Genieten van Zeeuwse lekkernijen
aan boord van een mosselkotter
Nieuwe bibliobus
Getijdeklokken op Neeltje Jans
Het is gewoon leuk om te doen'
Geen spectaculaire noviteiten
bij de Visserijdagen Bruinisse
Groene Roland Garros cabriolet
'Ik schilder de lieve
dingen van het leven'
Computers voor Litouwen
Bijdrage Juliana Fonds
dorpshuis Serooskerke
Zeeuwse produkten centraal bij Tafelen in Nederland
Zomerzang
Rommelmarkt
in Haamstede
WOENSDAG 12 JULI 1995
In het kader van de Zeelandmaand hij Tafelen in Nederland presenteert chef-kok van het World Trade Centre, Albert Tielemans zijn
bekroonde mosselrecept aan boord van de mosselkotter Elizabeth. Peter den Dekker (links) van restaurant La Butte assisteert hem
hierbij.
YERSEKE - Een passende en zeer geslaagde ambiance voor de invulling van de Zeelandmaand bij
Tafelen in Nederland: waar is het beter toeven dan aan boord van een dobberende mosselkotter op
een zonovergoten Oosterschelde om te genieten van de geliefde gerechten van Zeeland: Veerse
Meersoep vooraf en een bekroond mosselgerecht van Nationale Mosselman Albert Tielemans.
Daarbij een glaasje Nieuw Zeelandse wijn
De stemming zat er gelijk in
toen de mosselkotter Elizabeth
vanuit de haven in Yerseke het
ruime sop koos. Met een glaas
je champagne in de hand werd
de maand juli officieel door de
prominente genodigden als
Zeelandmaand van Tafelen in
Nederland ingeluid. Onder hen
bevond zich onder andere de
heer F. Zegwaard, culinair ad
viseur van de krijgsmacht. Hij
deelde voor zijn doen onge
woon hoge cijfers uit voor de
kwaliteit, ambiance en presen
tatie van de gerechten die afge
lopen zaterdag gepresenteerd
werden. Of 'onze jongens' de
komende tijd hiervan zullen
profiteren moeten we nog af
wachten.
Albert Tielemans is de piep
jonge chef-kok en manager van
het World Trade Centre in Am
sterdam en componeert de ge
rechten die maandelijks cen
traal staan bij Tafelen in Ne
derland. Iedere maand staat
een Nederlandse provincie in
de schijnwerpers. Tielemans:
,,Het doel van Tafelen in Ne
derland is het promoten van de
Nederlandse keuken. Het is
toch van de gekke dat de mees
te mosselen naar het buiten
land worden geëxporteerd?
Wij hoeven geen v is te importe
ren, we hebben zeil de heer
lijkste soorten. Wat we doen is
gewoon in oude receptenboe
ken neuzen en vervolgens ste
ken we die recepten in een
nieuw jasje. Ik stel voorbeeld
menu's samen. Daarvan wor
den er maandelijks zo'n 25.000
geserveerd. Dit jaar heb ik on
geveer 72 gerechten samenge
steld."
NEELTJE JANS -Iedere (bad)gast in Zeeland weet het: de zeewaterstand aan de
kust is onderhevig aan schommelingen. De meesten weten dat dit komt door het
'getij'. Eb en vloed, laag en hoog water. Op de vraag hoe dit nu eigenlijk komt
blijft menigeen het antwoord schuldig en zal waarschijnlijk schouderophalend
antwoorden: 'omdat het nu eenmaal zo is'.
Ze kijken er ieder jaar weer naar uü," aldus Olga Immerzeel, bezigheidstherapeute van Verzor
gingshuis Duinoord in Burgh-Haamstede. Afgelopen maandag genoten ruim zeventig bewoners
van Duinoord weer van het jaarlijkse etentje dat ze aangeboden kregen van restaurant Zeelust in
Westenschouwen. Eigenaars de heer R. Mooij en S. Mooij-de Wit zijn hard op weg om van dit evene
ment een traditie te maken. Mooij:We doen hei nu voor de vierde keer en het is ontzettend leuk. We
hebben er gewoon plezier in.Om het geheel een extra feestelijk tintje te geven werd de heer Dik-
mans uit Westenschouwen uitgenodigd, die met zijn draaiorgel en pierement voor een vrolijke noot
zorgde. Het vervoer met een bus van Van Oeveren namen de restauranthouders ook voor hun reke
ning. Taxi-bedrijf De Keijzeruit Renesse stelae een busje beschikbaar voor het rolstoelvervoer. (Fo
to: Marijke Folkertsma)
BRUINISSE - Geen spectaculaire noviteiten dit jaar op het programma
van de Bruse Visserijdagen die op donderdag 13, vrijdag 14 en zaterdag
15 juli hun beslag krijgen. Een van de grootste trekpleisters van de Vis
serijdagen is ook dit jaar weer de vlootshow waarbij iedereen de gele
genheid krijgt om aan boord van een Bruse mosselkotter een tochtje op
de Grevelingen te maken.
NIEUWSBODE EXTRA
GOES - Een Litouwse studente politicologie en
geschiedenis, die een trimester in Nederland
doorbrengt, is op zoek naar computerappara
tuur, typemachines en kopieerapparaten voor
medestudenten in Litouwen.
De slimmeriken herinneren
zich nog van school hoe het pre
cies zat: de maan en de zon zor
gen voor getijden. Het wordt
eens tijd om de kennis van dit
fascinerende fenomeen op te
frissn. Gaat u maar eens goed
zitten voor een lesje aardrijks
kunde.
De maan draait om de aarde,
aarde en maan draaien om de
zon. Al eeuwen weten we dat
hier een wetmatige regelmaat
in zit. We kunnen dag en nacht
en zelfs seizoenen uiterst pre
cies voorspellen omdat we dit
'spel' van bewegende hemelli
chamen exact kennen. Zon en
maan oefenen aantrekkings
kracht uit op het water van de
aarde. Vooral de maan, die het
dichtst bij de aarde staat, ver
oorzaakt daardoor een getij-
golf die met dit hemellichaam
mee, om de aarde beweegt. De
tekening laat dit getij degolf
goed zien.
Omdat de zon, aarde en maan
steeds anders ten opzichte van
elkaar staan en getij ook af
hankelijk is van de vorm van
een oceaan en zee, wisselt het
getij niet elke dag precies het
zelfde. Ook het niveau van
hoog- en laagwater kan grote
verschillen vertonen.
In Delta Expo op Neeltje Jans
hangen vier klokken waarop je
het actuele getij kunt aflezen.
De klokken zijn gemaakt door
uitvinder Jaap Venker uit St.
Anthonis. Jaap Venker is erin
geslaagd een klok te maken die
voor het overgrote deel gelijk
loopt met het werkelijke getij.
Een unieke prestatie, nergens
zijn er getij klokken die nauw
keuriger lopen. De klokken
zien er duidelijk anders uit dan
gewone uurwerken.
Bij nauwkeurige beschouwing
kun je een schat van informa
tie van deze klokken lezen zo
als het moment van hoog en
laag water, moment van groot
ste stroomsnelheden en de zo
genaamde kentering van het
getij. Allemaal informatie die
de bezoeker van Neeltje Jans
van pas komt als die bijvoor
beeld wil weten wanneer - da
gelijks - de meest spectaculaire
stroomsnelheid zich voordoet
in het bezoekersdeel van de
Oosterscheldekering.
Uitvinder Jaap Venker had het
niet treffender kunnen zeggen:
„bij een uniek project als de
Oosterscheldekering horen na
tuurlijk unieke klókken".
HAAMSTEDE - In het kerkge
bouw van de Gereformeerde
Gemeente aan de Ankerweg
worden op de woensdagen 12
en 26 juli en 16 augustus Zang
avonden gehouden.
Onder leiding van Pieter Hey-
koop kan iedereen een uurtje
zingen in de kerk. Heykoop
laat ook enkele improvisaties
horen op het orgel. De aanvang
is 20.00 uur.
Donderdag 13 juli geeft Miss
Visserijdagen 1995 het officiële
startsein voor de Visserijda
gen. Zij arriveert omstreeks
14.00 uur per old-timer bij de
muziektent in het Bruse cen
trum. Daar wordt zij verwel
komd door burgemeester A.
Vogelaar van Bruinisse. Na
het officiële gedeelte gaat het
feestprogramma van start.
Oom Ko houdt ook dit jaar
weer zowel kinderen als hun
ouders bezig met goochelen,
een ballonnenshow, poppen
kast en clownerie. Oom Ko is -
ook vrijdag en zaterdag - te
vinden in de Oudestraat. Lief
hebbers van film en folklore
kunnen 's avonds terecht in het
dorpshuis waar films vertoond
worden over paling-, mossel-,
en zeevisserij.
Wie liever een gezellig dansje
wil maken kan donderdag
avond vanaf 20.00 uur terecht
in de feesttent op de hoek
Nieuwstraat/Dreef. De mu
ziek wordt donderdagavond
verzorgd door de band Week
end Amusement. Tijdens de
Visserijdagen wordt in diezelf
de feesttent een bierestafette
gehouden.
Vrijdag 14 juli wordt om 10.30
uur de braderie in Oudestraat,
Toen de Elizabeth na een half
uur varen voor anker ging in
het Brabants Vaarwater kon
iedereen vaststellen dat Zee
land inderdaad een rijke tradi
tie heeft.
Na de Veerse Meer soep, sa
mengesteld uit mosselen,
scholfilet en Hollandse garna
len, smulden de gasten van een
salade van gerookte poon met
broccoli en tomatendressing.
Poon is typisch zo'n vissoort
die de moeite waard is om
weer uit de vergetelheid te ha
len. Vroeger stond deze eerlij
ke, prima smakende vis regel
matig op het menu van de
Zeeuw, maar werd langzamer
hand verdrongen door luxere
soortgenootjes.
Mocht de mosselliefhebber
soms denken dat deze schelp
diertjes een gemeengoed zijn
geworden in Nederland, dan
heeft deze het mis. „Nog maar
35 procent van de Nederlan
ders eet mosselen," zegt Cor
Poppe van het mosselbedrijf
Roem van Yerseke. „Dus er is
nog een lange weg te gaan. Mis
schien dat men, nu de mossel
qua voedingswaarde in een be
ter daglicht komt te staan,
eens wat vaker dit schelpdier
tje op het menu zet. Het eiwit
dat in mosselen zit heeft geen
hoog cholesterolgehalte, in te
genstelling tot wat men een
aantal jaren geleden beweer
de. Een ander verhaal is na
tuurlijk als je er veel vette
sauzen bij neemt. Persoonlijk
vind ik mosselen zonder saus
het lekkerst. Gewoon zoals we
het vroeger aten: een komme
tje warme azijn met een klein
beetje peper, en dan daarin de
mossel dopen. Daarbij een
stukje bruin brood, heerlijk!
Mosselman
Maar het hoogtepunt was toch
wel het moment dat de Natio
nale Mosselman zijn prijsge-
recht voor de ogen van de wa
tertandende aanwezigen
klaarmaakte. Geknield op het
scheepsdek achter een grote
wc-V. toverde hij, samen met
Peter den Dekker van restau
rant La Butte, een heerlijke
maaltijd te voorschijn. De titel
Mosselman '94/'95 ontving hij
bij de eerste mosselverkiezing
op d^ Visbe.urs ir>. de RAI vorig
jaar. Hierbij V rijgt de deelne
mer een, tot dat moment onbe
kend, aantal ingrediënten tot
Korte en Lange Ring geopend.
Vanaf 13.00 uur is Oom Ko
weer van de partij. Jeugdsoos
De Pul tekent voor de organi
satie van de Kinderdisco die
om 15.00 uur begint, 's Avonds
vanaf 20.00 uur is er weer mu
ziek in de feesttent, ditmaal
verzorgd door Lou Nielsen.
Liefhebbers van doedelzakmu-
ziek dienen zich te vervoegen
op het havenplateau waar pi
pes en drumband Inter Scaldis
een concert verzorgt. Het op
treden van Inter Scaldis begint
om 20.00 uur.
De tweede dag van de Bruse
Visserijdagen wordt om 22.45
uur afgesloten met een groot
vuurwerk. Dat vuurwerk is
mogelijk gemaakt door finan
ciële steun van acht Bruse be
drijven.
Zaterdag kan men vanaf 10.30
uur weer terecht op de brade
rie. De braderie wordt opge
luisterd door de Tivoli-band,
geen onbekenden bij de Bruse
Visserijdagen. Om 11.00 uur
wordt de maritieme bedrijfs
presentatie op het havenpla
teau geopend. De bezoeker kan
daar kennis maken met bedrij
ven op het gebied van de visse
rij en zien hoe op ambachtelij-
zijn beschikking en moet hier
mee aan de slag om een tong-
strelend mosselgerecht te creë
ren.
Het volgende kwam in het
brein van de chef-kok naar bo
ven: Men neme (voor vier per
sonen) twee kilo mosselen, 30
gram katen- of Zeeuws spek,
200 gram groente (prei, ui,
bleekselderij en wortel) en
daarnaast nog eens 50 gram
prei, 50 gram ui, 50 gram bleek
selderij en 40 gram wortel. Een
deciliter witte wijn, een half
flesje bier, een deciliter slag
room, een laurierblaadje, vers
gemalen peper, vijf blaadjes
verse basilicum, een teentje
knoflook en een eetlepel
sesamzaad.
De goed gewassen mosselen
met het groentenpakket, wijn,
het laurierblaadje en wat vers
gemalen peper in een ruime
pan op een hoog vuur laten ko
ken tot alle mosselen open zijn
(vier a vijf minuten). Vervol
gens de mosselen wat af laten
koelen en ze uit de schelp ha
len, het kookvocht bewaren.
Doe in een wok of pan de olie
met het knoflookteentje en
verwarm dit even zodat de
knoflook smaak kan afgeven.
Vervolgens het teentje verwij
deren. Dan het vuur goed hoog
zetten en de groenten en het
spek roerbakken. Voeg dan de
mosselen en het sesamzaad toe
en blus na enkele minuten af
met bier, room en wat van het
mosselvocht. Alles enkele mi
nuten laten inkoken en als
laatste de heel fijn gesneden
verse basilicum toevoegen. Op
vier voorverwarmde borden
scheppen en serveren met stok
brood, rijst, gekookte aardap
peltjes of tagliatelle. Al dit
heerlijks werd begeleid door
een glaasje Nieuwzeelandse
wijn, bij gebrek aan een
Zeeuwse wijn.
In Zeeland zijn vijftien restau
rants aangesloten bij Tafelen
in Nederland, waarvan vijf op
Schouwen-Duiveland: Restau
rant De Meeuw in Bruinisse,
Wegrestaurant De Blauwe
Keet in Oosterland, Restau
rant Lc Rabot in Renesse, Ho
tel De Zeeuwse Stromen in Re
nesse en Restaurant La Butté
in Ouwerkerk. De eigenaars
van La Butte ontvingen afgelo
pen zaterdag de gasten aan
boord van de mosselkotter
Yerseke 110.
ke wijze garnalen worden ge
peld en babbelaars worden ge
maakt.
Hobbyisten tonen op het ha
venplateau hun zelfgebouwde
modelschepen. Wie mee wil
voor een tochtje over de Greve
lingen aan boord van een mos
selkotter dient om 13.30 uur
present te zijn op het havenpla
teau.
De afvaart van de schepen
staat gepland voor 14.00 uur.
Het Bruinisser Visserskoor
verzorgt om 16.30 uur een op
treden in de feesttent. Vanaf
20.00 uur zorgt daar de band
Weekend Amusement weer
voor de muziek.
Uiteraard zijn er tijdens de
Bruse Visserijdagen volop
mosselen te krijgen, op ver
schillende wijze bereid. De
barbecue staat opgesteld op
het parkeerterrein achter de
Rabo-bank. Om problemen te
voorkomen roept de Stichting
Festiviteiten Bruinisse - die te
kent voor de organisatie van
de Bruse Visserijdagen - bezoe
kers op om te parkeren waar
dit is toegestaan en op de daar
voor speciaal aangewezen
plaatsen.
De studente, Ramuné Kryzevi-
ciute, is vierdejaars en is in
Nederland op uitnodiging van
het ministerie van onderwijs
in Den Haag en de Universi
teit van Amsterdam. In Litou
wen studeert zij aan de Peda
gogische Universiteit in
Vilnius. Elke maandag en vrij
dag volgt zij colleges aan de
universiteit en de overige da
gen krijgt ze lessen in Goes.
Ramuné: „Op velerlei terrei
nen is het in Litouwen momen
teel bijzonder moeilijk om ef
ficiënt te kunnen studeren en
werken. Het is bijna onmoge
lijk. Bijna niemand beschikt
over een type-machine of een
computer om verslagen of een
essay te maken. Alles wordt
nog steeds met de hand ge
daan, hetgeen zeer tijdrovend
is.
Om de leefbaarheid in de klei
ne kernen te behouden, is het
Juliana Welzijn Fonds in fe
bruari 1994 een tweejarige ac
tie gestart voor de Zeeuwse
Dorpshuizen. Het Fonds stelt
990.000,- beschikbaar om in de
provincie Zeeland het voortbe
staan van de dorpshuizen vei
lig te stellen. Drieëndertig
dorpshuizen krijgen bij toe
passing an energiebesparen
de maatregelen een bijdrage
van maximaal 30.000,-.
Het Juliana Welzijn Fonds wil
gedurende een aantal jaren ex
tra aandacht" geven aan de leef
baarheid op het platteland.
Dorpshuizen zijn daaroor es
sentiële voorzieningen. Het
fonds vindt het om die reden
belangrijk dat de dorpshuizen
hun functie goed kunnen blij
ven vervullen. Het Fonds
heeft echter geconstateerd dat
met name de energielasten
De huidige bibliobus, die we
kelijks een aantal kernen op
Schouwen-Duiveland aandoet,
is inmiddels twintig jaar oud.
Het voertuig werd in 1975 in
gebruik genomen toen de
Zeeuwse Bibliotheek begon
met het uitlenen van boeken
vanuit een mobiele biblio
theek.
Een medewerker van de
Zeeuwse Bibliotheek vertelde
dat de gebruikelijke afschrijf-
termijn van een bibliobus on
geveer vijftien jaar is. „De
bibliobus op Schouw en-Dui-
Liesbeth de Haas wordt vooral
geïnspireerd door clowns, ou
de teddyberen, knuffels, speel
goed, klompjes en kinder
schoentjes. Zij beeldt deze
onderwerpen op illustratieve
wijze af via de aquareltech
niek. De liefde voor deze on
derwerpen komt voort uit haar
jarenlange werk-ervaringen in
psychiatrische ziekenhuizen.
In haar vroegere woonplaats
Ermelo werkte Liesbeth de
Haas 23 jaar als docente sociale
vaardigheden aan een oplei
ding tot psychiatrisch ver
pleegkundige. Acht jaar gele
den, op 39-jarige leeftijd,
begon zij met tekenen en schil
deren. Zij is auto-didact en ont
wikkelde op die manier een
heel eigen stijl van schilderen
en kleurgebruik.
De kunstenares zegt in de psy
chiatrie veel mensen te hebben
gezien die maskers dragen. De
moeite en het verdriet dat het
kost om deze af te zetten beeldt
ze uit via haar clowns. Vaak
voelen mensen zich niet de
moeite waard. Gevoelens die
Liesbeth de Haas uitdrukt via
afbeeldingen van oude schoe
nen.
De liefde en aandacht die men-
t
Zelf heb ik een typemachine
mogen ontvangen van een or
ganisatie in Goes. Hierdoor
kwam ik op het idee om te
starten met een actie om over
tollige apparatuur van bedrij
ven of particulieren in te za
melen voor de jeugd in
Litouwen.
De komende maanden zal een
aantal culturele groepen van
uit Panevezys met een bus
naar Nederland en Duitsland
komen. We zouden dan de ap
paratuur met deze bus mee te
rug kunnen geven, zodat er
geen vervoerskosten zijn."
Wie interesse heeft deze actie
te steunen kan contact opne
men met Ramuné Kryzeviciu-
te, Weidezicht 2, (Postbus 306),
4460 AS in Goes.
vaak een flinke post op de be
groting vormen. In veel geval
len kunnen deze kosten aan
zienlijk verminderd worden
door het treffen van energiebe
sparende maatregelen. Dit
geeft dan ruimte in de begro
ting voor bijvoorbeeld perio
diek onderhoud dat er nu nog
wel eens bij inschiet.
Het Juliana Welzijn Fonds wil
de besturen van de dorpshui
zen nu door middel van het
project helpen hun accommo
daties energiezuiniger te ma
ken. Een voordeel is ook dat
energiebesparende maatrege
len gunstig zijn voor het mi
lieu.
Het Juliana Welzijn Fonds is
een onafhankelijk fonds dat
ziojn geld ontvangt uit onder
meer de GiroLoterij-BankLo-
terij, de Lotto/toto en de Kra
sloterij.
veland was dus echt aan ver
vanging toe." Van de vijf bi
bliobussen die in Zeeland
rondrijden is die op Schouwen-
Duiveland de vierde die wordt
vervangen.
Het nieuwe exemplaar is 11,5
meter lang, iets langer dan de
huidige bibliobus. Het aantal
boeken dat er in kan worden
vervoerd is ongeveer even
groot als in de huidige bus. De
nieuwe bibliobus gaat naar
verwachting pas op Schouwen-
Duiveland rond rijden na de
officiële ingebruikname op 1
september.
sen tekort kwamen geeft zij
vorm door het schilderen yan
knuffels en teddyberen.
Dat houdt in dat de aquarellen
vooral uitingen zijn van sym
boliek, verlangen, eenvoud en
ouderdom. Het verhaal erach
ter en de emotionele waarde
daarvan. De expositie in De
Bewaerschole is vanaf 15 juli
dagelijks - behalve zondag - te
bezichtigen van.13.30 tot 16.30
uur.
BURGH-HAAMSTEDE - Op
het terrein rond de kerk van de
Gereformeerde gemeente in
Burgh-Haamstede wordt op
zaterdag 15 juli een rommel
markt en braderie gehouden.
Deze duurt van 9.00 tot 16.00
uur.
De rommelmarkt is georgani
seerd door de vrouwenvereni
ging van deze gemeente. Er
staan kraampjes met kaas,
bloemen en zelfgemaakte
handwerkjes.
Ter gelegenheid van de Open Franse tenniskampioenschappen, die dit jaar werden gewonnen
door Thomas Muster, bracht Peugeot de 306 Roland Garros Cabriolet op de markt. Het model is ver
krijgbaar via garage Nobelpoort in Zierikzee. De auto is uitgevoerd in de nieuwe metaalkleur
grand Chelem groen en heeft een witte, subtiel aangebrachte flankstriping. De voorspoiler, waarin
twee mistlampen zijn geïntegreerd, en de buitenspiegels zijn in dezelfde kleur gespoten. In combi
natie met de witte lederen bekleding, die stoffen inlegstukken heeft, oogt de cabriolet heel harmo
nieus. De 15 inch licht metalen velgen en bijzondere banden geven het model een sportief karakter.
De auto heeft een vijf-versnellingsbak en is verkrijgbaar in een drie- en vijfdeurs uitvoering. Het
dak en de ruiten zijn elektrisch bedienbaar en tot de basisuitrusting behoren sportieve kuipstoelen,
getinte ruiten, stuurbekrachtiging, centrale vergrendeling met afstandsbediening, elektrisch te
verstellen en verwarmbare buitenspiegels en radiocassettespeler met vier speakers.
SEROOSKERKE - Het Juliana Welzijn Fonds
heft in het kader van zijn Zeeuwse dorpshui-
zenproject aan Stichting' Dorpshuis Seroosker
ke te Serooskerke een bijdrage gegeven van
9.600,- voor het nemen van energiebesparende
maatregelen.
BROUWERSHAVEN - In het gemeentehuis in
Brouwershaven wordt vrijdag 1 september een
nieuwe bibliobus voor Schouwen-Duiveland in
gebruik genomen.
BURGH-HAAMSTEDE - „Ik schilder de lieve
dingen van het leven", zegt Liesbeth de Haas-
IJben. In De Bewaerschole in Burgh-Haamste-
de is van zaterdag 15 juli tot en met zaterdag 5
augustus een expositie van aquarellen die zijn
gemaakt door de 47-jarige, in het Noordbra
bantse Steenwijk geboren kunstenares.
