399.-
aa
i
f
TV
KIK
Zeeland in cijfers en feiten
SUN SHINE
Provincie Zeeland
VERK0(0)P(ST)ERS
MHNHUK
Veldnamen
VOORVERKOOP TUINMEUBELEN
de Jonge parkeX
m j
DA. DAAR IS DE DROGIST EEN VRIENDELIJKE SPECIALIST.
Inspraak
i
Help vrouwen
Stremming
Nu kopen
is geld verdienen!
J.A. v.d. Goeskade 49, GOES, 0113-227107
Telefoon 0111-461343
VAN
DE
Drogisterij-Parfumerie
WOENSDAG 2 APRIL 1997
HET EXTRA NIEUWSBLAD
Abdij Nieuws is de
informatierubriek van
de Provincie Zeeland.
Redactie:
Afdeling Voorlichting,
Abdij 6, postbus 6001,
4330 LA Middelburg,
telefoon (0118) 63 13 92
Abdij
"D'iesderen bil", "abessinie", "de
sittie", "t weitje van Jan lullevien-
ger" (wijsvinger), "d' 'alsweie',
"t bijltje", "t vrouw 'emdetje",
"t erreme land van Kees Dek-
ker"... allemaal namen voor perce
len land die inmiddels saaie kada
strale nummers dragen. De beel
dende namen stammmen uit de
tijd van voor de ruilverkaveling op
Walcheren, die plaatsvond na de
Tweede Wereldoorlog. Niet te ver
warren met de huidige ruilverkave
ling.
De veldnamen, zoals de in onbruik
geraakte perceelsbenamingen
worden genoemd, zijn verzameld
door een legertje vrijwilligers, die
aan het veldnamenonderzoek op
Walcheren het vijfde boekje toe
voegden: "De veldnamen van
Aagtekerke, Domburg, Melisker-
ke, Oostkapelle en Westkapelle".
Alleen onderzoek naar veldnamen
in Middelburg, Nieuw- en Sint
Joosland, Ritthem en Vlissingen
moet nog plaatsvinden: de rest
van Walcheren is inmiddels in
beeld gebracht.
Tijdsdruk
Onderzoek naar veldnamen is een
gevecht met de tijd. Immers, veel
mensen die voor de oorlog op het
veld werkten, leven niet meer of
zijn hoogbejaard. Veldnamen zijn,
in tegenstelling tot namen voor
steden, dorpen, rivieren en beken,
niet zo'n lang leven beschoren.
Een nieuwe eigenaar gaf al snel
een andere naam aan een per
ceel. Je kunt dus niet zeggen dat
de verzamelde veldnamen erg ver
teruggaan in de tijd. Toch leveren
ze veel en bruikbare informatie op
over een tijd, nog niet zo lang ge
leden, waarin het landschap en de
mensen die erin woonden slechts
beperkt veranderde. De namen
zeggen iets over de naamgevers;
mensen die soms met veel hu
mor, namen gaven aan het omrin
gende landschap.
Vogel of mergel
Een perceel bij Domburg heet
"t mèreltje". Waarom? Is het ge
noemd naar de vogel, naar een
oud woord voor mergel (vroeger
werden verschillende soorten
steen met de naam mergel aange
duid en niet alleen het bekende
Limburgse mergel) of naar een al
lang geleden afgebroken villa? Als
we een perceel met die naam te
genkomen, weten we niet meteen
wat we daarmee moeten aanvan-
HHMHHi
gen. Ander onderzoek, zoals dia
lectonderzoek, naamkunde, histo
risch onderzoek, kan dan uitsluit
sel geven. Bij elkaar kunnen deze
onderzoeksterreinen een beeld
geven van een bepaalde periode.
Ook geologen en archeologen
kunnen de gegevens met enige
regelmaat toetsen aan hun bevin
dingen. Zodoende hebben de vrij
willige medewerkers die de inven
tarisaties maakten, een belangrij
ke bijdrage geleverd aan de ken
nis over de geschiedenis van
Walcheren.
Toekomst
Het geven van namen aan de om
geving houdt nooit op. Kinderen
benoemen hun speelterreinen, net
zo goed als volwassenen die
elkaar willen laten weten waar ze
de hond hebben uitgelaten. Zo
ontstaan "De witte bergen" en
"Het gele valleitje". Die zijn echter
niet opgenomen in het onderzoek.
Ze zijn te recent. Misschien dat
deze namen over zeventig, tach
tig jaar worden opgetekend uit de
oude monden van de hedendaag
se jeugd...
"De veldnamen van Aagtekerke,
Domburg, Meliskerke, Oostkapel
le en Westkapelle" is uitgegeven
door de Heemkundige Kring Wal
cheren en te verkrijgen in de
boekhandel.
Komende week zijn er twee
inspraakavonden. De wijzigingen
in de Provinciale Milieuveror
dening Zeeland om onder meer
een dam op te werpen tegen de
dreigende ongebreidelde groei
van de intensieve varkenshouderij,
vormen de aanleiding.
De avonden zijn in Goes en
Terneuzen en beginnen telkens
om 20.00 uur. De data zijn: dins
dag 15 april in Motel Goes, A.
Fokkerlaan 110 in Goes en don
derdag 17 april in 't Meulegat, St.
Elisabethlaan 1 in Sluiskil.
Nieuws
1 i
r1
y-
Ruim dertig bladzijden met informatie over allerhande onderwerpen
over Zeeland; de cijfers en feiten op een rijtje, vaak verluchtigd met een foto.
Dat is kortgezegd de inhoud van de tiende herziene versie van het boekje
Zeeland in cijfers en feiten. Het is gratis verkrijgbaar bij het informatiecentrum
van de provincie, Abdij 9 in Middelburg, tel. 0118 - 631400.
Zeeland in cijfers en feiten begint
met een globale beschrijving van
de geschiedenis van de provincie:
van de vondst van zo'n 11.000
jaar oude stenen pijlpunten in
Zeeuwsch-Vlaanderen via onder
meer het jaar 300 toen een over
stroming een voorlopig einde
maakte aan de bewoning van dit
gebied, de bezetting van Walche
ren door de Denen, de Gouden
Eeuw waaruit talrijke monumenten
stammen en de komst van de
eerste trein (1858) tot de inge
bruikname van de Oosterschelde-
kering.in 1985.
Het hoofdstukje over de geografie
maakt onder meer duidelijk dat
Vlissingen in oppervlakte gemeten
(ruim 34.000 hectare) niet meer
de grootste gemeente van Zee
land is. Sinds de laatste gemeen
telijke herindeling is dat Schou-
wen-Duiveland: 48.820 hectare.
De kleinste gemeente is Kapelle,
met een oppervlakte van 4.960
hectare. Voorheen was dat West
kapelle met 960 hectare.
Vrouwen in de meerderheid
Per 1 januari 1996 telde Zeeland
367.354 inwoners: 185.335
vrouwen en 182.019 mannen.
Het inwonertal is ongeveer 2,4%
van de Nederlandse bevolking.
Per vierkante kilometer zijn dat er
205; het landelijk gemiddelde is
452 inwoners per vierkante kilo
meter.
Wie wil weten hoe de verdeling
van de inwoners is over de ver
schillende gebieden in Zeeland of
hoe de leeftijdsopbouw er uit ziet,
kan dat naslaan in het hoofdstukje
Bevolking:
Met wat voor soorten besturen de
Zeeuwen te maken hebben binnen
de provincie, valt te lezen in het
hoofdstuk Bestuur. Dat hoofdstuk
begint meteen overzicht van de
politieke partijen die gekozen zijn
in Provinciale Staten, inclusief de
verdeling van de zetels.
Luctor et Emergo
In het hoofdstuk Landschap ont
breken vanzelfsprekend de na
tuurgebieden niet en ook niet de
voortdurende strijd tegen het
water, met als zichtbaar resultaat
de talloze dijken en dijkjes.
Dat de Zeeuwse wapenspreuk
Luctor et Emergo (Ik worstel en
kom boven) niets heeft te maken
met de voortdurende strijd tegen
het water, maar alles met het ver
zet tegen de Spanjaarden, staat
eveneens in dit hoofdstuk ver
meld.
Werken
De werkloosheid in Zeeland is
lager dan elders in het land, is
een te lezen feit in het hoofdstuk
Economie. Verder gaat het in dit
deel onder meer over de verde
ling van het aantal arbeidsplaat
sen over de verschillende secto
ren. Dat neemt niet weg dat aan
de belangrijkste sectoren ook nog
eens een apart hoofdstukje is
gewijd. Zo komt een reeks onder
werpen aan bod: industrie (onder
meer havengebieden en een aan
tal bedrijven), landbouw (graan bij
voorbeeld is met een aandeel van
35,4% het grootste teeltprodukt
en de veestapel in Zeeland be
staat niet alleen uit koeien, scha
pen, varkens en paarden maar
ook uit zo n 15,5 miljoen kippen),
visserij (vis, garnalen en schelp
dieren brachten ruim 350 min in
het laatje en de Zeeuwse kotter-
vloot bestaat uit tegen de tachtig
schepen) en toerisme (de omzet
ligt rond de twee miljard gulden
per jaar en ruim 13.000 mensen
vinden werk in deze sector).
Het hoofdstuk Verbindingen be
schrijft de belangrijkste routes
inclusief de veerdiensten. Aan de
belangrijkste waterwegen en
kanalen is een hoofdstuk gewijd
en dan kan een beschrijving van
de Waterstaat ook niet uitblijven.
Wonen
De inwoners van Zeeland wonen
in 150.000 huizen, 230 woonwa
gens en 45 woonboten, valt te le
zen in het hoofdstuk Volkshuis
vesting. Hoe het is gesteld met
het onderwijs, de bibliotheken en
musea is na te gaan in het hoofd
stuk van die naam en ook de ge
zondheidszorg staat apart be
schreven. Zeeland in cijfers en fei
ten besluit met een schets van het
milieu en het verwerken van afval.
Veel gezondheidsklachten hangen
bij vrouwen samen met hun maat
schappelijke of sociale positie.
Het kan daarbij onder meer gaan
om rug- en nekkiachten, hoofd- of
buikpijn en problemen stress,
angst voordepressiviteit of
onzekerheid.
In de vrouwenhulpverlening en bij
de zelfhulp is een manier van wer
ken ontwikkeld die daarmee reke
ning houdt.
Gebleken is ook dat de levenser
varing van vrouwen een belangrij
ke' rol speelt bij de behandeling
van klachten.
Vrouwenhulpverleningsorganisa
ties en zelfhulpgroepen werken
heel uitdrukkelijk vanuit deze uit
gangspunten en bieden de moge
lijkheid om samen met andere
vrouwen te praten oplossingen
te zoeken en nieuwe keuzes te
maken. Vrouwen die bij deze or
ganisaties horen zetten zich ook
in om veranderingen in de ge
zondheidszorg te bewerkstelligen.
Handig overzicht
De werkgroep Vrouwenzelfhulp-
organisaties van het Patiënten/
Consumenten Platform Zeeland
heeft een handige brochure ge-
maakt. Daarin staat een overzicht
van allerlei organisaties in Zeeland
en daar buiten waar vrouwen met
hun specifieke vragen terecht kun
nen. De overgang en ouder wor
den, menstruatie, zwangerschap,
medicijngebruik, niet of overmatig
eten, gynaecologische klachten,
problemen in het gezin, kanker,
lichamelijk en sexueel geweld,
incestervaringen en vruchtbaar
heidsproblemen zijn een greep uit
de onderwerpen waarover adres-
sen en telefoonnummers in de
brochure zijn te vinden. Per orga-.
nisatie staat ook het doel en de
werkwijze beschreven.
Verkrijgbaar
De brochure Vrouwenzelfhulp-
organisaties is verkrijgbaar bij het
Patiënten/Consumentenplatform
Zeeland, Westwal 37 in Goes, tel
0113-249325.
De brochure ligt ook In de wacht
kamers van huisartsen en instellin
gen voor maatschappelijk werk.
De Zeelandbrug is komende week
drie nachten een aantal uren ge
sloten voor alle verkeer. Het gaat
om de nachten van dinsdag 8 op
woensdag 9 april, van woensdag
9 op donderdag 10 april en van
donderdag 10 op vrijdag 11 april.
De stremmingen beginnen steeds
om 23.45 uur en duren tot 05.00
Deuvels
Er wordt gewerkt aan de dwars-
krachtdeuvels. Dat zijn de voeg-
overgangen in de brug. De weg
werkers maken tegelijkertijd van
de gelegenheid gebruik om her
stelwerkzaamheden uit te voeren
aan de leuningen, de geleiderail
en de verlichting.
Om de deuvels goed te kunnen
stellen, moet de brug onbelast
zijn. Dat maakt het noodzakelijk
de brug te sluiten voor het ver
keer.
Omleiding
Borden maken het verkeer duide
lijk dat tijdens de stremming er
sprake is van een omleiding via
de weg over de stormvloedkering
in de Oosterschelde. Hulpdiensten
als ambulance, politie en brand
weer kunnen in noodgevallen de
brug wel gebruiken. Hen is
gevraagd hun doorgang zo moge
lijk tijdig te melden.
msÊsmmmm
HHhHHMH
Van 604.05
Met garantie
4 stoelen Gemini
1 ovale tafel
4 bijpassende kussens
1 voetenbankje. Va
nu ook teakhouten tuinmeubelen
Tuin-Meubelcentrum
bordeaux, wit en de
^nieuwe kleur oudoroen
Open: di. t/m vr. 10.00 tot 17.30 uur; za. 09.00 tot 17.00 uur; donderdag koopavond
ALLE SOORTEN
PARKET
OOK SCHUREN
VAN BESTAANDE
VLOEREN
Ook voorde doe-het-zelver
Lame/parket
Massief Parket
Planken vloeren
Bezoek onze showroom
Goessestraatweg 7a Kapelle
0113-342305
Dinsdagmiddag gesloten
NEDERLAND
veranda's serre's ramen deuren in aluminium en kunststof
•voor moderne en klassieke architectuur - bedrijventerrein
^vakkundig advies en ontwerp oostpoldérweg 1 f 4413 nrf
"\^manschap1n°fabrikatle KRABBENDIJKE
plaatsing en afwerking tel 0113 503484
Boeken
Tijdschriften
Luxe artikelen
Parfumerie
Lederwaren
Speelgoed
X Huishoudelijk art.
Schoenen
Hengelsport
Sport
Kampeerart.
X Tuinmeubelen
Woninginrichting
>o
doe-het-zelf
DDCORdV VO
Voor het a.s. zomerseizoen vragen wij nog voor
énkele afdelingen
X leeftijd vanaf 16 jaar
X minimaal 5 weken werken in de periode juli-
augustus (met vakantie-afspraken wordt rekening
gehouden).
Heb je belangstelling en voldoe je aan bovenstaan
de, informeer vooraf telefonisch en maak een
afspraak.
Renesse Hogezoom 194-200, tel. 0111-461343
WINKELEN BEGINT IN HET EXTRA NIEUWSBLAD
EHE3
ROUGE NON STOP
VAN GEMEY PARIS
W
DA adviseert de nieuwe lippen
stift die urenlang blijft zitten.
Bovendien geeft het niet af en
Ring 15, Haamstede, tel. 0111-651317
Dam 7, Zierikzee, tel. 0111-413404
