Nieuw boek over geschiedenis
Zierikzee vult gat in markt op
Ton boete geëist tegen
vismijn in Vlissingen
Veerboot mag: maximaal 625 ton vracht overzetten
Het gebroken beeldje
4
Zl ERI KZEESCH E NIEUWSBODE
Vanmiddag presentatie in Middelburg
Zout was voor Zierikzee een belangrijk exportartikel. Het werd gewonnen uit het veen in zoutketen die zich aan de rand van de stad
bevonden.
Over de geschiedenis van Zie
rikzee schreven de heren Wes
tendorp Boerma en Van
Swigchem in 1972 reeds een
boek. Dit boek is in de winkel
echter niet meer verkrijgbaar.
Bovendien is het een behoor
lijk dik boek en daardoor niet
zo toegankelijk voor de geïnte
resseerde niet-wetenschapper.
Voor streekarchivaris Huib
Uil waren dit redenen genoeg
voor het opvullen van dit gat
in de markt, een beknopte ge
schiedenis van Zierikzee te
schrijven. Deze gaat gepaard
met talrijke afbeeldingen en
foto's.
,,Ik werd regelmatig gecon
fronteerd met de vraag of er
een boek over Zierikzee te
koop was. Iedere keer luidde
het antwoord nee. Ik liep dan
ook al een aantal jaren met het
idee rond, een dergelijk boek
te schrijven, maar het kwam er
pas echt van na een gesprek
met Jan Bruins, van uitgeverij
de Koperen Tuin.
Monumenten
De titel doet vermoeden dat
het een boek is dat gaat over de
monumenten van Zierikzee.
Deze komen natuurlijk wel ter
sprake, maar dan alleen als on
derdeel van hun tijdsbeeld.
Volgens Uil was het aanvanke
lijk overigens wel de bedoe
ling dat hij meer aandacht aan
de monumenten zou schenken.
,,Ik realiseerde me echter dat
ik op twee sporen zat en dat ik
voor de beschrijving van zowel
de monumenten als de geschie
denis van de stad te weinig
ruimte had. Het moest tenslot
te een beknopt overzicht wor
den. De titel is niet gewijzigd
om het karakteristieke van
Zierikzee uit te drukken. De
monumenten vormen tenslotte
de aantrekkingskracht van de
stad."
Dat wil niet zeggen dat de men
sen die juist geïnteresseerd
zijn in de monumenten van in
formatie verstoken blijven. Ze
moeten alleen even geduld
hebben. Binnenkort begint Uil
met het samenstellen van een
nieuw boek over de monumen
ten van Zierikzee. De opzet
van dit boek zal precies omge
keerd zijn: de monumenten
staan centraal, met daar om
heen de geschiedenis van de
stad. Daarnaast richt het zich
meer op het laten zien van het
huidige Zierikzee.
Hugenoten
In verband met de doelgroep is
het boek minder diepgravend
dan de studie uit 1972. Wel ech
ter is het bijgewerkt met de
huidige kennis. Zo ontdekte
Uil dat de Franse Hugenoten
in tegenstelling tot wat tot
dusver werd aangenomen, op
hun vlucht Zierikzee niet links
lieten liggen. Op het eind van
de zeventiende eeuw probeer
de de stad met behulp van hen
de lakennijverheid nieuw le
ven in te blazen. Een poging
die uiteindelijk op niets uit
liep.
Het boek is chronologisch van
opzet, gelardeerd met een aan
tal thema's, zoals kerken, cul
tuur en onderwijs, oproeren en
armenzorg. Deze thema's wor
den geplaatst in hun chronolo
gische context. Volgens Uil is
een dergelijke opzet onont
koombaarbij het samenstellen
van een boek over de geschie
denis van een stad. ,,Het is
voor mij een vanzelfsprekende
opzet. Wanneer je het puur the
matisch doet, raak je de grote
lijn kwijt en bereik je de doel
groep niet." Een gevolg van
het volgen van deze grote lijn
is wel dat hij veel dingen nood
zakelijkerwijs heeft moeten
laten liggen.
Zijn grote wens als archivaris
is dat deze zaken ooit nog eens
opgepakt worden. Hij ziet het
al helemaal voor zich: een team
van historici die gezamenlijk
een naslagwerk schrijven over
de geschiedenis van Zierikzee.
,,En dat is niet helemaal een il
lusoir beeld. In Dordrecht ge
beurt iets dergelijks immers
op dit moment over de middel
eeuwse geschiedenis van de
stad."
Huib Uil, Zierikzee, monu-
mentenstad aan de Ooster-
schelde. Uitgeverij: De Ko
peren Tuin, Goes. ISBN 90-
72138-45-7. Prijs: 24,90.
Rijdekken moeten minder vol
VLISSINGEN - De dubbeldeksveerboot Prin
ses Christina van de lijn Kruiningen-Perkpol-
der mag' sinds dinsdag niet meer dan 625 ton
overzetten. Dit moet voorkomen dat de boot te
diep in het water komt te liggen.
De maatregel van de Scheep
vaartinspectie is dinsdag door
de provincie Zeeland bekend
gemaakt. Gevolg is wel dat de
rijdekken niet zonder meer
kunnen worden volgeladen,
zoals tot nu toe gebeurde. Een
capaciteit van 625 ton is vol
gens onlangs gemaakte bere
keningen en proeven het maxi
mum dat de boot kan
overzetten om aan de ver
scherpte richtlijnen voor „zou
te veren" te voldoen.
Het personeel is geïnstrueerd
om de verdeling van de vracht
op de wal voor te bereiden
waarbij voor het benedendek
een maximum van 550 ton
wordt aangehouden en voor
het bovendek een maximum
van 75 personenauto's geldt.
Blijft het aanbod van het
vrachtverkeer onder de 500 ton
- bijvoorbeeld op zon- en feest
dagen - dan kan het bovenrij-
dek compleet beladen worden.
Door BEP BENSCHOP
Mevrouw heeft juist een brief van Theo
opgengemaakt en antwoordt wat onge
duldig: „Waarom dit, waarom dat? Dat
weet ik niet en het gaat jou ook niet aan!
Vraag aan Truda of ze theewater opzet.
Dan verdiept mevrouw Lodewijks zich
in de brief. Sedert twee maanden werkt
Theo nu bij een boer, die een neef is van
een bekende boerenfamilie in het dorp.
Haar zoon beschrijft de mooie hoeve in
het vruchtbare land tussen de grote ri
vieren. En hij zal ook gauw weer een
weekend thuiskomen, daar moeten ze
maar op rekenen.
In de eerste weken hebben ze niets van
hem gehoord. Ze werd al ongerust. Maar
toen hij de eerste keer thuiskwam, zag
hij er best uit. Nu is hij blijkbaar al goed
gewend. Hij voell zich zekerder dan in de
laatste jaren het geval was en dat merk
je ook in zijn schaarse brieven. Het zijn
trouwens net zulke rare brieven als toen
hij nog in Den Haag bij zijn grootouders
was. Altijd heeft hij zó geschreven, alsof
hij bang was iets van zijn geveoelens te
laten blijken: korte, bijna afgekapte
zinnen met alleen wat bijzonderheden
over het werk en het weer. Nu komt daar
soms een grappig verhaal bij over een
geit of de varkens. Rare brieven, maar
toch met een andere toon dan vroeger,
meer volwassen en iets gevoeliger, alsof
er een lichte blijdschap over de woorden
zweemt als dauw over het land.
Ook over zijn baas en diens vrouw weet
ze nu wel het een en ander. Ze schijnen
haar een beetje zonderling toe, maar ze
worden ook oud en kinderen hebben ze
nooit gehad. Ze zorgen goed voor hem en
tussen de regels door leest ze de toene
mende voldoening over zijn tegenwoor
dige leven.
Daarover is ze wel in haar schik. Ze be
kent het zichzelf aarzelend, maar nog
steeds hindert het haar, dat haar oudste
zo'n ongewone weg heeft ingeslagen.
Kon de zoon van een tekenleraar niets
beters worden dan boer?
Met Paul, haar man, behoeft ze daar niet
over te praten. Die schijnt, na het tijde
lijke verzet, dat misschien niet eens erg
diep zat, totaal verzoend te zijn met de
toestand.
Ze zit even nadenkend in de verte te kij
ken. Ze ziet het weer voor zich: een eer
ste, mooie, zachte dag, alsof de wereld
zich verjongd had En Paul, die het
niet langer kon uithouden, die de fiets
nam en er op uit trok. Ze wist niet waar
heen, maar toen het laat werd, begon ze
iets te vermoeden. Hij was weggereden
in noordelijke richting, 's Avonds kwam
er een telegram: 'Blijf tot morgen, Paul'.
Het adres kende ze. Bij zijn terugkomst
zei hij alleen: „De jongen heeft het naar
zijn zin. Die twee oude mensen zijn ook
tevreden over hem en hij leert er heel
wat. De oude boer moet een prima vak
man zijn. Wat wil je nog meer?"
Natuurlijk wil ze meer, maar dat schijnt
niemand te begrijpen. Soms verlangt ze
wel eens naar de tijd, dat Anke, haar
dochter, volwassen zal zijn en beter ge
zelschap voor haar moeder. Nu komt ze
eigenlijk alleen bij haar als ze iets heb
ben wil. „Mams, m'n zadeldekje ziet er
zo schunnig uit!" Of, als ze een jurk heeft
gezien in de stad: „Veel mooier dan de
andere meisjes hebben voor het school
feest. Toe mams
„Maar die jurk is behoorlijk duur,
Anke!"
„Hè toe het is maar eens per jaar
schoolavond."
En dan gaan ze toch samen die jurk
kopen. Gerda geniet ervan, zoals haar
dochter haar een arm geeft en helemaal
spontaan het winkelen doorleeft. Maar
daarna is het alsof ze weer achteruitge-
schoven wordt. Ze voelt zich alleen
nodig om het geld te verschaffen. Ze
weet, dat het niet helemaal waar is.
Anke, met haar luchtige, wat te egoïsti
sche aard, houdt werkelijk veel van
haar.
(wordt vervolgd)
Vrijdag 3 november
NEDERLAND1
07.00 uur NOS-Tekst-tv.
15.32 uur Stedentrips. 6-delige
serie portretten van Europese
steden. Afl. 4: Boedapest.
16.00 uur NOS-Journaal.
16.07 uur De week van .Se
rie gesprekken waarin het le
ven van een gast centraal
staat.
16.38 uur Jessica Fletcher.
Amerikaanse misdaadserie.
Afl.: Snow white, blood red.
Jessica denkt een rustige win
tersportvakantie te hebben op
Sable Mountain, maar daar
komt niets van terecht als de
leden van het Amerikaanse ski
team, dat daar traint, één voor
één vermoord worden.
17.29 uur Cosby show. Ameri
kaanse comedyserie. Afl.:
Looking back (1). Wanneer Al-
vin na een ruzie met Sondra
langskomt, besluit de familie
Huxtable herinnei'ingen op te
halen om Alvin wat op te beu
ren.
17.59 uur Blue heelers.
18.28 uur Boggle.
18.57 uur Twee vrouwen op
stap in Jeruzalem. Toe
ristische programma.
19.27 uur De beesten, de baas.
Programma over mensen en
hun dieren.
20.00 uur NOS-Journaal.
20.24 uur NOS-Weeroverzicht.
20.31 uur On(t)roerend goed
show. Spelshow rondom hui
zen en wonen.
21.37 uur Brandpunt. Actuali
teitenrubriek.
22.08 uur Hoe zit dat? Spelpro-
gramma.
22.43 uur Chicago Hope. Ame
rikaanse ziekenhuisserie. Afl.
9.
23.31 uur Grand Gala du Disc
special. Muziekspecial.
NEDERLAND2
09.00 uur Koekeloere.
09.15 uur Muziek!
09.30 uur Kijk op Afrika.
10.00 uur Nieuws uit de natuur.
10.30 uur Ferhalen fan in muse
um.
11.00 uur Schooltv-weekjour-
naal.
11.30 uur Mentor magazine.
15.46 uur Kleine'sterren, grote
sterren. Amerikaanse serie
portretten van zeer getalen
teerde kinderen.
16.12 uur Kids for animals. Re
portageserie over de jeugdle
den van de Dierenbescher
ming.
16.30 uur Captain Scarlet. En
gelse poppenserie.
16.59 uur Mega top 50. Muziek
programma.
17.29 uur 2 Vandaag.
Met om:
17.30 uur NOS-Journaal.
17.35 uur Actualiteiten.
18.00 uur NOS-Journaal.
18.15 uur Actualiteiten.
18.44 uur NOS-Sportjournaal.
18.51 uur NOS-Hoofdpunten
uit het nieuws gevolgd door
het weer.
19.01 uur Dierenmanieren.
19.38 uur Voor 't eerst, voor 't
laatst.
20.11 uur Shades of gray.
21.49 uur Hallo met Bert. Spel-
programma.
22.35 uur Overleven in de na
tuur.
23.30 uur NOS-Journaal.
23.38 uur Socutera.
23.41 uur NOS-Studio sport.
NEDERLAND3
07.00 uur NOS-Journaal.
07.07 uur Klokhuis.
07.22 uur KRO's Tekenfilmfes
tival.
07.29 uur Ontbijt-tv. Actueel
magazine, met om:
07.30 uur NOS-Journaal.
07.33 uur Ontbijt-tv.
08.00 uur NOS-Journaal.
08.07 uur Ontbijt-tv.
08.30 uur NOS-Journaal.
08.35 uur Ontbijt-tv.
09.00 uur NOS-Journaal.
09.05 uur Uitzending politieke
partijen: CD.
09.08 uur Kook tv.
09.29 uur Studio RKK.
09.54 uur De katechismus van
de Katholieke Kerk.
10.04 uur Indonesië: Taal en
cultuur.
10.49 uur Encyclopedia Galac-
tica.
10.59 uur family album.
11.04 uur De week van
11.32 uur Boggle.
12.00 uur NOS-Journaal.
12.06 uur The nits.
12.59 uur NOS-Journaal.
13.08 uur Oppassen!!!
13.36 uur Sonja op zaterdag.
14.26 uur Poggibonsi.
15.15 uur Alle dieren tellen
mee.
15.41 uur Kids for animals.
16.00 uur NOS-Journaal.
16.07 uur Schatten om nooit te
vergeten. Compilatie van
hoogtepunten uit de VARA-te-
levisie geschiedenis.
18.00 uur Villa Achterwerk.
Kindermagazine met om: 18.00
Buurman en buurman; 18.09
Circusartiesten.
18.15 uur Sesamstraat. Kleu
terprogramma.
18.30 uur NOS-Jeugdjournaal.
18.40 uur Klokhuis. Informa
tief kindermagazine.
19.00 uur Vrijdagavond Lingo.
Woordspel. Vandaag een spe
ciale jubileum-uitzending met
bijzondere teams. Presentatie
Frangois Boulangé.
19.30 uur Kassa! Jubileum.
Consumentenmagazine. Van
daag een special over het Mid
delbaar Onderwijs.
20.20 uur De ronde van Witte-
man - junior. Praatprogram
ma. Vandaag een speciale uit
zending met jongeren die
zonder ouders zijn opgegroeid.
21.10 uur Over de rooie
Discussieprogramma waarin
jongeren ten strijde trekken
tegen de vorige generatie.
22.00 uur NOS-Journaal.
22.16 uur NOS-Sportjournaal.
22.34 uur Nova. Actualiteiten
programma. Met NOS-Ge-
sprek minister-president.
23.15 uur Je gelooft 't niet.
VERONICA
06.00 Veronica Call tv: Wek
dienst. 09.00 Winkel van Sin-
kei. 11.00 Droogkap. 12.00
Game time. 13.00 Way of life.
14.00 Klachten tv. 16.00 Tropi
cal heat. 17.05 Perfect stran
gers. 17.30 Nieuwslijn. 18.30
Reisgids Xpedition. 19.00 On
derweg naar morgen. 19.30
Lucky 10. 19.35 Thunder in pa
radise. 20.25 Liefde op het eer
ste gezicht. 21.05 Veronica goes
down under. 21.50 Critters 2.
23.35 Veronica in concert: Pe
ter Gabriel live. 00.48 Veronica
Call tv: Pa-Niek. 02.00 Liefdes
nest. 04.00 Nachtbrakers.
RTL 4
06.00 1 Stonn fir Letzebuerg.
07.00 Ontbijtnieuws. 07.10 Te-
lekids cartoon express: Bouli.
07.15 Telekids cartoon express:
De Smurfen. 07.30 Ontbijt
nieuws. 07.40 Telekids cartoon
express: De Smurfen. 07.55 Te
lekids cartoon express: Laurel
Hardy. 08.00 Ontbijtnieuws.
08.08 The bold the beautiful.
08.30 Ontbijtnieuws. 08.35
Santa Barbara. 09.00 Nieuws
krantenoverzicht. 09.10 Santa
Barbara. 09.30 Goede tijden,
slechte tijden. 10.00 Koffietijd!
11.00 The Oprah Winfrey show.
11.45 Santa Barbara. 12.30 Jac
ques Cousteau. 13.30 Barend
Van Dorp. 14.40 New wilder
ness. 15.10 As the world turns.
16.00 Vier nieuws. 16.10 Cathe
rine. 17.00 Vijf uur nieuws.
17.10 5 uur show. 17.30 Half zes
nieuws. 17.35 5 uur show. 18.00
Zes uur nieuws. 18.10 5 uur
show. 18.30 The bold the
beautiful. 19.00 Rad van for
tuin. 19.30 Half acht nieuws.
19.50 Weer. 20.00 Goede tijden,
slechte tijden. 20.30 Het spijt
me. 21.30 Baantjer. 22.25 Top
pers. 23.10 Weekendtips. 23.25
Late nieuws, sport en weer.
00.00 Mike. Hammer: Murder
takes all. 01.40 Nachtprogram-
RTL5
15.40 Goede tijden slechte tij
den. 16.10 Power time. 17.00
The Dukes of Hazzard. 17.55
Moonlighting. 18.50 De week
van 19.00 06-11 Flash
back. 19.30 Denktank. 20.00
Herman's head. 20.30 Side
kicks. 22.15 De ballen. 22.45
Ricki Lake. 23.30 Witchboard
II: The devil's doorway. 01.15
Hei elei, kuck elei aktuell.
01.45 Nachtprogramma.
SBS6
16.00 The Susan Powter show.
16.25 Kinderkafee. 16.50 Super
boy. 17.15 Blue Thunder. 18.05
Married with children. 18.30
Waagstuk. 19.00 Ben op de stip.
19.30 Start trek: Deep space
Nine. 20.25 Let it ride. 22.05
Hart van Nederland. 22.30 Fa
taal moment. 23.00 Deadly de
ception.
BRT 1
17.10 Het Capitool.. 17.35 Bu
ren. 18.00 Journaal. 18.10 Mooi
en meedogenloos. 18.30 Blok
ken. 19.00 Het Park. 19.30
Journaal en sport. 19.58 Weer
bericht. 20.00 FC De Kampioe
nen. 20.35 De Muziekdoos.
21.10 Publiek geheim. 21.55
Hero. 23.50 Film Fan: Amiche
del cuore. 01.37 Weerbericht.
01.39 De Coda van Rosa.
BRT 2
09.00 Van-a-1, van-a-2: Postbus
X. 09.30 Tandenfee, waar ben
je? 10.00 Close up. 16.25 De le
gende van de Wolfberg. 18.00
Tik Tak. 18.05 Blinky Bill.
18.30 Disney Festival. 19.00 Ul
tra Top. 19.30 Journaal en
sport. 19.58 Weerbericht. 20.00
Niveau 4: Look. 20.30 Doe het
zelf. 20.50 Vlaanderen Vakan
tieland. 21.29 KENO-uitsla-
gen. 21.30 Ter Zake. 22.17 Paar-
denkoersen. 22.20 Camps op
zoek naar 23.15 Hearts af
ire. 23.40 Coda.
OMROEP ZEELAND
07.05 uur Omroep Zeeland
Ochtendeditie.
08.08 uur Landelijke en inter
nationale actualiteiten.
08.32 uur Vervolg Omroep Zee
land Ochtendeditie met o.a.
Actualiteitenquiz.
09.05 uur Muziek door de
week.
10.05 uur Die's nog van voor
d'n oorlog. Vandaag: de heer
M. Bont uit Kloetinge. Piano:
LeenZietse.
11.05 uur Muziek door de
week.
12.05 uur Omroep Zeeland
Middageditie met onder meer
Het Fort Zeelandia.
13.08 uur Landelijke en inter
nationale actualiteiten.
13.35 uur De Passage.
14.05 uur Muziek in Bedrijf.
16.03 uur UIT.
17.05 uur Omroep Zeeland
Avondeditie met onder meer
Zeeuws Diep. Vandaag: Lenny
Geluk-Poortvliet, Pieter van
Eek en Tjeu Strous.
18.11 uur Landelijke en inter
nationale actualiteiten.
Op de hele uren en om 07.30,
08.30, 12.30, 13.30, 17.30 en
18.30 uur NOS-nieuwsbulletin.
MIDDELBURG (ANP) - Officier van justitie
mr. T. de Jong heeft gisteren, woensdag, voor de
rechtbank in Middelburg een boete van 100.000
gulden geëist tegen de gemeentelijke vismijn in
Vlissingen. De afslag wordt verdacht van vals
heid in geschrifte. Woensdag was de derde dag
van het vismijn-proces.
De directeur van de vismijn,
de 52-jarige J. de L. (Loof) uit
Vlissingen en de 45-jarige ad
ministrateur P. D. (Dingeman-
se) uit Oost-Souburg hoorden
elk zes maanden cel (of 240 uur
dienstverlening en drie maan
den voorwaardelijk) tegen zich
In de administratie zou in 1993
teveel aangevoerde wijting
zijn geboekt onder het kopje
„diversen" waardoor reders
een proces-verbaal van de Al
gemene Inspectiedienst (AID)
konden ontlopen. In totaal
gaat het om 2676 kilo vis ter
waarde van 4600 gulden. Dat
bedrag is een peuleschil in ver
gelijking met de jaaromzet van
60 miljoen gulden en tien mil
joen kilo aanvoer, die de vis
mijn over het betreffende jaar
boekte.
Het onderzoek naar de fraude
heeft naar schatting een mil
joen gulden gekost. De „grote
fraudezaak" kwam medio fe
bruari 1994 met veel tam-tam
in de openbaarheid. Ruim hon
derd ambtenaren van justitie
en de AID deden invallen bij
zowel de vismijn, als het ge
meentehuis, de reders en de
handelaren. De administratie
werd in beslag genomen.
Voor het boeken van wijting
naar „diversen" hadden de be
trokkenen een plausibele ver
klaring. De Stichting Los- en
Sorteerbedrijf, die de vis
„veilklaar" maakt, krijgt tra
ditiegetrouw een kist met vis
om uit te delen aan de vele los
se krachten die er werken. De
afspraak is daarbij dat die vis
buiten de veilingklok om met
de stichting wordt afgerekend
voor de prijs van wijting.
Alleen wist vrijwel niemand
van deze regeling. De sorteer
ders niet, de officier van justi
tie niet en de AID evenmin.
Wel was het volgens de officier
wel heel toevallig dat het
steeds partijen vis waren die
overeenkwamen met het te
veel aan aangevoerde wijting.
„De vismijn heeft lopen dan
sen naar de pijpen van de re
ders die in overtreding dreig
den te gaan. En dus is er
gefraudeerd door de vismijn.
Daar gingen diverse geruchten
over, die zaak hebben we on
derzocht en dat er dan uitein
delijk qua hoeveelheid minder
uitkomt dan iedereen had ver
wacht, is van minder belang",
meende De Jong. „Het ga^t er
om dat gemeente-ambtenaren
zich in opdracht of op verzoek
van de reders schuldig hebben
gemaakt aan valsheid in ge
schrifte. Daar gaat het om."