Bloemen omlij sten Vlasdag
Recordopbrengst voor
rommelmarkt in Burgh
Tentoonstelling
over Licht Adem
Zwaarder materiaal
voor herstel dijken
Orgelconcert
Zeeland
Nazomer
festival
Dodelijk
ongeval
Verbod op
reclame Deltan
KERKBERICHTEN
OPPERHOOFD
MAANDAG 28 JULI 1997
NR 26220
5
MIDDELBURG - 'Licht Adem, spiritualiteit in
beeld'. Dat is de titel van een expositie.waarmee de
Provinciale Raad van Kerken in Zeeland haar 25-ja-
rig bestaan viert.
De expositie is van vrijdag 8
augustus tot en met zondag
14 i^ptember te zien in de
drie Abdijkerken in Middel
burg. Ze omvat zowel kunst
werken uit de middeleeuwen
en de negentiende eeuw als
werk van hedendaagse kun
stenaars. Zoals het schilderij
'Madonna' van Jan Toorop,
een zestiende eeuws eiken
houten beeldengroep die 'Jo
hannes de evangelist' voor
stelt en moderne werken van
Zeeuwse kunstenaars als
Bert Begijn, Leendert Buth
en Sophia van den Heuvel.
Spiritualiteit is een kernbe
grip voor het religieus den
ken; het doelt op de neiging
het aardse en materiële te
willen overstijgen en roept
op tot stilte en reflectie. Dat
is, volgens de Raad van Ker
ken verwant met de beelden
de kunst, waar eveneens po
gingen worden gedaan om de
grenzen van de gewone wer
kelijkheid te overstijgen en
ervaringen van een verstild
moment op te roepen.
De expositie is vrij toeganke
lijk op werkdagen van 10.00
tot 17.00 uur, op zaterdag van
10.00 tot 16.00 uur en op zon
dag van 12.00 tot 16.00 uur.
MIDDELBURG (ANP) - In Zeeland is voor een deel
van de dijken die worden versterkt zwaarder mate
riaal nodig dan de blokken die momenteel worden
geplaatst.
Een recent onderzoek naar
de golfslagsterkte heeft dat
uitgewezen. Rijkswaterstaat
zal daarom het inmiddels
aangebrachte materiaal weg
halen.
Eerder dit jaar werd duide
lijk dat een groot deel van de
Nederlandse kust wering
niet voldoet aan de eisen. Mi
nister Jorritsma (Verkeer en
Waterstaat) stelde voorlopig
40 miljoen gulden beschik
baar om nog in 1997 vier
Zeeuwse dijkvakken aan te
passen.
Jorritsma schat de totale
kosten van verbeteringen
van de zeeweringen voorlo
pig op zo'n 1,2 miljard gul
den. De inmiddels aangeleg
de 250 vierkante meter moet
worden weggehaald en voor
beide werken moet een
nieuw bestek gemaakt wor
den. Gezien de stroomrich
ting, de diepte van de vooroe
vers en de helling van de dijk
is aanpassing van de overige
twee dijkvakken, waaraan
al geruime tijd wordt ge
werkt, niet nodig.
De meerkosten en eerder
tijdsverlies door langdurige
prijsonderhandelingen met
een aannemer voor één van
de projecten, leidden ertoe
dat een deel van het werk
moet worden doorgeschoven
naar volgend jaar.
Volgens woordvoerder J. Ge
luk van Rijkswaterstaat Zee
land is nog niet aan te geven
wat het onderzoek naar de
golfsterkte voor gevolgen
heeft voor de totale kosten
van de aanpak van onveilige
zeeweringen in Nederland.
Muziek, folklore, demonstraties en vlegelkloppers
DREISCHOR - De Vlasdag in Dreischor op zaterdag
16 augustus krijgt dit jaar een extra kleurrijke om
lijsting in het kader van de manifestatie Dreischor
Bloemendorp, die nog in volle glorie te bewonderen
is. Het programma is opgebouwd uit vele vaste ele
menten.
Zo geven de 'Lichtaertse Vle
gelkloppers' uit België weel
een aantal demonstraties. De
vlegelkloppers demonstre
ren hoe vroeger het graan
met de vlegel werd gedorst.
Zij geven zelf tekst en uitleg
bij hun optreden en zingen
oude oogstliedjes.
Folklore viert verder hoogtij
met demonstraties boterbab-
belaars bakken, strovlech-
ten en hooibergen maken.
Ook de hoefsmid geeft een
demonstratie.
Centraal staat natuurlijk zo
als altijd tijdens dit evene
ment het vlas, dat op Drei
schor altijd van groot belang
is geweest. Het telen, bewer
ken en verwerken ervan be
tekende voor de inwoners
van Dreischor lange tijd een
belangrijke inkomstenbron.
De zwartgeteerde schuren in
het dorp herinneren nog
steeds aan de vlasteelt.
de vlasbewerking. Het hele
proces begon met het repe
len: het vlas werd door een
vlaskam gehaald, zodat de
zaadbolletjes van de stengels
gescheiden werden. De bolle
tjes gingen dan door de bol-
lenbreker, die het lijnzaad
eruit haalde.
Dit zaad werd gebruikt bij de
bereiding van lijnolie, een
grondstof voor verf en lino
leum. De resten van de bolle
tjes werden gebruikt als iso
latiemateriaal.
De stengels ondergingen in
tussen een rottingsproces,
het zogenaamde roten. Dit
kon op twee manieren gebeu
ren: op het land onder in
vloed van het weer (dau-
wroot) of in de sloten. Het
laatste was de gewoonte in
Dreischor. Het brakke water
gaf het 'Reiserse' vlas en uit
eindelijke linnen een heel ei
gen karakter.
Eindprodukten
Het vlas bloeide in juni/juli
in witte en frisblauwe kleu
ren. Het vlas werd in de schu
ren gedroogd en tot verschil
lende eindproducten
verwerkt, waarvan linnen
het meest bekende voorbeeld
is.
Bij de watersnoodramp in
1953 gingen veel werktuigen
verloren. Een groepje 'Reise-
naers', onder wie enkele oud
vlassers nam in de jaren
tachtig het initiatief de over
gebleven werktuigen bijeen
te brengen, en een stukje his
torie in ere te herstellen door
middel van de jaarlijkse
Vlasdag.
Wie op 16 augustus over de
dorpsring van Dreischor
wandelt, maakt kennis met
verschillende aspecten van
Later vond het roten plaats
in rote2'ijen, waar het vlas in
warm water werd gedom
peld.. Na dit roten werd het
vlas weer van het land of uit
de sloten gehaald en uitge
spreid over een weiland om
te ontzilten en te bleken.
Breken
Dan volgde het breken van
het vlas in de 'braeke'. De
houtdele werden door grote
walsen gebroken en meteen
daarna van tussen de vezels
geslagen. Door dit 'zwinge
len' werd het vlas tot lint ge
maakt. De overgebleven ve
zels, het lint, ondergingen
hierna nog het 'hekelen,'
waarbij de vezelbundels
door fijne kammen steeds
zachter gemaakt werden. De
fijne vezels konden daarna
Het repelenvormt het begin van het bewerkingsproces van het vlas. Het vlas wordt door een vlaskam gehaald, zodat de
zaadbolletjes van de stengels gescheiden worden. Archieffoto
tot draad worden gesponnen.
De stap naar het linnen was
vanaf hier niet groot meer.
De liemen, het restproduct
van het vlas, werden ver
werkt tot de in de bouw ge
bruikte vezelplaten. Vlas
kent dus geen afval.
Wie goed was in kantklossen
wist van het linnen prachtig
kant te maken. Enkele da
mes in Dreisterse kleder
dracht tonen diverse linnen
producten en garens tijdens
de Vlasdag.
De dag gaat van start met
een optreden van de Muziek
vereniging in Dreischor
'Crescendo' om 10.00 uur.
Rondom de Ring wordt een
kinderrommelmarkt gehou
den en er staat dit jaar ook
een groot springkussen bij
opgesteld.
In het dorpshuis wordt een
grote hobbybeurs gehouden
met onder meer: poppen,
houtwerk, aquarel, kaarten,
droogbloemengebak en be
ren.
De volksmuziekgroep 'De
Zeeuwse Rei' vertolkt oude
vlas- en oogst- en zeemans
liedjes en begeleidt zichzelf
op oude instrumenten als:
draailier, rommelpot,
klompviool en tuba.
Er kunnen rondritten wor
den gemaakt met een origi
nele Zeeuwse boerenwagen,
bespannen met Zeeuwse
trekpaarden. Rondom de
Ring staan er tal van kraam
pjes van veelal plaatselijke
bedrijven en verenigingen.
De Vlasdag wordt besloten
met een concert in de Her
vormde kerk door leden van
eilandelijke muziekkorpsen.
DREISCHOR - De orga
nist Dirk Jansz Zwart uit
Rotterdam presenteert
donderdag 31 juli zijn
derde orgelconcert van
dit seizoen in de Her
vormde Kerk op de Ring
in Dreischor.
Het programma omvat
composities van orgel
componisten uit alle tij
den. Het concert begint
met een compositie van
Zwart over het gezang
'Wij knielen voor uw ze
tel neer'. Daarna speelt
de organist werken van
Johan Sebastiaan Bach
en zijn leerling J. L.
Krebs. Het concert om
vat verder werk uit de
negentiende eeuw van
Charles Rink en de twee
de sonate van' F. Men
delssohn stukken van
componisten uit de twin
tigste eeuw als H. F. Mi-
cheelsen, Albert de
Klerk en Jan Zwart.
Aanvang 20.00 uur.
ZIERIKZEE - Bovenop de
Dikke Toren in Zierikzee
wordt dinsdag 5 augustus de
programmakrant gepresen
teerd van de Zeeland Nazo
mer Festivals.
De voorzitter van de stich
ting drs H. van Gelder-Wig-
gers overhandigt op deze ho
ge positie het eerste
exemplaar van de program
makrant aan gedeputeerde
G. de Kok. Tevens wordt een
kunstfoto gepresenteerd, die
Corné Bastiaansen speciaal
maakte voor de Zeeland Na
zomer Festivals. De presen
tatie begint om 10.00 uur.
BRESKENS - Een ongeval op
rijksweg N58 tussen Schoon-
dijke en Breskens heeft za
terdagmiddag het leven ge
kost aan de 43-jarige E.
Misaine uit Vlissingen.
De man reed door onduidelij
ke oorzaak in een flauwe
bocht van de weg, waarna hij
via een greppel tegen een
boom botste.Het slachtoffer
raakte bekneld. Het voertuig
raakte in brand. Voorbijgan
gers probeerden tevergeefs
het vuur te doven. De brand
weer heeft de uitgebrande
auto met het slachtoffer naar
de brandweerkazerne in
Oostburg vervoerd.
'Net toen alles weer ingepakt was ging het regenen'
BURGH - Mooi weer, een goed van de tongriem ge
sneden Rad van Avontuur-presentator en veel, heel
veel, tweedehands spulletjes. Dat waren de belang
rijkste elementen van de rommelmarkt die de Ne
derlands hervormde gemeente Burgh zaterdag hield
op de Bürghse ring. Het evenement leverde 12.740
gulden netto op. Een recordopbrengst.
In de 24 jaar dat de jaarlijkse
rommelmarkt op de Burghse
Ring gehouden wordt is het
nog maar een enkele keer
voorgekomen dat het weer
niet best was. „Toen zijn we
uitgeweken naar de ZWN-
busremise hier op het dorp,"
herinnert rommelmarkt-
coördinator P. Verstraeten
zich. Hij tekent al tien jaar
lang samen met Piet van
Oosten voor de organisatie
van het evenement. Ook za
terdag boften ze in Burgh
met het weer. „Pas aan het
eind van de dag, toen we net
alles opgeruimd en weer in
gepakt hadden begon het te
regenen," aldus een tevreden
Verstraeten.
Vooral in de ochtenduren
was het een drukte van be
lang op de Burghse Ring en
hadden de lotenverkopers
van het Rad van Avontuur
weinig moeite de lootjes
kwijt te raken. Speaker D.
Dool zorgde voor wervende
teksten en barstte nu en dan
in zingen uit. „Ik heb een
goeie stem, het komt er -al
leen een beetje slecht uit,"
constateerde hij zelf. De lo-
tenverkoop leed er niet on
der. Ook dit jaar weer had
het Rad van Avontuur een
belangrijk aandeel in de op
brengst.
Curiosa
In Burgh werden de tevoren
zorgvuldig uitgezochte spul
letjes 's ochtends in alle
vroegte traditiegetrouw met
boerenkarren naar de plaats
van handeling vervoerd.
„Het is nog steeds goede han
del. Wat de kwaliteit van de
spulletjes betreft hebben we
niets te klagen," stelt Ver
straeten. Naast 'rommel'
werd op- de Burghse markt
ook antiek curiosa ver
kocht. „Dat liep heel goed,"
meldt Verstraeten. „Die
kraam alleen al bracht 3.600
gulden op."
Alles bij elkaar zetten zo'n
vijftig vrijwilligers zaterdag
in Burgh hun beste beentje
voor om van het evenement
een succes te maken. Zij be
manden de kramen met
tweedehands spullen, antiek
curiosa, boeken, kleine
huishoudelijke apparatuur,
bloemen en planten en kle
ding. Te gast waren Amnesty
International en de Wereld
winkel. De opbrengst van de
rommelmarkt is bestemd
voor het onderhoud van de
kerk. Tien procent van de op
brengst gaat naar een goed
doel, in dit geval het vakan
tiehuis voor kankerpatiën
tjes aan de Rampweg in Re-
Volgend jaar komt er een ju
bileum-uitvoering van de
rommelmarkt aan de Burgh
se Ring. „Dan doen we het
voor de 25e keer, dus dat
wordt wel iets speciaals," al
dus Verstraeten.
Gelukkig voorde vrijwilligers was er voldoende zitmeubilair onder de rommel
(Foto: Marijke Folkertsma)
MIDDELBURG (ANP) - Del
ta Nutsbedrijven in Middel
burg mag geen reclame ma
ken voor de duurdere
milieuvriendelijke stroom
via borden langs de wegen
buiten de bebouwde kom.
De provincie Zeeland vindt
dat deze vorm van reclame
het landschap vervuilt.
Vóór 1 oktober moeten de
borden van Delta weg zijn.
Het nutsbedrijf riskeert an
ders een dwangsom of moet
de verwij deringskosten zelf
betalen, aldus dp provincie.
WD-VERGADERING
GOES - 'Interne/externe
communicatie audit' is de ti
tel van een rapport van J. Ne
ve dat maandag 25 augustus
wordt uitgereikt in Goes.
Dat gebeurt tijdens een open
bare vergadering van het al
gemeen bestuur van de Ka
mercentrale Zeeland van de
VVD. De bijeenkomst wordt
gehouden in de Prins van
Oranje in Goes.
Nederlandse
Hervormde Kerk
Beroepen te Nijmegen (part
time): E. S. Burger te Doetin-
chem en tevens predikant
voor buitengewone werk
zaamheden en als zodanig
geestelijk verzorger van de
inrichtingen van het Ministe
rie van Justitie.
Aangenomen naar Dordrecht
(wijk 7): P. Molenaar te Wou
denberg.
Bedankt voor Krimpen aan
den IJssel (wijk 1): E. J. Bos
te Vlagtwedde, (nadere be
slissing); voor Maassluis
(wijkgemeente Koningshof):
A. P. J. van Ligten te Sneek.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Nijmegen als
ziekenhuispredikant ten be
hoeve van het Radboudzie-
kenhuis: mevr. drs. S. Ree-
ders te Almere (geestelijk
verzorger ziekenhuis), die dit
beroep heeft aangenomen.
Christelijke
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar Ridder
kerk: J. van Dijken te Lisse.
Gereformeerde Gemeenten
Bedankt voor Meeuwen en
voor Rhenen: C. Hogchem te
Borssele.
Oud Gereformeerde
Gemeente in Nederland
ZIERIKZEE - Dinsdag 29 ju
li, 19.30 uur ds. D. Monster
Schooldeur op slot. Caravan voor de deur.
Alle directeuren van de Schouwse basis
scholen gaan er vandoor. Dag school! De
hoofden nemen de benen. Uitgerekend op
de eerste dag van de zomervakantie vertelt
de Nieuwsbode dat per 1 oktober elk hoofd
van een openbare basisschool een kopje
kleiner gemaakt wordt, want dan worden de
tien openbare Schouwse basisscholen be
stuurd door een super-hoofd: het nieuwe
Schouwse Opper-hoofd.
Een 'meester'-zet van wethouder Van der
Wekken. Voortaan heeft hij niet meer te
maken met loslopende directeuren van ba
sisscholen die in het algemeen de neiging
hebben nog eigenwijzer te zijn dan de mo
derne ouders. Laat staan als je tien van die
directeuren tegelijk op je koffie krijgt. Zoveel
hoofden, zoveel zinnen. Straks hoeft hij al
leen maar met het Groot Opperhoofd en zijn
knecht Klein Onderkop de vredespijp aan te
steken. Ik weet niet of de hoofden hun hoof
den koel konden houden toen ze van het
aanvalsplan hoorden. Maar ze zullen het
wellicht in de warme schoot van de wethou
der geworpen hebben na het horen van ont
roerende argumenten. Minder werk, meer
tijd voor de kinderen en misschien wel als
beloning een nog mooiere titel. Zoiets als
'education-manager'. Oh!! Zo gaat het toch
meestal met fusies. Je functie wordt uitge
kleed maar als pleister krijg je er een indruk
wekkende naam voor terug.
Schouwen-Duiveland loopt weer eens voor
op. Eén gemeente, één wethouder van on
derwijs, één zorgloket en nu ook al één on-
derwijs-opperhoofd. Dat bespaart heel wat
gewauwel op vergaderingen. Kijk eens naar
de Randstad. Heb je weieens gezien hoe
schitterend daar de scholenfusies zijn gelo
pen? Vier, vijf middelbare scholen worden
bij elkaar geveegd, een mega-school met
duizenden leerlingen, sub-directies, sub
sub midden managers en boven alles in een
wolkenkrabber de goden van de centrale di
rectie. Heerlijk! Zoiets krijgen we op Schou
wen ook: de baas-boven-baas-van-de-
basis-scholen.
Leuk voor de wethouder, maar wat heeft
Jantje in groep vier nu aan Machtig Opper
hoofd. Het antwoord van de som luidt: nul
komma nul nul nul, zo niet minder. Want wat
zal de praktijk straks zijn? Ver van het ge
woel van de kinderen, ver van de bloedende
knieën, de loopneuzen en de breuken zete
len de Opperste Hoofden in aanwezigheid
van kind nog kraai. Zij zitten de hele dag te
management-eren. Dat betekent constant
telefoneren, congresjes bezoeken en papie
ren formaliteiten bedenken dié tegenwoor
dig het onderwijs zo aantrekkelijk maken. In
Zoetermeer zijn kamers vol van zulke man
netjes met plannetjes. Want die twee zullen
gaan bewijzen dat hun functie wel degelijk
wat voorstelt. Dus nemen ze de strijdbijl op
om alle verworvenheden van jaren weg te
gaan hakken. De huidige hoofden moeten
zich dan weer de kop over de nieuwe plan
nen breken. En het eerste zal zijn: alle veel
kleurigheid grijs verven. Eén directie bete
kent straks ook één beleid, één leerplan,
één leesmethode, één toetsmodel en ga
maar door. Het is een natuurwet als er weer
een laagje op de piramide bij komt. Er word\
officieel werk uit handen genomen maar per
kerende post komt er ander werk voor
terug. De ont-hoofden mogen vergaderen,
enquêtes invullen, onderzoekjes doen en
rapportjes uitbrengen die de opperhoofden
dan weer keurig in hun la leggen. Verder
mogen ze uit de klas lopen om Winnetou en
Kluk-kluk te ontvangen als ze op school hun
opper-hoofd om de hoek komen steken en
een kop koffie meedrinken. Gebruikt u melk
en suiker?
Waar komen die uren voor twee nieuwe
banen vandaan? Uit de huidige formatie,
vertelt van der Wekken. Een kind uit groep
zeven kan uitrekenen wat dat betekent:
minder uren op glke school voor het werken
met kinderen. Minder toneel spelen en lied
jes zingen ten bate van Groot Opperhoofd
in zijn verre wigwam. Hoho! Maar de direc
teur van nu komt toch meer voor de klas te
staan, zegt de wethouder van onderwijs.
Moge dat waar worden. Zelfs deze week
zag ik nog een hoofd zich op een fiets rich
ting verlaten school bewegen. De praktijk is
dat ook na 1 oktober de directeuren van ba
sisscholen meer aan het hoofd hebben dan
in een volledige baan past.
Einde rooksignaal. De lezer kan nu de
wenkbrauwen fronsen, de schouders opha
len, het hoofd schudden en naar de volgen
de bladzijde gaan, toepend 'Indianenverha
len!' U heeft gelijk. Het zal spannend
worden in oktober.
i
