1945: Voedsel en Vrijheid
Expositie in het Aviodome
Concurrentiepositie bedrijven
in gevaar door milieuwetten
Documentenverwerking kost
bedrijven elk jaar 40 miljard
Met aandacht voor Operatie Manna
Volgens rapport Repro-vereniging
Hoog geëerd
publiek
gevraagd
Jaarlijkse
speurtocht
Volgens EIM/Milieu-onderzoek
x I
Speelfilm
over moord
op G. J. Heijn
DINSDAG 4 JULI 1995 NR 25799
7
Honderden Lancaster-bommenwerpers wierpen voedsel uit boven bezet Nederland.
AMSTERDAM - In het luchtvaartmuseum
Aviodome op Schiphol is tot en met 31 augustus
een expositie te zien over Operatie Manna' en
het einde van de luchtstrijd in de Tweede We
reldoorlog. Operatie Manna was de Britse
voedselhulp waarbij honderden Lancaster
bommenwerpers tussen 29 april en 8 mei 1945
duizenden tonnen voedsel afwierpen boven be
zet en hongerend West-Nederland.
Duizenden Vliegende Forten,
Lancasters en Mosquito's da
verden in deze tien dagen op
nog geen honderd meter hoog
te over het Hollandse land
schap. Voortdurend werden de
vliegtuigen gevolgd door de
Duitse luchtafweer, maar voor
het eerst in jaren bleef deze bij
na overal stil.
Nooit eerder hadden de door
jarenlange strijd geharde bom
menwerperbemanningen de
bewoners van de bezette gebie
den kunnen zien, want meestal
vlogen ze op meer dan zeven
kilometer hoogte.
Tranen
Maar wat ze nu zagen, bracht
menige geallieerde vlieger tot
tranen. De op velden en daken
met zakdoeken, vlaggen en la
kens zwaaiende Hollanders en
de in tulpenvelden uitgesne
den blijken van dank als 'Ma
ny -Thanks' en 'Thanks Yanks'
maakten op vele bemannings
leden een indruk die ze nooit
meer zouden vergeten. In de
volksmond was de geallieerde
voedselhulp in deze laatste da
gen van de oorlog bekend als
'Operatie Manna'.
Het Amerikaanse deel van het
hulpprogramma, dat werd uit
gevoerd met Boeing B-17G
Vliegende Forten," heette offi
cieel echter 'Operatie Chow-
hound' terwij*l de Canadese
bijdrage, die over één enkele
toegangsweg via Arnhem over
land werd uitgevoerd, in mili
taire kringen bekend was als
'Operatie Faust'. In totaal
werden er in tien dagen meer
dan 5.600 vluchten gemaakt,
waarbij 912.000 ton voedsel
werd afgeworpen.
Daarbij kwam nog 30.000 ton
die door Canadese troepen met
vrachtwagens werden aange
voerd en een grote hoeveelheid
die na 5 mei door schepen werd
gebracht. Het is niet bekend
hoeveel Nederlanders door de
voedseldroppings werden ge
red.
Aan geallieerde zijde vielen elf
slachtoffers toen bij IJmuiden
een Amerikaanse B-17 toch
door de Duitse luchtafweer
werd neergeschoten.
Het luchtvaartmuseum Avio
dome laat ze zien: de blikken
die werden afgeworpen, mo
dellen van de vliegtuigen
waarmee de 'droppings' wer
den uitgevoerd en de geteken
de en geschilderde herinnerin
gen van de Nederlanders die
het allemaal hebben meege
maakt en bij wie de ervaringen
in het geheugen staan gegrift.
De tentoonstelling is opgesteld
temidden van een aantal echte
vliegtuigen uit de oorlogsja
ren: een Brits Spitfire jacht
vliegtuig, een Duitse V-l vlie
gende bom en een
Amerikaanse Harvardtrainer.
De expositie is tot en met 31
augustus in het luchtvaartmu
seum Aviodome op Schiphol te
zien. Het Aviodome is dage
lijks geopend van 10.00 tot
17.00 uur.
ZIERIKZEE - De verwerking- van documenten (onder meer printen, re-
produktie en dergelijke en archivering) kost het Nederlandse bedrijfsle
ven jaarlijks circa 40 miljard, ongeveer 8 procent van de totale bedrijfs
kosten. Dit blijkt uit een rapport van de Vereniging Repro Nederland
(VRN), de branchevereniging van de reprografische ondernemingen in
Nederland.
Volgeps deze organisatie kan
op die kosten aanzienlijk wor
den bespaard door een groot
deel van de reproduktie uit te
besteden bij de hierin gespe
cialiseerde bedrijven. De gege
vens van het rapport zijn neer
gelegd in de brochure
'Reprografie, zelf doen of uit
besteden', die het bedrijfsle
ven een leidraad biedt voor de
keuze tussen zelf doen of uitbe
steden van diverse reprografi
sche werkzaamheden als ko
piëren, printen, plotten,
lichtdrukken et cetera.
Volgens de Vereniging Repro
Nederland zou elke organisa
tie zich om de zoveel tijd moe
ten afvragen of men op dit ge
bied nog wel op het goede
spoor zit en of het niet verstan
diger en voordeliger is om - al
thans een deel van - de repro-
grafische activiteiten de deur
uit te doen.
Het feit. dat het in het alge
meen om een aanzienlijke kos
tenpost gaat - in de advieswe
reld bedragen de kosten zelfs
15 tot 20 procent van de totale
kosten - impliceert namelijk
ook dat er aanmerkelijke be
sparingen kunnen worden be
reikt.
Behalve op de besparingen
wijst de brochure op een aantal
andere voordelen van uitbeste
ding. Zo leidt afstoting van ne
venactiviteiten tot meer flexi
biliteit en meer aandacht voor
de primaire processen.
Boyendien biedt uitbesteding
een mogelijkheid om de vaste
kosten variabel te maken en
meer gebruik te maken van ex
terne know how.
Een niet onbelangrijk feit is
tenslotte dat men bij uitbeste
ding natuurlijk 'klant en ko
ning' is. Naast deze argumen
ten geeft de brochure veel
nuttige tips om zelf een kosten-
vergelijking te maken.
ZIERIKZEE - Wie van clowns
houdt kan donderdag 6 juli te
recht in Circus Royal op het
parkeerterrein aan de Schelde-
straat in Zierikzee. Daar wor
den tv-opnamen gemaakt van
de clowns waarbij zo veel mo
gelijk publiek nodig is.
De opnamen worden gemaakt
door een Nederlandse commer
ciële zender. De opnamen be
ginnen om 9.00 uur en duren
tot 14.30 uur. In totaal werken
de clowns van Circus Royal
zestien acts af. Mensen die de
opnamen bij willen wonen
kunnen vrijblijvend binnen lo
pen. Ze zijn niet verplicht alle
opnamens uit te zitten.
ZIERIKZEE - De jaarlijkse
Kor en Botboottocht wordt dit
jaar op zaterdag 15 juli gehou
den. Wetenschappers schepen
's ochtends vroeg in op de ZZ8
voor de traditionele speur
tocht naar fossiele botten in de
Oosterschelde.
De ZZ8 van schipper Jaap
Schot zet om 8.00 uur koers
naar de Oosterschelde. Aan
boord bevindt zich een groot
aantal wetenschappers op het
gebie^ van de paleontologie
(wetenschap der fossielen). De
tocht wordt wetenschappelijk
begeleid door dr. J. de Vos van
het Nationaal Natuurhisto
risch Museum in Leiden en dr.
P. Sondaar van de Rijksuni
versiteit Utrecht. Dit jaar
wordt Kor en Bot voor de 45e
keer gehouden.
ZIERIKZEE - Nederlandse en Duitse bedrijven krijgen strengere eisen
opgelegd in de milieuvergunning dan bedrijven in Vlaanderen. De kos
ten die Vlaamse bedrijven maken om aan de eisen in de milieuvergun
ning te voldoen zijn lager. Ruim de helft van de Nederlandse bedrijven
vindt dat dit de concurrentiepositie schaadt.
Naast Vlaanderen wordt ook
Oost-Europa steeds meer als
concurrent ervaren. Dit blijkt
uit een onderzoek van E1M/Mi-
lieu naar de procedures, de in
houd en de kosten van milieu
vergunningen in Duitsland,
Vlaanderen en Nederland. Het
onderzoek heeft plaatsgevon
den bij gieterijen en metaalop-
pervlaktebehandelingsbedrij-
ven. Het onderzoek bevestigt
de vooronderstelling dat Bel
gische bedrijven concurrentie
voordelen kunnen halen door
de soepele eisen.
Dit wordt zowel vanuit bedrij
ven als door beleidsmakers en
vergunningverleners aangege
ven. De milieu-eisen en kosten
in Nederland en Duitsland zijn
-----
Een goed voorbeeld van de gevolgen van de milieuwetgeving. Een van de buitendijkse bedrijven in
Bruinisse moest fors investeren om - milieuvriendelijker - door te kunnen blijven gaan. (Archieffo
to)
vergelijkbaar. De belangrijk
ste kostenpost als gevolg van
de milieuvergunning zijn ver
plichte investeringen en onder
zoeken die periodiek moeten
worden uitgevoerd. Het gaat
daarbij bijvoorbeeld om on
derzoek naar geluidsoverlast,
emissies en afvalwater.
Duitse bedrijven moeten fre
quent onderzoeken verrichten
en maken hier ook de meeste
kosten voor. Vlaamse bedrij
ven hoeven relatief weinig on
derzoek te verrichten en zij in
vesteren ook minder als gevolg
van eisen in de milieuwetge
ving. Dit komt tot uiting in de
stijging van de kostprijs als ge
volg van de milieukosten. Bij
Vlaamse gieterijen is dit bijna
nooit meer dan 5 procent, ter
wijl dit met name bij de mid
delgrote en grote gieterijen in
Nederland en Duitsland vaak
oploopt tot 15 procent of meer.
Bij de metaaloppervlaktebe-
handelingsbedrijven zijn de
gevolgen voor de kostprijs nog
veel aanzienlijker. In Neder
land geeft meer dan een kwart
van de bedrijven aan dat de
kostprijs met meer dan 15 pro
cent is gestegen; in Duitsland
en Vlaanderen ligt dat percen
tage iets lager. De stijging van
de kostprijs heeft een negatief
effect op de concurrentieposi
tie van bedrijven.
In Nederland en Duitsland
geeft meer dan de helft van de
bedrijven aan dat hun concur
rentiepositie is verslechterd.
In Vlaanderen geldt dit slechts
voor een kwart van de bedrij
ven. De gieterijen geven met
name aan dat zij concurrentie
ondervinden van de landen uit
Oost-Europa. De metaalopper-
vlaktebehandelingsbedrijven
ondervinden eerder concurren
tie van landen binnen de Euro
pese Unie.
Een ander onderzoek van
EIM/Milieu naar de effecten
van milieukosten en -vergun
ningen in de papier- en karton
industrie toont aan dat strenge
vergunningen en hoge heffin
gen op lange termijn niet
schadelijk hoeven te zijn voor
de concurrentiepositie. De Wet
Verontreiniging Oppervlakte
water (WVO) heeft er toe geleid
dat het aantal schadelijke lo
zingen met ruim 90 procent is
teruggebracht. Hierdoor is ook
de heffing die bedrijven moe
ten betalen sterk gereduceerd.
Concurrentie
Een vergelijking over twintig
jaar met België, waar onlangs
een waterkwaliteitsbeleid is
ingevoerd, toont aan dat de
concurrentiepositie van de Ne
derlandse papier- eri kartonin
dustrie niet is geschaad. Op
lange termijn weten bedrijven
de nadelen van milieukosten
blijkbaar voldoende te com
penseren. Ondanks de steeds
verdergaande Europese wetge
ving regelen de lidstaten zelf
de milieuvergunningsprocedu
re en de voorschriften die daar
in gesteld worden.
Europese wetgeving, en dus
ook de milieuwetgeving, moet
er zorg voor dragen dat de wer
king van de interne markt niet
verstoord raakt. In bepaalde
gevallen kunnen lidstaten ech
ter hun eisen aanscherpen,
mits hiermee de concurrentie
verhoudingen niet worden ver
stoord. In Nederland kunnen
de meeste eisen gesteld wor-
dep in een milieuvergunning.
Zo kunnen eisen worden ge
steld aan het energiegebruik,
aan grondstoffen en aan ver
voer van personen en goede
ren. In de praktijk wordt ove
rigens nog weinig van deze
mogelijkheden gebruik ge
maakt.
ZIERIKZEE
PJZ
Voor zondag 23 juli heeft de af
deling Schouwen-Duiveland
van de Plattelands Jongeren
Zuid een reisje naar Antwer
pen op het programma gezet.
Eerst is er een bezoek aan de
Vogeltjesmarkt, daarna ver
trekt het gezelschap naar de
cartbaan in Antwerpen. Opga
ve voor het uitstapje kan voor
16 juli bij Connie Poot, tele
foonnummer 01119-2563, of bij
Annet van Oeveren, telefoon
01110-12335.
Geslaagd
Aan de Pedagogische Acade
mie voor het basisonderwijs is
aan de Hogeschool Zeeland in
Vlissingen geslaagd Monica
van Schie uit Zierikzee.
Geslaagd
Aan de Hogeschool voor Tech
nisch en Nautisch Onderwijs
in Rotterdam heeft Serge
Schot uit Zierikzee de ingeni
eurstitel in de scheepsbouw-
kunde behaald.
Juniorkamer
De serviceclub Juniorkamer
Schouwen-Duiveland onder
steunt het Steunpunt Voorlich
ting kindermishandeling Zee
land. Tijdens de Visserijdagen
die vanaf 15 juli worden gehou
den en tijdens de Toeristendag
van 8 augustus in Zierikzee
staat de Juniorkamer met een
stand op straat om geld in te
zamelen voor het goede doel.
Met doet dat via een prikblok
en een grabbelton waarmee
prijzen zijn te winnen. Kinde
ren kunnen zich bij de stand
ook gratis laten schminken.
Het Steunpunt Voorlichting
Kindermishandeling Zeeland
streeft er naar de kennis over
kindermishandeling in de pro
vincie Zeeland te vergroten,
zowel bij beroepsbeoefenaars,
ouders en kinderen.
WESTENSCHOUWEN
Boswandelingen
Op initiatief van Staatsbosbe
heer worden in juli en augus
tus in de Boswachterij Wester-
schouwen boswandelingen
gehouden onder leiding van
een gids.
De wandelingen voeren door
het zuidwestelijk deel van het
bos en gaan door heuvelachtig
terrein naar de mooiste plekjes
van het bos. Iedere dinsdag om
19.00 uur kunnen belangstel
lenden zich melden bij de ex-
cursieschuur aan de Kraaijes-
teinweg 140 voor deelname aan
de excursie die ongeveer an
derhalf uur duurt.
Voor groepen die aan de wan
deling willen deelnamen be
staat die gelegenheid op vrij
dagavond.
Inlichtingen en kaartverkoop
via de VVV Schouwse Kust.
Op dat adres kunnen groepen
zich ook melden voor een wan
deling door het bos met een be
zoek aan de Meeuwenduinen.
BURGH-HAAMSTEDE
Avondzang
Maandag 10 juli begint voor
het 23ste seizoen de maandag-
avondzag in de Gereformeerde
kerk in Haamstede. Op deze
avond treden op Fred Mann,
panfluit, en Harry Hamer, or
gel. Het geheel staat onder lei
ding van Jan van den Driest.
Hij leidt ook de samenzang. De
aanvang is 20.00 uur.
Bazar
Donderdag 13 juli houdt de
Stichting Verzorgingscentrum
Duinoord op het terrein van
Duinoord in Burgh-Haamste-
de, een rommelmarkt en bazar
van 's morgens 10.00 uur tot 's
middags 15.30 uur. Verder zijn
er verschillende attracties, zo
als onder meer een poffertjes
kraam.
DREISCHOR
Orgelconcerten
Donderdag 13 juli vindt in de
Hervormde kerk van Drei-
schor de eerste van een reeks
wekelijkse zomerorgelconcer-
ten plaats. De concerten wor
den gegeven door organist
Dirk Jansz. Zwart. Het gaat in
totaal om zes uitvoeringen. Él
ke donderdagavond tot en met
17 augustus wordt een concert
gegeven. De aanvang is tel
kens om 20.00 uur.
BRUINISSE
Excursie
In de maanden juli en augustus
verzorgt rondvaartbedrijf De
Veerman excursies naar de
Veermansplaat in het Greve-
lingenmeer.
Tijdens de vaartocht over het
Grevelingenmeer, meert het
schip af bij de plaat en kunnen
de deelnemers aan land op de
Veermansplaat. Daar staat een
gids klaar die een-rondleiding
verzorgt. De natuurtocht duurt
ongeveer een uur. Daarna
komt de rondvaartboot weer
naar het eiland om de deelne
mers op te pikken. Opstap
plaats voor de rondvaart en ex
cursie, die in totaal drie uur in
beslag neemt, is de haven van
Bruinisse, aan de Grevelingen-
zijde. Voor kaartverkoop en
reservering kunnen belang
stellenden terecht bij de WV
Bruinisse.
VLISSINGEN
Geslaagd
Aan de opleiding HBO-V van
de Hogeschool Zeeland, sector
HGZO, hebben Helene van
Herp uit Zierikzee en Annette
Kik uit Burgh-Haamstede hun
getuigschrift behaald.
AMSTERDAM (ANP) - Filmer
Pieter Verhoeff wil voor de
VPRO-televisie een speelfilm
maken over de ontvoering van
en moord op G.J. Heijh in 1987.
Verhoeff heeft daarvoor een
scenariosubsidie gekregen van
het Stimuleringsfonds Neder
landse Culturele Omroeppro-
dukties.
De filmmaker schrijft het sce
nario van de anderhalf uur du
rende film samen met Kees van
Beijnum. De werktitel luidt De
langste reis. Als het Fonds in
augustus ook het subsidiever
zoek voor het maken van de
film honoreert, kunnen de op
namen in het najaar beginnen.
Geen documentaire
Volgend voorjaar zou de VPRO
de film op het scherm kunnen
brengen. Namen van mogelijke
hoofdrolspelers zijn. nog niet
bekend.
De langste reis wordt geen do
cumentaire. Centraal staan de
gesprekken tussen Heijn en
zijn ontvoerder Ferdi E.
