Wachtlij sten worden aangepaki
Botsing op A73 een van
de grootste in 30 jaar
Steeds meer fietsen
van en naar werk
Actie tegen kentekenbewijs
voor pleziervaartuigen
Wasmachines kunnen
een stuk zuiniger
De Boer tegen verbod op
speelgoed met weekmakers
Teveel mensen kampen
met geluidsoverlast
Getuigschrift ook voor
leerlingen zonder diploma
Vijftien miljoen
voor uitbreiding
Middelburg
CDA wil betere
bijsluiters
Treintaxi ruime voldoende
NS-concurrent brengt ook
's zomers vakantietrein
1
VRIJDAG 30 JANUARI 1998 NR 26324
DEN HAAG (ANP) - Minister De Boer (Milieu) wei
gert speelgoed te verbieden waarin weekmakers zijn
verwerkt. De fracties van PvdA, D66, GroenLinks en
SP vroegen donderdag in de Tweede Kamer om een
verbod. Volgens De Boer staat echter niet onomstote
lijk vast dat deze „ftalaten" kankerverwekkend
zijn.
Pas als absoluut zeker is dat
weekmakers slecht zijn voor
de volksgezondheid, is, De
Boer bereid een verbod af te
kondigen. Dat gebeurt dan
waarschijnlijk in Europees
verband.
Op de korte termijn wil de
minister in overleg met
staatssecretaris Terpstra
(Volksgezondheid) onderzoe
ken of het mogelijk is om
stickers op speelgoed te laten
plakken, of mensen op een an
dere manier te informeren
dat speelgoed weekmakers
bevat. Deze stoffen zitten bij
voorbeeld in bijtringen,
knijpdieren en zachte boekjes
voor kinderen. De Boer zei
dat zij de onrust van de frac
ties deelt, en dat zij vooral bij
babyspeelgoed geen risico wil
lopen dat kinderen er schade
van kunnen ondervinden.
PvdA, D66, GroenLinks en
SP erkenden dat wetenschap
pelijk niet is bewezen dat
weekmakers kankerverwek
kend zijn. Mogelijk kunnen
deze stoffen bij kinderen lei
den tot afwijkingen in de ge
slachtsorganen. De speel
goedindustrie bestrijdt dat en
stelt dat geen sprake is van
gevaar voor de volksgezond
heid.
Kabinet wil meer maatregelen
DEN HAAG (ANP) - Te veel mensen ondervinden
(ernstige) geluidshinder, zoals verkeerslawaai of
burengerucht. Het kabinet wil daar meer maatre
gelen tegen nemen, omdat de overlast niet snel ge
noeg daalt.
Te denken valt aan meer stil
asfalt, strengere controles
van brommers en motoren
en strengere eisen aan ge
luidsisolatie in woningen.
De intensievere bestrijding
van geluidsoverlast maakt
deel uit van het concept-Na
tionaal Milieubeleidsplan
(NMP 3), dat vrijdag in het
kabinet wordt besproken.
Haagse bronnen melden dat
het kabinet nog altijd hevig
discussieert over een aantal
heikele onderwerpen, zoals
energieheffingen en het te
rugdringen van het autoge
bruik.
Dankzij maatregelen in de
luchtvaart, geluidsscher
men langs wegen, stiller as
falt en woningisolatie is de
geluidoverlast de afgelopen
jaren al afgenomen. In 1990
klaagde 50 procent van de
mensen over ernstige ge
luidhinder. In 1996 was dat
nog 40 procent. Het kabinet
vindt dat te veel. Ambitieu
ze doelstellingen om Neder
land minder lawaaiig te ma
ken worden niet gehaald.
Daarom moeten de maatre
gelen worden uitgebreid en
worden aangescherpt.
In de concept-tekst van
NMP 3 worden diverse mo
gelijkheden genoemd. Ter
onderbouwing wil het kabi
net diverse studies uitvoe
ren, bij voorbeeld naar bu
rengerucht. Er komt een
nota Geluid en wonen. Ook
komt er een onderzoek naar
de gevolgen van de 24-uurs-
economie voor de versto
ring van het slaapgedrag.
Het kabinet wil meer weten
over de invloed van slaap-
verstoring op de volksge
zondheid.
DEN HAAG (ANP) - Leerlingen die geen diploma
van het voorbereidend beroepsonderwijs halen, kun
nen een getuigschrift krijgen. Staatssecretaris Nete
lenbos (Onderwijs) wil op deze manier leerlingen die
het examen niet halen, toch iets positiefs meegeven.
In het getuigschrift staat welke vakken de leerlingen
met succes hebben gevolgd.
De Tweede Kamer vreesde
woensdag nog voor devalu
atie van het vmbo-diploma.
Leerlingen zouden kunnen
gaan denken dat zij ook zon
der eindexamen een diploma
zouden kunnen halen.
Netelenbos introduceerde
donderdag tijdens het ver
volg van debat de term ge
tuigschrift waarmee de Ka
mer kan leven. Een goede
vondst, aldus het Pvda-Ka-
merlid Liemburg.
Scholen krijgen de mogelijk
heid om „zwakke" leerlingen
in het eerste en het tweede
lesjaar meer uren beroeps-
oriëntatie te geven en iets
minder theoretische vakken.
De Kamer had hier bij de
staatssecretaris op aange
drongen. De vrees was dat
leerlingen anders voortijdig
zouden afhaken omdat de op
leiding te theoretisch voor
sommigen zou worden. De
Kamer debatteerde de afgelo
pen dagen over het wetsvoor
stel dat de onderwijsvernieu
wingen voor mavo en vbo
regelt. Het wetsvoorstel be
oogt mavo en vbo meer het
karakter van voorbereidend
beroepsonderwijs te geven.
Daartoe worden drie leerwe
gen ingesteld: de theoreti
sche, beroepsgerichte en ge
mengde. Er komen vier
leerwegen-richtingen: tech
niek, zorg en welzijn, econo
mie en agrarische sector.
Daarnaast moeten de regulie
re scholen gaan samenwerken
met scholen voor speciaal on
derwijs.
Het wetsvoorstel kan op
steun van de Kamer regelen.
De samenvoeging van het vbo
en mavo gaat vmbo heten.
AMSTERDAM (ANP) - De Nederlander gebruikt de
fiets steeds meer in het woon- en werkverkeer. Sinds
de invoering van de gunstige fiscale regeling in sep
tember 1995 zijn zo'n 30.000 „fietsen van de zaak"
verkocht.
De afdeling fietsen van de
RAI-Vereniging heeft dat
woensdag meegedeeld met
het oog op de FietsRAI *98
van 26 februari tot en met 1
maart in Amsterdam. De RAI
verwacht dat de bedrijfsfiets
op termijn 15 tot 20 procent
van de totale fietsmarkt zal
omvatten. Dat zijn jaarlijks
150.000 tot 200.000 nieuwe
fietsen.
Om het gebruik van het fiet
sen van en naar het werk te
stimuleren, houden de RAI en
de ANWB van 23 tot 28 maart
- tijdens de nationale Fiets
maand - speciale actie.
Ook het gebruik van de fiets
tijdens de vakanties neemt
nog steeds toe. In 1997 brach
ten ruim een half miljoen Ne
derlanders hun vakantie fiet
send door. Volgens R. de
Bruijn, secretaris van de RAI
afdeling fietsen, is er sprake
van een trend.
Hoewel de officiële verkoop
cijfers van fietsen over '97
nog niet beschikbaar zijn,
verwacht de RAI dat het ver
koopcijfer opnieuw het hoge
niveau van de voorgaande ja
ren evenaart: circa 1,3 mil
joen fietsen.
Eigen plan van gezondheidszorg
PETTEN (ANP) - Wasmachines en wasdrogers kun
nen meer dan 50 procent energie besparen door
gebruik te maken van warm water van de cv-ketel,
geiser of de stadsverwarming. Zo'n warmwater aan
sluiting levert ook een forse milieuwinst op omdat er
veel minder broeikasgassen CCO2, NOx, S02) vrijko
men.
Volgens onderzoeker P.
Kroon van het Energieonder
zoek Centrum Nederland
(ECN) is het elektrische ver
warmingselement in de was
machine nogal onvriendelijk
voor het milieu. „Eerst wek
je in dé centrale elektriciteit
op met gas. Daarbij gooi je
een heleboel warmte weg.
Daarna ga met die dure elek
triciteit weer warmte maken.
Het zou veel efficiënter zijn
om dat gas niet in de centrale,
maar in de wasmachine te
stoppen."
Een van de mogelijkheden is
de machine direct te vullen
met warm tapwater. Andere
mogelijkheden zijn een aan
sluiting op de cv-ketel of op
de stadsverwarming. Bij was
drogers bestaan er zelfs mo
dellen die direct op gas wor-
De treinen concurreren niet
zozeer met de reguliere trei
nen naar Frankrijk, maar
vooral met de extra vakantie-
treinen van NS Travel Group.
Net als de tegenhanger van de
NS rijdt de trein van Euro-
Express 's nachts en zijn
kaartjes niet geldig in andere
treinen.
Vorig winterseizoen kwam
het Delftse EJuro-Express met
de Ski-Trein als alternatief
voor de Alpen Expres van de
NS. Afgelopen seizoen ver
voerde het bedrijf tussen de
7000 en 8000 vakantiegangers.
De concurrentie van Euro-Ex
press verschilt sterk van die
den gestookt. Het nadeel van
een warmwateraansluiting is
dat dit niet werkt in combina
tie met conventionele wasma
chines en wasdrogers. Model
len die wel op een cv-ketel
kunnen worden aangesloten,
vallen 150 tot 450 gulden
duurder uit. Met de huidige
energieprijzen duurt het dan
5 tot 13 jaar voordat een ge
middeld huishouden deze in
vestering heeft terugver
diend.. Daarbovenop komen
nog de kosten om de warm
watervoorziening bij de was
machine te krijgen. Volgens
Kroon kunnen deze kosten
van woning tot woning sterk
verschillen. In een nieuw
bouwwijk met stadsverwar
ming zijn de benodigde aan
sluitingen bijvoorbeeld al
standaard aanwezig.
van Lovers Rail. Concurren
tie met internationale treinen
voor chartervervoer is im
mers zonder meer toegestaan,
terwijl de minister van Ver
keer, Jorritsma, over concur
rentie met gewone binnen
landse treinen nog steeds
geen besluit heeft genomen.
Een ander verschil is dat Eu
ro-Express gebruikt maakt
van locomotieven en" machi
nisten van de NS in Neder
land, van de NMBS in België
en van de SNCF in Frankrijk.
De rijtuigen worden gehuurd
van de Duitse DB. Lovers
Rail maakt gebruik van eigen
treinen en machinisten.
MIDDELBURG (ANP) - De
gemeente Middelburg trekt
vijftien miljoen gulden uit
om de stad nieuw leven in te
blazen. Middelburg moet
„weer een echte hoofdstad
van allure" worden, „waar
het plezierig wonen en wer
ken is en waar voor investeer
ders een gunstig klimaat
heerst", aldus B. en W.
Het gemeentebestuur van de
Zeeuwse hoofdstad heeft
tachtig hectare grond aan de
rand van de stad aangekocht
en opdracht gegeven voor het
maken van een stedebouw-
kundige toekomstvisie voor
de volgende eeuw. Het wil on
der meer weten hoe het Sta
tionsgebied en de voor twaalf
miljoen gulden aangekochte
Mortierépolder moeten wor
den ingevuld met hoogwaar
dige bedrijvigheid, woning
bouw en infrastructuur.
Prof. R. Bakker van het ad
viesbureau BVR in Utrecht
zal toekomstvisie voor drie
miljoen opstellen. Zij ontwik
kelde ook de plannen voor de
Kop van Zuid in Rotterdam
en het Utrecht City Project.
DEN HAAG (ANP) - Het CDA
in de Tweede Kamer is be
zorgd over de kleine lettertjes
waarin bijsluiters van ge
neesmiddelen zijn gedrukt.
Volgens het Kamerlid-Smits
hebben veel mensen, met na
me ouderen, problemen met
het lezen van de bijsluiters.
Smits heeft donderdag vra
gen over de kleine lettertjes
aan minister Borst van
Volksgezondheid gesteld.
Het gaat de CDA'er niet om
de inhoud die voor veel men
sen ook moeilijk te begrijpen
is, maar om de leesbaarheid
van de bijsluiter. Smits vindt
het belangrijk dat alle men
sen die medicijnen slikken
duidelijk kunnen lezen hoe de'
medicatie gebruikt moet wor
den en wat de eventuele bij
werkingen zijn. Hij vraagt de
minister zich in te zetten voor
de verbetering van de duide
lijkheid van de bijsluiter.
PROMOTEN BEETLE
BRAUNSCHWEIG/LEUS
DEN (DPA/ANP) - Volkswa
gen heeft met het sponsoren
van popgroepen kennelijk zo
veel verkoopsucces geboekt,
dat het nu zijn zinnen heeft
gezet op samenwerking met
The Beatles. De Duitse auto
fabrikant voert volgens be
stuurslid Klaus Kocks onder
handelingen met de drie
overgebleven Beatles voor de
lancering van de vernieuwde
Kever (Beetle) in de Verenig
de Staten. VW heeft toernces
van de Rolling Stones, Gene
sis, Pink Floyd en Bon Jovi
gesponsord. Ér zijn ook actie
modellen met de namen van
de groepen op de markt ge
bracht.
RIJSWIJK (ANP) - De treintaxi is comfortabel, maar
de wachttijden zijn vaak te lang. Passagiers moeten
bij het station gemiddeld tussen de 7 en 16,5 minuten
geduld hebben voordat de auto voorrijdt.
Over het algemeen zijn de rei
zigers tevreden over de taxi
service en geven ze een 7,2 als
gemiddeld rapportcijfer. Dit
blijkt uit onderzoek van de
Consumentenbond. Bijna 900
treintaxireizigers kregen vra
gen voorgelegd over het alter
natief voor bus of gewone
taxi. De reizigers zien de
treintaxi vooral als concur
rent van de bus en niet als al
ternatief voor een gewone
taxi.
Veel mensen nemen de specia
le taxi vanwege de voordelige
prijs. Ten tijde van het onder
zoek kostte een ritje nog 6
gulden, momenteel is dit een
gulden meer. Bij de introduc
tie van de treintaxi in 1990 be
droeg de ritprijs 5 gulden.
DELFT (ANP) - Het concurrent,je van de NS dat sinds
vorige winter internationale vakantietreinen naar
de ski-oorden exploiteert, laat komende zomer trei
nen rijden naar Zuid-Frankrijk. Vanaf 26 juni rijdt
de „Beach-Trein" van Euro-Express-Treincharter
eenmaal per week naar Avignon en Perpignqn.
DEN HAAG (ANP) - De gezondheidszorg komt zelf
met een plan hoe de wachtlijsten in de ziekenhuizen
aan te pakken. Het plan kent zeer waarschijnlijk
géén voorrangsmaatregelen voor werkenden. Tij
dens een rondetafelgesprek woensdag met de Ka
mercommissie Volksgezondheid bleek dat zowel de
artsen en de werkgevers als de patiënten er weinig
voor voelen om werknemers voorrang te geven bij
een behandeling.
DEN HAAG (ANP) - De serie kettingbotsingen op de
A73 bij Nijmegen, waarbij donderdagmorgen dertien
gewonden vielen en circa honderd voertuigen be
trokken waren, is een van de grotere mistongevallen
in de afgelopen dertig jaar.
Het vorige grote mistongeluk
gebeurde op 10 april vorig
jaar op de A28 bij Nijkerk.
Tegelijkertijd deden zich
twee kettingbotsingen voor,
waarbij acht mensen gewond
raakten. Bij dat ongeluk wa
ren zo'n vijftig auto's betrok
ken. Een aantal mensen
moest worden uitgezaagd.
In de herfst van 1970 kostte
een kettingbotsing op de A4
bij Schiphol aan zeven men
sen het leven en raakten vijf
tig mensen gewond. Bij het
ongeval waren veertig auto's
betrokken. Bij Prinsenbeek
op de A16 leidde mist in au
gustus 1972 tot een ernstige
kettingbotsing met zestig au
to's. Dertien mensen kwamen
om het leven, veertien men
sen raakten gewond.
Op 11 april 1984 leidde mist
tot een kettingbotsing bij Lei
derdorp. Zes mensen verloren
het leven. Die dag vielen bij
Moordrecht twee doden door
de mist. In de rest van het
land regende het die dag ver
keersongevallen door te hard
rijden en te weinig afstand
houden.
In 1990 ontstond opnieuw op
de A16 bij Breda een zware
kettingbotsing. Dichte mist
verraste het verkeer zodanig
dat 69 auto's en vrachtwagens
op elkaar reden, in beide rij
richtingen. Politie, brand
weer en GGD waren uren be
zig orde te scheppen. Acht
mensen verloren het leven, 27
raakten gewond. Bij het on
geval brandden veertien
voertuigen uit.
Ter hoogte van knooppunt
Zonzeel bij Breda overleden
twee mensen in augustus 1990
als gevolg van dichte mist. en
te hard rijden. Ook raakten
tientallen inzittenden ge
wond. Bij de botsing waren
zeker 200 auto's betrokken.
In november 1990 kwamen op
de A6 bij Almere drie mensen
om het leven en raakten er 23
gewond door kettingbotsin
gen. Hierbij waren 53 auto's
betrokken. In oktober 1991
botsten bij Ochten op de A15
minstens honderdvijftig au
to's in dichte mist op elkaar.
Wonderlijk 'genoeg ontstond
vooral materiele schade.
In november 1991 was het
raak bij Beemster, op de
rijksweg tussen Hoorn en
Amsterdam: tachtig auto's en
elf gewonden. In de ochtend
van 24 januari 1997 eiste dich
te mist op de A9 drie doden en
tientallen gewonden. Tussen
het Rottepolderplein en Bad
hoevedorp reden over een
lengte van twee kilometer op
verschillende plaatsen meer
dan honderd auto's op elkaar.
Dezelfde middag botsten in
de mist negentig voertuigen
op elkaar tussen Deventer en
Apeldoorn, waarbij vier men
sen gewond raakten.
Tien dagen later, op 3 febru
ari 1997 raakten zes mensen
gewond in dichte mist op*de
A27 bij Lexmond. In totaal
waren 26 auto's bij het onge
val betrokken. Die middag
waren bij Sliedrecht ook al
negen auto's op elkaar gere
den.
RIJKSWIJK (ANP) - De stichting Aktie Ple
ziervaartuigen (AP) is tegen het initiatief van
de Vereniging Hiswa om kentekenbewijzen
voor schepen uit te geven en die door het Ka
daster te laten registreren. Registratie kan
het de overheid gemakkelijk maken vaarbe-
lasting in te voeren, vreest de groepering. Met
een grootscheepse actie heeft de stichting in
1993 uitstel van die belasting bereikt. Ze heeft
nu haar 54.000 donateurs opgeroepen niet mee
te werken aan het project van Hiswa en Ka
daster. De ANWB. die ook tegen vaarbelas-
ting is, deelt de vrees van de stichting Aktie
Pleziervaartuigen niet. Hiswa geeft de kente
kenbewijzen uit om juridisch vast te leggen
wie de eigenaar van een schip is en welke ken
merken een boot heeft. Die registratie kan
helpen bij het oplossen van diefstal. Ook in de
handel kan het kentekenbewijs van nuttig
zijn. De introductie van het kentekenbewijs is
op de Hiswa '98 die van 21 februari tot en met
1 maart in Amsterdam plaatsvindt.
Archieffoto
Voor de FNV is een vorige
week door de Stichting van
de Arbeid aan minister Borst
verstuurde brief daarmee van
tafel. Voor de werkgevers
van VNO/NCW, samen met
de vakbonden de Stichting
vormend, blijft deze geza
menlijke brief onderdeel uit
maken van de beraadslagin
gen over de wachtlijsten. In
de brief staat dat partijen er
geen bezwaar tegen hebben
als werknemers met -voor
rang behandeld worden.
„Nu alle partijen in de zorg en
de politiek samen bereid zijn
de wachtlijsten aan te pak
ken, zijn bijzondere initiatie
ven niet meer nodig. Onze.
brief was een noodgreep om
aan een ongewenste situatie
een einde te maken", aldus
een woordvoerder van de
FNV.
In februari debatteert de
Tweede Kamer over voor
rangsregelingen en wachtlijs
ten in de gezondheidszorg. De
Kamer wil voorkomen dat er
een tweedeling in de zorg ont
staat. Die zou kunften ont-
staan nu werkgevers naar
mogelijkheden zoeken om
hun zieke werknemers snel te
laten helpen. Sinds de priva
tisering van de Ziektewet
draaien de werkgevers op
voor de ziektekosten.
Beroepsgerelateerd
Alle deelnemers aan het de
bat vinden dat er meer specia
le poli's moeten komen voor
beroepsgerelateerde ziekten,
zoals de al bestaande kap
pers- en danserspoli. „Voor
waarde is wel dat alle zieken
met die bepaalde aandoening,
en niet alleen werknemers
daar geholpen worden",
vindt J. Minderhoud, voorzit
ter van de artsenorganisatie
KNMG. De werkgeversorga
nisatie VNO/NCW deelt die
mening en vindt dat de sector
beter moet gaan functione
ren.
Ook „wachtlijstenbrigadier"
prof. E. Roscam Abbing stel
de dat ziekenhuizen zelf veel
kunnen doen aan het terug
dringen van de wachtlijsten.
„Het is nog steeds niet duide
lijk hoe lang je in het ene zie
kenhuis moet wachten op een
operatie, en hoelang in het an
dere. Voor patiënten is het
dan ook moeilijk om te kiezen
voor het ziekenhuis met de
kortste wachttijd", aldus
Artsen en werkgevers voelen er weinig voor werknemers voorrang te geven.
Roscam Abbing. Hij vindt
dat ziekenhuisdirecties de
budgetten over de verschil
lende specialismen beter
moeten verdelen. „Daar is
wel een suicidale moed van
het management voor nodig",
meent Roscam Abbing. Hij
maakt deel uit van de wacht
lijstenbrigade die toezicht
houdt op de verdeling van de
50 miljoen gulden die Borst
vorig jaar beschikbaar heeft
gesteld voor de terugdringing
van de lijsten. De vertegen
woordigers van alle organic
ties drongen er bij de Kamer
op aan meer geld voor de ge
zondheidszorg beschikbaar te
stellen.