'Het dorpsplan is voor onze
dorpsraad een soort bijbel'
Dolfijn Tjitske na achttien maanden
verzorging weer terug naar de zee
3
Vernieuwd De Pul
houdt open huis
Nieuw jaarprogramma
van NCVB Kerkwerve
Winkeldief
aangehouden
Oosterlander
gewond bij
aanrijding
Paracliutiste
overleden
DONDERDAG 14 SEPTEMBER 1995 NR 25840
3
Vervoer per luchtmacht-helikopter
NEELTJE JANS - Na dertien maanden medi
sche verzorging in het dolfijnen Research- en
opvangcentrum van Dolfinarium Harderwijk
en een verblijf van vijf maanden in het uitwen
bassin van Delta Expo op Neeltje Jans is het
driejarige Bruinvis-vrouwtje Tjitske gisteren,
woensdag, teruggekeerd naar waar ze thuis
hoort: de Noordzee. Tjitske is de eerste dolfijn
die na een gewenningsperiode weer in zee terug
werd gezet. In het voorjaar van 1996 wordt de
plaats van Tjitske in het uitwenbassin ingeno
men door twee jonge bruinvissen.
Tjitske strandde in maart 1994
op de kust van Ameland. Het
dier was er niet best aan toe.
De bruinvis was sterk verma
gerd en leed aan een ooginfec
tie en bloedarmoede. Na een
lange medische behandeling in
wat F. H, van Spaandonk van
Delta Expo betitelde als 'de in
tensive care' van het Dolfinari
um in Harderwijk werd zij ge
zond verklaard. En meteen al
diende het volgende probleem
zich aan. Hoe bereid je een
bruinvis voor op de terugkeer
in het natuurlijke milieu na
zo'n periode van medische be
handeling.
Wennen
,,Want als je zo'n dolfijn zon
der meer terug zou zetten in zee
zou de overlevingskans heel
klein zijn", aldus research-bio-
loog R. Kastelein van het Dol
finarium in Harderwijk. De
mensen van het Dolfinarium
gingen op zoek naar een oplos
sing en vonden die in de vorm
van een fors bemeten bassin
waar de bruinvis beschermd
is, maar wel geleidelijk aan
weer kan wennen aan zee, gol
ven, kwallen, krabbetjes en al
lerlei geluiden. Daarnaast
moet de bruinvis nadat zij lan
ge tijd door mensen gevoerd is
weer leren om zelf op vis te ja
gen.
De zoektocht naar een geschik
te locatie voor een dergelijk
'uitwenbassin' eindigde bij
Neeltje Jans. ,,En wij hebben
meteen ja gezegd", aldus Van
Spaandonk. ,,Want wat is nou
een betere manier om blijk te
geven van onze zorg om de
kwaliteit van het water". Na
dat a gezegd was moest ook b
gezegd worden. Uiteindelijk
kwam, omgeven met veel ad
viezen van de zijde van het
Dolfinarium, het plan voor
aanleg van een zogenaamde
floating pen op tafel. Begin
april dit jaar werd het drijven
de bassin in gebruik genomen
en werden Tjitske en Frank de
eerste bewoners.
Met lede ogen zagen de mensen
van het dolfijnenopvangcen
trum op Neeltje Jans dat
Frank teveel blaasjeswier at
en aan de gevolgen daarvan
overleed. Tjitske ging zich niet
te buiten aan het wier en leer
de gaandeweg weer zelf vis te
vangen. Elke dag werd het dier
gemeten en gewogen om te zien
of de bruinvis voldoende voed
sel - vis en speciale (kunst)moe-
dermelk - binnen kreeg. Even
leek ër een probleem te ont
staan toen Tjitske de smaak
van de vissenjacht te pakken
kreeg, maar door die inspan
ningen zoveel energie ver
bruikte dat ze afviel in plaats
van aankwam.
Toen Tjitske gisteren voor de
laatste keer gewogen werd
bracht het dier 37,8 kilo op de
schaal en dat stemde tot tevre
denheid van verzorgers Caro
line Staal, Simone van der Sijs
en Saskia Nieuwstraten. Op de
vraag of men na het weer uit
zetten in zee zicht heeft op hoe
het Tjitske verder vergaat ant
woordt Kastelein dat er be
wust voor is gekozen om het
dier geen zendertje mee te ge
ven. „Er bestaat daar nu nog
geen diervriendelijke methode
voor", aldus Kastelein.
Rugzakje
Hij legt. uit dat een zendertje
op het lichaam van een bruin
vis de stroomlijn van het dier
dusdanig verstoort dat het hin
der veroorzaakt. „Voor een
dolfijn is zo'n zender net als
voor ons een polshorloge, maar
voor een veel kleinere bruinvis
zou het een soort rugzakje zijn.
Dan zou het dier echt door de
golven moeten ploegen", aldus
Kastelein. Tjitske kreeg overi
gens wel een tatoeage op haar
staart zodat ze makkelijk te
identificeren is.
Het vervoer van Tjitske naar
een plaats in de Noordzee zo'n
tachtig kilometer ten noord
westen van het wad verliep
zonder problemen. Het dier
werd door de verzorgers uit het
kleine bassin gehaald en in een
speciaal op maat gemaakte
hangmat gelegd. Vervolgens
werd Tjitske compleet met
verzorgers met een busje ver
voerd naar de plaats waar de
bruinvis opgepikt werd door
een helikopter van het Search
and Rescue Squadron (SAR)
van de Koninklijke Lucht
macht.
Samen me't een redder van het
SAR Squadron werd Tjitske
op de plaats van bestemming
in een hangmat aan een lier
neergelaten tot vlak boven het
waterniveau. Daar werd de
bruinvis door de redder uit de
hangmat geholpen. Met .Tjits
ke is Delta Expo een publieks
trekker van formaat kwijtge
raakt. Ook gisteren was de
publieke belangstelling voor
het vervoer van de bruinivis
enorm. De landelijke pers was
present terwijl een NOS-ploeg
opnamen maakte voor het
Jeugdjournaal.
Van Peru tot brandwonden en modeshow
KERKWERVE - Het Zuidamerikaause Peru, de
Brandwondenstichting en een modeshow zijn
enkele onderwerpen die aan de orde komen tij
dens de bijeenkomsten van de afdeling Kerk
werve van de Nederlandse Christen Vrouwen
Bond (NCVB) in 'het komende seizoen
1995/1996.
De afdeling komt maandelijks
op de derde woensdag van de
maand bijeen in dorpshuis 't
Zuudènde in Kerkwerve. Het
nieuwe jaarprogramma begon
reeds op 5 september met een
uitstapje naar Brouwershaven
waar de NCVB-leden het
woonzorgcentrum Poortershof
bezochten. De eerste bijeen
komst in 't Zuudènde is op
woensdag 20 september. Da.
Graafland geeft daarbij infor
matie over Peru.
Op 19 oktober staat de Brand
wondenstichting uit Bever
wijk centraal tijdens de
NCVB-bijeenkomst in Kerk
werve. Op 15 november is dat
de nieuwe wintermode, die
wordt gepresenteerd door mo
dehuis Marita in Zierikzee.
Schoenenwinkel Van Oeveren
zorgt voor passende schoenen.
Leden van de NCVB fungeren
als mannequins.
De jaarlijkse kerstviering is
gepland op 13 december en in
het nieuwe jaar komt de afde
ling voor het eerst bijeen op 17
januari. Mevrouw Boxhoorn
komt dan vertellen over ko
ningin Beatrix. Zij verzamelt
alles over de vorstin. De jaar
vergadering wordt gehouden
op 14 februari.
Op woensdag 20 maart geeft
mevrouw Van Dijke informa
tie over de mondigheid van een
patiënt. Een maand later staan
poppen centraal tijdens een le
zing door mevrouw Van de
Hoek.
Reisje
In mei wordt bij voldoende be
langstelling een reisje ge
maakt en de laatste bijeen
komst van het NCVB-seizoen
is op 12 juni waarbij de familie
Brasser de mogelijkheden van
exotische vruchten presen
teert.
Alle bijeenkomsten beginnen
om 19.45 uur en zijn behalve
voor leden van de NCVB toe
gankelijk voor andere belang
stellenden.
Vanavond officiële opening
BRUINISSE - Jeugdsoos De Pul in Brui-
nisse heeft een nieuw gebouw en dat willen
ze weten ook. Vanavond, donderdag, wordt
het nieuwe gebouw officieel in gebruik ge
nomen. Zaterdag kunnen belangstellenden
een kijkje komen nemen in het nieuwe ge
bouw. Zij zijn welkom van 11.30-17.30 uur.
Het enige dat aan het Ste
nenpad in Bruinisse nog
herinnert aan het oude
bouwvallige gebouwtje van
de Bruse jeugdsoos zijn de
fundamenten. Deze werden
gebruikt bij de bouw van
het verder compleet nieuw
opgetrokken gebouw.
Bij de bouw werd - om ge
luidsoverlast voor omwo
nenden te voorkomen - bij
zonder veel aandacht
besteed aan isolatie. Een
ander aandachtspunt bij de
bouw was de veiligheid. Dc
al langer bestaande pasjes
regeling blijft bestaan en
om alle risico's uit te slui
ten is er nu een detectie
poortje. Bezoekers met een
mes komen er niet in.
De bouw van het nieuwe on
derkomen voor dc Bruse
jeugdsoos heeft alles bij el
kaar vier maanden ge
duurd. De eerste steen werd
vrijdag 12 mei gelegd door
D. Spelt, voorzitter van het
ouderbestuur van De Pul.
Het gebouwtje heeft in to
taal 345.000,-gekost.
De officiële opening van
avond staat gepland voor
20.00 uur.
Informatie-avond over dorpsraden
DREISCHOR - Ombudsman voor de dorpsbewoners die - om maar wat te
noemen - geen raad weten met ingewikkelde formulieren van de ziekte
kostenverzekering én adviesorgaan voor de gemeenteraad. Zo functio
neert de al sinds 1971 bestaande dorpsraad van 's-Heer Abtskerke.
Voorzitter R. C. M. Schalkens
vertelde tijdens een op initia
tief van de gemeente Brou
wershaven gehouden voorlich
tingsbijeenkomst in het dorps
huis in Dreischor over de erva
ringen die hij tot dusverre met
de dorpsraad heeft opgedaan.
De avond werd bezocht door
ongeveer twintig inwoners
van het Brouwse dorp.
De gemeente Brouwershaven
heeft vanaf het moment dat
duidelijk werd dat er een ge
meentelijke herindeling op
Schouwen-Duiveland zou ko
men het idee van het instellen
van dorpsraden aangehangen.
De gemeente laat het niet bij
woorden, maar gaat nu ook ac
tief de boer op om te proberen
in ieder geval in de Brouwse
kernen dorpsraden van de
grond te krijgen.
„We willen als gemeente niet
wachten tot er iemand uit een
kern opstaat", aldus R. W.
Schiettekatte, hoofd algemene
zaken van de gemeente Brou
wershaven. „Het college ziet
het op poten zetten van dorps
raden als zijn verantwoorde
lijkheid".
Adviesorgaan
De dorpsraad van 's-Heer
Abtskerke, zo hield Schalkens
zijn gehoor voor, functioneert
als een adviesorgaan aan het
college van b en w van de ge
meente Borsele, waarin de
voormalige gemeente 's-Heer
Abtskerke is opgegaan. „Wij
adviseren het college en het
college legt ons advies weer
aan de raad voor", aldus Schal
kens. De dorpsraad pikt signa
len uit de bevolking op, praat
over hen met bepaalde proble
men.
„Het kan bijvoorbeeld gebeu
ren dat een bepaalde weg op
gegeven moment als sluipweg
wordt gebruikt en dat mensen
daar overlast van hebben", al
dus Schalkens. Een ander
voorbeeld is dat van de zieken
auto die met een patiënt met
grote haast op weg was naar
het Oosterscheldeziekenhuis
in Goes. De weg die men nood
gedwongen moest nemen bleek
vol kuilen en hobbels te zitten
en er werd dan ook een klacht
ingediend. De dorpsraad ging
er onmiddellijk mee aan de
slag en zocht contact met het
waterschap, de beheerder van
de weg in kwestie.
Gevolg van de bemoeienis van
de dorpsraad was dat binnen
relatief korte tijd boomwor
tels en zelfs complete bomen
waren weggehaald en het weg
dek hersteld. De dorpsraad
van 's-Heer Abtskerke heeft,
zo vertelde Schalkens, spreek
recht tijdens de vergadering
van de gemeenteraad van Bor
sele. Daarnaast vervult de
dorpsraad de functie van om
budsman voor de inwoners
van het ruim 400 zielen tellen
de dorp. „Sociaal-maatschap
pelijke contacten zijn voor ons
ook belangrijk", aldus Schal
kens.
Dorpsplan
Volgens Schalkens is de dorps
raad van 's-Heer Abtskerke ze
ker geen wassen neus. Hij
voegt daar desgevraagd wel
aan toe dat het belangrijk is
voor een dorpsraad om een lei
draad te hebben waar men zich
aan vast kan houden. „Wij heb
ben een dorpsplan voor 's-Heer
Abtskerke en dat is voor ons
een soort bijbel. Aan de hand
van dat dorpsplan kunnen we
de gemeenteraad zwart op wit
laten zien waar ze zich met be
trekking tot het dorp aan te
houden hebben".
Wethouder G. J. van der Velde-
de Wilde toonde zich tijdens de
informatieavond in Dreischor
fervent voorstander van de in
stelling van dorpsraden. „Ik
kan natuurlijk niet voorspel
len hoe de nieuwe gemeente
straks op de dorpsraden re
ageert, maar wij als college
van b en w van Brouwersha
ven geloven erin. Wij geloven
dat het werkt".
ZIERIKZEE - Een twintigjari
ge inwoner van Burgh is giste
ren aangehouden in verband
met een winkeldiefstal in Zie
rikzee.
De man werd aangehouden in
een winkel aan de Lange No-
belstraat. Hij had levensmid
delen ter waarde van zestien
gulden ontvreemd.
BRUINISSE - Een 35-jarige in
woner van Oosterland is dins
dagmiddag met een hersen
schudding en een gebroken
teen, opgelopen tijdens een
aanrijding in Bruinisse, over
gebracht naar het ziekenhuis
in Zierikzee.
De Oosterlander reed op een
snorbromfiets. Hij verleende
bij het oversteken van de krui
sing geen voorrang aan een 66-
jarige automobilist uit het
Duitse Kelkheim. Deze reed
over de Rijksstraatweg in de
richting van Zijpe. De snor
bromfiets raakte total loss. De
personenauto raakte licht be
schadigd.
Een dorpsraad is zowel ombudsman voor de dorpsbewoners als ogen en oren voor de gemeenteraad.
Dorpsbewoners - op de foto inwoners van Dreischor - die bijvoorbeeld vinden dat er in een straat te
hard gereden wordt kunnen er hun klachten kwijt. (Foto: Joop van Houdt)
Verwachting t/m maandag 18 sept.
WEERSVOORUITZICHTEN
Zaterdag Zonneschijn 30%
Kans op neerslag 60%
Min.temp. 11 graden
Mid.temp. 17 graden
Windkracht z.west 3
Zondag Zonneschijn 40%
Kans op neerslag 30%
Min .temp. 10 graden
Mid.temp. 19 graden
Windkracht oost 3
Maandag Zonneschijn 40%
Kans op neerslag 30%
Min.temp. 12 graden
Mid.temp. 20 graden
Windkracht oost 3
ZON- EN MAANSTANDEN
15 sept. Zon op 07.14, onder 19.55
Maan op 23.03, onder 14.06
Laatste Kwartier: 16 sept. (23.10)
HET WEEROVERZICHT
DE BILT - De avond start met ruime
opklaringen. Lang houden die echter
niet stand want van het zuiden uit
drijven steeds meer wolken het land
binnen. Aan het eind van de avond
kan het in het zuiden en westen hier
en daar beginnen te regenen. Het
duurt waarschijnlijk nog wel tot mor
genochtend voor bewolking en re
gen het noorden hebben bereikt.
Daar is het vannacht dan ook nog
helder en kunnen enkele mistbanken
ontstaan. De minimumtemperatuur
wordt ongeveer 10 graden. Morgen
ochtend verdwijnen de mistbanken
in het noorden en schijnt daar mis
schien nog even de zon. Maar verder
is het bewolkt en valt er in het hele
land af en toe regen. De temperatuur
loopt in de middag op tot ongeveer
17 graden. Deze bewolking en regen
hangen samen met een lagedrukge
bied boven Engeland. Ook zaterdag
bepaalt deze depressie nog ons
weer. Het blijft overwegend bewolkt
en nu en dan regent het. Vanaf zon
dag komt er meer zon. De regenkan
sen nemen af en loopt de tempera
tuur geleidelijk op tot rond 20
graden op maandag.
GOES - In het Oosterschelde
ziekenhuis in Goes is dinsdag
de 27-jarige Yvonne de Jong
uit het Belgische Mons overle
den aan de gevolgen van een
ongeluk bij een parachute
sprong.
Zondag 10 september om
streeks 19.00 uur maakte zij
een parachutesprong op de
springlocatie onder Wilhelmi-
nadorp aan de Zeedijk van de
Oosterschelde. Zij kwam toen
in de Oosterschelde terecht en
raakte onder haar parachute
waarna zij zonk. Door snel op
treden van enkele toeschou
wers en het inmiddels ter
plaatse gearriveerde ambu
lance-personeel - dat haar re
animeerde - bleef zij in leven.
Zij werd in zorgwekkende toe
stand opgenomen op de afde
ling intensive care van het
Oosterscheldeziekenhuis in
Goes. Dinsdag verslechterde
haar toestand snel, waarna zij
overleed.
ZIERIKZEESCHEfl
NIEUWSBODES
Uitgever
Drukkerij Lakenman
Ochtman bv te Zierikzee.
Directie
D. L. van 't Leven.
Hoofdredacteur
A. H. M. van den Nouweland
Kantoor
Jannewekken 11, Zierikzee.
Postbus 1, 4300 AA Zierikzee.
Telefoon 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Lezersservice (bezorging)
De krant na 18.00 uur nog niet
ontvangen? Bel 01110-17314.
Maandag t/m vrijdag van 8.00
uur tot 17.30 uur en van 18.00
tot 20.00 uur.
Woonhuisaansluitingen
Redactie (na 17.30 uur)
01110-12905
Fotograaf (na 17.30 uur)
01112-1575.
Abonnementen
Per kwartaal f 51,00
Bij autom. afschr. f 48,50
Per jaar f 192,50
Bij autom. afschr. f 182,50
Losse nummers f 1,25.
De abonnementsprijzen zijn
inclusief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een
maand, voor het einde van de
lopende abonnements-periode
schriftelijk bij de Zierikzeesche
Nieuwsbode gemeld te worden.
Inlevertijden advertenties
Maandagkrant
vrijdag tot 13.00 uur
Dinsdagkrant
maandag tot 11.30 uur
Donderdagkrant
woensdag tot 11.30 uur
Vrijdagkrant
donderdag tot 11.30 uur
Voor fouten ontstaan door
telefonische of onduidelijk
geschreven opdrachten wordt
door ons geen verantwoording
gedragen.
Advertentietarieven
Losse mm prijs 66 cent.
Kontrakttarieven op aanvraag,
„succesjes" (t/m 4 regels) f 7,-
De advertentieprijzen zijn
exclusief 171/z°/o B.T.W.
Tjitske werd onder begeleiding in de luchtmacht-helikopter getild voor haar reis naar de Noordzee. (Foto: Joop van Houdt)