'Irritante t v-commercials zijn slecht voor iedereee Sociale recherche op zoek naar efficiëntie Burgemeesters niet tevreden over kwaliteit raadsdebatten Meldingsplicht gevaarlijke stoffen wordt genegeerd 6 ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Steeds meer werk in teamverband ALMERE (ANP) - De sociale recherche gaat bij het aanpakken van bij standsfraude zo efficiënt mogelijk te werk. Voor het aanpakken van zwart werk wordt onder andere samengewerkt met de algemene inspec tiedienst, de politie, de vreemdelingendienst en de belastingdienst. Asselbergs: Soms luister ik met gekromde tenen' Burgemeester Asselbergs: ,,Ik zit soms met gekuilde tenen te luisteren(Foto: Joop van Houdt) ZIERIKZEE/AMSTERDAM - Burgemeesters en gemeentesecretarissen zijn slecht te spreken over de kwaliteit van de debatten in de gemeen teraden. Veertig procent van de discussies is niet inhoudelijk, maar puur gericht op partij- of deelbelangen, vinden zij. Het oordeel van en kele Schouwse bestuurders is aanmerkelijk milder De ontevredenheid over de ge meenteraad blijkt uit een on derzoek van de bestuurskundi ge Ingo Pröpper. Hij en zijn medewerkers ondervroegen eind vorig jaar 492 burgemees ters en secretarissen, 40 pro cent van het totale aantal. De conclusies zijn opmerkelijk ne gatief. De debatten zijn vol gens de burgemeesters en se cretarissen vooral gericht op het versterken van de eigen po litieke positie en het verzwak ken van die van de andere par tijen. Slechts in 26 procent van de ge vallen vertonen raadsleden de bereidheid zich te verplaatsen in andere standpunten en in 29 procent van de gevallen zijn ze bereid zich te laten overtuigen door een ander. Veertig pro cent van de raadsleden is ge richt op consensus in plaats van op het conflict. De helft van de debatten is ge richt op partij- en deelbelan gen, in plaats van op het alge meen of gemeentelijk belang. In 35 procent van de debatten gaat het de raadsleden meer om het elkaar vliegen afvan gen, dan óm de kern van het beleid. Ruim 50 procent van de argumenten is zakelijk en meer gericht op het overtuigen van anderen, dan op het ver harden van de eigen positie. Enkele, door de Nieuwsbode redactie gebelde, bestuurders van Schouwen-Duiveland re ageren aanmerkelijk positie ver. ,,Ik ken het onderzoek en ik heb me erover verbaasd," zegt T. van Oostenbrugge, ge meentesecretaris van Bruinis- se. Hij zegt de Bruse situatie er totaal niet in te herkennen. „Deze raad houdt duidelijke debatten en die zijn gericht op de inhoud van het beleid." Burgemeester J. J. P. M. Assel bergs van Zierikzee ziet meer nuances. „Soms zit ik met ge kromde tenen te luisteren, maar soms kan ik ook intens genieten van de discussies in de raad." In zijn algemeenheid vindt Asselbergs echter dat de raad er goed in slaagt het alge meen belang tot uitdrukking te brengen. „Toch kan het er soms politiek hard aan toe gaan. Dat zijn in cidenten en dus nooit bepa lend. Maar van mij mag er ge rust wat meer leven in de brouwerij komen. Ik zeg dan ook wel eens tegen raadsleden dat zij zich best wat meer mo gen profileren." Asselbergs ergert zich zo nu en dan aan de gedetailleerde wij ze waarop de raad een voorstel bespreekt. „Het is mijn goed recht om te vinden dat de raad zich tot de hoofdlijnep moet beperken, maar het is evenzeer het goed recht van anderen om daar anders over te denken." De Zierikzeese burgemeester vindt bovendien dat de ge meenteraad nog te weinig be leidsvormend en initiërend te werk gaat. De raad is nog te vaak alleen maar een goedkeu rend, achteraf werkend instru- ment. Asselbergs: „Dat geldt niet al leen voor Zierikzee. Dit gaat algemeen op. Hoewel ik besef dat het fysiek veel moeilijker is om met een aantal fracties tot beleid te komen dan in een college van burgemeester en wethouders, zou ik toch graag wat meer initiatieven vanuit de politiek zien." Stukken De burgemeesters en secreta rissen zijn niet in alle opzich ten negatief. Een meerderheid (74 procent) vindt dat de volks vertegenwoordigers zich base ren op de aanwezige stukken en dat ze zich richten op de in houd van het beleid. Van de on dervraagden zegt 76 procent dat de raadsleden zich helder in plaats van wollig uitdruk ken en 83 procent meent dat de gekozen bestuurders aandach tig luisteren. Ook het opsporen van samen- woonfraude gebeurt in team verband, steeds vaker naar aanleiding van binnenkomen de tips. „Het is niet altijd effi ciënt om een zaak tot de bodem uit te zoeken. Je kan mensen ook met de beschikbare infor matie confronteren. Je pro beert ze dan te overreden om hun uitkering te beëindigen. Vaak werkt dat. Dan kijken ze elkaar aan en zeggen: Ach ja, we wonen eigenlijk toch al een maand samen." Bijstandsfraude Hans de Bruin, voorzitter van het Landelijk contact sociaal rechercheurs en bijzondere controleurs, is niet verbaasd dat de statistieken steeds ho gere bedragen aan opgespoor de bijstandsfraude laten zien. Onlangs meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek een bedrag van 240 miljoen gulden in 1994, een stijging met 29 pro cent ten opzichte van het jaar ervoor. Het grootste deel komt voor re kening van de zogenaamde witte fraude, het combineren van normaal werk met een uit kering. „Het opsporen van witte fraude is een echte bu- reaubaan. Je hebt te maken met een gigantische informa tiestroom. Via de computer krijg je de gegevens van alle cliënten met bijverdiensten. Dan moet je alle dossiers nalo pen om te zien of deze bijver diensten wel zijn aangemeld." De Bruin signaleert dat witte fraude bovenaan de politieke agenda staat. „Het ministerie van sociale zaken hecht grote waarde aan bestandsvergelij king en wil op 31 december re sultaten zien. De gemeenten zijn dan ook verplicht om daar veel capaciteit in te steken." Als sociaal rechercheur is De Bruin hier niet onverdeeld ge lukkig mee. Er gaat zoveel tijd inzitten dat er nauwelijks tijd overblijft om bijvoorbeeld zwart werken en het verzwij gen van samenwonen serieus aan te pakken. Hierdoor blij ven grote bedragen liggen. Hij wijst op geruchtmakende frau de-onderzoeken in Amster dam, Rotterdam en Gronin gen. De daar geconstateerde bijstandsfraude (tot 70 procent van de gevallen) hing lang niet altijd samen met een witte baan. Een probleem is echter dat het opsporen van zwart werk en relatiefraude een relatief be werkelijke aangelegenheid is. „Je kan daarvoor geen gebruik maken van computers of vaste bestanden. Je moet op de loca tie aanwezig zijn om vast te kunnen stellen, of er fraude wordt gepleegd. Bij relatiefraude komt nog het probleem dat je de mensen niet op heterdaad kunt betrappen. Er moet sprake zijn van een duurzame gezamenlijke huis houding. Om dat aan te kun nen tonen, ben je bij elkaar wel een maand in de weer. Verzorging Bovendien moet er sprake zijn van wederzijdse verzorging. Als mensen met bonnetjes kunnen aantonen dat ze de za ken gescheiden houden, dan is er niks aan de hand." Toch ziet De Bruin geen reden om bij de pakken neer te ziten. „De nieu we bijstandswet maakt het er iets gemakkelijker op. Als ex- echtelieden onder één dak wo nen, dan mogen wij voortaan per definitie aannemen dat er sprake is van een relatie. Ook het duurzaamheidscriteri um vervalt. Als wij informatie krijgen dat iemand samen woont en uit huisbezoek blijkt dat ook overduidelijk, dan kunnen wij binnen 24 uur actie ondernemen. Bovendien kun nen wij voortaan informatie opvragen van onder andere ziekenfondsen, woningbouw verenigingen en waterleiding bedrijven." Een tweede verbetering is de toenemende afstemming met collega's van de sociale dienst. „De meeste sociale recher cheurs hebben een politie-ach- tergrond en beschikken over een gezonde dosis wantrou wen. De meeste consulenten komen uit, zeg maar, de zachte sector. Die hebben geleerd dat de cliënt de waarheid spreekt, tenzij het tegendeel blijkt. De nieuwe bijstandswet, plaatst hen opeens in de rol van poortwachter. Dat brengt een grote cultuuromslag met zich mee. De kennis van de so ciale rechercheurs komt dan goed van pas. Elke fraudeur maakt fouten. Wij kunnen on ze collega's bijbrengen waar ze op moeten letten." Beperkte middelen Ook zijn er nog mogelijkheden om met beperkte middelen meer te bereiken. „Je merkt dat er steeds meer tips binnen komen. Mensen pikken het niet langer dat zij hard moeten werken terwijl een buurman wel erg gemakkelijk aan zijn geld komt. Als je een aantal van zulke tips hebt verzameld, dan kan je met 'e'en of meer collega's veel doelgerichter op pad." Dat geldt niet alleen voor samenwoonfraude maar ook voor zwartwerken. „Bij zwartwerken komt het steeds vaker voor dat we met collega's van de politie en de algemene inspectiedienst een verdachte plek bezoeken. Op deze manier kom je al gauw wat op het spoor. Bij een zwar te administratie staat bijvoor beeld achter de voornaam Jan alleen een telefoonnummer. Maar als dat het nummer is van iemand met een bijstands uitkering, dan is dat meteen een aanwijzing voor relatie fraude". De Bruin benadrukt dat elke sociaal rechercheur zich gebon den weet aan een strikte ethi sche gedragscode. „Voor ik een onderzoek inga, vraag ik me altijd af welke pet ik opheb. Als consulent moet een cliënt op al mijn vragen antwoord ge ven. Dan kan ik niet opeens de pet van rechercheur opzetten en zeggen: bedankt, wat u nu zegt, gebruik ik meteen voor mijn proces-verbaal. „Ook vindt ik dat niet alle op sporingsmethodes! toelaatbaar zijn. Als je bij zware criminali teit al niet zeker weet of een in kijkoperatie door de beugel kan, dan kan dat bij bijstands fraude zeker niet. „Je moet ook niet op elke hoek van de straat een controleur of recher cheur neer willen zetten. Je kan toch niet alle fraude uit roeien. Als je dat probeert, dan bouw je in Nederland op waar ze in Oost-Europa met de val van de Muur net een punt ach ter hebben gezet." Overdreven, smakeloos en rolbevestigend AMSTERDAM (ANP) - Overdreven, smakeloos, rolbevestigend, schreeu werig, onzinnig, maatschappelijk onverantwoord. Dit soort kritiek hebben veel tv-kijkers op bepaalde televisiereclame, vooral op die voor maandverband, wasmiddelen en luiers. De fabrikanten lijken die kri tiek niet serieus te nemen. Maar als ze volharden in deze houding, krij gen ze vast en zeker te maken met vervelende gevolgen. Dat zegt recla memaker Joost Rademaker van bureau Slot Bos in Amsterdam. ,,Met het toegenomen aantal zenders neemt de irritatie alleen maar toe. Het Om de kritiek van de kijkers rechtstreeks te kunnen peilen, heeft een aantal reclamemen sen, verenigd in PEPER, on langs een speciaal telefoon nummer (06-9206) geopend. Tot en met 25 september kunnen reclamekijkers daar van 's ochtends negen tot 's avonds tien uur hun irritatie kwijt, met argumenten. Het loopt storm. In twee weken tijd heb ben ruim 1400 geërgerde kij kers opgebeld, veel meer dan PEPER had verwacht. Louki de Leeuw is nog tamelijk populair, maar dat geldt niet voor een groot aantal reclames (Foto: Joop van Houdt) Rademaker is ook verbaasd over de felheid van de reacties. „Sommige mensen zeggen be paalde produkten niet meer te kopen, omdat zij zich zo erge ren aan de tv-commercial er van. Dat is een waardevol sig naal waar we iets mee moeten doen." Rademakers is er stel lig van overtuigd dat slechte tv-reclame een negatief spoor achterlaat op meerdere maat schappelijke terreinen. De ge volgen worden volgens hem nog niet onderkend, en zeker niet door de adverteerders. „En dat terwijl irritante spot jes slecht zijn voor de adverte rende bedrijven, voor de zendgemachtigden, voor de re clamebranche en natuurlijk ook voor de kijker zelf." Als tv-kijkers gaan zappen, zijn adverteerders minder geneigd te adverteren en krijgen de om roepen, zowel de publieke als de commerciële, minder recla me-inkomsten. Het gaat om honderden miljoenen guldens per jaar. Ook de reclamebranche onder vindt nadeel, want op deze ma nier krijgen „mensen een nega tieve associatie met reclame", aldus Rademaker, „en dat in een samenleving waarin con sumenten dagelijks met twee tot vierduizend commerciële prikkels te maken krijgen." De ergernis over tv-spots is volgens hem zo groot, omdat televisie een „gigantische" in vloed heeft op de maatschap pelijke beeldvorming. „En de reclame op de tv dus ook. Kre ten of uitspraken als 'Have a break', 'hij's fijn' en 'even Apeldoorn bellen' zijn zowat ingeburgerd", aldus Radema ker. Die grote invloed kan vol gens hem behalve gunstig ook uiterst negatief uitpakken als mensen steeds ongewild gecon fronteerd worden met recla mes die niet aansluiten op hun ervaringen. Vooral vrouwen bellen naar de speciale lijn. Voor Rademaker is dat geen verrassing, omdat zij zich pijn lijk realiseren dat de meeste reclames voor hen zijn be doeld. „Zie je al een gezinnetje voor je, op de bank? Vrouwen schamen zich soms dood voor een reclame voor wasmidde len, omdat zij veelal die pro dukten gebruiken. Bij mannen blijft de boodschap niet han gen." Toch is dit probleem vol gens Rademaker niet gemak kelijk op te lossen, want als er dan eens een man wordt ver toond die de was doet, reage ren vrouwen ook weer negatief omdat „mannen dat toch niet doen?" Wegens de massaliteit van het medium kunnen volgens Rade maker nooit alle mensen tevre- den worden gesteld. Zo vindt een jongere een lawaaierige spot te gek, terwijl een oudere er gestoord van wordt. „Tele visie is een medium waarbij je de reclame wel onder ogen moet zien als je kijkt. En ook als je naar een andere zender overschakelt, is de kans door het toegenomen aantal zenders groot dat je van het ene recla meblok in het andere terecht komt." Uit de reacties tot nu toe blij ken mensen zich vooral te sto ren aan de vele herhalingen en de lengte van sommige spotjes. Ook ergeren ze zich eraan als spotjes niet onderhoudend zijn. Ook slecht acteren, intole rant gedrag tegenover ouderen of dieren of mensen die niet in de Randstad wonen zijn pun ten van kritiek, evenals slecht taalgebruik. „Humor scoort soms wel goed, maar pakt weer erg slecht uit als die platvloers is of als de grap niet wordt opgepikt. Het hondje dat wordt opgegeten is voor sommige mensen echt niet leuk." Kijkers prikken er volgens Rademaker zo door heen als de boodschap flauw is of als voor de zoveelste keer een vernieuwing van het produkt wordt aangekon digd.Ook waarderen ze het in het geheel niet als noodzakelij ke produkten als maandver band en verzekeringen worden gepresenteerd met een onge paste „infantiele blijheid". In de reclamebranche wordt over de irritatie al lang gespro ken, maar er verandert niets, meent Rademakers. Met de uitkomsten van het onderzoek, dat gedeeltelijk wordt betaald door de opbrengsten van de 06- lijn, die 1 gulden per minuut kost, wil PEPER in het najaar om de tafel gaan zitten met ad verteerders, zendgemachtig den en de reclamebedrijven STER en IP. Vooralsnog wil hij niet de namen noemen van de produkten die in het onder zoek de meeste kritiek te ver duren krijgen. „Maar als er niets gebeurt, zullen wij dat ze ker overwegen." Als oplossing ziet hij onder meer dat grote adverteerders de strakke lijnen voor de recla mebureaus laten vieren. „Het gaat de goede kant op. De laat ste jaren zijn er prachtige com mercials gemaakt. En ook in de reclames over wasmiddelen zijn er soms al leuke wendin gen. Maar het kan beter." Hij hoopt dat er snel verandering komt want „ik ken geen recla memaker die bewust irritante t v-reclames maakt". Actiebereidheid mestboeren is groot DEN HAAG (ANP) - De bereid heid onder boeren om te pro testeren tegen het mestbeleid van het kabinet is groot. Dat blijkt uit een enquete die het Agrarisch Dagblad heeft laten houden onder 554 veehouders. Van de ondervraagde boeren is 86 procent voorstander van ac ties tegen de voorgenomen maatregelen van de ministers Van Aartsen (Landbouw) en De Boer (Milieu). Vijfenvijftig procent van de ondervraagde agrariërs zegt ook te zullen meedoen aan dergelijke de monstraties. Veertig procent van alle ondervraagden zegt dat zelfs publieksonvriendelij- ke acties geoorloofd zijn. De boerenorganisatie LTO-Ne- derland en het actiecomité Wij zijn 't zat hebben voor vrijdag middag een massale demon stratie aangekondigd in Den Haag. Ze willen premier Kok een petitie en een verzameling handtekeningen overhandi gen. Opvallende uitkomst van de enquete is dat een meerderheid van de ondervraagden een „warme" sanering van de vee houderij niet afwijst. MIDDELBURG (ANP) - Bij een politiecontrole op de Wes- terschelde is onlangs gebleken dat zeeschepen met gevaarlij ke lading zich nauwelijks hou den aan de wettelijke mel dingsplicht. Van de vijf gecontroleerde schepen, van verschillende na tionaliteiten, had geen enkel schip zich gemeld bij het Schel de Coördinatiecentrum in Vlis- singen. Zeeschepen met gevaarlijke la dingen die op de Westerschelde varen, zijn dit verplicht. Bij één van de schepen was ook de seinvoering niet in orde, zo meldt de Zeeuwse waterpoli- tie, afdeling Delta. De officier van justitie in Middelburg heeft aan de kapi teins van de vijf schepen schikkingen aangeboden, va riërend van 2500 tot 5000 gul den. Zij gingen hiermee allen akkoord.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1995 | | pagina 6