Waaidagen in Normandië
'Literatuur moet zijn
als het leven zelf'
May-Weggen praat
over de C van het CDA
Presentatie grootste
windwiek in Breskens
Op Drift houdt koers vast
STREEKNIEUWS
Van Dijke vervolgd voor
discriminatie van homo's
DE AANSLAG
MAANDAG 23 MAART 1998
NR 26353
Indrukwekkende eerste Nieuwsbodereis naar Franse landingsstranden
(Door Esme Soesman)
LISIEUX - Met de Nieuwsbodereis naar Normandië
is een nieuw record gevestigd. Gold Hamburg tot
dusverre als verste reis, de Normandiëgangers van
dit jaar legden een afstand van ruim 1400 kilometer
af. Een reis met een historisch indrukwekkende on
dertoon, maar vooral ook met veel plezier. ,,We noe
men dit waaidagen," vatten de Bruse Kezen Hooger-
werf en Heule het uitstapje samen.
Een uitdrukking die in vroe
ger tijden door vissers werd
gebruikt, die bij het uitvallen
van de wind al drinkend
wachtten op betere tijden.
Hoewel er hier en daar wel
wat lekkers genuttigd werd,
•bleek de uitdrukking toch
niet helemaal van toepassing
te zijn op de eerste Nieuwsbo
dereis van dit jaar. Die kans
kregen de veertig passagiers
namelijk niet. Onder bezie
lende leiding van reisleider
Rinus van der Voorden en
chauffeur Leendert Oosse
van Van Oeveren Reizen
werd van donderdag tot en
met zaterdag een volgeboekt
programma afgewerkt.
Belangrijk thema van dit
programma bleken beide we
reldoorlogen te zijn. De vele
monumenten en kerkhoven
die de - gloednieuwe - tou
ringcarbus op de terugweg
passeerde, getuigen vah de
slachtoffers die vielen in de
Eerste Wereldoorlog. Tast
baarder echter zijn de over
blijfselen van de Tweede We
reldoorlog en daar werd de
'tweede dag van de Nieuwsbo
dereis dan ook geheel aan ge
wijd. De Normandische kust
was strijdtoneel van de groot
scheepse invasie die in de
nacht van 5 op 6 juni 1944
werd ingezet.
Met de bus werd een tocht
langs verschillende D-day-
monumenten gemaakt, wat
op de meeste deelnemers een
onuitwisbare indruk maakte.
;,Ik had er eigenlijk geen idee
van wat zich hier allemaal
heeft afgespeeld. De oorlog is
toch vooral wat je zelf toen
hebt ervaren," aldus één van
hen. Aanleiding tot deze uit
spraak was een bezoek aan
het museum La Bataille de
Normandie in Bayeux, waar
mee de basis voor de D-day
excursie werd gelegd. De ver
zameling oorlogsrestanten in
dit museum - van stukken
vliegtuigvleugel tot tanks en
van beschreven kledingstuk
ken tot brieven van soldaten -
brachten de Tweede Wereld
oorlog even heel dichtbij.
Datzelfde gold voor de lan
dingsstranden die aanslui
tend werden bezocht. Hoewel
mist in eerste instantie het
zicht belemmerde op de ooit
zo cruxiale caisson-haven bij
Arromanches, werden de
deelnemers aan deze eerste
reis - naar hun zeggen geheel
volgens traditie - de hele dag
getrakteerd op een stralend
zonnetje. Dat maakte het con
trast tussen de mooie omge
ving en het leed van weleer
nog eens extra groot. Zoals te
voelen was op de Amerikaan
se begraafplaats bij Omaha
Beach. De meer dan 9000 gra
ven en een muur met namen
van ruim 1500 vermisten
vormden een merkwaardig
contrast met de nabij gelegen
zee, de bijzondere beplanting
en de indrukwekkend vorm-
gegéven kapel en. gedenkte
kens. ,,Het was gelijk stiller
in de bus," werd naderhand
geconcludeerd. De Zierikzee-
se mevrouw M. van Vugt blik
te in dichtvorm op deze dag
terug met de woorden: „Wat
hebben vele jongens hun le
ven moeten laten, om ons te
bevrijden van die onverlaten.
Je moet er maar niet te lang
Bij Longues werd een rondje langs de daar gelegen bunkers gemaakt. De dreiging van het oorlogstuig vormde een schrijnend
contrast met de mooie omgeving en het zonnetje.
bij stil blijven staan, er moest
geen oorlog meer mogen ont
staan."
Gebit
Dat laatste lukte - althans
voor de rest van de reis - aar
dig, al was het alleen maar
doordat een rondvliegend ge
bit en een meeswingende ober
de aandacht wat afleidden.
Veel ellende werd echter ook
bespaard door het organisa
tietalent van de reisleider.
Dat betekende onder meer
een volledig opgeknapt - nog
sterk naar de verf ruikend -
onderkomen in Lisieux en
voor Nederlanders herken
baar voedsel. Het rundvlees
met 'boterkoek' ging er dan
ook redelijk netjes in en met
name de zoete desserts von
den gretig aftrek.
Leed werd bovendien be
spaard door de belofte van
Van der Voorden er alles aan
te doen de Nieuwsbodereizen
voort te zetten. Mocht de PZC
geen belangstelling hebben,
zo liet hij de trouwe deelne
mers weten, dan wordt in de
toekomst aansluiting elders
gezocht.
Voorlopig kan echter nog een
paar reizen lang genoten wor
den van de oude opzet. Don
derdag wordt de eerste reis
naar Brighton gemaakt. In
april volgen nog twee trips
naar Normandië en een naar
Brighton.
RECENSIE
Ali Pankow
'Barend van Roos' van Mayo
de Graaf door toneelvereni
ging Op Drift, regie Marco
Holm, zaterdag 21 maart,
dorpshuis Renesse.
Vier vriendinnen komen elk
half jaar een keer bijeen ter
bestendiging van de vriend
schap. Eén van hen, Roos, is
plotseling door haaf man Ba
rend in de steek is gelaten ten
behoeve van een nieuwe
vriendin. De ongelukkige
Roos neemt uit voorzorg te
gen al te hoog oplaaiende
emoties haar dochter Babs
maar mee naar de reünie. De
ontmoeting verloopt anders
dan verwacht. De nieuwe
vlam van Barend blijkt Nina
te zijn, een.van de vriendinn-
nen. Bij die bekentenis blijft
het niet. Ook Guusje en Do-
rien blijken meer op hun kerf
stok te hebben dan Roos lief
is.Dit verhaal van Mayo de
Graaf heeft tal van valkuilen
in zich om een draak van een
stuk te worden. Op Drift
heeft daar heel aardig langs
weten te balanceren. Dit
vooral dankzij de humor, die
er bewust door de regie blijkt
te zijn ingebracht. Met name
de lakonieke invulling van de
rol van Dorien door Emmy
Alma draagt daar toe bij.
Door te kiezen voor een iet
wat nonchalant en quasi op
pervlakkig typetje komt er
op sommige momenten wat
lucht in het stuk en wordt de
broodnodige relativering ge
boden.
Deze lijn had nog aanzienlijk
verder doorgetrokken mogen
worden. Vooral de rollen van
Nina (Hanneke Daniëls) en
Roos (Annemarie Heiligers)
hadden met meer variatie
ook wat meer "betrokkenheid
bij de toeschouwers kunnen
opwekken. Toneelpersonages
kunnen het bijvoorbeeld heel
moeilijk hebben en dat tonen
met tranen en droevige gri
massen, maar veel boeiender
wordt het vaak als je de pers
onages tegen hun leed ziet
vechten om het verborgen te
houden.
Grote pluspunt van de voor
stelling was de betrokken
heid van de vijf speelsters bij
waar het allemaal om draai
de. Alle vijf getuigden er op
de meeste momenten van aan
te voelen wat hun drijfveren
en doelstellingen waren. Dat
hield het spel met name in het
gedeelte voor de pauze span
nend. In het tweede deel
dreigde er een dip toen het
spel wat vertraagde en de
vaart in het stuk werd afge
remd door te veel onnodige
loopjes. Dat er hard gewerkt
is aan deze productie lijdt
geen twijfel. Over de vraag of
diezelfde energie niet in een
wat beter geschreven stuk ge
stoken had kunnen worden,
kun je van mening verschil
len.
ZIERIKZEE
Normen en waarden
De rector van de Regionale
Scholengemeenschap (RSG)
Professor Zeeman in Zierik-
zee R. Soesman hield voor de
leden van de Nederlandse
Vereniging van Huisvrouwen
een lezing over 'normen en
waarden'. Hij bracht daarbij
naar voren dat normen en
waarden door de eeuwen
heen altijd werden aangepast
aan de veranderende tijden.
De indruk dat normen en
waarden tegenwoordig ver
vagen wordt volgens Soes-
man veroorzaakt doordat
mensen, via televisie en kran
ten, de narigheid van de hele
wereld over zich heen krij
gen. Negatieve berichten krij
gen nu eenmaal meer aan
dacht dan positieve. Uit de
discussie die volgde op de le
zing bleek dat de meeste, wat
oudere aanwezigen veel moei
te hebben met de wijze waar
op de jeugd zich gedraagt.
Soesman sprak tegen dat het
grootste deel van de tegen
woordige jeugd normloos is
Het feit dat jongeren meer
voor hun mening uit durven
komen hoeft volgens hem
niet altijd negatief te zijn.
DEN HAAG (ANP) - Het Openbaar Ministerie in
Den Haag moet de leider van de reformatorische
politieke partij RPF, Van Dijke, vervolgen we
gens discriminerende uitlatingen over homosek
suelen.
Het gerechtshof in Den
Haag vindt dat er voldoen
de grond is om tot vervol
ging over te gaan. Van Dijke
heeft zijn vervolging te wij
ten aan een interview dat
hij in 1996 gaf aan het week
blad .Nieuwe Revue. Hij
vergeleek daarin homosek
sualiteit met het plegen van
fraude. De lijsttrekker van
de RPF stelde dat er ten on
rechte gradaties werden
aangebracht in overtreding
van Gods geboden.
„Alsof je erg en minder erg
hebt", zei Van Dijke. „Maar
waarom zou stelen, bij voor
beeld uitkeringen pikken
van de overheid, minder erg
zijn dan zondigen tegen het
zevende gebod? Ja, waarom
zou een praktiserend homo
seksueel beter zijn dan een
dief."
DOMBURG - De C van het
CDA staat centraal in het ver
haal dat Hanja May-Weggen,
oud-minister van verkeer en
waterstaat, dinsdag 24 maart
af gaat steken in Domburg.
May-Weggen komt naar Dom
burg op gezamenlijke uitno
diging van CDA-Middelburg,
CDA-Veere en CDA-Vlissin-
gen. Na opening van de bij
eenkomst door Anneke Küh-
ler-den Hollander spreekt
Siem Buijs tijdens die bijeen
komst over volksgezondheid
en veiligheid. Vervolgens be
treedt Ad Koppejan het
spreekgestoelte voor een le
zing over verkeer, vervoer en
werkgelegenheid. Daarna is
de microfoon voor May-Weg
gen. Na de pauze volgt discus
sie. Deze staat onder leiding
van Rijnco-Jan Suurmond.
De bijeenkomst wordt gehou
den in de Parel van Domburg
en begint om 19.30 uur.
BRESKENS (ANP) - Zeeland Wind Technology (ZWT)
heeft vrijdag in Breskens de grootste windturbine-
wiek ter wereld gepresenteerd. De onderneming be
gint binnenkort met de productie van dit soort reu-
zenwieken.
De lengte van de wieken va
rieert van 32,5 tot 36 meter en
is daarmee langer dan de
vleugel van een Boeing 747.
Ze zijn geschikt voor turbines
met een vermogen van 1,5 tot
2 megawatt. Ze worden ge
maakt van epoxy (kunst
hars), glas en koolstof en we
gen rond de vier ton. Het
ontwerp is van de Franse wie-
kenbouwer A Tout Vent. De
ontwikkeling van de mal en
de productie van de eerste
wiek heeft anderhalf jaar ge
duurd. Voor dit jaar staan er
minimaal zes en voor volgend
jaar 36 wieken op het pro
gramma. ZWT verwacht er in
de toekomst per jaar honderd
te kunnen maken.
Met de komst van ZWT naar
Breskens is In beginsel een in
vestering gemoeid van ruim
een miljoen gulden. De onder
neming verwacht bij een vol
ledig productieproces werk te
kunnen bieden aan veertig
mensen. De keuze van ZWT is
op Breskens gevallen omdat
die plaats aan open water ligt
en vervoer van de lange wie
ken per schip de aangewezen
manier is.
ZIERIKZEE - Hij schrijft zonder schroom ove£ seks
en met hetzelfde gemak produceert hij een literaire
polemiek waarin hij collega-schrijvers op de hak
neemt. Niet met kwade bedoelingen zegt hij zelf. ,,Je
moet het zien als een teken van genegenheid voor
hen," aldus schrijver Ronald Giphart. Hij was vrij
dag te gast in Muziek- en Theaterpodium Brogum in
Zierikzee.
Giphart is momenteel een
van de best verkopende
schrijvers van Nederland.
Vooral jongeren vallen voor
zijn vrolijke en tegelijkertijd
cynische beschrijvingen van
het studentenmilieu en de
schaamteloze manier waarop
hij over seks schrijft. „Dat
thema ligt mij," antwoordde
Giphart vrijdag in Brogum
op de vraag waarom hij zo
vaak seksscenes in zijn boe
ken verwerkt. Hij voegde
daar in een adem aan toe dat
seks één van de onderwerpen
is waar mensen erg hypocriet
over zijn. „Ik heb tijdens een
lezing voor 300 man weieens
aan het publiek gevraagd of
iedereen die weieens mastur
beerde zijn vinger op wou ste
ken. Niet één vinger," aldük
Giphart die daar de conclusie
aan verbond dat of in de zaal
de enige 300 inwoners van die
plaats zaten die niet mastur
beerden of dat ze er geen van
allen voor uit durfden ko
men. „Het is kennelijk een
onderwerp waarin mensen
zich niet volledig bloot dur
ven te geven." Giphart ont
kent dat het schrijven van
seksscenes een maniertje van
hem is om zijn boeken popu
lairder te maken. „Ik wil in
de eerste plaats een taalkun
dig mooi boek schrijven."
Het op de korrel nemen van
mede-schrijvers -' zoals hij
doet in 'Het feest der Liefde'
(1995) - is niet kwetsend be
doeld, zo zegt de schrijver.
„Je moet het zien als een tej
ken van genegenheid. Ik heb
echt heel veel respect voor
schrijvers als Hans Warren,
hoewel ik die ooit weieens
flink heb aangepakt. Ik doe
dat soort dingen omdat de li
teratuur mij na aan het hart
ligt en omdat veel mensen li
teratuur veel te serieus ne
men. Literatuur moet niet
een plaatsvervangende gods
dienst zijn, maar het leven
zelf." Het werk van Giphart,
die vooral 's nachts schrijft
heeft inmiddels de aandacht
getrokken van filmmakers.
De filmrechten voor 'Phileine
zegt sorry' - Gipharts vierde
boek - zijn verkocht aan de
Oscar-winnende Nederlandse
producer van de film Antonia
met Willeke van Ammelrooy
in de hoofdrol en Joop van
den Ende heeft zijn oog laten
vallen op verfilming van
Giph, het tweede boek van
Giphart. Dat Phileine zegt
sorry verfilmd gaat worden is
zo goed als zeker. En volgens
Giphart is er ook al een
hoofdrolspeelster in de per
soon van Kim van Kooten die
zoveel succes oogste met haar
rol in 'zusje'. Giphart voelt
zich vereerd door de aandacht
van de filmmakers. „Dat is
toch een droom die iedere
schrijver heeft, dat zijn boe
ken verfilmd worden." Gip
hart is absoluut niet van plan
zich verder met de verfilming
van zijn geesteskinderen te
gaan bemoeien. „Je kunt er
ook voor kiezen om heel in
tensief mee te werken aan
,zo'n verfilming, maar dat doe
ik bewust niet. Ik vind wat
dat betreft eigenlijk maar
twee dingen belangrijk: dat
ze de juiste sfeer in die films
weten te brengen en dat ik
mijn geld krijg. Principiële
bezwaren tegen een ver
filming van zijn werk door
Joop van den Ende heeft hij
niet. „Hij heeft een bedrag ge
boden dat mij in staat stelt
om een paar jaar zorgeloos te
leven."
Schrijver Ronald Giphart te gast in Brogum. hij las onder meer voor uit zijn debuutroman 'Ik
ook van jou(Foto: Marijke Folkertsma)
Luid werd op onze deur geklopt. Doe open!
schreeuwde een stem. Met kloppend hart
opende ik de deur en keek in de smoel van
Dreverhaven. 'U heeft uw hondenbelasting
niet betaald. Uw inboedel wordt in beslag
genomen.' Het monster duwde me opzij en
beende de gang door, de kamer in. Hij werd
gevolgd door twee politieagenten. 'Dat kan
helemaal niet!' schreeuwde ik. 'Jij hebt jouw
hondenbelasting niet betaald!' schreeuwde
Dreverhaven weer en trok het tafelkleed van
de tafel. De vaas met bloemen kletterde op
de grond. 'Neem maar mee' riep Dreverha
ven en met een machtig gebaar veegde hij
de encyclopedie uit de boekenkast. Daar,
die televisie ook maar. Nee, jongens die
vleugel. Ha! Dat zal wel genoeg zijn voor die
zeshonderd gulden.' De poten werden er af
geschroefd, het mechaniek eruit gehaald.
'Maar ik heb helemaal geen hond!' huilde ik.
'We hebben nog nooit zo'n beest gehad!'
'Leugenaar. Hier heb ik het bewijs. Jouw
adres klopt. Jij bent natuurlijk stiekem naar
Zierikzee verhuisd om van al je schulden af
te komen. Maar dat zal je niet lukken, man
netje. De gemeente Rotterdam laat zich niet
beetnemen. Al jarenlang heb jij je hondenbe
lasting ontdoken. We pakken je nu dubbel
terug.' Daar ging m'n kostelijke vleugel. 'Dre
verhaven!' riep ik.'Dreverhaven. doe het
niet.'
Met een gil werd ik wakker. 'Wat is er toch
zei m'n vrouw. 'O, ik heb zo vreselijk ge
droomd. Een deurwaarder kwam ons hele
huis leeghalen. Het was Dreverhaven.' M'n
vrouw lachte. 'Dat komt natuurlijk door die
brief van de gemeente Rotterdam.' Een paar
dagen geleden hadden we een dreigbrief ge
kregen van de gemeente Rotterdam. Er zou
een deurwaarder onder politiebegeleiding
komen als we niet gelijk onze achterstallige
hondenbelasting vanaf 1995 betaalden. 'Ga
nou maar weer slapen. Ik heb ze gebeld. De
gemeente Rotterdam had zich in het adres
vergist. Bovendien wonen we hier in Zierik
zee. Daar gebeuren zulke dingen toch niet?'
Keihard werd er op de deur gebonsd. 'Nu is
het uit, Marzas' klonk een stem. 'We zullen je
krijgen.' Met trillende handen deed ik de
deur open en keek weer in de grijnzende tro
nie van Dreverhaven. 'De vorige keer was
een vergissing. Maar nu ben je er gloeiend
bij. Namens de gemeente Schouwen-Duive-
land.deel ik je mee dat de aanslag OZB 9700
01 0149136 niet betaald is en dat wij derhal
ve genoodzaakt zijn om je bezittingen in be
slag te nemen, ter verkoop aan te bieden en
van de opbrengst het bedrag van de aanslag
vermeerderd met de kosten af te houden.
Opzij, wanbetaler'. 'Maar ik heb wel betaald!'
schreeuwde ik. 'Ik heb wel degelijk m'n
handtekening op die acceptgiro's gezet. 'De
gemeente Schouwen-Duiveland maakt geen
fouten!' tetterde Dreverhaven. 'Toen niet. Nu
niet. Nooit niet. Haar systemen werken per
fect. Het computerprogramma is onfeilbaar.
En daaruit blijkt zonneklaar dat aanslag OZB
9700 01 0149136 niet ten volle betaald is.
Jongens, pak die vleugel maar weer op.
Daar kan de aanslag mee verrekend worden.
'Ik heb wel alles betaald!' riep ik met schorre
stem. 'Nee, dat heb jij niet. Op 13 maart
1998 had jij een achterstand van maar
liefst... EEN GULDEN! En zoiets pikt de ge
meente Schouwen-Duiveland niet. Jij wel,
maar zij niet. Vandaar dat zij de aanslag ver
meerdert met TIEN GULDEN vanwege het
niet betalen van de somma van één gulden
ofwel tien dubbeltjes.' Verbijsterd zag ik de
wereld om me heen tollen. 'Hoe - kan - dat -
nou?' hijgde ik. 'Ik krijg een belastingaan
slag. Het bedrag staat voorbedrukt. Ik hoef
alleen maar m'n handtekening te plaatsen. Ik
stuur alles op tijd op en dan krijg ik een aan
maning omdat ik één enkele gulden niet be
taald zou hebben. En dan nog maar eens
duizend procent boete erboven op!' Pro
beert de gemeente op die manier de tekor
ten weg te werken? M'n stem werd over
schreeuwd door het roepen van de mannen
die de vleugel de kamer uit tilden. Vanachter
het raam zag ik hoe-ie achter op een ge
meentekarretje gebonden werd. Tingelend
ging hij de hoek van de straat om. In de verte
hoorde ik nog het hatelijke gelach van Dre
verhaven.
Met dank aan de gemeente Schouwen-Dui
veland die, op het moment dat hij even geen
inspiratie had, de schrijver dezes hielp door
het zenden van een wonderlijke aanslag van
één gulden.