De Zeeuwen en hun vissers
Staatssecretaris opent
Toeristisch Huis Zeeland
Wikkelmachine voergras
primeur in het Zeeuwse
Breskens wederom
toneel bomruiming
Stemmig lofgezang
in kerk te Zierikzee
Rodeofeest Renesse
Trap na voor Mevo '80
Aflevering twaalf van Ach Lieve Tijd
Verkoping
De Schutse
Activiteiten
Nieuwerkerk
Rommelmarkt
Na jarenlange voorbereiding gereed
Zang- en
zendingsavond
Bij camping Napoleonhoeve
Door leden van gezamenlijke koren
m INGEZONDEN STUKKEN
STREEKNIEUWS
KERKBERICHTEN
DINSDAG 23 SEPTEMBER 1997 NR 26253
5
ZIERIKZEE - De zee, de Zeeuwen en de visserij. De
ze drie-eenheid staat centraal in het twaalfde deel
van de serie Ach Lieve Tijd. Opnieuw speelt het zou
te water dat al eeuwen zo rijkelijk om de Zeeuwse
eilanden spoelt een hoofdrol.
Hoewel er perioden zijn ge
weest dat er veel geld werd
verdiend bood de visserij
meestal een karig bestaan.
Dat nam niet weg dat de vis
serij een belangrijke bron
van inkomsten was. In Zee
land werd veel vis gegeten en
de opkomst van steden als
Gent en Brugge betekende
voor de Zeeuwen een flinke
uitbreiding van de afzet
markt voor vis.
Daar stond tegenover dat het
werk van de visserman
zwaar en lang niet altijd on
gevaarlijk was. Nadat Wil
lem Beukelszn, stuurman,
visser en kaper uit Hughe-
vliet - een inmiddels ver
dronken dorp bij Biervliet -
het haringkaken had uitge
vonden bleef de vis veel lan
ger houdbaar. Dat had als ge
volg dat de vissers veel
verder de zee op gingen om te
vissen.
Zij voeren helemaal naar
Schotland en Noorwegen en
de vis die zij daar vingen kon
nog altijd in Zeeuwse havens
worden verkocht. En nog
verder waagden de vissers
zich. Ze gingen bijvoorbeeld
op walvisjacht in de pools
treken. In de zomer voeren
zij naar het barre noorden en
daar werden zelfs speciale
nederzettingen gebouwd.
Gevangen walvissen werden
ter plekke verwerkt. Deze
avonturen liepen echter niet
altijd goed af.
Ook oorlogen en bezetting
van de Lage Landen door -
bijvoorbeeld - de Spanjaar
den maakten het beroep van
visser er niet veiliger op. Op
de Zeeuwse wateren werd
menig duel uitgevochten tus
sen de Spaanse bezetters en
opstandige Hollanders en
Zeeuwen. Dat betekende de
doodsteek voor de Zeeuwse
haringvisserij. Noorderlij-
ker in Holland werd niet ge
vochten en daar ging de ha-
ringviserij gewoon door.
Hard leven
Sfeervol is de beschrijving in
de nieuwste Ach Lieve Tijd
van het leven aan boord van
de vissersschepen. Het 'kot'
in het vooronder was tijdens
de reis naar de visstek het
thuis van de vissers. In Ach
Lieve Tijd wordt het be
schreven als 'een benauwd
hok met een lage zoldering,
waar het altijd vochtig was
en een muffe geur van vis,
zout en zweet hing'. Rechtop
kon je er niet staan. Het sla
pen gebeurde met de kleren -
vaak zelfs de laarzen - aan. In
de week dat hij van huis was
kleedde een visser zich niet
uit en waste zich ook niet.
Gepoept werd in een emmer
of gewoon overboord han
gend. 'aan de lijzijde, want
anders was de kans groot dat
je jezelf bevuilde'.
Niet alleen aandacht in Ach
Lieve Tijd voor de haringvis-
In de loop van de jaren dertig kregen de meeste houten vissersschepen - ojj de foto liggend in de haven van Brouwershaven -
motoren. Zo konden de vissers ook hij ongunstige wind uitvaren. (Foto: uit Ach Lieve Tijd)
sers, maar oojk voor garna-
lenvissers, oesterboeren en
de concurrentie die de
Zeeuwse vissers kregen van
de Urker vissers. Illustratief
zijn ook de cijfers. Aan het
begin van deze eeuw had
Bruinisse een mosselvloot
van zo'n 140 schepen, meest
hoogaarzen. Eén van de erg
ste rampen die de Bruse vis
serij overkwam was de
storm die in september 1911
een groot deel van de vloot
vernielde. In één klap was de
broodwinning van vrijwel
alle dorpelingen weggeval
len. De landelijke hulpactie
die op gang kwam, was bitte
re noodzaak.
Over dit en nog veel meer
gaat aflevering twaalf van
Ach Lieve Tijd. Ook dit num
mer is rijkelijk geïllustreerd
met fraaie oude foto's, af
beeldingen van schilderijen
en tekeningen. Aflevering
dertien van Ach Lieve Tijd
heeft als titel 'Twintig eeu
wen Zeeuwen en hun ziel en
zaligheid' en komt uit medio
oktober.
BRUINISSE - De Schutse
houdt woensdag 1 okto
ber een verkoping in de
kerkzaal van de Gerefor
meerde Gemeente in Ne
derland aan de School
straat in Bruinisse.
De gehandicaptenvereni
ging biedt zelfgemaakte
artikelen te koop aan, zo
als kleding, ondergoed,
hoeden, boeken, speel
goed en kaarten. Ook
zijn advocaat en oliebol
len verkrijgbaar. De ver
koping is van 14.00 tot
17.00 en van 19.00 tot
20.00 uur.
NIEUWERKERK - Een lam
pionoptocht, een mossel-bin
goavond en een playback-
wedstrijd. Oranjevereniging
Nieuwerkerk heeft dit na
jaar voor jong én oud een
aantal activiteiten op het
programma staan.
Eerst wordt op symbolische
wijze afscheid genomen van
het zomerseizoen. Dit ge
beurt - in het weekend dat de
wintertijd wordt ingesteld -
op zaterdag 25 oktober. Die
avond vindt - bij goed weer -
een lampionoptocht plaats,
in samenwerking met de
Nieuwerkerkse muziekver
eniging Oefening en Uit
spanning. De optocht begint
om 19.30 uur en vertrekt van
af het dorpshuis. Maandag 27
oktober staat een mossel-
bingofestijn gepland voor
zestig-plussers en hun part
ners. Dit evenement duurt
van 17.00 tot 20.00 uur en
vindt plaats in de Rehoboth
aan de Ooststraat. Uitnodi
gingen met opgavestrookje
worden thuisbezorgd. Infor
matie kan na 21 oktober in de
avonduren worden verkre
gen bij Kees Verboom:
642490. Zaterdag 22 novem
ber bezoekt Sinterklaas
Nieuwerkerk. Die dag kun
nen kinderen deelnemen aan
een playbackwedstrijd.
KERKWERVE De Neder
landse Hervormde Kerk in
Kerkwerve houdt zaterdag 4
oktober een rommelmarkt in
en om het zaaltje van de
kerk.
Op de markt zijn diverse
spulletjes te koop, zoals
plantjes, bloemen en advo
caat. Verder zijn er spelletjes
en een hobbyhoek. Kinderen
kunnen geschminkt worden
en er is live-muziek. De op
brengst is bestemd voor het
fonds nieuw kerkcentrum.
De organisatie is in handen
van de kindernevendienst.
Het evenement begint om
13.00 en duurt tot 17.00 uur.
MIDDELBURG - Staatssecretaris van economische
zaken A. van Dok-van Weele opent samen met
ANWB-directeur P. Nouwen morgen, woensdag
het Toeristisch Huis Zeeland in Middelburg. Daar
mee wordt de kroon gezet op een karwei dat jaren
lange voorbereidingen vergde.
Zoals al in ongeveer zeventig
plaatsen in Nederland heb
ben ANWB en WV de krach
ten gebundeld in één toeristi
sche winkel. Die in
Middelburg is ruim van op
zet en ingericht volgens de
laatste inzichten. Nieuw is
hierbij de ZWN-shop die deel
uitmaakt van de winkel en
van alles en nog wat op het
gebied van mobiliteit levert.
De VW-Middelburg ver
zorgt vanuit het Toeristisch
Huis Zeeland voor haar le
den promotie- en gidsenacti-
viteiten. Een bijzondere aan
vulling van het publieks
gedeelte van het Toeristisch
Huis Zeeland is het promo
tiepaviljoen waar Zeeland
wordt 'verbeeld'. Het is een
op de winkel aangesloten in
loopruimte waar zowel inge
zetenen van Zeeland als toe
risten kunnen kennisnemen
van hetgeen Zeeland te bie
den heeft op het gebied van
cultuur, natuur en toerisme.
'Zeeland Verbeeld' kan wor
den beschouwd als een di'ie-
dimensionale brochure die
gratis toegankelijk is.
Het Toeristisch Huis Zeeland
bestaat uit het voormalige
uit 1950 daterende Polder
huis Walcheren, gevestigd
onder de Lange Jan. De
WVANWB-winkel is on
dergebracht in een nieuw
pand dat is verbonden met
het Polderhuis. In het Pol
derhuis heeft het Bureau
voor Toerisme Zeeland on
derdak gevonden met als on
derdelen de afdelingen die de
Provinciale VVV-taken als
de Vakantieboekingscentra-
le en het Projectbureau Zee
land uitvoeren. Inmiddels
hebben drie organisaties zich
eveneens in het Toeristisch
Huis Zeeland gevestigd: het
Recron-consulentschap, het
secretariaat van het Breed
Overleg Deltawateren en de
directie van het Recreatie
schap Veerse Meer.
NIEUWERKERK - De plaat
selijke zendingscommissie
houdt zaterdag 27 september
in de Nederlands Hervormde
kerk in Nieuwerkerk een
zang- en zendingsavond.
Spreker is G. ten Hove, tot
voor kort zendingswerker in
Irian Jaya. Het chr. jonge
renkoor 'Psallite Deouit
Middelharnis onder leiding
van P. Kievit zal medewer
king verlenen aan deze
avond.
De bijeenkomst begint om
19.30 uur.
Tot voor kort werd het voordrooggras eerst
naar een rijkuil bij de boerderij gereden om
daar luchtdicht te worden verpakt. Nu Loon
bedrijf Fa. Van de Velde Zn uit Kerkwerve
de in Noorwegen ontwikkelde en door Kve-
nerland op de markt gebracht wikkelmachi
ne naar Schouwen-Duiveland heeft gehaald
is dat niet meer nodig. De nieuwe machine
rijdt achter de tractor en verpakt het voor
drooggras - dat gebruikt wordt als veevoer -
ter plaatse luchtdicht in plastic. Met een spe
ciale klem worden de klampen geladen en ge
lost. De machine wikkelt één pak in twee mi
nuten. Volgens Jan van de Velde van het
loonbedrijf is de wikkelmachine voor Schou
wen-Duiveland een primeur. „Ik denk dat
het zelfs een Zeeuwse primeur is," aldus Van
de Velde. (Foto: Marijke Folkertsma)
BRESKENS (ANP) - Breskens wordt dinsdag 28 ok-
töber wederom het toneel van een grote bomrui-
mingsoperatie.
Het Explosieven Oprui-
mings Commando maakt
dan zes vliegtuigbommen uit
de Tweede Wereldoorlog on
schadelijk. Het gaat om drie
Amerikaanse duizendpon
ders en drie Engelse vijfhon
derdponders.
Bewoners van een aantal
straten en de gasten op een
recreatieterrein en een cam
ping moeten voor acht uur 's
ochtends hun woning of va
kantieverblijf, met eventu
ele'huisdieren, hebben verla
ten. Op camping
Napoleonhoeve wordt een
opvangplaats ingericht. De
veerboot is vanaf 08.50 uur
uit de vaart. Het veerplein in
Breskens is vanaf dat tijd
stip niet meer toegankelijk.
De zes bommen zijn de afge
lopen tijd aangetroffen op en
bij het voormalige Fort Fre-
derik Hendrik waar een va
kantiepark wordt aange
legd.
Huis uit
Het EOC maakte op het ter
rein al diverse keren explo
sieven onschadelijk. Ook
toen moesten omwonenden
tijdelijk het huis uit. Verder
is een groot aantal kleinere
explosieven op het terrein
aangetroffen die makkelij
ker konden worden opge
ruimd.
ZIERIKZEE - Ongeveer tweehonderd leden van de
bij de Commissie Koorzang Schouwen Duiveland
aangesloten zangkoren hebben zaterdag een ge
slaagde uitvoering gegeven van Franz Schuberts
'Die Deutsche Messe'. Aan het concert in de Christe
lijk Gereformeerde kerk in Zierikzee ging een dag
van hard werken vooraf, want alles moest in een
dag gerepeteerd worden.
De algehele leiding was za
terdag in handen van Mar
van der Veer. Hij ging 's mor
gens meteen aan de slag met
stemoefeningen. In eerste in
stantie leidde dat nog tot
gekke klankcapriolen, maar
de koorleden hadden de slag
snel te pakken. De vier stem
groepen: sopranen, alten, te
noren en bassen, studeerden
hierna hun partijen in. In de
vroege avond werden, onder
orgelbegeleiding van Kees
Groenleer. de laatste plooien
gladgestreken tijdens de ge
nerale repetitie.
'Die Deutsche Messe' begint
met een vertwijfeld zoeken.
Centraal staat de vraag waar
je heen moet als pijn en ver
driet je overvallen. De tekst
van 'Die Deutsche Messe'
wijst de weg: Tot U, o hemel
se Vader. Dat leidt tot de lof
zang 'Ere zij God in de hoge'.
Aan het slot van de smeekbe
de 'Zegen Heer, ons en de on
zen en laat al onze daden van
U getuigen als een vrome lof
zang', waren vele ogen voch
tig van ontroering.
Voor aanvang van de opvoe
ring van 'Die Deutsche Mes
se' konden de aanwezigen
luisteren naar een concert
rondom liederen van Schu
bert. Deze werden gezongen
door Liesbeth Franken met
begleiding van Ellengard
Jense. De teksten verhaal
den van: Een hart dat in war
me liefde ontvlamt, het Hei
deroosje en de vreugden die
in 's hemels zaal in grote ge
tale tot bloei komen. Ook
was er een lied over de jonge
haremvrouw Suleika, die
blijkbaar niet aan haar trek
ken komt en verlangt naar
een andere, onmogelijke lief
de.
Als intermezzo zong het Plat
telands vrouwenkoor onder
leiding van Mevrouw van
der Linde-Florusse over 'Die
Forelle'. Het tweede gedeel
te van het concert was gewijd
aan liederen van Brahms.
Deze werden gezongen door
Liesbeth Franken. Haar
prachtige, sensuele warme
stem, in combinatie met de
romantiek in de liederen,
wekte eveneens veel bewon
dering.
Het optreden van zaterdag is
opgenomen op band en is te
bestellen bij P. Verploeg.
Vondelingensplaat 52 te Zie
rikzee: 416790.
De redactie behoudt zich het recht voor ingekomen stukken in te korten. Plaatsing
betekent niet dat de inhoud door de redactie wordt onderschreven. Ingezonden
stukken zijn buiten verantwoordelijkheid van de redactie en uitsluitend voor rekening
van de briefschrijver, waarvan naam en adres bij de redactie bekend moeten zijn..
Vorige week maandag stond
er een groot verhaal in de
Zierikzeesche Nieuwsbode
over het rodeofeest bij mane
ge Grol. Hierin werd verteld
dat er zelfs countryline dan
cers op de vloer kwamen bij
muziek van de Remembers.
Nu, wij als linedancers zul
len ons deze band alleen
maar herinneren als een af
gang. Hoe kan je nu bij een
rodeofeest een band nemen
die Nederlandstalige num
mers brengt? Wij zijn daar
om ook maar even gebleven
en hebben ons vertier elders
gezocht.
JACQUELINE HARTMAN
SLIJKHUIS
namens The Western Dancers
en
COBI-HARTMAN-ZUIDAM
namens The Nashville
Country Dancers
Fijn dat er sportredacteuren
zijn die aandacht besteden
aan het volleybal op Schou
wen-Duiveland. Mooi net
voor het begin van het sei
zoen afgelopen vrijdag, ver
scheen er een voorbeschou
wing in de krant. Het is een
feit dat v.v. Kwiek in Brui
nisse momenteel goed boert
en Mevo '80, wat de NeVoBo-
afdeling betreft, in een dip
zit. Wat mij stoort in uw arti
kel is dat de sportredacteur
dit feit aangrijpt om een paar
opmerkingen te plaatsen die
onwaar zijn, waardoor Mevo
'80 nog een trap na krijgt.
Daarvoor dank, geachte re
dacteur!
Als u achtergrondinformatie
wilt, zou u zich voortaan tot
een bestuurslid kunnen wen
den in plaats van zo maar
wat uit de duim te zuigen!
Aan de lezers kan ik melden
dat dit niet de eerste keer is
dat er zaken uit onze vereni
ging verdraaid of half in de
krant komen, waardoor de
club in een verkeerd daglicht
komt te staan. Hetgeen onte
recht is. Daarbij is gebleken
dat wij niet de enige vereni
ging zijn die hiermee te ma
ken heeft. De redactie zou
zich zou dit eens aan moeten
trekken en een andere koers
varen. Dit past een krant als
de Zierikzeesche Nieuwsbo
de niet!
LYDIA MOL
Zierikzee
Naschrift redactie:
Bestuursleden zijn schaars
geworden, zoals uit het ver
haal moge blijken. De ach
tergrondinformatie is af
komstig van de trainer.
Briefschrijfster trekt verder
een conclusie die de redac
teur niet in het verhaal heeft
gelegd: „Nadat het dames
team uiteenviel bedankten
voorzitter en penningmees
ter." Het woord 'nadat' is
niet anders bedoeld dan als
tijdsbepaling. Een koerswij
ziging achten wij onnodig.
BRUINISSE
Collecte
lecte en zamelden 361 gulden
De collecte voor de Kanker
bestrijding heeft in Bruinis
se 4.428,10 gulden opge
bracht.
Leden van jeugdsoos De Pul
verleenden spontaan hun
medewerking aan deze col-
RENESSE
Collecte
De collecte voor het Konin
gin Wilhelminafonds heeft in
de kern Renesse 2518,55 gul
den opgebracht.
Nederlandse
Hervormde Kerk
Beroepen te Geertruiden-
berg en Made: J. Holtslag,
kandidaat te Dorkwerd; te
Lunteren (wijk zuid): L. W.
Chr. Ruijgrok te Middelhar-
Aangenomen het beroep
door de Generale Synode als
predikant voor buitengewo
ne werkzaamheden voor de
arbeid van stafmedewerker
diakonaal beleid bij het Cen
trum voor Gemeente-op
bouw van de Gereformeerde
Kerken in Nederland: J.
Franken, predikant voor
buitengewone werkzaamhe
den PKV Gelderland (Konsu-
lent Maatschappelijk Akti-
veringswerk, St. Hemag);
naar Putten (wijk 2): L.
Kruijmer te Lunteren; naar
Rotterdam-Centrum (Op-
standingswijkgemeente): P.
W. de Nooy te Musselkanaal.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Dinteloord: mw.
drs. M. Verschoor, kandidaat
te Woerden, die dit beroep
heeft aangenomen.
Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt
Beroepen te Hattem: A. O.
Reitsema te Bunschoten-
West; te Smilde: drs. E. J.
Oostland, kandidaat te Kam
pen; te Gouda: H. J. Siegers
te Ommen.
Christelijke
Gereformeerde Kerken
Tweetal te Rotterdam-Kra
lingen: E. Hakvoort te Meer
kerk en A. van Heteren te
Barendrecht.
Tweetal te Doesburg en Doe-
tinchem en Nijmegen: N.
Ribbers te Gorinchem en drs.
A. Wagenaar te Aalten.
Beroepen te Mijdrecht: B.
Reinders, kandidaat te Ca-
pelle aan den IJssel.
V
LU
LU
CU
I—
GO
Vrouwtjes van Zierikzee
Er is een clubje zwemvriendinnen,
bij Levensstrijd, daar aan de dijk.
De oudste is ook wel bij zinnen,
met tachtig jaar voelt zij zich rijk.
Hen kregen kijk op 't Zeeuwse weertje,
zij bellen dan: gaan wij of niet?
En mist dit ook nog wel een keertje,
dan doet geen enkel dit verdriet!
Ook met Neptunus is relatie,
als zij te water zwemmen gaan.
Hij blijft bij hen zo in de gratie.
wijst plekken waar men goed kan staan.
Zo zijn wij trots op deze vrouwtjes,
daar 't zwemmen hen zo mooi verbindt.
En wintertijd strijkt ook de Vouwtjes,
in hun contact, wat men bezint...!
P. C. Noordhoek
Zierikzee.
Deze rubriek verschijnt wekelijks in de dinsdag-uitgaven van de
Zierikzeesche Nieuwsbode en biedt thuis-dichters uit de streek de
gelegenheid hun gedichten aan een groter publiek te presenteren.
Wie denkt een of meer geschikte gedichten te hebben kan deze
opsturen naar de Zierikzeesche Nieuwsbode. Postbus 1
4300 AA Zierikzee. De redactie behoudt zich het recht voor de
gedichten wel of niet te plaatsen. Wijzigingen worden vanzelfspre
kend niet doorgevoerd. De naam van de schrijver of schrijfster
staat onder het gedicht.