Stichting Sanasport: 'Aanpak
sportblessures professioneler
Expositie van
poppenkamers
Slufter Neeltje Jans ook onderdeel
van Oosterschelde Nationaal Park
Weer twee nieuwe
boomwandelingen
Gezien landschappelijke en ecologische relaties
Ziekenhuizen begeven zich op sportmarkt
Boekjes Jan en Ellen Midavaine
Wanda van Steenzwaan
erekampioen trekpaarden
DINSDAG 25 JULI 1995 NR 25811
7
|MM^h
De slufter op Neeltje Jans - op de foto nog in wording - hoort in de visie van de Stuurgroep Oosterschelde thuis in het Oosterschelde
Nationaal Park. (Foto: NatuurmonumentenXBert Muller)
ZIERIKZEE - Als het aan de Stuurgroep Oosterschelde ligt gaan het duingebied én de slufter op
Neeltje Jans ook deel uitmaken van wat het Oosterschelde Nationaal Park moet worden. Dat
blijkt uit de concept-visie van de stuurgroep op de plannen voor het uitroepen van de Oosterschel
de tot Nationaal Park. Het overgrote deel van dat Nationaal Park - als dat er komt - bestaat uit wa
ter, maar ook op het land zijn enkele 'enclaves', waaronder de stortplaats bij de Schelphoek en
camping De Vierbannen bij Ouwerkerk.
Een Nationaal Park is een ge
bied van tenminste 1000 hecta
re groot dat bestaat uit bijzon
der natuurterrein. In zo'n
Nationaal Park mag de recre
ant wel komen, maar er wordt
dan wel scherp op gelet dat er
niets vernield of verstoord
wordt. Liefst wil men in Natio
nale Parken natuurliefhebbers
zien. Die 'natiSurgerichte recre
atie' wil men bevorderen -en
hetzelfde geldt voor natuur- en
milieu-educatie.
Versterken
De Stuurgroep Oosterschelde
vindt dat de natuurwaarden
van het Oosterscheldegebied
behouden moeten blijven en
als het even kan versterkt. Dat
mag dan niet ten koste gaan
van wat genoemd wordt het
'maatschappelijk functione
ren'. Kortom: de visserij mag
er niet de dupe van worden en
je moet ook geen hekje om het
gebied zetten en geen mens er
in laten.
De Oosterschelde is nu voor
een groot deel nog puur na
tuur. In vaktaal wordt het om
schreven als een grootschalig
getijdelandschap waarin door
de eb en vloed' getijgeulen,
slikken, platen en schorren
zijn ontstaan. Aan land ziet het
er met technische hoogstandjes
als dijken, dammen en een
stormvloedkering een stuk
minder natuurlijk uit.
Het Oosterscheldegebied is
een heel gevarieerd gebied. Er
komen allerlei planten en die
ren voor en dat wil de stuur
groep Oosterschelde graag zo
houden. Een schor - een buiten
dijks gebied dat slechts nu en
dan onder water staat - is nu al
vrij zeldzaam terwijl een schor
voor met name de vogels be
langrijk is. Zij kunnen er
vluchten voor hoog water en ze
vinden er ook voedsel.
Er is kortom meer dan vol
doende reden om dat alles te
beschermen in de visie van de
'Stuurgroep Oosterschelde. Zo
als 'al aangestipt bestaat het
grootste gedeelte van het Oos
terschelde Nationaal Park uit'
water, maar ook een paar stuk
ken land vallen binnen de dooi
de stuurgroep voorgestelde ge-
biedsgrenzen.
,,De vrijheid van de boeren
wordt hierbij niet aangetast",
aldus de stuurgroep. Opname
van deze gronden binnen de be
grenzing Nationaal Park bete
kent voor hen géén extra be
perking van hun bedrijfs
voering. Slechts onomkeerba
re ingrepen als gevolg van .an
dere functies zoals recreatie,
woningbouw et cetera zijn uit
gesloten".
De stuurgroep vindt dat het
complete buitendijkse gebied
van de Oosterschelde onder
deel zou moeten zijn van het
Oosterschelde Nationaal Park.
Met uitzondering van de ha
vens die een functie vervullen
voor de scheepvaart en aan-
loopgebieden van sluizen.
Voor wat betreft één gebied is
men er nog niet uit. Qua karak
ter hoort het inlaaggebied tus
sen de Haven De Val en de Zee-
landbrug bij het Nationaal
Park, maar vooralsnog valt
het niet binnen de voorgestel
de begrenzing. Het karreveld
bij de haven Flaauwers valt
weer wel net binnen de Natio
naal Park-grenzen.
Op dit moment is de Ooster
schelde beschermd natuurmo
nument. Het grote verschil tus
sen die status en de status van
Nationaal Park is volgens F.
M. M. van Pelt, secretaris van
de Stuurgroep Oosterschelde,
de benadering van de gebrui
ker. ,,De natuurbeschermings
wet geeft aan wat niet mag.
Dus: Het is verboden om. Bij
een Nationaal Park gaat het
om een meer actief beleid", al
dus Van Pelt.
Hij legt uit dat het bij een Na
tionaal Park juist de bedoeling
is om mensen bij de natuur te
betrekken. De status 'be
schermd natuurmonument'
roept volgens hem te vaak bij
te veel mensen het beeld op
van een gebied waar een hekje
omheen staat en waar je niet in
mag. Het idee achter een natio
naal park is dat mensen de na
tuur proeven, ervaren en er
dan ook op een andere manier
mee omgaan. ,,De natuur moet
'aaibaar' worden", aldus Van
Pelt.
Binnen een Nationaal Park
passen in de visie van de stuur
groep zaken als een Recreatief
Milieu Centrum - in de plan
ning bij de gémeente Wester-
schouwen - en een veldstudie
centrum uitstekend.
Van Pelt zou zich ook kunnen
voorstellen dat natuurbescher
mers en ondernemers de han
den ineen slaan en speciale ar
rangementen opzetten.
Bijvoorbeeld een meerdaagse
natuurwandeling met over
nachtingen in hotels of pen
sions.
Zover is het echter nog niet.
Het is de bedoeling dat voor 1
oktober de visie van de stuur
groep vastgesteld wordt. Ver
volgens gaat die visie naar de
voorlopige commissie nationa
le parken. Als de plannen door
gaan en qle Oosterschelde een
Nationaal Park wordt is het
meteen het grootste Nationaal
Park van Nederland.
AMERSFOORT (ANP) - Steeds meer mensen sporten. Ongeveer de helft
van de bevolking sport zelfs regelmatig. Risicovolle sporten als paragli-
ding staan in de belangstelling. Ook steeds meer ouderen slaan aan het
sporten. De kans op blauwe plekken, kneuzingen en botbreuken neemt
dan ook toe. Jaarlijks moeten er 1,2 miljoen sportblessures medisch wor
den behandeld. Het totale aantal kwetsingen is zelfs 2,7 miljoen.
Huisartsen verzorgen hiervan
het grootste deel, naast zieken
huizen, fysiotherapeuten en
sportmedische adviescentra.
Diverse partijen zijn actief in
de sportgeneeskunde. Over
heid, ziekenhuizen, artsen en
verzekeraars zijn nu eigenlijk
ieder voor zichzelf bezig", zegt
J. den Bakker, directeur van
de stichting Sanasport.
De blessures kosten zp'n 750
miljoen gulden per jaar (300
miljoen verzuimkosten en de
rest zorgkosten). Bakker pro
beert samenwerking tussen
ziekenhuizen te bewerkstelli
gen op het gebied van sport
blessures. Doel hiervan is er
kenning te krijgen voor de
bahandeling van sportbles
sures als medisch specialisme.
„Sportgeneeskunde moet ge
zien worden als maatschappe
lijk fenomeen," aldus Bakker.
Struikelblok voor de ontwik
keling van de sportzorg is de
afwachtende houding van de
verzekeraars. Zo wordt pre
ventieve hulp nu slechts mond
jesmaat vergoed. Volgens Den
Bakker zou dit in één klap zijn
opgelost als sportgeneeskunde
Ziekenhuizen moeten samenwerken om zo te komen tot een professionelere aanpak van sportbles
sures. (Foto: Joop van Houdt)
wordt erkend. Dan komt er
controle op de kwaliteit van de
zorg.
Den Bakkers' stichting is een
van de nog weinige projecten
waarin al wel wordt samenge
werkt tussen partijen. De
stichting komt voort uit het
Canisius-Wilhelmina Zieken
huis in Nijmegen. Ze exploi
teert sinds 1989 daar de Sport-
kliniek en het Centrum voor
Trainingsbegeleiding en Fit
ness. Door een combinatie van
voorzieningen en bundeling
van kennis van sportartsen, -
fysiotherapeuten en specialis
ten krij-gt de sporter er een to
taalpakket aangeboden van
trainingsprogramma's, advie
zen, behandeling en nazorg.
Steeds meer ziekenhuizen wil
len sportgeneeskunde aanbie
den, zo blijkt uit een enquête
van Sanasport. Vijf jaar gele
den was dit maar in enkele zie
kenhuizen een beleidsaan-
dachtspunt. Nu hebben
achttien ziekenhuizen een
aparte voorziening voor spor
ters.
Andere ziekenhuizen zien
sporters als aparte doelgroep
of voeren onderzoek uit op dit
gebied. Meer dan twintig zie
kenhuizen ontwikkelen hier
voor beleid. Zeven hebben een
sportarts. De helft wil meer
gaan doen aan sportgenees
kunde.
Den Bakker denkt dat over een
aantal jaren de 42 sportmedi
sche adviescentra (SMA),
voortgekomen uit de oude keu
ringsbureaus, zijn verdwenen
in een samenwerkingsver
band, of zijn opgenomen in een
ziekenhuis, dat over meer faci
liteiten en deskundigheid be
schikt.
De SMA's zijn volgens hem te
klein om goede kwaliteit te
kunnen bieden. Ook hebben ze
niet altijd een erkende sport
arts in dienst, waarvan er ove
rigens nu nog maar 35 zijn. Zie
kenhuizen moeten volgens
hem meer gaan doen aan pre
ventie en nazorg. Bovendien is
het een tendens dat sporters,
dichter bij huis worden gehol
pen. Zes ziekenhuizen werken
nu samen met een SMA.
Concurrentie
Volgens Den Bakker zien zie
kenhuizen sportgeneeskunde
zitten omdat onder sporters
veel jongeren zijn. Dat com
penseert de vergrijzing. Ook
.kunnen de instellingen zich
hiermee profileren in de toene
mende concurrentieslag. Ten
slotte kunnen preventieve ac
tiviteiten zoals sport en fitness
(waarvoor moet worden be
taald) via een stichting het zie
kenhuis ook winst opleveren.
Wie nu een blessure oploopt,
kan naar de huisarts stappen,
een fysiotherapeut, de ehbo
van een ziekenhuis of een
SMA. De kwaliteit van de op
vang verschilt echter sterk en
is persoonsgebonden.
Huisartsen of specialisten heb
ben niet altijd genoeg kennis
in huis om een sporter goed te
kunnen begeleiden. Den Bak
ker: „Vroeger zei een huisarts
'zes weken rust', maar dat is
nu maatschappelijk niet meer
aanvaardbaar. We moeten nu
sneller op de been, en dat ver
eist betere begeleiding."
Samenwerking is ook in het
belang van zorgverzekeraars.
„Die hebben er niets aan als ie
mand gaat ^shoppen' van de
ene deskundige naar de ande
re." Er zijn nu acht verzeke
raars die een bezoek aan een
sportblessure-spreekuur ver
goeden.
Knelpunt
Vergoeding door verzekeraars
is een groot knelpunt. Vooral
kleinere regionale verzeke
raars hebben contracten afge
sloten met SMA's. Een sporter
krijgt dan een consult bij een
sportarts vergoed. Maar de
vergoeding verschilt per verze
keraar. Landelijk begeeft al
leen het Zilveren Kruis zich op
de sportmarkt. Grote verzeke
raars reageren nu nog afwach
tend omdat er geen zicht is op
de kwaliteit van de zorg.
WESTENSCHOUWEN - Rotonde-de Punt-
Strand en De Boswachterij-Strand zijn de titels
en tevens de wandelroutes die worden beschre
ven in twee nieuwe boekjes met boomwandelin
gen van Jan en Ellen Midavaine.
Het gaat om deel vier en vijf in
een serie waarmee het echt
paar Midavaine wandelroutes
door de natuur in de Schouwse
Westhoek omschrijft. Daarbij
komt vooral de flora en fauna
aan de orde die wandelaars tij
dens hun tochten passeren. Het
echtpaar-Midavaine wil men
sen bewust maken van de bij
zondere planten, dieren en
landschap in het gebied. Men
richt zich daarbij in de eerste
plaats op jeugdige wandelaars,
maar ook voor volwassenen
bevatten de boekjes veel we
tenswaardigheden.
Boomwandeling deel vier be
steedt aandacht aan bomen en
struiken 'die tegen een stootje
kunnen', vogels in de inlaag,
duinvorming en strandvoh-
sten. Zaken waarmee wande
laars worden geconfronteerd
wanneer zij, aan de hand van
het boekje, met een open oog
voor de natuur vanaf de roton
de bij Westenschouwen via het
duingebied in westelijke rich
ting naar De Punt van Schou
wen lopen en via het strand
weer terug.
Boomwandeling deel vijf be
schrijft een ongeveer drie uur
durende tocht door de Bos-
wachterij van Westerschou-
wen, een duinlandschap en
over een stuk Noordzeestrand.
In het boekje wordt informatie
gegeven over boomsoorten die
men passeert, insekten als
motjes en de rode bosmier, de
sporen van konijnen, reeën en
vele soorten vogels.
De teksten zijn geschreven
door Jan Midavaine. Zijn
vrouw Ellen maakte daar teke
ningen bij. De boekjes zijn te
koop bij de VVV-kantoren in
de Westhoek en bij het trampo
linecentrum bij de rotonde van
Westenschouwen, dat het echt
paar Midavaine runt. In de se
rie boomwandelingen versche
nen eerder boekjes die tochten
door de verklikkerduinen, de
Karolingische burcht en omge
ving en de Lageweg-Wissewek-
ken in Westenschouwen om
schrijven.
Winnaars keuring Schouivse Paardendag
RENESSE - Het Belgische koudbloed-trek-
paard Wanda van Steenzwaan is tijdens de
paardenkeuring op de Schouwse Paardendag in
Renesse uitgeroepen tot erekampioene. Wanda
werd ook eerste in de categorie vier- tot zesjari
ge merries grote maat.
Het paard is eigendom van A.
N. Steendijk uit Nieuwerkerk.
Kampioen in de categorie Bel
gische trekpaarden werd
Wietske van Steenzwaan van
dezelfde eigenaar. Dit paard
werd ook eerste van de vier
tot zesjarige merries kleine
maat. Steendijk was erg suc
cesvol met zijn trekpaarden
want zijn paard Zaza van
Steenzwaan werd uitgeroepen
tot jeugdkampioene. Zaza
werd tevens eerste in de cate
gorie twee-jarige merries. In
de categorie merrieveulens
werd Bea van Steenzwaan eer
ste, in de categorie zevenjarige
en oudere merries kleine maat
Ramona van Steenzwaan.
De keuring van de trekpaar
den leverde verder een eerste
prijs op voor Stefan van de
Bosweg (hengstveulens), Rhea
van de Beukelaar (tweejarige
merries) en Dollie van het
Nieuwveer (driejarige mer
ries). Kitty van de Bosweg
werd eerste in de categorie ze
venjarige en oudere merries
grote maat. Van de stalgroe-
pen werd A. N. Steendijk uit
Nieuwerkerk uitgeroepen als
eerste en van de fokgroepen S.
M. van de Velde en zn uit Zon-
nemaire. In de categorie mer
ries met afstammelingen werd
Ramona van Steenzwaan eer
ste en bij de vierspannen
Steendijk.
Fjorden
Dagkampioene bij de fjorden-
paarden werd de ruin Lester
van M. Scheps uit Rotterdam.
Een paard dat ook eerste werd
in de categorie ruinen. Bij de
mer.rieveulens werd Perna van
de gebroeders Horst uit Renes
se en Zierikzee eerste en bij de
hengstveulens Pjotr van L.
Gijzel uit Dreischor. Perna
werd tevens uitgeroepen tot
kampioenveulen.
Eerste bij de eenjarige merries
en tevens jeugdkampioene
werd Olrike van A. van de
Waal uit Noordwelle. Esmé
van de gebroeders Horst werd
eerste bij de driejarige mer
ries.
Haflingers
Dagkampioene bij de Haflin
gers werd Wendy van de Wilde-
manshoek van H. Krijger uit
Renesse. Het paard werd ook
eerste bij de vierjarige mer
ries. Jeugdkampioene werd
Amarens van Stalland van J.
M. Kristalijn-Jonker uit Elle-
meet, die tevens eerste werd in
de categorie eenjarige merries.
Het paard Juliana van Beije in.
R.enesse werd eerste in de cate
gorie driejarige merries. Wen
dy van de Wildemanshoek van
H. Krijger uit Renesse werd
eerste in de categorie vierjari
ge merries en Geertje van H.
van Oosten in de categorie vijf
jarige merries.
Tenslotte werd het paard Har-
rie van mevrouw Baart uit
Noordwelle eerste in de cate
gorie ruinen.
In Museum De Blikvanger
RENESSE - Poppenkamers en poppenwinkels.
Dat is het thema van de expositie in Museum
De Blikvanger in Renesse. De expositie gaat 1
augustus van start en duurt tot 29 september.
Poppenkamers zijn te zien in
allerlei maten, soorten en stij
len. Zo is er de poppenkamer
klassieke stijl uit 1920, maar
zijn er ook poppenkamers uit
de veertiger jaren te zien en
ontbreekt een koloniale keu
ken niet. Ook bij de poppen-
winkeltjes is een grote ver
scheidenheid.
Er zijn onder meer bloemen-
winkeltjes en stoffenwinkel-
tjes te zien, maar ook een com
plete poppen-supermarkt. De
expositie is samengesteld uit
de collecties van drie dames:
Willy Koek uit Haamstede,
Mia Marcus uit Hoogvliet en -
tevens eigenaresse van het
blikkenmuseum - Annemarie
Heiligers.
De meubeltjes en attributen
voor de poppenkamers zijn in
de loop der jaren verzameld op
rommelmarkten en/of het re
sultaat van noeste huisvlijt.
Oude Blikkenmuseum De
Blikvanger is te vinden aan de
Capelweg in Renesse en geo
pend op dinsdag en vrijdag
van 10.00-12.00 uur, op zondag
6 augustus van 11.00 tot 15.00
uur en zondag 3 september van
11.00-15.00 uur.
VOORHOUT - Een Britse
vrachtauto heeft maandag een
4-jarig jongetje uit Voorhout
doodgereden. Het ongeval ge
beurde voor de ogen van zijn
moeder die achter haar zoontje
over het fietspad langs de 's
Gravendamseweg reed.
