De droom van Deltawind: windpark Battenoert
PasenJaME
NIEUWE
COLLECTIE
dier in het vizier
Werkende mens centraal
op Dag van het Winkelwerk
Stoomtram rijdt op
tweede paasdag
Veel belangstellenden
infodag Wonen '96
Poezen Trees en Kaatje
zijn bijzonder rustig
Op de rand van Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland
In de Concertzaal
i a
WOENSDAG 3 APRIL 1996
HET EXTRA NIEUWSBLAD
NIEUWE-TONGE - 'Daar bij die molen, die mooie
molen...' Het ritme en de melodie van dat populaire
liedje uit de jaren dertig is niet te horen aan de
Blaakweg onder Nieuwe-Tonge. Wel staan er mo
lens, zelfs zeven mooie molens van Deltawind. En
als we luisteren vertelt de wind zijn verhaal.
'Heel lang geleden, er was
nog niemand op aarde, was
ik reeds overal. Er kwamen
mensen die mijn kracht ge
bruikten voor de aandrijving
van Werktuigen, zoals wind
en watermolens. Ook was ik
een belangrijke bron voor de
voortstuwing van schepen.
Maar de tijden veranderden,
vrachtzeilschepen en molens
voor het vermalen van meel
voor het dagelijks brood zijn
niet meer nodig.
Een andere energiebron
heeft mijn werkzaamheden
overgenomen. Maar! Het op
wekken van elektrische
energie met behulp van wind
is er voor in de plaats geko
men. Mijn sleutelwoord is
'Wind'. Terug naar de oor
sprong. De cirkel is rond.
Het meel wordt gemalen met
elektrisch aangedreven ma
chines. Leven zonder elektri
citeit is ondenkbaar. Denk
aan TV, computers, verlich
ting, verwarming, koeling,
en de productie van al die za
ken die we zo normaal vin
den.
Fossiele brandstoffen zoals
olie, kolen en aardgas zijn
nog maar betrekkelijk aan
wezig. Wanneer we onze
knappe koppen moeten gelo
ven is het over honderd jaar
over en op, misschien nog
wel eerder. We zijn in toene
mende mate aangewezen op
duurzame energiebronnen
als wind, zon, waterkracht
en biomassa. Wind is een
goed bruikbare vorm van
duurzame energie gebleken.
In het ritme van de tijd past
het gebruik van wind als
energiebron. Ook wel 'groe
ne energie' genoemd. We
staan er niet altijd bij stil,
maar wind is een indirecte
vorm van zonne-energie.
Omdat de zon niet overal en
altijd even krachtig schijnt
wordt de aarde onregelmatig
verwarmd en dat veroor
zaakt wind, die door Delta
wind met behulp van wind
turbines wordt omgezet in
elektriciteit.
Op de Blaakweg staan er ze
ven. Zes van het type Bonus
en één buitenbeentje. Dat is
een testmolen van de firma
Lagerwey. De betrokken be
stuurders van Deltawind
zouden een boek kunnen
schrijven over het tot stand
komen van het project
Blaakweg. Regelgeving,
tijddrempels, voetangels en
klemmen zorgden nogal eens
voor hoge spanningen. Maar
ach, de molens draaien en die
perikelen verschuiven dan al
snel naar de achtergrond.
Het resultaat mag er zijn. Op
vrijdag 26 april wordt de of
ficiële ingebruikstelling ver
richt door de algemeen direc
teur Stichting Natuur en
Milieu, A. J. M. van den Big-
gelaar.
Nu zijn windmolens voor de
opwekking van stroom ook
Aan de Blaakweg in Nieuwe-Tonge staan zeven nieuwe windmolens. (Foto: Joop van Houdt)
weer niet zo nieuw. Zo'n
vijftig jaar geleden draaiden
ze al op Flakkee. Ze heten
toen 'windcharters'. Ze ston
den op stalen masten of da
ken van gebouwen, de pro
peller was meestal gemaakt
van hout. Wanneer er een
normale wind woei, kon bij
de eigenaar het licht aan. In
de directe omgeving kon men
genieten van de bijzondere
herrie van het apparaat.
Maar als de wind tot storm
kracht aanwakkerde werd
het link. Wanneer de
windcharter niet tijdig uit de
wind werd gezet, kon het ge
beuren dat de boel op hol
sloeg. Er was geen houden
meer aan, de generator vloog
in brand en de propeller spat
te uit elkaar. Het licht ging
uit en het lawaai verstomde.
Intussen heeft men veel ge
leerd. Grootschaliger dan de
plaatselijke windcharters
werd het opwekken van
elektrische energie met be
hulp van wind vooral na de
Tweede Wereldoorlog in ver
schillende proefinstallaties
verwezenlijkt. De Benthui-
zer molen rond 1950 en de
aangepaste Traanroeier in
Oudeschild (Texel) zijn de
voorlopers van de heden
daagse windmolens. Maar de
wind is moeilijk te voorspel
len. Want, zegt de wind, soms
steek ik op, ga ik liggen, ben
ik guur, droog, draai, ruim of
krimp. Ik waai waarheen en
wanneer ik wil.
Ja, dat weten we maar al te
goed. De wind heeft zo zijn
nukken en dat kan grote ge
volgen hebben. Op de plek
waar nu de zeven molens van
Deltawind draaien, bezwe
ken op 1 februari 1953 de bui
tendijken. Wind en zee 'na
men bezit van hun legitieme
rechten. Veel mensen zullen
zich de ramp herinneren als
of het gisteren gebeurde.
Ondanks de onzekere facto
ren van de wind weet men te
genwoordig dat met de mo
dernste windturbines een
goede rentabiliteit is te beha
len. En veilig zijn ze ook. Met
Deltawind zit dat wel goed.
De Coöperatieve Deltawind
u.a. te Dirksland heeft zo ge
zegd de wind mee. Ze kan,
mede door de publieke opi
nie, steunen op de bank en op
een groeiend aantal leden.
Door allerlei activiteiten
rond het project Blaakweg
steeg het ledenaantal met
460. Een bewijs dat de bevol
king en de overheid steeds
meer overtuigd raken dat het
anders moet en anders kan.
Het bewijs van deze stelling
is zelfs te zien op de Greve-
lingendam nabij het ons aller
bekende monument. Werpen
we een blik in de richting
van Flakkee, dan kunnen we
bij helder weer 27 windturbi
nes zien ronddraaien. Tien
ervan zijn in eigendom van
Deltawind. Wetend dat de
zon de bron is van al het le
ven op aarde, is de Coöpera
tie Deltawind voornemens
een proefopstelling, met pa
nelen zonnecellen te plaat
sen. Daardoor is het moge
lijk op eenvoudige wijze aan
een ieder die geïnteresseerd
is, voorlichting te geven in
woord en beeld over dit on
derwerp: 'Wat is zonne-ener
gie?'
Immers zonnecellen zijn
schoon, stil, handzaam, on
derhoudsarm, milieuvrien
delijk en veroorzaken geen
luchtverontreiniging. Ze le
veren stroom zodra er licht
opvalt. En licht, met name
daglicht, is er in overvloed.
Je moet dan eigenlijk spre
ken van daglicht-energie.
Het kostenplaatje is voor re
kening van Deltawind, het is
sterk afhankelijk van af
trekposten, subsidies en
eventuele sponsors. Een heel
grote sponsor heeft zijn me
dewerking al toegezegd: De
Onder de naam Politiepreventje brengt de politie Oosterscheldebekken
in deze rubriek een praktische tip of wenk onder uw aandacht. Het
onderwerp kan gaan over, of heeft raakvlakken met, het verkeer, crimi
naliteit, openbare orde, milieu, algemene plaatselijke verordening en an
dere zaken waar u als burger en wij als politie bij betrokken kunnen raken.
Meer aandacht voor deuren en ramen
De achterdeur is favoriet bij inbrekers. Dat is geen won
der, want in veel gevallen is deze deur aanzienlijk minder
goed beveiligd dan de voordeur. Vaak steekt er de sleutel
nog in of moet een eenvoudig haakje of schuifje van een
paar gulden voor de beveiliging zorgen. Bovendien zijn
de sloten in de achterdeur vaak zo eenvoudig, dat ze met
simpele materialen te openen zijn. Zorg er daarom voor
dat uw achterdeur even goed wordt beveiligd als de voor
deur.
Beveiliging is pas zinvol als er geen zwakke plekken
meer zijn. Zwakke plekken zijn ook vaak de ramen. Glas
is nu eenmaal makkelijk te vernielen. Een inbreker zal
echter niet gauw door een kapotte ruit naar binnen gaan.
Hij zal eerder proberen via de kapotte ruit het raam van
binnen open te maken. Lukt dat niet, doordat het raam
extra vergrendeld is, dan is de kans groot dat hij zijn po
ging opgeeft.
Goed hang- en sluitwerk aan de ramen heeft dus wel dege
lijk zin. Een vakbekwame preventieadviseur kan u daar
meer over vertellen.
Nog een paar adviezen over ramen en deuren:
- Als u uw woning afsluit doe dan de deur in het nachtslot
of op de knip.
- Voorkom dat een inbreker door te 'hengelen' een koord,
hengsel of handvat te pakken krijgt, waardoor hij een
deur of raam kan openen.
- Zorg dat ramen en bovenlichten goed zijn afgesloten.
- Verwijder horren als u het huis verlaat.
- Jalouzieruitjes in ijzeren houdertjes zijn gemakkelijk
te verwijderen; laat die dus vervangen.
- Een ventalitor in het keukenraam biedt vaak de gele
genheid het er onder liggende raam open te maken.
Houd hier rekening mee bij het plaatsen.
n
Advertentie
Op eerste Paasdag Is er vanaf 12.00 uur een uitgebreide Paasbrunch in
restaurant "De Parelvisser". Prijs ƒ29.50. kinderen betalen de halve prijs.
Zowel op eerste als op tweede paasdag is er een Paasavond-buffet, waar
tal van overheerlijke gerechten voor u klaar staan. Ook hiervoor is de prijs
29.50 en kinderen tot 12 jaar betalen weer de helft.
Voor nadere informatie kunt u bellen
0118 - 588260 na 17.00 uur 588250.
u- DAM 15-19 ZIERIKZEE TEL. 0111 -412816
KINDERPAASFEEST
STELLENDAM - In Expo
Haringvliet wordt van vrij
dag 5 tot en met maandag 8
april dagelijks een paasfeest
gehouden voor kinderen tot
en met twaalf jaar.
In het gebouw van de Expo is
een minitentoonstelling over
eieren te zien, die onder meer
een aantal natuurlijke eieren
en vogelnesten is te zien.
Gidsen van Natuurmonu
menten geven op beeldende
wijze uitleg bij de tentoon
stelling en verzorgen rond
leidingen. Door middel van,
een spannende speurtocht
kunnen kinderen zelf infor
matie verzamelen op de ten
toonstelling. Verder is er een
prijsvraag die alles te maken
heeft met eieren.
LIGGELD
BROUWERSHAVEN - Wa
tersporters die gebruik ma
ken van de openbare aanleg
plaatsen in en bij het
Grevelingenmeer, zoals stei
gers, kades en palen, moeten
vanaf 4 april leggelden beta
len.
De beheerder van de Greve-
lingen, het Natuur- en recre
atieschap Grevelingen heeft
dat besloten omdat het in
stand houden van goede re
creatieve voorzieningen op
en rond het Grevelingenmeer
steeds meer geld kost. Er ko
men zevendaagskaarten en
seizoenkaarten, die respec
tievelijk twintig en tachtig
gulden kosten. De kaarten
worden verkocht bij de
jachthavens en WV-kanto-
ren en horecavoorzieningen
aan en rond het Grevelingen
meer.
AARDEWERK
OUDDORP - In Bezoekers
centrum De Grevelingen na
bij Ouddorp is tot en met
zondag 28 april een expositie
van olieverfschilderijen en
aardewerk van Dini Wonder-
gem uit Sommelsdijk.
Het werk van de kunstena
res is gebaseerd op ervarin
gen die zij opdeed in het Afri
kaanse natuurreservaat
Krugerpark waar zij werkte,
tijdens safari-tochten, zeil
tochten en diepzee-duiken.
Wondergem experimenteert
met allerlei soorten klei en
vormen. De expositie is gra
tis toegankelijk. Het bezoe
kerscentrum is dagelijks ge
opend van 10.00 tot 17.00 uur.
BIJEN
MIDDELHARNIS - In de ge-
meenschapsbibliotheek in
Middelharnis is gedurende
de maand april een tentoon
stelling over bijen en bijen
houden.
De tentoonstelling omvat
een aantal foto's over bijen
houden, voorwerpen die
worden gebruikt door im
kers en boeken en videoban
den over het onderwerp. De
bibliotheek is op dinsdag ge
opend van 14.00 tot 17.00 uur
en van 19.00 tot 21.00 uur.
Woensdag, donderdag en za
terdag is de tentoonstelling
te zien van 10.00 tot 17.00 uur
en op vrijdag van 14.00 tot
21.00 uur.
OUDDORP/SCHARENDIJKE - Tweede paasdag,
maandag 8 april, rijdt de oude stoomtram van de
Zuid-Hollandse en noordelijke Zeeuwse eilanden
voor het eerst dit jaar weer officieel voor het pu
bliek.
Omdat er in deze tijd van het
jaar nog weinig echt toeris
me is aan de kust, is deze rij-
dag speciaal bedoeld voor de
inwoners van de eilanden be
zuiden Rotterdam waarop en
waartussen de voormalige
Rotterdamsche Tramweg
Maatschappij het vervoer
verzorgde. Mensen die de
tram nog van vroeger ken
nen of van hun ouders de ver
halen over de tram en veer
diensten hebben gehoord
krijgen op tweede paasdag
de gelegenheid om weer of
opnieuw kennis te maken
met de oude stoomtram en
weer eens een rit te maken in
de houten personen rijtui
gen. Ook een representatief
.deel van het vroegere goede
renwagenpark van de RTM
is gerestaureerd en kan be
zichtigd worden. Te zien zijn
naast een gewone gesloten
goederenwagon een suiker
bietenwagon, een kampeer-
wagon en de voorloper van
een container, een door de
RTM reeds in 1918 ontwik
kelde vorm van goederen
transport zonder het hinder
lijke overladen. De stoom
trams reden veelal dwars
door de dorpen op de eilan
den, nu in deze tijd haast niet
te geloven, maar bij de huidi
ge RTM te Ouddorp nog te
zien in de expositie van oude
foto's ingericht in een perso
nenrijtuig. De trams rijden
op tweede paasdag om 13.00
uur, 14.30 uur en 16.00 uur en
vertrekken vanaf de RTM-re-
mise aan de Brouwersdam
tussen Goeree-Overflakkee
en Schouwen-Duiveland.
Ritduur is één tflir en de rit-
lengte is 14 kilometer. Bij
koud weer zijn de rijtuigen
heerlijk stoomverwarmd,
net als vroeger. Ook op zater
dag 20 april en zaterdag 11
mei rijdt de tram volgens de
zelfde tijden.
Advertentie
Advertentie
ZIERIKZEE - De informatiemarkt van de Rabo
bank Schouwen-Zierikzee in de Concertzaal in Zie-
rikzee trok een groot aantal bezoekers. Op de infor
matiemarkt die georganiseerd werd in het kader
van de Infodag Wonen '96, konden huiseigenaren en
aspirant-kopers zich laten voorlichten over de
meest uiteenlopende woonzaken.
De Infodag Wonen '96 is een
initiatief van de Rabobank
en werd dit jaar voor de der
de keer georganiseerd. Om
dat het bij woonzaken niet
alleen gaat om vragen over
geld en hypotheken, haalde
de Rabobank ook een aantal
externe deskundigen in huis.
Onder meer notariskantoor
Van Eek Beijsens, Quadra
architectuur, Delta Make
laardij, Driekleur Make
laars, Bij de Vaate Makelaar
dij en Hanse Hanse
Makelaardij verleenden hun
medewerking aan de Infodag
Wonen '96. Alle deskundig
heid onder één dak dus, en
voor de bezoekers had dat
duidelijke voordelen. Ze
hoefden niet meer langs ver
schillende instanties voor in
formatie. Om het feestelijk
karakter van de dag te on
derstrepen, kregen bezoe
kers bij vertrek een attentie.
,,Het succes was mede te dan
ken aan het feit dat de info
dag op zaterdag was georga
niseerd", aldus directeur E.
Hop van de Rabobank. ,,De
mensen hebben vaak op
werkdagen geen tijd om zich
uitgebreid te laten voorlich-
tern. Maar op zaterdag zijn er
ook vaak een hoop dingen te
doen, dus dat er zoveel men
sen zijn gekomen zegt ons ge
noeg: deze woon informatie
markt voorziet duidelijk in
een behoefte."
Directeur Hop signaleert dat
huiseigenaren en aspirant
kopers steeds mondiger wor
den en dat is een ontwikke
ling waar de Rabobank blij
mee is. „De aankoop van een
huis of een ingrijpende ver
bouwing is een grote stap en
goede voorlichting is belang
rijk. Of het nu gaat om een
hypotheek, om de officiële
akten of om gemeentelijke
toestemming voor de bouw
van een serre."
Op initiatief van de ondernemers van de Appelmarkt en de Dam in Zierikzee kwam woens
dagmiddag winkelpersoneel bijeen in restaurant Concordia. (Foto: Joop van Houdt)
ZIERIKZEE/MIDDELHARNIS - Ieder jaar wordt
het winkelpersoneel een dag- in de watten gelegd
door ondernemers in de detailhandel. Dit jaar was
dat woensdag 27 maart het geval. Op deze dag ves
tigde de detailhandel de aandacht op de aantrekke
lijke kanten en de verschillende aspecten die horen
bij het werk in de winkel. Voor het personeel wordt
iets speciaals gedaan. Zoals bijvoorbeeld in Zierik
zee, waar medewerkers van twee winkelstraten een
borrel kregen aangeboden van hun bazen.
De werkende mens in de de
tailhandel staat centraal op
de Dag van het Winkelwerk.
Daarnaast richt de detail
handel zich tijdens deze dag
op jongeren die de school
banken vaarwel zeggen.
Voor hen biedt de sector im
mers voldoende mogelijkhe
den. Want in de detailhandel
komen nog steeds ieder jaar
tienduizenden arbeidsplaat
sen vrij.
Onder het motto: 'Winkel
werk is mensenwerk' wordt
de aandacht gevestigd op de
aantrekkelijke kanten van
het werken in de detailhan
del. Winkelmedewerkers
worden deze dag op vele ma
nieren in het zonnetje gezet.
In Zierikzee gebeurde dat,
door de personeelsleden te
trakteren op een borrel.
Het initiatief hiertoe is af
komstig van de winkeliers
van de Dam en de Appel
markt. Tijdens een bijeen
komst van de winkeliers
werd het idee geopperd iets
te doen op de Dag van het
Winkelwerk.
Speciaals
„We wilden deze dag iets spe
ciaals doen. De borrel die ge
organiseerd is, is eigenlijk
een soort testcase om in de
toekomst vaker iets met el
kaar te doen", aldus opticien
Coen Honig.
Gezien de opkomst, veertig
personeelsleden kwamen op
de borrel en de bijbehorende
verloting af, mag het initia
tief een succes heten. En de
consumenten mogen aldus
verwachten dat de samen
werking tussen de onderne
mers een vervolg krijgt. Ho
nig: „Maar het is niet de
bedoeling om een winke
liersvereniging of iets dergé-
lijks op te richten. We willen
zo nu en dan gewoon iets met
elkaar doen. Op dit moment
worden besprekingen ge
voerd over muziek in de stra
ten. Dat moet echter nog
goed worden gekeurd door
de gemeente."
(Foto: Marijke Folkertsma)
Lekker tegen elkaar aankruipen. Heerlijk vinden ze het. de
genegenheid die ze van elkaar krijgen. De poezen Trees en
Kaatje kunnen uitstekend met elkaar overweg. Ze wachten
rustig, heel kalm. in het dierenasiel in Zierikzee tot zich een
baasje voor hen meldt. Het liefst worden ze samen in één ge
zin geplaatst, pure noodzaak is dit echter niet. Trees is drie
lentes jong (afgelopen maandag was ze jarig) en Kaatje loopt
nog maar een half jaar op deze aardbodem rond. Trees is
rood/wit en Kaatje heeft een schildpadkleur. Deze harts
vriendinnen zijn nogal verlegèn en een rustige benadering is
dan ook een eerste vereiste. Trees en Kaatje zijn ideale kat
ten voor oudere mensen. In een kalm gezin met rustige kinde
ren gedijen ze uitstekend. Het zijn overigens echte binnen-
poezen, want naar buiten gaan. daar houden ze niet van.
Andere katten vinden Trees en Kaatje heel aardig en met een
rustige hond kunnen ze het waarschijnlijk ook goed vinden.
Wie Trees en Kaatje een goed. rust ig onderkomen wil bieden,
kan bellen met het asiel aan de Zandweg, telefoon 0111-
417013. Er zitten 26 katten en drie honden. Bouvier Sacha is
geplaatst.
Tijdens de Dag van het Win
kelwerk werd ook de uitslag
bekend gemaakt van de ver
kiezing Allround Winkelme
dewerker. De eerste prijs
ging naar Christiaan Koet
sier. Hij is werkzaam bij Al-
bert Heijn in Gouda. In de re
gio viel niemand in de
prijzen. Hetzelfde was het
geval bij de prijzen voor de
winkels die op de beste ma
nier hun yraardering voor
het personeel toonden.
Voor Honig maakte dat niet
zo veel uit. „Het gaat om de
werkgeversfunctie die we als
winkeliers hebben. Daar
mag best aandacht aan be
steed worden, want tenslotte
is de detailhandel in de regio
toch een van de grootste
werkgevers", aldus Honig.