Personeel middelpunt
in fotoboek over RTM
ZOEKPLAATJE
Mosselzaadvisserij
is erg vlot verlopen
Toneelgroep Wederzijds
verrast VB Ó-leerlingen
Bevlogen kwajongens
Madame De Sade in MFC
Observatiehut Philipsdam is mijlpaal in natuurgebied Krammer-Volkerak
STREEKNIEUWS
RECENSIE
Door Theatergroep Zierik
VRIJDAG 17 OKTOBER 1997 NR 26267
Vogelkijkhut met allure
PHILIPSDAM - „Een echte aanwinst voor Zeeuwse
vogelaars," typeert hoofd voorlichting van het
Zeeuwse Landschap C. Jacoiusse de voltooide voge
lobservatiehut aan de Philipsdam. Donderdagmid
dag had de officiële opening plaats van deze twee
verdiepingen tellende post. Aansluitend werd een
contract bekrachtigd met het Zierikzeese Zeelandia.
Dit bedrijf adopteert de natuurgebieden in het
Krammer-Volkerak voor een periode van drie jaar.
De vogelobservatiehut geldt
als bijzonder voor Neder
land, iets dat grotendeels te
danken is. aan de vorm. Het
is een hut die - gezien vanaf
de nabij gelegen uitkijktoren
- de contouren blijkt te heb
ben van een vogel. Boven
dien is het de enige hut in Ne
derland die twee
verdiepingen telt. De bezoe
ker kan via een trapje afda
len naar de 'kelder'. De kijk
gaten op dit niveau bieden
zicht vlak over het water.
„Dat is heel anders dan wan
neer je hoger zit. Je zit veel
meer tussen de vogels en je
kruipt als het ware in die vo
gelhuid. Een heel aparte er
varing," vindt Jacobusse.
Het tweede niveau ligt zo'n
anderhalve meter hoger en
biedt de vogelaar weer een
heel ander perspectief.
Bovendien heeft de observa
tiehut kijkgaten rondom.
Niet alleen het water en het -
voor de hut gelegen - broedei-
land zijn vanuit de hut te ob
serveren, ook het aan de ach
terkant gelegen rietland,
bosschages en een duinval-
lei-achtig gebied zijn onopge
merkt bespiedbaar. „We wil
len vlakbij de hut ook een
oeverzwaluwwand maken.
Zo'n steile afgraving in een
insectenrijk gebied trekt de
oeverzwaluw aan. Vanuit de
hut heb je op al die zaken
heel goed zicht." En dat is
een genot voor de ware voge
laar, want - zoals Jacobusse
zelf zegt - dat is „best een gek
volkje". „Ze komen vanaf de
Veluwe hiernaartoe gereden
als er een of andere gekke
piet is te zien."
Beroemd
De hut is gemaakt van een
duurzame houtsoort, die wei
nig onderhoud vergt en als
natuurvriendelijk geldt. Het
is niet het goedkoopste soort
bouwsel, maar dat heeft een
reden. „Op een plek waar
veel vogelaars komen, zet je
ook de beste hut neer," moti
veert Jacobusse. De Philips
dam is beroemd in Neder
land en wordt ook wel als
vogelboulevard aangeduid.
„Op zo'n gewone dag als deze
neem je nog zo zeventig tot
tachtig verschillende soorten
waar." Dat het gebied Kram
mer-Volkerak zo bij vogels
in trek is heeft onder meer te
maken met de ligging. Het
gebied geldt als knooppunt
waar het zoute water van
Oosterschelde en Grevelin-
genmeer en het zoete water
van Krammer samenkomen.
Hoofd voorlichting van het Zeeuws Landschap C. Jacobusse bij de vogelobservatiehut aan de Philipsdam
(Foto: Marijke Folkertsma)
Onder meer te zien zijn aal
scholvers, reigerachtigen, de
slechtvalk en sinds kort is
zelfs de lepelaar - na vijfhon
derd jaar afwezigheid - weer
in dit gebied terug. Een nog
te plaatsen stereoviewer
biedt de bezoekende vogel
liefhebber ook zicht op de
kenmerken van het gebied in
een andere seizoen.
De natuurgebieden in het
Krammer-Volkerak zijn
voor een periode van drie
jaar door de Koninklijke
Zeelandia geadopteerd. Het
adoptiegeld wordt gebruikt
als bijdrage in de beheers
kosten. „De reden voor ons
om zoiets te doen, is dat we
niet alleen maar bezig willen
zijn met productie. We willen
ook iets bijdragen aan dé
werk- en woonomgeving,"
licht Zeelandia-directeur H.
Doeleman toe. Volgens Jaco
busse omvat de geadopteer
de grond zeshonderd hectare.
„Het is niet alleen het geld,"
vindt hij. „Zo'n bedrijf zorgt
er ook voor dat mensen op de
werkvloer hierbij betrokken
raken." Als tegenprestatie
verzorgt de stichting Het
Zeeuwse Landschap lezingen
en excursies.
BRTJINISSE - De eerste periode van de najaars-
zaadvisserij op de Wadden zee is afgelopen week
op rolletjes verlopen. In totaal 62 vaartuigen lie
ten dinsdag (de eerste visdag) 67.000 ton zaad»
halfwasjes en consumptiemosselen uitmeten.
Het weektonnage bedroeg
in totaal 94.000 ton. Geluk
kig ging de wind (eerst nog
kracht vijf tot zes) 's mor
gens liggen, waardoor na-
genoeg de hele dag onder
gunstige weersomstandig
heden kon worden gevist.
Bestekken waar de zwarte
schelpdieren goed in de
korren liepen waren het
Verversgat, het Molenrak,
het Zwin en de Javaruggen.
De TH 4 verscheen even na
half twee als eerste bij het
meetschip WON 3 in het
Vlieter. De lading van de
v Tholenaar bevatte 673 ton.
In totaal 29 vaartuigen
kwamen hier in de loop van
de middag bij ladingmeter
J. Fraanje langszij.
Zijn collega F. Zoeteweij
aan boord van het meet-
schap Omega in het Inschot
begroette 33 vaartuigen.
Grote mossels werden ge
richt gezocht en gevonden
door de BRU 14, BRU 26,
YE 56 (ruim 2.00(yton), YE
88 (700 ton) en YE 157 (dik
700 ton). Een fiks aantal la
dingen werden naar de Oos
terschelde getransporteerd,
waarvan enkele partijen
per as. Woensdag en don
derdag werd het resterende
deel van het quotum gevan
gen.
In goed overleg met ambte
naren van LNV en de sector
heeft de PO-Mossel dertien
kweekbedrijven bereid ge
vonden mee te werken aan
een spaarquotum. De be
doeling is dat deze 'pio
niers' gezamenlijk 18.000
ton van de 300.000 beschik
bare tonnen mosselzaad la
ten overstaan tot komend
voorjaar. Aan de hand van
inventarisaties probeert
men op deze wijze zicht te
krijgen op het stormverlies
in de diepe delen. „Volgend
jaar kunnen we dan wel
licht een trend afleiden",
aldus PO-secretaris mr. H.
J. van Geesbergen.
ZIERIKZEE - „De hel is overal," zegt grootmoeder,
die minder dement blijkt, dan wordt verondersteld.
Schrijver Ad de Bont van het toneelstuk 'De dochter
van de boevenkoning' moet door Sartre geïnspi
reerd zijn geweest om tot deze uitspraak te komen.
Toneelgroep Wederzijds uit
Amsterdam verraste donder
dag de brugklassers van het
VBO op de Scholengemeen
schap Schouwen-Duiveland
in Zierikzee met een voor
stelling van deze nieuwste
productie. Wederzijds heeft
al enkele seizoenen veel suc
ces met opmerkelijke pro
ducties als 'Mirad, een jon
gen uit Bosnië', 'Brand
weermannen' en 'Hitier'.
Deze toneelgroep uit Amster
dam maakt voorstellingen
voor zowel het basis- als het
middelbaar onderwijs. Bij
de SG Schouwen-Duiveland
zijn ze een graag geziene
gast. Adjunct-directeur P.
Verschure neemt vrijwel elk
seizoen wel een voorstelling
van Wederzijds af uit het po
diumaanbod voor de scholen
van de Stichting VMC.
Dit keer ging dat op basis
van goede ervaringen, want
'De dochter van de boeven-
koning' werd donderdag pas
voor de tweede keer opge
voerd. Artistiek leider en
huisschrijver Ad de Bont
was er persoonlijk bij aan
wezig. Soms regisseert hij
zijn stukken ook zelf, maar
dit keer had hij zijn werk uit
handen gegeven aan regis
seur Aike Dirkzwager.
'De dochter...' blijkt een
flitsende komedie over de
slechtheid van de mensen.
Het verhaal draait om Doek
je, de dochter van een koning
en een koningin, die zich ge
dragen als beestachtige cri
minelen: ze stelen, kopen ge
zagdragers om, verkopen
hun kinderen, dumpen de de
mente grootmoeder in het
bos en meer van dat soort za
ken. Een rechter, die zelf ook
niet zuiver op de graat is,
spreekt uiteindelijk het von
nis uit over deze slechteriken
en wordt zelf koning. „De hel
is overal," constateert oma.
Maar...Doekje, met haar
gouden hart, trekt de wereld
in en biedt dus nog een
sprankje hoop. Opvallend
was de grote concentratie
waarmee de brugklassers de
ze voorstelling van ongeveer
anderhalf uur volgden. Re
den voor Verschure te beslui
ten Wederzijds op maandag
27 oktober te laten terugko
men om de voorstelling ook
voor de leerlingen van klas
twee te laten spelen.
ZIERIKZEE - Directeuren in het pak en personeels
leden in ketelpak of uniform. Het laatste deeltje in
de vijftiendelige boekenreeks over de RTM stoom
tram is zojuist verschenen. Bas van der Heiden, die
verantwoordelijk was voor de samenstelling van
dertien uitgaven nam ook de zorg op zich voor dit
laatste deel. Het personeel staat in zijn keuzes cen
traal.
Het vierentachtig pagina's
tellende boekje bevat dan
ook hoofdzakelijk foto's met
mensen. Mensen die ooit be
trokken waren bij de activi
teiten van de Rotterdamse
Tramweg Maatschappij. Zo
als onder meer de recent
overleden oud-directeur
RTM H. van Zuylen, die tot
aan zijn dood in Nieuw-
Haamstede woonde. Het fo
toboek verhaalt over het di
recteurschap van Van
Zuylen. Hoe hij in 1940 bij
toeval met het bedrijf in aan
raking kwam en hoe hij opk
lom van inspecteur in alge
mene dienst tot waarnemend
directeur en tenslotte - medio
1949 - tot directeur. „Met
weinig financiële middelen
wist hij het bedrijf gaande te
houden, ondanks tegensla
gen te moderniseren en haar
activiteiten uit te breiden,"
blikt Van der Heiden op de
geschiedenis terug. Van Zuy
len bleef deze functie vervul
len tot juli 1977. Daarna gaf
hij de hamer over aan J.
Deïst. Niet lang daarna - fe
bruari 1978 - fuseerde de
RTM met een aantal andere
vervoersbedrijven. Het re
sultaat hiervan is de beken
de ZWN. In het boekdeel
wordt ook een blik geworpen
op de verandering die door
de jaren heen in activiteiten
plaatsvond. Niet alleen de
leidinggevende mensen zijn
daarbij in beeld gebracht. De
uitgave geeft een breed over
zicht van de banen die er bij
de RTM beschikbaar waren.
De maatschappij, die in 1878
werd opgericht en vanaf 1998
haar werkzaamheden verleg
de naar de Zuid-Hollandse en
Zeeuwse eilanden, maakte
zich sterk voor stoomtram-,
veer- en naderhand ook bus
diensten. Op de gepubliceer
de foto's zijn alleen de men
sen die betrokken waren bij
de stoomtram te zien. „Voor
velen van hen was dit werk
een belangrijk deel van hun
leven. Zij beschouwden de
RTM als eigen bezit," conclu
deert Van der Heiden.
In het boek zijn ook foto's te
rug te vinden waarop Schou-
wen-Duivelandse locaties uit
^het verleden staan afge
beeld. Onder meer van Zij-
pe, Brouwershaven en
Noordgouwe zijn beelden be
waard gebleven. Één van de
foto's toont een in de sneeuw
vastgelopen locomotief. De
foto werd in 1927 genomen in
de buurt van het voormalige
tolhuisje bij Brouwersha
ven. Ook de chef van de afde
ling Weg en Werken, A, Groe
nendijk uit Zierikzee, wordt
door de samensteller ge
noemd. Het boek De stoom
tram en het personeel is ver
krijgbaar bij de boekhandel.
FOTO JOOP VAN HOUDT
Het Zoekplaatje in de krant van vrijdag 10 oktober leverde
niet zo gek veel reacties op. Er kwamen 14 inzendingen. Twee
van de inzenders zijn door Joop van Houdt op het verkeerde
been gezet, zij meenden de dorpsring van Noordwelle op de
foto te herkennen, maar dat was niet het geval. Het ging in
werkelijkheid om de oude Dorpsweg met een gedeelte van
het dorpsplein en de Nederlands Hervormde kerk in Seroos-
kerke: 'Een dorp zonder school en zonder winkel, aldus één
van de inzenders Ook de Dorpshuisstraat en de Zandweg
zijn op de fot te zien.
Uit de goede inzendingen werd die van N. m. fokker, Nieuwe
Haven 133, 4301 DL Zierikzee getrokken. De winnaar krijgt
de cadeaubon van 25 gulden zo snel mogelijk toegestuurd.
Wie meent te weten waar fotograaf Joop van Houdt het
plaatje van deze week heeft gemaakt, kan zijn of haar oplos
sing per brief of briefkaart opsturen naar de redactie van de
Zierikzeesche Nieuwsbode, Postbus 1, 4301 AA Zierikzee. In
zendingen kunnen ook rechtstreeks in de brievenbus van de
Nieuwsbode aan het Jannewekken 11 in Zierikzee gedepo
neerd worden. Inzendingen moeten voor woensdag 22 okto
ber 1997 binnen zijn. Op brief of briefkaart graag het woord
'Zoekplaatje' vermelden.
ZIERIKZEE
Bazaar
De Algemeen Nederlandse
Vrouwenvereniging Tessel-
schade-Arbeid Adelt (TAA)
houdt donderdag 30 oktober
haar jaarlijkse najaarsba
zaar in het Burgerweeshuis
in Zierikzee. TAA schenkt -
van de opbrengsten - een bij
drage in de studiekosten aan
Nederlandse vrouwen. De
bazaar is geopend van 10.30
tot 15.00 uur. Wie meer over
de vereniging wil weten kan
contact opnemen met L. van
Daalen - van den Bergh:
417134.
KERKWERVE
NCVB
De NCVB afdeling Kerkwer-
ve hield woensdag een leden
vergadering, tijdens welke
twee vertegenwoordigsters
van Welzorg Careprodukt in
Rotterdam een inleiding ver
zorgden.
Zij toonden ook allerlei hulp
middelen die gebruikt kun
nen worden bij lichamelijke
ongemakken zoals aange
past bestek, steunkousen, in-
continentiemateriaal en der-
gelijke.
Ook konden de leden hun
bloedsuiker laten meten.
De volgende NCVB vergade-,
ring wordt gehouden op 19
november.
RENESSE
Postagentschap
Het postagentschap aan de
Zeeanemoonweg heeft van 20
tot en met 31 oktober gewij
zigde openingstijden. Het
kantoor is in deze periode
van maandag tot en met za
terdag van 9.00 tot 12.00 uur
geopend. De postbussen zijp
ook allden tijdens deze ge-
wijzigde openingsuren be
reikbaar.
Ali Pankow
Overdrijfhet vijfde
avondvullende programma
van cabaretduo Lebbis en
Jansen (Hans Sibbel en Dolf
Jansen), onder regie van
Koos Terpstradonderdag
avond in Theater Mondra-
gon in Zierikzee.
„Make the world a better
place," met die boodschap
starten Lebbis en Jansen hun
gloednieuwe programma.
'Overdrijf' luidt de titel en
dat dekt aardig de lading.
Hans Sibbel en Dolf Jansen
pretenderen niet de wereld
te zullen verbeteren. Veel
verder dan overal tegenaan
schoppen, komen ze niét. Ze
doen dat echter met zoveel
bevlogenheid, dat je als toe
schouwer best even wilt na
denken over hun aanklach
ten. Relativeren is Lebbis en
Jansen gelukkig niet
vreemd. Ze steken ook de
hand in eigen boezem en dat
biedt aardig tegenwicht te
gen mogelijke overdrijving.
Overigens valt dat laatste
best mee. Ze hebben mis
schien wel gelijk, dat je als
vluchteling wel heel erg
wanhopig moet zijn om asiel
te zoeken in een land waar
vijf keer per week Peter-Jan
Rens op televisie is.
Lebbis en Jansen maken hun
beloften waar. 'Overdrijf'
gaat over nu, over mij, over
u, over hen en over de we
reld. Veel actualiteit en prik
kelende vragen: bestaat er
een Fiat-Uno, een rode, die
190 km per uur kan rijden en
een Mercedes van de weg kan
duwen? Hoe vergaat het Jan
maat straks vier weken in de
gevangenis? Sturen we alle
vluchtelingen weg als Bol-
kestein in hongerstaking
gaat? Was Nederland in 1943
voor Koningin Wilhelmina
net zo veilig als Iran nu voor
teruggestuurde vluchtelin
gen?
Lebbis en Jansen zijn (nog
steeds) kwajongens. Vorm
geving en regie sluiten goed
aan bij dat imago. De quasi
nonchalante presentatie
wekt de indruk, dat alles ter
plekke wordt bedacht, maar
de snelle wisselwerking ver
raadt een uitgekiend con
cept. Overigens staat dit duo
ook improviserend zijn man-
netje. Ze dagen het publiek
herhaaldelijk uit tot een dia
loog. Maar de toeschouwers,
wijs geworden door ervarin
gen met De Jonge van Van 't
Hek, houden zoveel mogelijk
de kaken op elkaar. Nou ja,
die ene mevrouw wilde wel
toegeven dat ze in Schudde-
beurs woont. In welke ge:
meente dat ligt? Mevrouw
had geen flauw idee.
Met een dubbelspraak over
het geldverslindend Euro^
parlement stijgen Lebbis en
Jansen tot sublieme hoogte.
Af en toe dreigt er een dipje
in het programma als er wat
al te veel tijd wordt genomen
om naar de clou toe te wer
ken, maar daar staat dan
weer snel veel scherps tegen
over. Waardering voor het
CDA bijvoorbeeld dat einde
lijk heeft ontdekt, dat je 'sa
menleven niet alleen doet'
Emoties op micro-formaat
krijgen een plek in een mooi
liedje, waarin Dolf Jansen
zijn prille vaderschap be
zingt, een schrijnend lied
over Koos, die zo blij is en
een gedicht, wat Jansen
graag zou schrijven als hij
dichter was.
'Overdrijf' vertoeft nog in de
pioniersfase, de wisselwer
king kan nog wat gesmeer
der, het tempo is nog niet ge
durende de hele avond even
hoog, maar het is niet over
dreven nu al vast te stellen,
dat deze productie toch een
seizoentopper voor Lebbis en
Jansen wordt.
Scène uit Madame De Sade met vlnr. Anna van den Berg, Co-
ra Hoogstrate en Rieneke van der Wielen.
ZIERIKZEE -Theatergroep Zierik voert op de zater
dagen 25 oktober, 1 en 8 november het toneelstuk
Madame De Sade van Yukio Mishima op in het MFC
in Zierikzee. De voorstellingen beginnen om 20.30
uur.
Markies De Sade is, door toe
doen van zijn schoonmoeder
(Anna van den Berg), in de
gevangenis terecht gekomen.
Hij wordt veroordeeld tot de
dood door onthoofding. Dat
gaat ook Madame de Mont-
reuil te ver. Zij roept de hulp
in van Gravin de Saint-Fond
(Lies Hanse), een dame met
een zeer losse moraal en van
Barones de Simiane (Cora
Hoogstrate), een godsdienst
waanzinnige om het vonnis
nietig te laten verklaren.
Gedurende de achttien jaar
die hierop volgen, probeert
Renée (Rieneke van der Wie
len), dochter van Montrieul
en echtgenote van De Sade,
haar man uit de gevangenis
te krijgen. Haar moeder zet
juist alles in het werk om
hem daar te houden. Anne
(Netty van Vossen), het zusje
van Renée, fladdert als een
vlinder van bloem tot bloem
en laat zich gemakkelijk
voor het karretje van haar
moeder spannen. De dienst
bode Charlotte (Margaret
van Velthoven)hoort, ziet en
zwijgt.
Intriges
In een spel van intriges, lief
de, haat, verraad en manipu
laties proberen de zes vrou
wen hun doel te bereiken.
Vreemd genoeg hebben ze al
le zes één ding gemeen: stuk
voor stuk zijn ze gefasci
neerd door de Markies De Sa
de en hebben in het geheim
hun fantasieën.
Op de foto vlnr.. Anna van
den Berg, Cora Hoogstrate
en Rieneke van der Wielen.
