Meer bescherming milieu nodig
Universitaire studies
blijven vier jaar duren
Sporen
Tweedeling in mannen
en vrouwen te simpel
Filmfestival wil beter
systeem kaartverkoop
'Geweld tegen vrouwen
schending integriteit'
Themapark Duurzame
Landbouw kost 20 miljoen
Kabinet: 'Economische groei zorgt voor zware belasting'
Minister Van Mierlo:
Wakker Dier
redt
'VVD'-biggen
Sky Radio nu
Nederlandse
zender
1
VRIJDAG 6 FEBRUAR11998 NR 26328
FOTO MARIEKE MANDEMAKER
LELYSTAD (ANP) - Bij Lelystad zou een themapark
Duurzame Landbouw moeten komen om mensen te
laten zien hoe ze op een heel andere manier tegen
landbouw kunnen aankijken. Het park voor biologi
sche landbouw moet 20 miljoen gulden gaan kosten
en dient als voorbeeld voor de rest van Europa.
Dit plan komt van een initia
tiefgroep van de Stichting
Aqua Maiandro. In het the
mapark komt een samenspel
van agrarische bedrijven. De
land- en tuinbouw en de vee
teelt bij elkaar op één terrein,
waardoor een kringloopbe-
drijf ontstaat. Zo zullen er
zich onder meer (glastuin
bouwbedrijven, een water-
zuiveringsbedrijf, paarden-
centrum en composteer-
bedrijf vestigen.
Afvalproducten
,,Deze bedrijven maken ge
bruik van de kostbaar wor
dende afvalproducten als
gras en riet. Door toevoeging
van micro-organismen wordt
er compost van gemaakt, het
water wordt door toevoeging
van micro-organismen gezui
verd", verduidelijkt drs. E.
ter Haar, één van de initia
tiefnemers.
Volgens de initiatiefgroep
hebben praktijkproeven be
wezen dat hierbij de rijke bo
dem behouden wordt, on
danks een grotere productie.
Bovendien werkt deze ma
nier van natuurlijke land
bouw kostprijsverlagend.
Het themapark moet komen
in het circa tweehonderd hec
tare grote Visvijvergebied
ten noorden van Lelystad.
Het oog van de initiatief
groep is daarop gevallen door
onder mee de gunstige, aparte
ligging, de nog bestaande in
frastructuur van dijken en
vijvers en de goed bruikbare
bodem.
Het initiatief komt voort uit
de protesten tegen de plannen
van de gemeente voor de re-
alistaie van het Flevo Milieu-
en Energiepark. De initiatief
groep vond dat zij met een al
ternatief moest komen. De
gemeente kan voorlopig nog
niets met het plan omdat er
nog een voorstel tot wijziging
van het bestemmingsplan bij
de Raad van State ligt. Mocht
de Raad instemmen met de
wijziging, dan wordt het ge
bied gereserveerd voor indus
trie.
AMSTERDAM (ANP) - Mensen zijn niet eenvou
digweg in te delen in uitsluitend mannen en vrou
wen. Veel travestieten hebben het gevoel zowel
man als vrouw te zijn.
Zij bezitten, zonder schizo
freen te zijn, een mannelij
ke en een vrouwelijke
identiteit. Omdat de maat
schappij daarop niet is inge
richt komen psychische pro
blemen bij deze groep veel
vaker voor dan normaal.
Dat concludeert Paul Ven-
nix, als psycholoog verbon
den aan het NISSO, het Ne
derlands Instituut voor
Sociaal ,Seksuologisch On
derzoek. Hij noteert dat in
zijn onderzoeksrapport Tra
vestie in Nederland en
Vlaanderen. Hij heeft daar
voor gesproken met bijna
vijfhonderd travestieten.
Het onderzoek laat zien dat
de betekenis van travestie
sterk afhangt van de erva
ren identiteit. Indien die
uitsluitend mannelijk is,
heeft travestie meestal
vooral een seksuele beteke
nis. Indien men daarnaast
ook over een vrouwelijke
identiteit beschikt, heeft
travestie meestal de functie
die identiteit ook te bevesti
gen. Met vrouwenkleding
aan komt de travestiet tot
zichzelf en tot rust.
Totnutoe werd aangenomen
dat travestie vooral een sek
sueel probleem is. Het on
derzoek laat echter zien dat
travestieten die seksueel
opgewonden raken door het
dragen van vrouwenkle
ding weinig problemen heb
ben. Bij travestieten die
niet passen in het hokje man
of. vrouw stapelen de pro
blemen zich op. Ze zijn ge
neigd de vrouwelijke kant
te onderdrukken. Volgens
Vennix is het in die gevallen
noodzakelijk „uit de kast te
komen".
Transgenderisme
'Vennix pleit er verder voor
om naast de termen traves
tie (mannelijke identiteit)
en transseksualiteit (vrou
welijke identiteit) het be
grip transgenderisme in te
voeren. Die term is bedoeld
voor die groep die zowel
over een mannelijke als een
vrouwelijke identiteit be
schikt. Zonder dit begrip
hoort men in feite nergens
thuis en is de neiging groot
zich te conformeren aan de
tweedeling man-vrouw.
Men kiest dan voor man
(vrouwenkleren weggooien)
of vrouw (zich aanmelden
voor volledige gelachtsaan-
passende behandeling).
ROTTERDAM (ANP) - Het International Filmfesti
val Rotterdam wil de kaartverkoop drastisch verbe
teren. Nog voor de volgende editie zal de festivalor
ganisatie een extern adviesbureau vragen om de hele
systematiek eens grondig döor te lichten en met
voorstellen voor aanpassingen te komen.
Aanleiding vormen de al
maar aanzwellende rijen voor
de kassa's. Vooral op vrijdag
en zaterdag groeit de toeloop
de festivalorganisatie boven
het hoofd. „De afgelopen ja
ren ging het allemaal nog
net", zegt persvoorlichter
Paul Verstraeten, „maar
langzaamaan zijn we op een
service-niveau gekomen dat
echt niet meer kan." Tijdens
het eerste weekeinde liepen
de wachttijden bij sommige
kassa's op tot wel anderhalf
uur. Als noodgreep stelde de
organisatie prompt snelkas-
sa's in op de twee voornaam
ste festivallocaties: de
Schouwburg en het bioscoop
complex Path' e. Hier konden
bezoekers een half uur voor
aanvang van een voorstelling
terecht voor een los kaartje.
Komend weekeinde zullen er
ook weer van zulke kassa's
zijn. Vervelend voor festival-
bezoekers is dat zij pas een
dag vantevoren kaartjes kun
nen ophalen voor bepaalde
voorstellingen. Ook passe-
partouthouders moeten elke
keer opnieuw langs de kassa,
terwijl nergens te zien is of de
voorstelling van hun keuze al
is uitverkocht. Verstraeten:
„Alle kaarten in de voorver
koop gooien kan niet. Je kunt
dan niet meer inspelen op
eventuele programmawijzi-
gingen." „Bovendien willen
we altijd stoelen vrijhouden
voor buitenlandse gasten,
journalisten en passepartout-
gasten. Ook speelt een rol dat
niet alle kassasystemen van
de diverse festivallocaties
aan elkaar gekoppeld zijn.
Alles bij elkaar is er een Gor
diaanse knoop ontstaan en
wij zijn niet in staat die te
ontwarren. Misschien dat
zo'n extern bureau dat wel
kan." De festivalorganisatie
verwacht vrijdag een eerste
schatting van het aantal be
zoekers te kunnen vrijgeven.
De 27e editie van het festival
wordt afgesloten de uitrei
king van de Tiger Awards.
DEN HAAG (ANP) - De regering zal zich inzetten om
geweld tegen vrouwen en de bescherming van de
mensenrechten van vrouwen internationaal hoger op
de agenda te krijgen. Die toezegging deed minister
Van Mierlo (Buitenlandse zaken) donderdag bij de
afsluiting van een conferentie over vijftig jaar uni
versele verklaring van de rechten van de mens.
„Geweld tegen vrouwen en
meisjes is één van de meest
flagrante schendingen van de
lichamelijke, geestelijke en
morele integriteit van men
sen. Het is een diep in cultu
ren en gewoontes geworteld
verschijnsel. Het onttrekt
zich vaak aan onze waarne
ming." Het is voor vrouwen
bovendien niet eenvoudig
zich op hun mensenrechten te
beroepen, aldus Van Mierlo.
Onderwijs en voorlichting
via de media kunnen helpen
om bepaalde gedragspatro
nen te doorbreken, maar de
manier waarop dat moet ge
beuren, is sterk afhankelijk
van de cultuur van een land.
Een algemene aanpak zal in
veel gevallen „allerminst ef
fectief" blijken om naleving
van de mensenrechten te be
vorderen, aldus de minister.
Hij pleitte dan ook voor een
„beleid op maat". De rege
ring zal internationaal aan
dacht blijven vragen voor ge
weld tegen vrouwen. Zo gaat
de opbrengst van een boek
van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken, waarin pro
minenten over hun ervarin
gen met mensenrechten
vertellen, naar het VN-fonds
voor slachtoffers van marte
ling en de speciale VN-ambas-
sadeur voor de uitbanning
van genitale verminking.
Ook wil de regering via ont
wikkelingssamenwerking de
deelname van vrouwen bij
verkiezingen bevorderen.
Internationaal groeit de er
kenning dat de rechten van
vrouwen „een onvervreemd
baar, integraal en ondeelbaar
onderdeel van de universele
mensenrechten" vormen.
Maar samenlevingen waarin
mannen en vrouwen sociaal
en economisch volledig ge
lijkwaardig zijn, zijn ook
vandaag nog op één hand te
tellen, verklaarde Van Mier
lo.
DEN HAAG (ANP) - De economische groei belast het
milieu zo zwaar, dat op het gebied van klimaatveran
dering, verkeer en landbouw „vergaande extra
maatregelen" nodig zijn om de milieudoelen van het
kabinet te bereiken.
UTRECHT (ANP) - De
drie biggen die zaterdag
op het WD-congres in
Arnhem door actievoe
rende boerinnen werdén
achtergelaten, gaan mo
gelijk naar eën kinder
boerderij. Stichting Wak
ker Dier in Utrecht hoopt
Frits, Erica en Jozias te
redden, zodat een leven in
de bio-industrie en uitein
delijk de dood in het
slachthuis hen bespaard
blijven.
De drie biggen zijn door
het ministerie van Land
bouw tijdelijk ergens in
het oosten van het land
ondergebracht, in af
wachting van de uitslag
van een bloedtest naar
varkenspest. Wakker
Dier overlegt met het de
partement over een goed
heenkomen voor de dier
tjes, voor het geval ze
geen pest blijken te heb
ben. De stichting begint
binnenkort met het wer
ven van fondsen voor de
adoptie.
Wakker Dier vindt dat
het afgelopen moet zijn
met het inzetten van die
ren bij demonstraties. Vo
rige week werden op de
binnenplaats van het mi
nisterie van Landbouw
door boze veehouders
tachtig ganzen losgela
ten, opgejaagd en aan hun
lot overgelaten. De stich
ting gaat minister Van
Aartsen vragen acties
met dieren te verbieden.
HILVERSUM (ANP) - Sky
Radio en Classic FM zijn nu
Nederlandse radiozenders.
Beide commerciële stations
vroegen en kregen een licen
tie van het Commissariaat
vóór de Media.
De mediawaakhond had de
zenders laten weten niet lan
ger te dulden dat ze met een
Britse vergunning de ether
bestoken. Volgens de op 1 sep
tember aangescherpte Media
wet valt voortaan elke ofn-
roep die via een zogeheten
aardse zender opstraalt, on
der Nederlands recht. Belang
rijkste gevolg is dat de zen
ders zich aan de Nederlandse
reclameregels moeten hou
den. Het Commissariaat ziet
tot 1 maart eventuele overtre
dingen nog de vingers; daar
na is er geen pardon meer.
Dezelfde maatregel legde het
Commissariaat op aan de
commerciële televisiesta
tions RTL 4 en 5, die tot nog
toe via hun bekende Luxem
burgse u-bocht konden opere
ren. Moedermaatschappij
Holland Media Groep (HMG)
ging hiertegen in beroep.
DEN HAAG (ANP) - Opleidingen aan de universiteit
blijven in principe vier jaar duren. Studenten kun
nen na drie jaar hun studie tijdelijk onderbreken,
maar de zogenoemde kandidaatstitel krijgt waar
schijnlijk geen wettelijke status. Na drie jaar is de
studie dus officieel nog niet afgerond.
Minister Ritzen van Onder
wijs legde zich donderdag
neer bij een wijzigingsvoor
stel van de coalitiepartijen.
Hij pleitte bij de behandeling
van het Hoger Onderwijs en
Onderzoek Plan 1996 eerst
voor driejarige opleidingen
aan de universiteit. Studen
ten zouden daarna een kandi
daatstitel krijgen en de keuze
hebben tussen werken of ver
der studeren.
PvdA en WD vinden dit te
ver gaan. Ze willen universi
taire studies niet inkorten.
Na drie jaar wordt door een
kandidaatstitel wel een tus
senfase in de-opleidiiv^ aange
bracht. Maar de titel heeft
niet het status van een einddi
ploma. D66-Kaijierlid Jorrits-
ma kon zich hierin vinden,
maar pleitte wel voor verdere
differentiatie in het hoger on
derwijs. Een combinatie van
leren en werken aan de uni
versiteit is donderdag ook
door de Kamer aanvaard. Rit
zen stemde in met experimen
ten op dit gebied. De WD
was eerst tegen maar vond
het zogenoemde duale leren
acceptabel als de kamer na de
experimenten een eindoor
deel mag uitspreken over dit
onderwerp. Ook het bindend
studieadvies kon rekenen op
steun van het parlement. Op
dit moment mogen universi
teiten na het eerste jaar al een
bindend advies geven aan
hun studenten. De Rijksuni
versiteit Leiden is de enige
die dit systeem hanteert. In
het nieuwe wetsvoorstel van
de minister is geregeld dat in
stellingen ook na het prope
deusejaar bindende adviezen
kunnen geven. De landelijks
Studentenvakbond (SVB) is
fel tegen de uitbreiding van
een bindend studie-advies, ze
ker „zolang de studiebegelei
ding nog niet goed is geregeld
en het advies alleen op basis
van het aantal behaalde pun
ten wordt afgegeven". De
bond wijst erop dat studenten
dan kunnen worden opge
zadeld met een fikse studie
schuld en een afgebroken stu
die.
Het kabinet stelt beslissingen
hierover echter uit tot de
formatie van het volgende
kabinet, schrijft het in het
donderdag gepresenteerde
Nationaal Milieubeleidsplan
1999-2003 (NMP 3). Volgens
het kabinet gaat het om maat
regelen die zo duur en ingrij
pend zijn, dat hierover niet op
korte termijn een beslissing
is te nemen. Voorbeelden
hiervan zijn de invoering van
een maximumsnelheid van
100 kilometer per uur op alle
snelwegen en forse verhogin
gen van de energiebelasting,
bij voorbeeld 50 cent meer
benzineaccijns per liter.
In de Tweede Kamer hebben
niet alleen de oppositiepartij
en CDA en GroenLinks maar
ook de PvdA en D66 teleurge
steld gereageerd aat het NMP
niet meer concrete maatrege
len bevat. D66 vindt dat het
milieubeleid te weinig resul
taat heeft gehad. De milieuor
ganisaties hekelen het gebrek
aan daadkracht van het kabi
net.
Heikel
De coalitiepartijen PvdA,
WD en D66 stemmen er wel
mee in dat een aantal heikele
kwesties nu een verkiezings-
onderwerp wordt. PvdA en
D66 laten nu al weten dat zij
voor een absolute maximum
snelheid 100 kilometer per
uur zijn, WD en CDA zijn te
gen.
Het NMP hakt evenmin de
knoop door in een belangrij
ke wens van minister De Boer
(Milieu). Als de economische
groei meer bedraagt dan 2,7
procent, wil zij per procent
extra groei 500 miljoen gul
den uittrekken voor milieu
maatregelen. Wat de PvdA
betreft, moet het bedrijfsle
ven daarvan 400 miljoen op
brengen onder het motto „de
vervuiler betaalt".
In het NMP besluit het kabi
net tot een vergroening van
het belastingstelsel. Het ver
schuift 3,4 miljard gulden aan
heffingen op arbeid naar
heffingen op energie, behalve
voor grootverbruikers. Van
dit bedrag wordt jaarlijks 500
miljoen gulden gebruikt voor
fiscale stimulering van ener
giebesparing en duurzame
energie.
PvdA, D66, CDA en Groen
Links juichen de vergroening
van de belastingen toe. De
WD stelt als voorwaarde dat
geen sprake mag zijn van las
tenverzwaring. Het bedrijfs
leven is zeer verontwaardigd
over de verhoging van de
energiebelasting. Zowel
VNO-NCW als MKB-Neder-
land hamert op de eigen ver
antwoordelijkheid van het
bedrijfsleven.
Bodemsanering
Naast de belastingmaatregel
bevat NMP 3 voor 2,6 miljard
Bodemsanering, zoals op de foto in Dreischor, kost veel geld. Het kabinet wil er tot het jaar 2010 anderhalf miljard voor uit
trekken. (Foto: Marieke Mandemaker)
gulden aan andere maatrege
len tot 2010. Zo is er 1,5 mil
jard voor bodemsanering, 750
miljoen voor C02-beleid en
185 miljoen gulden om schone
technieken in het verkeer te
stimuleren. Met name de uit
stoot van kooldioxide is veel
te hoog. Met het Rijksinsti
tuut voor Volksgezondheid
en Milieu (RIVM) constateert
minister De Boer dat deze
maatregelen op een aantal be
langrijke terreinen lang niet
voldoende zijn om de doel
stellingen van het kabinet te
bereiken. Het kabinet wil de
economie verder laten groei
en. Maar tegelijkertijd moet
de ^milieuvervuiling omlaag.
„We houden vast aan onze
doelstellingen", aldus De
Boer. Daarvoor is veel meer
geld nodig. Om de doelstellin
gen voor stikstofoxide en ge
luidsoverlast te halen, moet
er tot 2Ö10 1 miljard gulden
extra komen. Om te voldoen
aan de beoogde verlaging van
de uitstoot van C02 moet zelfs
jaarlijks 1 miljard meer wor
den uitgegeven.
