Mobiliteitsscenario: succes na slechte start
6
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Veerhoek en Van Meerten hadden verhaal liefst zelf afgemaakt
Wie alle publicaties en rapporten erover heeft
verzameld heeft voldoende materiaal om een
middelgrote kamer te behangen. Verguisd, om
streden en uiteindelijk geaccepteerd en beju
beld. Na een moeizame start zo'n vijf jaar gele
den is het mobiliteitsscenario een
succesverhaal geworden. Een verhaal dat wet
houder C. Veerhoek en hoofd dienst gemeente
werken W. van Meerten - de geestelijk vaders -
liefst zelf hadden afgemaakt, maar nu over
moeten geven aan de nieuwe gemeente.,Wat
dat betreft is de herindeling voor ons een paar
jaar te vroeg gekomen," stelt Veerhoek.
Het begon allemaal in 1992. De
(landelijke) Structuurvisie
Verkeer en Vervoer II stond
aan de wieg. Het besef dat de
uitbreiding van de mobiliteit
niet ongestraft ongebreideld
door kon gaan was al doorge
drongen. In 1990 kwam Jan
Midavaine uit Haamstede al
met zijn plan om een systeem
op te zetten waarin de recreant
ervoor beloond zou worden als
hij de auto op stal liet staan en
zich per openbaar vervoer zou
verplaatsen.
Veerhoek zegt zijn inspiratie
vooral geput te hebben uit de
Structuurvisie Verkeer en
Vervoer II. „Maar je wordt na
tuurlijk door allerlei dingen
beïnvloed. Je praat met men
sen, je ziet dingen om je heen."
Eén van de dingen die Veer
hoek zag gebeuren was het
steeds meer voorkomen van
problemen in het verkeer. Het
autobezit groeide nog steeds,
recreanten kwamen steeds va
ker vast te zitten in het druk
ke recreatieverkeer en de ge
lukkigen die al een
parkeerplaatsje hadden ge
vonden namen op het terrasje
behalve een koele dronk ook
het nodige uitlaatgas tot zich.
Niet goed voor de toekomst
van recreatiegemeente Wester-
schouwen, oordeelde Veer
hoek en samen met hoofd
dienst gemeentewerken Van
Meerten ging hij aan de slag.
Uitgangspunt daarbij was dat
het moest gaan om integraal
beleid. „Dat is ook de enige
manier om succes te boeken,"
zegt Veerhoek. „Tot dat ogen
blik bleven oplossingen van
problemen meestal beperkt
tot symptoombestrijding.
Hap-snap beleid. Wat wij wil
den, was een integrale aanpak.
Er moest iets rigoureus veran
deren, want in Renesse liep
het gewoon vast."
In één keer alle problemen
aanpakken en tegelijkertijd
dat op zo'n manier doen dat
niet elke ondernemer in de
gordijnen klimt. Geen eenvou
dige opgave, zo ondervonden
ook Veerhoek en Van Meerten.
Met name de plannen voor de
invoering van betaald parke
ren stuitten zowel in de poli
tiek als bij ondernemend Wes-
terschouwen op veel protest.
In 1991 - nog voordat het mobi
liteitsscenario het levenslicht
zag - was al betaald parkeren
ingevoerd bij de Rotonde in
Westenschouwen. Tot groot
ongenoegen van de plaatselij
ke ondernemers die stelden
dat hun concurrentiepositie er
bepaald niet op vooruit ging.
„Overal is het gratis, behalve
hier," luidde de kreet. In fe
bruari 1992 werd het idee ge
opperd om ook voor het par
keerterrein aan de Jan van Re-
nesseweg in Renesse
parkeergelden te gaan heffen.
Dat viel niet in goede aarde.
Althans niet bij een meerder
heid van de commissie finan
ciën. In december '93 werd een
plan - een deelplan van het mo
biliteitsscenario - gelanceerd
om het parkeren in zowel
Haamstede als Renesse dras
tisch aan banden te leggen en
dat deed veel stof opwaaien.
'Niet nodig'
De ondernemers van Burgh en
Haamstede vonden invoering
van betaald parkeren in die
kernen 'niet wenselijk en ook
niet nodig', staken de koppen
bij elkaar en er werden 2078
handtekeningen tegen het
plan verzameld. De onderne
mers trokken op naar het ge
meentehuis om hun misnoegen
met de plannen luid en duide
lijk kenbaar te maken. Een
jaar later - in december 1994 -
schaarden politiek en onderne
mers zich met de nodige mit
sen en maren alsnog achter het
parkeerplan. Veerhoek moest
alle zeilen bijzetten om dit on
derdeel van het mobiliteitssce
nario er toch door te krijgen.
„Die periode was de moeilijk
ste," erkent Veerhoek achter
af. „De mensen zaten niet te
wachten op dat betaald parke
ren".
Gaandeweg het proces van
plannen maken en bespreken
werd de oppositie steeds min
der. Sprekend voorbeeld is het
plan voor de reconstructie van
het centrum van Renesse. Een
plan waarbij Lange Reke,
Kort Reke en Kromme Reke
een compleet nieuwe lay-out
kregen. Veerhoek zag voor zijn
geestesoog een ovale rotonde
waarbij de weg de lijnen van
de heg om het grasveld rond de
kerk volgde.
Het plan baarde opzien en in
eerste instantie liepen de be
woners van genoemde straten -
de ondernemers voorop - te
hoop tegen het plan. De raad
was verdeeld, maar neigde in
meerderheid.naar een wat
minder rigoureuze reconstruc
tie waarbij het bestaande stra-
tenpatroon min of meer ge
handhaafd bleef. „Ik heb toen
zelfs nog met mijn portefeuille
moeten zwaaien om dat plan
erdoor te krijgen," herinnert
Veerhoek zich. „En nu het een
maal achter de rug is hoor je
overal vragen wanneer het
Zoomgebied nu eindelijk eens
aangepakt wordt."
Allerlei wensen
November 1996: De rontonde bij de Stoofweg/Helleweg is in wording.
Het plan is onomkeerbaar
geworden," constateert Veer
hoek. Hij geeft daarmee met
een ook antwoord op de vraag
of start van de nieuwe gemeen
te Schouwen-Duiveland nega
tieve gevolgen kan hebben
voor de verdere uitvoering
van het mobiliteitsscenario.
„Het kan bijna niet meer mis
sen," aldus de Westerschouw-
se wethouder. Ik kan me niet
voorstellen dat er nu nog een
spaak in het wiel gestoken zou
worden."
Hoewel zowel Veerhoek als
Van Meerten het mobiliteits
scenario omschrijven als een
succesverhaal voegen beiden
er meteen aan toe dat het ver
haal nog niet ten einde is en
dat er nog allerlei wensen zijn.
De bypass - de recreatiever-
deel weg - is er nog niet, hoe
wel gedeputeerde J.I. Henne-
April '96: het vernieuwde hart van Renesse is klaar.
De eerst mijlpaal: de ingebruikname in maart>1994 van de Randweg Renesse.
Later werd zelfs enthousiast
gereageerd op plannen voor
een vergaande reconstructie
van de Hogeweg in Haamste
de, een plan dat nu in de uit
voeringsfase zit. Ook de plan
nen voor reconstructie van de
Laone in Renesse en het cen
trum van zowel Haamstede als
Burgh vielen bij vrijwel ieder
een in goede aarde.
Nooit uit het veld
Veerhoek heeft zich nooit uit
het veld laten slaan door de
oppositie tegen de plannen
van hem en Van Meerten. Met
genoegen zag het duo dat hoe
verder het mobiliteitsplan
vorderde hoe meer het bij de
bevolking van Westerschou-
wen doordrong dat men op de
goede weg was. Dat proces van
'verinnerlijking' zoals Veer
hoek het bij voorkeur noemt
zorgde ervoor dat? de vaart in
het plan bleef en dat het niet
vastliep in protesten en be-
zwaar-procedures.
„In het begin hebben we best
harde uitspraken neergezet,"
stelt Van Meerten. „Toch is
dat niet verkeerd geweest
want we hebben ook steeds al
le klachten en problemen seri
eus genomen. Je moet geen
maatregelen nemen als er geen
redelijke alternatieven zijn.
Pomphouders bijvoorbeeld
voorzagen een terugloop van
het aantal klanten door de uit
voering van het mobiliteits
scenario. Dan ga je met die
mensen om tafel zitten om ge
zamenlijk naar een oplossing
te zoeken."
Veerhoek en Van Meerten heb
ben de afgelopen jaren stevig
gelobbied voor het mobili
teitsscenario. Veerhoek reisde
stad en land af om lezingën te
geven over het inmiddels wijd
en zijd bekende plan en dat le
verde steun uit onverdachte
hoek op. De ANWB, om maar
iets te noemen, erkende open
lijk de problemen met het im
mer toenemende autoverkeer
en schaarde zich achter het mo-
biliteitsplah: „En dat helpt
enorm, als zo'n grote maat
schappelijke organisatie je
steunt," aldus Veerhoek.
Inmiddels werd nijver verder
gewerkt aan de uitvoering van
de plannen waaraan zowel
raad als provincie inmiddels
hun fiat hadden gegeven en de
eerste mijlpaal kwam er in
maart 1994 in de vorm van de
feestelijke ingebruikname van
de Randweg Renesse. Er
kwam vuurwerk aan te pas en
Westerschouwen maakte van
de gelegenheid gebruik om het
motto waaronder dit al^es ge
schiedde nog. eens onder de
aandacht te.lprengen: Auto's
opzij, mensen erbij.
Overigens is de Randweg -
waarvan de.aanleg al in de zo
mer van 1993 ter hand geno
men zou worden maar die pas
na die zomer begon - nu pas
compleet nu de rotonde op de
kruising Stoöfweg/Helle-
weg/Rand^eg gereed is geko
men.
Transferium
Cruciaal in het hele mobili-
teitsverhaal van Westerschou
wen is het Transferium, het
mega-parkeerterrein aan de
rand van Renesse waar in de
toekomst dé recreant wordt
geacht de trouwe vierwieler te
stallen om van daaruit naar
het geheel vernieuwde zoom
gebied te lopen of zich per (zo-
mer)bus of paardentram naar
het strand te laten vervoeren.
Lange tijd was het onzeker of
het rijk daarvoor over de brug.
zou komen met een substantië
le bijdrage. Als die subsidie
achterwege was gebleven dan
had de gemeente Westerschou
wen met een levensgroot pro
bleem gezeten, maar zo ver
kwam het niet. Nog niet zo
lang geleden kon Veerhoek de
champagne open trekken om
de definitieve toezegging van
het rijk te vieren. Het Transfe
rium komt er. Aan de rand van
Renesse, een plaats van waar
uit de bezoeker het centrum
van Renesse onder handbereik
heeft.
keij in september dit jaar bij
het officiële startschot voor
het Transferium wel beloofde
dat de provincie zich sterk zou
maken voor de reereatiever-
deelweg.
Verder is het wachten nog op
een nieuwe weg die de storm
vloedkering gaat verbinden
met de Dammenweg. Via een
tracé-wetprocedure moet bin
nen twee jaar duidelijkheid
zijn over de toekomst en wordt
de vraag beantwoord of het
aloude poldertracé - een nieuw
aan te leggen weg parallel aan
de Kraaijensteinweg - haal
baar is.
Ook een ander onderdeel van
het mobiliteitsscenario heeft
wat tegenwind. Om de Hoge-
zoom minder aantrekkelijk te
maken voor autoverkeer wil
Westerschouwen een 'knip'
maken in die weg. Voorlopig
ziet het er niet naar uit dat die
knip er op korte termijn komt.
Groenvoorzieningsbedrijf Ha-
bo heeft met succes geprotes
teerd tegen dat onderdeel van
de plannen. „Daar is nu nog
geen draagvlak voor," houdt
Veerhoek zich op de vlakte.
Blauwdruk
Op de vraag of Veerhoek - die
ook in de nieuwe raad aan
treedt als wethouder - het mo
biliteitsscenario Westerschou
wen wellicht als blauwdruk
voor een eilandelijk mobili
teitsplan gaat gebruiken geeft
hij geen antwoord. „Ik denk
niet dat het verstandig zou zijn
om daar nu uitspraken over te
doen," aldus de wethouder.
Van Meerten - voor wie de
start van de nieuwe gemeente
het afscheid van zijn arbeid
zaam leven betekent- gaat de
verdere ontwikkelingen in
Westerschouwen en de rest
van Schouwen-Duiveland van
af de zijlijn volgen en hoeft
niet zo voorzichtig (meer) te
zijn. „Als je zegt dat er op
Schouwen-Duiveland nog veel
winst te behalen valt op het
gebied van beheersing van mo
biliteit dan ben ik dat ambts
halve met je eens."
Tekst: Piet Kleemans.
Foto's: Joop van Houdt
Marijke Folkertsma.
De lokatie waar het Transferium komt: aan de rand van Renesse.