Cora Neele. Theater
groep Intermezzo komt om
22.45 uur met het stukje
'Lunchpauzetheater', de eni
ge eenakter die ooit door
Youp van 't Hek is geschre
ven. Het draait hierin vooral
om de vraag: 'Werk of geen
werk?' De regie is van Ali
Pankow. Op zaterdagavond
om 22.00 uur brengt Theater
groep Zierik de wereldpre
mière van de eenakter 'Een
geur van terpentine' van Ans
Schilders uit Kapelle. Schil
ders schreef dit stuk in het
kader van een schrijverspro
ject van het Nederlands Cen
trum voor het Amateur
theater. De regie is in
handen van Lies Hanse.
ure verstek laten gaan op het
festival. De groep uit Renes-
se krijgt nu een herkansing
en komt op zondagmiddag
alsnog met de eenakter 'Par
fum' van Mary Bakker, on
der regie van Mara Groenen
boom.
Voormalig Zierikzeeënaar
Jan van Seters is op dit ee
nakterfestival vertegen
woordigd met de zelf ge
schreven toneelsolo
'Voorbeeld/Nabeeld.' Van
Seters schreef deze mono
loog naar aanleiding van de
Leden van Theatergroep tentoonstelling 'De Groene
Zierik zijn onder de naam
'Spot Producties' op zondag
middag om 16.00 uur ook te
zien in de muzikale collage
'Ons 'n zorg'. Dat is een se
lectie uit het theaterspecta-
lcel 'Circus Cornelia.'
Toneelvereniging Op Drift
uit Renesse moest vorig jaar
wegens ziekte van een van de
hoofdrolspelers ter elfder
Muzê' van kunstenares Tien
Heestermans uit Noordgou-
we. Hij treedt zondag om
16.30 uur op.
Het festival omvat in totaal
17 voorstellingen. Het begint
op vrijdagavond om 20.00
uur; zaterdagmiddag om
14.00 uur; zaterdagavond om
20.00 uur en zondagmiddag
om 14.30 uur.
Advertentie
Caljouw Rademaker
verhuizingen
0111-651237
Piano/vleugelvervoer
specialist in kozijnen en dakkapellen
HOGE KWALITEIT VOOR F.F.N LAGE ITO
leun
linken
•liikkupelle
«rliiiiljuiir
SIIOW KUOM:
VIIUTI PlnMimnui^ I III. I I(»-' (HM-
i.t oi i:i-2:ioi.">i luv oi i:i-L\to:w.
Een van de. foto's, d
de nieuwe collectie
huitcnmctibelen en accessoires van:
tuin- scrrcmcubclcn
WESTWAL 13 - GOES
AOOR i:\CM SIEF WOONGENOT IN Tl IN EN SERRE
BURGH-HAAMSTEDE - In museum de 'Burghse
Schoole' in Burgli zijn dit seizoen drie exposities te
zien: oude schoolplaten, hommels en Wilhelmina.
Velen zullen zich van de lagere school nog de school
platen herinneren die aan de muur hingen. In het
schooltelevisielozc tijdperk werden zij gebruikt om
het onderwijs in vaderlandse geschiedenis, aard
rijkskunde en kennis der natuur aanschouwelijk te
maken.
De expositie 'oude schoolpla
ten' omvat vee] van deze pla
ten uil de eollectie van de
'Burghse Schoole'. In het kla
slokaaltje anno 1920 worden
vaderlandse geschiedenis
platen getoond, aangevuld
met oude gesehiedenis- en
aardrijkskunde methoden. In
het nat uurlokaal hangen de
kennis der natuur platen, ter
wijl de wandplaten over de
Romeinse tijd en de Middel-
eeuwen te zien zijn in het his
torielokaal bij de maquette
van de Karolingische burcht.
Ook in de gang van het oude
schoolgebouw worden nostal
gische schoolplaten getoond.
Aan de hand van foto's en
tekst wordt in het nntuurlo-
knnl ook een beeld gegeven
van het leven van hommels:
Wat is een hommel, wat eet
een hommel, hommclbloo-
men, hommel soorten, het
broeden van de hommelko
ningin en de koninginne-
moord
Honderd jaar geleden werd
Wilhelmina tot koningin der
Nederlanden gekroond. In
het kader van net Wilhelmi-
najaar is in de Burghse
Schoole ook een kleine expo
sitie ingericht met Wilhelmi-
na-objecten uit de eigen col
lectie van het museum.
Het museum wordt zaterdag
IR april om 10.00 uur geopend
door de gemeentearchivaris
van Schouwen-Duiveland
Huib Uil. Tijdens dit tnusc-
umweekeinde is De Burghse
Schöolc zaterdag geopend
van 10.00 tot 16,00 uur en zon
dag van 12,00 lot 16.00 uur
Tot en met 30 juni kan iedere
belangstellende er terecht
van dinsdag tot en met zater
dag van 13.30-16.00 uur.
Museum de "Burghse
Schoole" is tijdens het mu
seumweekend zaterdag 18
april geopend van 10.00 -16.00
uur en zondag 19 april van
12.00-16 00 uur
