'Het is een grote domper geweest'
Roemeen Lan^asu onverwachte versterking
DINSDAG 30 DECEMBER 1997 OUDEJAARSBIJLAGE 25
Piet Lonwerse, voorzitter Ronde van Midden-Zeeland, wilde in 1997 stoppen
Schaakvereniging Zierikzee heeft met aanwinst goede kansen op kampioenschap
GOES - Als er iemand in 1997 tussen hoop en vrees
heeft g-eleefd, is het Piet Louwerse (60) wel, de in
spirator achter de Ronde van Midden-Zeeland.
Hoop omdat hij lang dacht dat de 38e editie van de
wielerkoers door zou gaan. Vrees omdat hij ergens
voelde dat het mis zou gaan. En inderdaad, er
kwam geen profronde in 1997. Een reconstructie
met Louwerse.
De internationale profronde
van Midden-Zeeland is zo'n
beetje het laatst overgeble
ven topsportevenement in de
provincie van water en land,
verbonden door bruggen en
ponten. Figuurlijk heeft
Louwerse in 1997 vele brug
gen moeten bouwen en is hij
aan boord van vele schepen
geweest om de ronde van
1997 er te laten komen.
Louwerse, al sinds 1974
voorzitter van de stichting
internationale Ronde van
Midden-Zeeland, heeft te
veel eergevoel om de koers
zomaar te laten varen en een
punt achter zijn werk als
preses te zetten. Op een pers
conferentie in 1996, vooraf
gaand aan de 37e uitgave van
de prof koers, liet Louwerse
zich ontvallen dat het onder
hand tijd werd naar een op
volger uit te kijken. Maar
vindt eens een gek die als ka
pitein op een zinkend schip
wil stappen. Met het risico
overboord te slaan. Louwer
se weet er sinds 1997 alles
van. De feiten op een rijtje.
Geldgebrek
Het begin van het einde zet
zich eind februari in. Op een
persconferentie in Zierikzee
laat Louwerse weten met
geldgebrek te kampen. Een
maand hebben hij en het co
mité om veertigduizend gul
den - want om dit tekort gaat
het - bijeen te schrapen. Red
den Louwers cs. dat, luidde
toen één van de vragen.
,,Er moet een engeltje uit de
lucht vallen," legde Louwer
se zich op voorhand er al bij
neer dat zoveel geld op zo
een korte termijn waar
schijnlijk nergens los te peu
teren was.
Oud-wielrenner Wim Evert-
se schatte toen de situatie
goed in. ,,Er is in Zeeland
weinig grote industrie. Dan
is veertig mille veel geld.1
Eind maart is Louwers nog
geen steek verder. Op een
paar kleine sponsors na zijn
er geen noemenswaardige
bedragen op de rekening van
het wielercomité gestort.
,,We kunnen een ronde fiet
sen met 130.000 gulden,"
stelt Louwerse beteuterd
vast. Maar een krappe twee
maanden voor de start is niet
bekend of die daadwerkelijk
doorgaat.
Half april kan Louwerse met
het eerste goede bericht van
1997 komen. ,,Ik heb net de
champagne op," spreekt hij
als teken dat de Ronde van
Midden-Zeeland definitief
op 24 mei start. Het geldte
kort blijft, maar is geslon
ken tot 'slechts' twintigdui
zend gulden.
Andere datum
Twee weken later kon Lou
werse de kurk weer op de
fles doen. Een slecht deelne
mersveld noopte de organi
satie uit te wijken naar een
andere datum in augustus of
september.
Louwerse: „Wil je meetellen
als je in de tweede categorie
zit, kun je niet maken met
dit deelnemersveld te star
ten. Daar heeft niemand iets
aan."
Twee dagen na de oorspron
kelijke datum van de wed
strijd, maandag 26 mei,
komt het nieuws dat eigen
lijk niemand meer als
nieuws bestempelde. Het en
geltje uit de lucht was er al
helemaal niet meer. Er is
geen geschikte datum gevon
den.
„Het is niet zo mooi," zegt
Louwerse in eufemistische
bewoordingen, „maar ik
was er de laatste weken al
op berekend." Met enige me
lancholie keek Louwerse te
rug naar 24 mei. „Het was
fantastisch weer, lekker
windje en niet te warm. Het
zou een fijne dag zijn ge
weest."
Het afgelasten van de inter
nationale profkoers van
tweede categorie was het
'hoogtepunt' in een Zeeuws
wielerjaar vol malaise.
Een seizoen dat ook Schou-
wen-Duiveland diep trof.
Voor het eerst in dertig jaar
waren er geen A-amateurs
bij het criterium in Bruinis-
se, het rondje om de kerk
werd in Burgh-Haamstede
een jaar uitgesteld omdat
aangebrachte verkeersdrem
pels letterlijk en figuurlijk
in de weg lagen.
Het houdt niet op want de
enige, nog actieve, eilande-
lijke wielrenner, Arnold
Duinhouwer, heeft helemaal
geen opmerkelijke uitslagen
gereden. De belangstelling
voor citeria in Zeeland was
over het hele jaar heel slap.
De ronde van Zierikzee ont
sprong als enige de dans met
veel publiek, maar hier was
door het machtsvertoon van
Martin van Steen niets aan
de wedstrijd te beleven.
Redden
Een wedstrijd die überhaupt
niet doorging was de Delta
Tour, een race voor amateurs
die net als de Ronde van
Midden-Zeeland over Schou-
wen-Duivelands grondge
bied gaat. Uitgerekend die
Delta Tour had de Ronde van
Midden-Zeeland kunnen red
den, als je dat met zoveel te
genspoed in een jaar zo kunt
stellen.
Als Louwerse ruim van te
voren geweten had dat de
Delta Tour gecanceled (van
wege geldgebrek) werd, had
'zijn' ronde alsnog verreden
kunnen worden. „Het was te
kort dag," stelt Louwerse
nu.
De voorzitter erkent dat het
met het wielrennen in Zee
land armoe troef is. „Het is
aan het afbrokkelen. Jam
mer. Ik denk dat het overal
wel een beetje zo is."
fie Ronde van Midden-Zee
land kampt sinds 1995 met
problemen. Zorgen in die zin
dat de financiën moeilijk
rond te breien zijn.
Louwerse: „Daar sukkelen
we de laatste jaren toch wel
mee." Volgens hem is Zee
land niet zo 'geverig'. „Vee-
nendaal-Veenendaal (ook
een wedstrijd van tweede ca
tegorie, red.) heeft een bud
get van 350.000 gulden. Nou,
daar ben ik zeker jaloers
op." Voor die klassieker in
het noorden/oosten van Ne
derland is zelfs een gemeen
te-ambtenaar aangesteld die
veel voor de ronde regelt.
„Dat is voor ons een utopie,"
constateert Louwerse.
„Daar hebben ze voor spor
ten meer geld over. Het is
wel eens bijzonder verve
lend als je de middelen niet
kunt krijgen. Je organiseert
iéts om de Zeeuwse provin
cie te promoten. Dan vraag
ik me toch wel eens af: 'waar
ben ik nu mee bezig'.
Slapeloze nachten," her
haalt hij de vraag. „Ja, zon
der meer. Dan komt de dom
per dat drie ploegen
afzeggen die in principe had
den toegezegd. De aardig
heid gaat er af, ook bij de an
dere leden. Het is een grote
domper geweest."
Meer werk
Het steeds maar uitstellen
van de koers leverde eigen
lijk alleen maar meer werk
op.
„Het is dubbel zo druk ge
weest," aldus Louwerse.
Vanwege de constante onze
kerheid moest er van alles
geregeld worden met KN-
WU, UCI, wielermakelaar
Gerrie van Gerwen en meer
van dat soort instanties en
mensen.
Louwerse: „Dat vergt veel
meer tijd dan wanneer de
ronde wel doorgaat."
Louwerse gaat er vanuit dat
de 38e uitgave van de Ronde
van Midden-Zeeland wel ge
woon plaatsheeft. Even
schrokken hij en het comité
toen ze lazen dat tegelijker
tijd met de Zeeuwse wieler
koers het begin van de ronde
van Engeland op het pro
gramma staat.
Ze waren snel van de schrik
bekomen omdat de overzee
se wedstrijd er één in de vijf
de categorie is, een van een
beduidend minder kaliber
dan die Zeeland.
Een telefoontje met Cees
Piet Louwerse: „Ik heh me wel eens afgevraagd: 'waar hen ik nu mee bezig?'."
Priem stelde Louwerse hele
maal gerust. DeTVM-ploeg-
leider zegde toe te komen en
zei eveneens dat Engeland
niet aantrekkelijk voor
wielrenners is. Met de Tour
l'Oise ervoor en Rundum
den Henningerturm erna
lijkt de Ronde van Midden-
Zeeland gebeiteld te zitten.
Als het aan Louwerse ligt,
gaan alle renners via Zee
land van Frankrijk naar
Duitsland.
Rond half januari wil Lou
werse, van beroep notarieel
medewerker in Kruiningen,
weten waar hij aan toe is. Er
moet minimaal een basisbe
drag van 140.000 duizend
gulden op tafel liggen.
ZIERIKZEE - Schaakvereniging- Zierikzee bestond
in 1997 85 jaar. Eind november vierde de vereniging
dit met een onvergetelijke schaaksimultaan tegen
Hans Böhm. Onvergetelijk, niet alleen omdat een
internationaal schaakmeester en simultaanspeler
van wereldniveau vijf remises in Zierikzee moest
toestaan, maar vooral om het bloedstollende eind
spel dat Böhm speelde met het nieuwste lid van de
vereniging: Raul Lan^asu.
In de rondes die Böhm langs
de dertig uitverkorenen van
de Zierikzeese schaakvereni
ging tijdens de simultaan
draaide, bleek al snel dat de
stellingen van Langasu
schaakmeester Böhm tot
extra lang nadenken
dwongen.
Na een simultaanstrijd van
ruim vijf uur, moest Langasu
in Böhm uiteindelijk zijn
meerdere erkennen.
Gevraagd naar zijn meniflg
over zijn eigen spel en dat
van Böhm: „Ik ben zeer on
der de indruk van het spel
van Böhm. Ik wilde echt
winnen. Ik stond ook op
winst. Maar toen ik als enige
was overgebleven en sneller
moest gaan spelen, werd ik
nerveus. Ik heb toen een
enorme blunder gemaakt.
Terecht verloren. Ik kende
de faam van Böhm uit de
verhalen uit de tijd dat hij
met Jan Timman de wereld
afreisde. Maar dat hij nog
steeds op zo'n hoog niveau
speelt, wist ik niet. Ik ben
diep onder de indruk."
Turkije
Een leuke sportieve binnen
komer natuurlijk als je als
'nieuweling' in het hart van
Zierikzee meteen aan de bak
kan tegen een kanjer als
Böhm. Hoe raakt een 25-jari-
ge Roemeen in Zierikzee ver
zeild?
„Ik werkte voor een groot
emballagebedrijf in Turkije,
toen ik werd gevraagd om
zes maanden stage te komen
lopen bij Interbulk in Brui-
nisse. De baas daar vertelde
me dat er in Zierikzee een
schaakvereniging was."
Langasu loopt stage in Brui-
nisse omdat het in de bedoe
ling ligt dat er een dependan
ce van het Bruse bedrijf
wordt opgestart in Turkije
of Roemenië.
Achter de computer houdt
hij zich in Bruinisse bezig
met fabrieksinrichtingen
en prijscalculaties.
Logistiek en cijfers,
typisch de achtergrond
van een schaker.
„Nee," schudt Langasu zijn
hoofd, „mijn passie ligt bij
de klassieke literatuur. Ik
heb een universitaire oplei
ding klassieke talen afge
rond. Maar van het salaris
van leraar kon ik mijn huur
niet betalen. Toen ben ik
mijn brood in de internatio
nale handel gaan zoeken."
Naast zijn moedertaal
spreekt de Roemeen vloei
end Turks en Engels. Een ta
lenknobbel met een goed
ontwikkelde schaakknob
bel. De wonderen zijn de we
reld niet uit.
„Op de middelbare school
was ik ook goed in wis- en
natuurkunde. Toen schaakte
ik veel. Ik ben er mee begon
nen toen ik een jaar of elf,
twaalf was. Maar op mijn
veertiende ben ik me er echt
in gaan verdiepen. Ik ben er
toen veel over gaan lezen. Ik
trainde iedere dag één tot
met banden met Schouwen-
Duiveland. Met daartussen
een heen en weer reizende
schaakgrootmeester in de
dop.
Schaakvereniging Zierikzee
is zeer content met Langasu.
Voorzitter Johan Hoogstrae-
te bijvoorbeeld is heel blij
met de denker uit het voor
malige Oostblok.
„Maar om hem in te delen is
best moeilijk. Hij begint zo
als iedereen onderaan de
ranglijst. Alleen hij zal har
der stijgen. Hij komt natuur
lijk sneller tegen sterke te-
genstaiiders te spelen."
Hoewel het eerste team van
de Zierikzee al vast stond,
heeft Han van der Made di
rect zijn plaats beschikbaar
gesteld aan de talentvolle
Roemeen.
Rooskleurig
Met een man als Langasu ziet
de toekomst van de Zierik
zeese schaakclub er roos
kleurig uit. „We spelen op
dit moment eerste klasse
met ons eerste team en ik
verwacht dat we kampioen
worden. We kunnen Luncasa
daarbij natuurlijk heel goed
gebruiken," spreekt de 66-ja-
rige voorzitter glunderend.
En verder met pretogen:
„Schaken leeft op dit mo
ment in Zierikzee. We geven
op dit moment op tien basis
scholen schaakles. Je ziet
steeds meer jeugd geïnteres
seerd raken in de schaak
sport." Lanqasu zelf staat
versteld over zoveel belang
stelling van de jeugd op een
doordeweekse clubavond.
„Dat kennen wij in Roe
menië niet. In Rusland had
je vroeger speciale schaak-
scholen waar de talentvolle
jeugd werd opgeleid.
Lachend: „Dit hier lijkt daar
een beetje op. Let op over
'een paar jaar komt de Neder
landse schaaktop uit Zierik
zee."
twee uur. Plus dat ik met
klasgenoten twee tot drie
keer per week wedstrijdjes
met de klok van één tot twee
uur speelde. In mijn middel
bare schooltijd deed ik aan
de toernooien mee. Grote
toernooien in Duitsland en
Rusland. Daar heb ik veel
geleerd. De Russen spelen
traditioneel zeer sterk. Die
zorgen er altijd voor dat ze
in de rug gedekt zijn.
Mijn hoogste rating dateert
uit die periode: 2250.
Later, op de universiteit en
toen ik in Istanboel werkte,
ben ik gezakt naar rond de
2100."
Beroep
Langasu heeft nooit overwo
gen van de populaire denk
sport zijn beroep te maken.
„Niet echt. Goed geld verdie
nen is slechts weggelegd
voor een handjevol toppers.
Van de Turkse grootmeester
Luat Atalik (met een ELO-
rating 2630) weet ik hoe
moeilijk het is om als scha
ker financieel rond te ko
men. Zit je bij een groot toer
nooi in Amerika niet bij de
top drie, dan kun je naar
huis met vijfhonderd dol
lar." Dus blijft over een em
ballagebedrijf in Roemenië
Raul Lancasu achter het schaakbord op een clubavond. ,,Dat kennen wij in Roemenië niet. In Rusland had je vroeger speciale schaakschoten waar de talent
volle jeugd werd opgeleid.
Louwerse: „Ik denk dat het
haalbaar is."
Dat er al veel door hem is af
gedacht het laatste jaar,
geeft hij onmiddellijk toe.
„Je moet ze toch motiveren
actief te blijven. Ik heb er
best wel vertrouwen in."
Dat is maar goed ook, want
Louwerse wilde na de ronde
van 1997 alles vaarwel
zeggen. „Ik was stellig van
plan te stoppen," aldus
Louwerse, die dit jaar ook
bij tennisvereniging
De Bongerd in Kloetinge na
zestien seizoenen de voorzit
tershamer overgaf.
„Het wordt wel eens tijd
dat er iemand anders komt."
1»