Roemrijke Grevelingen is
troosteloze akker geworden
Van der Wekken eerste
op de kandidatenlijst
Expositie van 'box' camera's
VRIJDAG 31 MEI 1996 NR 25983
Bijeenkomst gemeentelijke herindeling
ZIERIKZEE - De Zierikzeese wethouder Daan
van der Wekken staat bovenaan de kandidaten
lijst voor de PvdA-fractie in de nieuwe gemeen
teraad Schouwen-Duiveland. Van der Wekken
is opnieuw in voor een wethouderszetel. Even
als Gert-Jan van der Salm uit Burghsluis, die
nu nog wethouder is in gemeente Westerschou-
wen. De PvdA-kandidatenlijst omvat achttien
namen.
In het kader van de gemeente
lijke herindeling op 1 januari
aanstaande houdt de afdeling
dinsdag 4 juni een bijeenkomst
in het dorpshuis in Zonnemai-
re. Het thema daarbij is 'Ge
meentelijke herindeling en be
stuurlijke vernieuwing'. Het
onderwerp wordt toegelicht
door de voorzitter van de
Stuurgroep Gemeentelijke
Herindeling Schouwen-Duive
land C. Dietvorst, de Brouwse
burgemeester AP. de Haan en
vertegenwoordigers uit de
dorpsraden.
Naar aanleiding van een aan
tal stellingen, die deels afkom
stig zijn uit het ontwerp-ver
kiezingsprogramma van de
PvdA, wordt een debat gehou
den. De bijeenkomst begint om
19.30 uur.
Kandidatenlijst
Tweede op de PvdA-kandida
tenlijst voor de verkiezing van
een nieuwe gemeenteraad
Schouwen-Duiveland staat Ar
jan van de Berge uit Ouwer-
kerk en derde de huidige Wes-
terschouwse PvdA-wethouder
Gert-Jan van der Salm. Het
Brouwse PvdA- raadslid Erna
Overbosch is de vierde kandi
daat voor het afdelingsbestuur
en de Middenschouwse PvdA-
wethouder Wijnand Renden
staat vijfde.
De overige dertien kandidaten
zijn Frans Arkenbout uit
Burgh-Haamstede, Jan Kempe
uit Bruinisse, Linda Sies uit
Burgh-Haamstede, Gerard
Bosman uit Oosterland, Aad
Melieste uit Nieuwerkerk,
Paul den Hartog uit Burgh-
Haamstede, Chris van den Ber
ge uit Bruinisse, Gerard Co-
bussen uit Scharendijke, Jan
Hendrikse uit Noordwelle,
Maaike de Jong-van Loo uit
Zierikzee, Herman Asma uit
Zierikzee, Sylvia Loschacoff-
de Kanter uit Noordgouwe en
Rina Ketting-Koopman uit
Noordgouwe.
Museum De Blikvanger
RENESSE - In museum de Blikvanger in Renes-
se is van dinsdag 4 tot en met vrijdag 28 juni een
expositie van 'box' camera's.
Het betreft de verzameling
van de Zierikzeese fotograaf
Leen Koper. De verzameling
omvat ongeveer zestien boxca
mera's, waarvan de oudste da
teert uit ongeveer 1920. Alle ca
mera's hebben de 'doosvorm'
die typerend is voor een boxje.
De eerste boxcamera's werden
gemaakt van karton of hout.
Dit met de bedoeling om een zo
goedkoop mogelijke - damera'11
voor een groot publiek te ont
werpen. Op die manier werd
getracht veel mensen in aanra
king te brengen met fotogra
fie. In de jaren dertig kon zelfs
bij de sunlight zeep worden ge
spaard voor een boxcamera.
Ook deze camera is tijdens de
tentoonstelling te zien. Verder
zijn Alfa Rapid camera's te
zien uit de jaren vijftig. Een
van deze fototoestellen was in
dertijd de premie van de
maand van de Albert Heijn
Club. Leen Koper verzamelt
reeds tien jaar boxcamera's.
Tijdens de expositie zijn ook
boeken over fotografie te zien,
die afkomstig zijn uit biblio
theek de Schutse uit Burgh-
Haamstede. Etalagepoppen
wofdèn in oude stijl aange
kleed en foto's van het Renesse
van vroeger worden in groot
formaat getoond.
De tentoonstelling is geopend
op dinsdag en vrijdag van
10.00 tot 12.00 uur. Tijdens de
Kunstschouw is hét museum
ook op zondag 16 juni geopend
van 11.00 tot 15.00 uur.
Doorlopend van maandag
tot en met zaterdag
Brouwershaven Expositie: Op de Reede. De wereld van boel
houwer Van Beveren (1822-1899), schipper,
berger, redder, loods en lichttorenwachter.
Museum De Vergulde Garnaal.
Toten met31 mei
Renesse Expositie zeepjes en corsetten. Museum De
Blikvanger, Capelweg 18. Open di. en vrij
dag 10.00-12.00 uur, plus zo. 21 april 11.00-
15.00 uur, zo 28 april 11.00-15.00 uur, do. 16
mei 11.00-15.00 uur, zo. 26 mei 11.00-15.00 uur.
Tot en met vrijdag 31 mei
Burgh-Haamstede Poppen Kitty van den Berg. Atelier-galerie
Josefine. Woensdag tot en met vrijdag van
10.00 tot 16.00 uur.
Tot 5 juni
Expositie van schilderijen in St. Nicolaas-
kerk.
Tot en met zaterdag 8 juni
Schilderijen Elly Mes. 't Lange Uus. Tijdens
winkelopeningstijden. Maandag gesloten.
Brouwershaven
Zierikzee
Toten met 12juni
Tekeningen, collages, gedichten Lucien Suel
in galerie Galerij.
Toten met 13juni
Burgh-Haamstede Schilderijen van Jetteke Hooij en keramiek
van Jetteke Hooij, Femke van de Berg en
Liesbeth Muilemeister. Galerie 't Zuuddek
Donderdag: 10.00-17.00 uur en vrijdag: 13.OO
IT.00 uur.
Tot en met maandag 17 juni
Burgh-Haamstede Ecologisch bouwen. Bibliotheek De Schutse.
tijdens openingstijden bibliotheek.
7 tot 23 juni
Tentoonstelling van de Zeeuwse Kunstkring.
St. Nicolaaskerk.
Van dinsdag 4 tot en met vrijdag 28 juni
'Bot' camera's. Museum Blikvanger. Dins
dag en vrijdag van 10.00 tot 12.00 uur.
24 juni tot 15 juli
Schilderijententoonstelling van Jean du
Nele. St. Nicolaaskerk.
Brouwershaven
Renesse
Brouwershaven
Creuses uit Oosterschelde houden oesterhandel op peil
M. Scheele van oestervereniging Ostrea uit Yerseke: „De overheid moet snel geld beschikbaar stellen om de oorzaak van de ziekte te onderzoeken. Dat de sector hieraan
een steentje bijdraagt, behoeft geen betoog."(Foto's: Joop van Houdt)
verruiming van het spui-
regime in de doorlaatsluis van
de Brouwersdam. Als het aan
hen ligt, gaat de doorlaatsluis
tussen 1 april en 1 oktober niet
meer permanent dicht, maar
pas op het eind van de zomer.
„Rijkswaterstaat wil de Gre
velingen veel te zout houden,"
zegt ook palingvisser W. Bout,
secretaris van de Vereniging
van Grevelingenvissers.
„De Noordzee is 's zomers zoe
ter dan in de winter. Dus kun
nen ze de Grevelingen in de zo
mermaanden makkelijk zoeter
maken. En bovendien kan er
dan weer een visje terugko
men. Want ze schrijven nu wel
over 'bergen dode vissoorten',
maar er zit helemaal geen an
dere vis dan paling op de Gre
velingen. Die paar dode palin
gen en krabben die ze
misschien hebben gezien is
voor ons de normale vorstscha-
de."
Kouder zeewater
Rijkswaterstaat staat voorals
nog niet te trappelen om 's zo
mers kouder zeewater door de
Grevelingen heen te spoelen.
Ir. L. A. Adriaanse van Rijks
waterstaat, directie Zeeland
wijst de kritiek dat het zuur
stofgehalte te laag zou zijn van
de hand. Volgens hem wordt
dit periodiek gecontroleerd en
zijn er nauwelijks of geen ver
schillen ten opzichte van de
voorgaande jaren.
Op een vast punt bij Bom-
menede wordt tevens het zout
gehalte regelmatig gecontro
leerd en ook hier zijn geen
noemenswaardige verschui
vingen gesignaleerd. Bij de
laatste meting bedroeg het
zoutpercentage 17,1 gram per
liter; een waarde die tussen het
normale streefcijfer van 16 tot
18 gram per liter schommelt.
Goudvis
Overigens acht Adriaanse het
niet ondenkbaar dat er een dis
cussie wordt aangezwengeld
over het op andere tijden open
stellen van de doorlaatsluis.
Ook over de factoren waarop
wordt beslist over openstel
ling zou dan kunnen worden
gepraat.
Dergelijke voorstellen klin
ken de beroepsvissers van
Bruinisse, Ouddorp en Yerse
ke als muziek in de oren. Elke
goudvis heeft regelmatig een
verversing nodig, klinkt het
op de kades. „Zou dan voor het
Grevelingenmeer - dat welis
waar een maatje groter is - niet
hetzelfde gelden?"suggêreren
de vissers in koor.
Omdat niemand het juiste ant
woord weet, vindt Scheele het
de hoogste tijd dat de overheid
met financiële middelen over
de brug komt voor een onder
zoek naar de oorzaak van de
catastrofe in het Zeeuwse
goud. Dat de sector zelf ook
een steentje bij moet dragen,
behoeft volgens Scheele geert
betoog. Treurig vindt hij het
dat - als het om een bijdrage in
de onderzoekskosten gaat -
niet alle ondernemers even so-
(Door Jacob de Ronde)
De hexemita-alg in de platte Zeeuwse oesters op het Grevelingen
meer woekert voort. Indianenverhalen over fuiken halfvol met
dode vis en tienduizenucn uodt palingen op de zeebodem mogen
dan onwaar zijn; het staat buiten kijf dat het niet pluis is met de water
kwaliteit in het voor de visserij zo interessante eldorado van weleer.
'Echt niet goed'
Poelman: „In 1987 lag het meer
ook dicht en kwamen de paar
den zelfs vanaf de eilanden
naar de vaste wal gelopen.
Toen was er niets aan de hand.
Nee, het is de moeite waard om
eens na te gaan of ër geen ande
re planktonsoorten tot bloei
zijn gekomen. Jarenlang is het
goed gegaan, terwijl de Greve
lingen toch aan het veranderen Zo'n vijftien tot twintig miljoen creuses uit de Oosterschelde moeten de handel dit seizoen op peil
was. Misschien is de samen- houden.
„Op de Grevelingen ziet het er
niet best uit," zegt
kweker/handelaar M. Scheele
van Oestervereniging Ostrea
uit Yerseke. „De helft van de
voorraad jonge oesters is dood.
De overheid moet snel geld be
schikbaar stellen om de oor
zaak van deze ziekte te onder
zoeken." Zeeuwse oesterba
ronnen en palihgvissers hijsen
eendrachtig de stormbal!
Zo optimistisch als Scheele het
afgelopen najaar was, zo pessi
mistisch reageert hij nu als
hem naar de toestand op het
stagnante meer wordt ge
vraagd. Maar liefst de helft
van de jonge oesterbestanden
tot driejarige leeftijd is in de
afgelopen maanden verloren
gegaan en de handelaren in
Yerseke zitten met de gebak
ken peren. En het eind is nog
lang niet in zicht. Voorlopig
blijft het afwachten wat voor
schade de ronddolende hexe
mita-alg en' eventuele andere
bloeiende planktonsoorten op
de eens zo rijke zeearm aan
richten.
Naar de mening van Scheele
kan het niet anders of het
schort aan voldoende instroom
van vers zeewater. Als gevolg
daarvan zou het zuurstofgehal
te in het water veel te laag zijn.
In deze redenering staat de nes
tor van de oestersector niet al
leen. In de visserijsector klin
ken steeds meer geluiden op
die pleiten voor een intensie
ver gebruik van de doorlaat
sluis in de Brouwersdam.
Als mogelijke oorzaak voor de
oestersterfte wordt ook de
koude winter genoemd waar
door het wateroppervlak ge
ruime tijd van de butenlucht
was afgesloten. Ook het feit
dat het in het achterliggende
half jaar slechts sporadisch
heeft gestormd en geregend
speelt misschien een rol.
lidair zijn. Volgens de oester
voorman profiteren een aantal
ondernemers veel liever van
de revenuen van de onderzoe
ken dan dat zij er zelf aan mee
betalen.
Ondanks de tegenvallers die
de 27 huurders van oesterper
celen op het Grevelingenmeer
moeten incasseren, hoeft de ex
port niet in gevaar te komen.
Aan de vraag naar de- zilte
schelpdieren kan ruimschoots
worden voldaan door aanwe
zigheid van 15 tot 20 miljoen
creuses op de Yerseke Bank.
Deze voorraden hebben de
koude winter ongeschonden
overleefd. Scheele onder
streept dat de consumenten
ook niets hebben te vrezen van
de oorspronkelijk Japanse oes
ters die nu in de handel ver
krijgbaar zijn. „Er is beslist
geen gevaar voor de volksge
zondheid. De Rijksdienst voor
keuring van Vee en Vlees con
troleert elk uur van de dag."
In de ogen van visserijkundig
ambtenaar J. Poelman uit Zie
rikzee begint de Gevelingen -
waar je ook komt - een trooste
loze akker te worden. „De vis
druipt uit de oesters. Vele soor
ten plantjes en anemonen gaan
dood. Er is iets dat het water
niet in orde maakt. Er blijft
alsmaar minder over," is de
ondervinding van Poelman,
die in één adem de wens uit
spreekt dat er op korte termijn
nagedacht zal gaan worden
over de waterkwaliteit op lan
gere termijn.
De doorgewinterde visserij-
kundig ambtenaar kan zich
niet voorstellen dat de opbloei
van de hexemita-alg alleen aan
de aanwezigheid van de ijslaag
in de wintermaanden valt toe
te schrijven.
stelling nu zodanig dat het wa
ter voor de oesterkweek onge
schikt is geworden. Het gaat
nu echt niet goed!"
Commercieel gezien kost de ta
nende aanvoer van platte oes
ters de laatste jaren handenvol
geld. In de gloriejaren van 1985
tot en met 1987, toen de Greve
lingen nog als uitstekende
kweekvijver voor de 'platte
Zeeuwse' fungeerde, werden
jaarlijks ruim tien miljoen
platte oesters aangeland en
verkocht. Sinds de Bonamia
Ostrea-ziekte zich in 1989 in
het meer heeft genesteld liep
de jaarlijkse aanvoer met meer
dan zeventig procent terug.
„Voor de oesterboeren waren
de laatste jaren amper kosten
dekkend," zegt Poelman.
Palingvissers
Ook de palingvissers op het
Grevelingenmeer zijn voor een
