'Je kunt pas over het leven zingen
wanneer je zelf pijn hebt gevoeld'
Ed Dijst uit Dreischor schrijft vijverboek
KEUKENS
HALF GELD
Het extraatje
van Boursin.
LIFE LINE
24 augustus
deurloo intermeubel
kom eens
een rondje
rijden
Rabobank binnenkort
ook op zaterdag open
COR MEUS5ANT
Deze week alleen bij Albert Heijn. Cfl
1 TUINMEUBEL
UITVERKOOP
Op zaterdag
opent:
^porl"-
WOENSDAG 31 JULI 1996
NIEUWSBLAD
HÈT GRATIS NIEUWSBLAD VAN SCHOUWEN-DUIVELAND
NU SHOWROOM-MODELLEN MET GIGANTISCHE
KORTINGEN TOT 60% KOM KIJKEN
,T/M A.S. ZATERDAG
Haringvlietplein 4 Zierikzee Tel. 0111-412946 's Maandags gesloten Donderdagavond koopavond
Stien Mennema uit Brouwershaven zingt Nederlandse levensliederen
BROUWERSHAVEN - De liedjes van Lou Bandy en
Willy Derby; het Nederlandse levenslied, geschre
ven in de jaren '30, '40 en '50. Dat spreekt Stien Men
nema uit Brouwershaven aan. ,,Die liedjes hebben
vaak heel ontroerende teksten, die over het leven
zelf gaan. Het is zalig om ze te zingen. Dat bevrijdt
ook mijn pijn." De 62-jarige Brouwse wordt op
Schouwen-Duiveland steeds bekender. Met haar
zware, contra-alt stem en zichzelf begeleidend op ac
cordeon zingt zij met verve smartlappen tijdens al
lerlei regionale evenementen.
Zo trad Stien Mennema op
tijdens de Boerenlanddag in
Noordgouwe, Zonnemaire
Buitengewoon, de Activitei
tendag in Zierikzee en de
vaartocht voor ouderen uit
de gemeente Brouwersha
ven, In haar geboorteplaats
Rotterdam is zij reeds vele
jaren een bekend figuur. Zij
trad daar zelfs op in De Doe
len voor een publiek van 2600
mensen. Heerlijk om die
vorm van aandacht te pak
ken. Ik houd van het applaus
en het spotlight."
Koos Speenhoff
Het begon allemaal met de
liedjes van Koos Speenhoff,
die haar ouders zongen toen
zij kind was. ,,'T broekkie
van Jan. Daar komen de
schutters. Met als voorbeeld
twee aardige mensen'. Mijn
moeder had een prachtige
stem. Ik vond het heerlijk als
zij die liedjes zong." Op 62-
jarige leeftijd waardeert
Mennema de liederen van
Speenhoff nog steeds. ,,De
teksten die zijn geschreven
in de jaren twintig, zijn nog
steeds actueel, omdat ze gaan
over het verschil tussen arm
en rijk."
De behoefte om zelf op de
planken te staan had Stien
Mennema reeds als jong
meisje. ,,Het begon met
schoolvoorstellingen, waar
in ik vaak hoofdrollen kreeg.
Later heb ik als amateur op
de planken gestaan in ballet
voorstellingen, musicals,
klassiek toneel, vrouwenca
baret en als lid van een
band." Stien Mennema had
pianoles en zangles.
Zalf in mijn oren
Door haar huwelijk kwam ze
op Schouwen-Duiveland wo
nen, waar ook haar kinderen
werden geboren. Twintig
jaar geleden, keerde ze, na
haar scheiding, terug naar
Rotterdam waar ze een goede
baan kon krijgen. ,,Ik wist
toen al dat ik terug zou ko
men. Ik houd van de rust van
Schouwen-Duiveland. De
stilte hier is zalf in mijn
oren."
In Rotterdam kwam Stien
Mennema op het idee om al
leen te gaan optreden. „Dat
was toen de band waarin ik
zong werd opgegeven. Ik zet
te op een rijtje wat ik in mijn
eentje kon doen en ben toen
Nederlandse levensliederen
gaan instuderen, waarbij ik
mezelf begeleidde op de
piano." Via een kennis werd
ze uitgenodigd om op 5 mei
1985 op te treden tijdens het
Bevrijdingsfestival in het
centrum van Rotterdam.
Wijfie met smartlappen
„Ik stond ingeprogram-
meerd tussen de punk- en
rock 'n rollbands. Ik dacht
wat moet een wijfie met
smartlappen daartussen?
Maar binnen de kortste tijd
stonden honderden mensen
met mij mee te zingen en te
deinen. Naar aanleiding
van een krantenartikel, dat
daarover verscheen, begon
een reeks uitnodigingen voor
optredens waarmee Stien
Mennema bekendheid ver
wierf in de havenstad.
De keyboard, waarop ze zich
zelf tijdens haar eerste optre
dens begeleidde, wisselde
Stien Mennema al snel in
voor een accordeon. „Ieder
een zei: Mens, bij die liederen
die jij zingt hoort een accor
deon." De aankoop van het
muziekinstrument beteken
de liefde op het eerste ge
zicht. „Toen ik er in de win
kel voor het eerst op speelde
zei de verkoper. 'Jij hebt
geen les nodig. Ga maar on
der een boom zitten om te oe
fenen.' Dat heb ik ook echt
gedaan. Ik ben de polder in
gereden om er één te zoeken,
want ik woonde op een flat
en ik wilde niet dat de buren
last van het geluid zouden
hebben."
Lijfelijk contact
Het prettige van een accor
deon vindt Stien Mennema
het lijfelijk contact met het
instrument. „Je voelt de ac
cordeon tegen je' aan. Daar
door heb je heel direct con
tact met de muziek die je
maakt. Dat is heerlijk." De
teksten voor de Nederlandse
levensliederen die ze in haar
repertoire opnam vond ze in
de bibliotheek in Rotterdam
en in oude tekstboekjes die
ze kocht in antiquariaten.
Enkele liedjes schreef ze zelf.
„Maar die breng ik alleen als
ik voor vrouwen optreed.
Dat zijn geen meezingers.
Die gaan over mijn eigen ge
voelens." Tot haar favoriete
nummers behoren 'Jij deed
me denken aan rozen' en
'Droomland'. „De melodie
daarvan is een Engelse wals.
Dat is zo heerlijk meesle
pend." Bij de keuze voor een
levenslied, dat ze in haar re
pertoire opneemt, speelt de
tekst een belangrijke rol.
„Ik voel me aangetrokken
Stien Mennema:Zingen werkt heel bevrijdend. Je voelt je daarna heel lekker.
tot teksten, die gevoelens
verwoorden die ik herken.
Verhalen over het leven, die
spreken me aan. Ik vind ook
dat je zulke liederen pas goed
kunt zingen wanneer je zelf
wat ouder bent, wanneer je
zelf pijn hebt gevoeld. Net
als bij blues. Smartlappen
zijn eigenlijk Nederlandsta
lige blues."
Het vertolken van de liede
ren geeft Stien Mennema een
grote voldoening. „Ik kan
niet goed. of mooi zingen,
maar ik heb er vreselijk veel
plezier in. Voor een vrouw
heb ik een hele zware stem,
een contra-alt met een klein
bereik. Ik zing hard, zuiver
en niet mooi. Maar mijn stem
is wel geschikt voor dit soort
liederen." Zingen heeft vol
gens Stien Mennema een heel
bevrijdende werking. „Je
voelt je daarna heel lekker."
Opbouwen
Toen ze drie jaar geleden,
vanwege haar leeftijd stopte
met haar baan in Rotterdam,
keerde ze terug naar de rust
en stilte van Schouwen-Dui
veland, waar ook haar kin
deren en kleinkinderen wo
nen. Sindsdien zingt ze haar
levensliederen hier in de re
gio. Bij evenementen, in ver
zorgingshuizen en bij feesten
en partijen. „Ik wil de optre
dens hier opbouwen en in
Rotterdam afbouwen, want
dat op en neer reizen wordt
me te vermoeiend.
Daarnaast nam Stien Menne
ma het initiatief om een
klein zangkoor op te richten
met een populair repertoire.
„Nederlandse levensliede
ren en liederen die de leden
zelf aandragen." Het begon
vorig jaar met negen vrou
wen en inmiddels telt het
koor al dertig leden. „Na de
grote vakantie ga ik dat koor
dirigeren. We oefenen in het
Multifunctioneel Centrum in
(Foto: Marijke Folkertsma)
Zierikzee." Het is de bedoe
ling om met het koor op te
gaan treden.
Verder presenteert de zange
res in het komende winter
seizoen een workshop stern-
vorming aan koorleden in
Dreischor. „Ik heb vier jaar
privé-zangles gehad. Het is
niet mijn beroep om stern-
vorming te doceren, maar ik
kan het wel overbrengen."
Een van de leukste aspecten
van haar muzikale activitei
ten vindt Stien Mennema de
reacties van mensen. „Het is
zo leuk om te zien dat het
mensen iets doet. Dat ze er
plezier in hebben."
ZENDING
ZIERIKZEE - Johan Lukasse
spreekt zondag 4 augustus in
de aula van het MFC aan de
De Huybertstraat in Zierik
zee voor de Christengemeen
te Zierikzee, aanvang 10.00
uur.
Johan Lukasse is leider van
de BEZ - Belgische Evangeli
sche Zending - een organisa
tie die zich toelegt op het
stichten en opbouwen van
evangelische gemeenten. Hij
begon zijn bediening in 1963
in Gent. Bezorgd over de al
gemene trage voortgang van
het evangeliewerk startte hij
in 1972 met het gebruik van
teams voor gemeentestich
ting.
Vanaf 1974 was hij verant
woordelijk als co-directeur
voor de BEZ in het Neder
landstalige deel van België.
Zes jaar later werd hij alge
meen leider. Johan Lukasse
is bekend als conferentie-
spreker in verschillende
West-Europese landen, waar
hij gevraagd wordt zijn in
zicht en ervaring in gemeen
testichting te delen.
FIETSTOCHT
OOSTKAPELLE - Deelne-
mers aan de elfde Elfdorpen-
fietstocht op dinsdag 6 au
gustus kunnen op het terras
van het Toeristisch Centrum
Oranjezon in Oostkapelle
mosselen kopen.
Een deel van de opbrengst
daarvan is bestemd ter on
dersteuning van een kinder
krant in Bandung op West-
Java. De organisatoren van
de elfde en laatste Elfdor-
penfietstocht hopen in totaal
een bedrag van 11.111,11
naar dit doel over te kunnen
maken. In het Toeristisch
Centrum zijn stads- en zeege
zichten uit Zeeland te zien
van de hand van Anne de
Haan uit Tilburg.
Advertentie
Een goede en betrouwbare occasion
vinot u op het drive-in park van Cor
Melissant. Diverse merken die door ons
team in topconditie lijn gebracht.
Tevens officieel Mazda dealer.
AUTOBEDRIJF "Wn»
Nijverheidsweg 4 Dirksland (0187) 601598
Vijvers op natuurbasis'
DREISCHOR - ,,Met dit boekje ga ik openlijk de
strijd aan met de verkeerde of onvolledige informa
tie, die wordt gegeven in veel andere vijverboeken,
maar ook in televisieprogramma's en weekbladen
zoals Eigen Huis en Tuin." Dat schrijft Ed Dijst uit
Dreischor in een toelichting op zijn boek Vijvers
maken en onderhouden op natuurbasis.
Het boek van de Reisenaar
wordt landelijk verspreid.
Binnenkort ligt het in ruim
tweehonderd boekwinkels.
Dijst baseerde zich bij het
schrijven van zijn boek op
praktijkervaring en het ob
serveren van de natuur. Hij
zette zijn kennis op papier,
omdat hij in zijn vijver- en
kikkercentrum 't Groene
Kikkertje door bezoekers
wordt overspoeld met vra
gen over vijvers.
Onwetendheid
Daarbij viel Dijst op dat over
dit onderwerp veel onwe
tendheid en verwarring
bestaat. Dat laatste wordt
volgens de vijverdeskundige
vaak veroorzaakt door
verkeerde of onvolledige in
formatie, die wordt gegeven
in televisieprogramma's,
weekbladen en boeken.
Door middel van zijn boek
wil hij duidelijke en volledi
ge informatie geven over de
aanleg en het onderhoud van
vijvers op natuurlijke basis.
Dus zonder het gebruik van
chemische middelen.
Behalve informatie staan in
het boek ook een reeks korte
verhalen die direct of indi
rect te maken hebben met de
natuur. Op pagina's, die ge
markeerd werden met de af
beelding van een waterlelie,
beschrijft Dijst onder meer
de aftakeling van een knot
wilg. Een afscheidsproces
dat de bron vormt voor het
feestelijke ontstaan van al
lerlei nieuwe planten.
„Onze vijvers blijven een ge
brekkige imitatie van de na
tuur. Hoe beter we de natuur
nadoen, hoe beter het zal luk
ken. Vergeet nooit dat de na
tuur geen haast heeft. Een
nieuwe vijver is het eerste
jaar een probleem, het twee
de jaar gaat het beter en het
derde jaar is pas optimaal,"
zo schrijft Dijst in het voor
woord van zijn boek.
In zijn boek geeft Dijst aan
Advertentie
CAPELLE A/D IJSSEL: HOUANDSCH DIEP 63t - 010-4501573
ROTTERDAM: STADIONWEG 41a - 010-4834441
ROTTERDAM SATUNBIOEM 55 ''f.JTff.FI 1 010-4550511
OUD BETIRIAND: BURG. Dl VRII5BR0EKMANLAAN 3 - 0186-611066
n m«m ii «minmuim mix iaar irrarhh
Een voorbeeldvijver in vijver- en vissencentrum 't Groene Kikkertje.
(Foto: Ed Dijst)
hoe een vijver of moerasvij
ver op natuurlijke wijze kan
worden aangelegd. Daarbij
wordt onder meer aandacht
besteed aan de gevolgen van
het vullen van de vijver met
leidingwater, ingegaasde
waterplanten die voor vol
doende zuurstof in het water
kunnen zorgen en het effect
van een luchtpompje in de
vijver. Het afwerken van de
vijverranden met onder
meer turf komt uitgebfeid
aan de orde.
Vijver vissen
Dijst bespreekt de voor- en
nadelen van verschillende
soorten vijvervissen en de
ziekten die zij kunnen heb
ben. Ook invloeden die het
biologisch evenwicht in de
vijver of de plantengroei
kunnen verstoren komen aan
de orde.
„Hoe dichter we naar de na
tuur komen met onze tuin
aanleg, hoe dichter de natuur
naar ons komt," benadrukt
Dijst. „We moeten geen tuin
aanleggen. Neen, we moeten
een situatie creëren voor een
natuurlijke ontwikkeling
In tegenstelling tot wat vaak
wordt gezegd, zijn slakken
volgens Dijst zeer nuttige
dieren in een vijver. Hij ba
seert zijn mening op een ei
gen proef, waarbij dertig
poelslakken en een aantal
posthoornslakken, schijf-
hoornslakjes en moerasslak
ken in een aquarium van
vijfhonderd liter werden ge
daan. De slakken vraten niet
de zuurstof plantjes op, maar
het rottend materiaal en lik
ten algen van planten en de
aquariumruit.
In het boek Vijvers op na
tuurbasis wordt ook aan
dacht besteed aan kikkers,
padden en salamanders. De
dieren uit Grootmoeders
tijd, die volgens Dijst ook te
genwoordig heel goed in en
om de vijver zijn te houden.
„Hoe dichter we naar de na
tuur gaan met onze vijvers,
hoe beter het gaat. Hoe meer
wij leren van deze natuur,
hoe meer wij zullen begrij
pen."
Advertentie
Du pain, du vin, du Boursin. En nu
- voor een optimale ambiance -
het magazine "En France", U krijgt
dit kostelijke magazine gratis -
oui, oui! - bij aankoop van twee
pakjes Boursin van 150 gram.
Zolang de voorraad strekt.
Boursin,
naturel, kruiden of peper f qq
2 pakjes S 150 gram Nu U.Z/Ö
En met gratis het magazine "En France"."
ZIERIKZEE - Het hoofdkantoor van de Rabobank
Schouwen-Zierikzee aan het Havenpark in Zierik
zee is vanaf 2 september ook op zaterdagmorgen
open.
Ook het Rabobank-kantoor
in Haamstede gaat vanaf die
datum op zaterdagmorgen
open. De klanten kunnen op
beide kantoren terecht van
10.00 tot 12.30 uur. De veran
dering maakt onderdeel uit
van een verruiming van de
openingstijden, van alle Ra-
bokantoren. Het betreft een
verruiming die ook van toe
passing is op werkdagen.
Het hoofdkantoor in Zierik
zee is vanaf begin september
van maandag tot en met vrij
dag geopend van 09.00 tot
17.00 uur. Op donderdag kan
het publiek tot 20.00 uur te
recht. In Haamstede gaat de
Rabobank op werkdagen
eveneens open tot 17.00 uur.
Plus de reeds genoemde ope
ning op zaterdagmorgen. De
Rabobank-kantoren in Nieu-
werkerk en Scharendijke
zijn vanaf 2 september iedere
werkdag geopend van 09.00
tot 12.00 uur.
Dat alles blijkt uit informa
tie in het personeelsblad Ra
bobank. De algemeen direc
teur van de Rabobank
Schouwen-Zierikzee, G. B.
Beltman laat daarbij weten
dat de nieuwe openingstij
den beter aansluiten bij de
eisen van deze tijd. „De eisen
van onze klanten zijn de laat
ste jaren sterk veranderd.
We horen steeds vaker dat
mensen het te druk hebben
om tijdens kantoor-uren
langs te komen. Door in Zie
rikzee op donderdag een
doorlopende openstelling 'te
realiseren en op zaterdag
morgen het kantoor even
eens te openen is het gemak
kelijker voor de klant om
ons te bezoeken."
Advertentie
Sunshine, v.d. Goeskade 49, Goes Zie pag. 2
Advertentie
Hem 26a 4301 HR Zierikzee 0111-417065
