^3'/^
Bruse basisschool Op Dreef
werkt aan viering jubileum
Mhieftè
Ondernemersvereniging Bru
viert het zestigjarig bestaan
J
//v
Uitstapje van asielzoekertjes
Vereniging Protestants Christelijk Onderwijs 125 jaar
Met gezellig koud buffet in Café Centrum
Wachtlijsten te beperkt
Onderzoek woonbehoefte en
dagbesteding gehandicapten
Mosselvissers
wachten
seizoen af
DONDERDAG 15 JUNI 1995 NR 25788
5
Zuidweg 20A, lonnemaire. Tel. 0III2-I3I8. Vrijdag koopavond. Haandag gesloten.
BRUINISSE - Op 4 juni was het zestig jaar geleden
dat in Bruinisse een middenstandsvereniging werd
opgericht. Alvorens een deel van het ledenbestand
op zaterdag 10 juni in Café Centrum voor een koud
buffet kon aanschuiven stak secretaresse J. Bal-Bal
een speech af ter gelegenheid van dit heuglijke jubi
leum. Drie ondernemingen zijn vanaf het eerste uur
lid. De zaakvoerders werden daarvoor in de bloeme
tjes gezet.
Voor het putten van gegevens
was penningmeester J. W. Bra-
ber vooraf in een notulenboek
gedoken met veel ins en outs
over de eerste dertig jaar. Om
dat voorzitter I. Kostense-van
der Walle wegens familie
omstandigheden niet aanwezig
kon zijn werd deze terugblik
bij monde van mevrouw Bal
uitgesproken. Zij concludeerde
dat Bloemisterij H. van den
Bos, firma vh J. Huibers
Zoon en Novalux Braber ook
jubileerden omdat deze bedrij
ven zestig jaar geleden door de
eerste secretaris werden inge
schreven. In de dertiger jaren
waren vestigingsvergunnin
gen, middenstandsdiploma's
en eisen voor vakbekwaam
heid termen waar men niet zo
zwaar aan tilde. Het was een
periode waarin men beter een
klein baasje kon zijn dan een
'grote knecht'. In die tijd waren
er meer kruideniers winkeltjes
in een straat dan vandaag de
dag in het hele dorp. ,,Als men
over een beetje ondernemings
zin beschikte begon men een
zaakje. Het woord overbewin-
keling was toen nog niet uitge
vonden, anders was het zeker
van toepassing geweest. De
mensen konden maar nauwe-
lijkè rondkomen en toch had
die tijd zijn charmes. Er was
sfeer in het dorp, er was nog
saamhorigheid en als men even
snel om een boodschap moest
kon men de deur nog openla
ten", memoreerde mevrouw
Bal.
Criminaliteit
Vandaag de dag is het volgens
haar heel anders dan in de tijd
van gezamenlijk rond de slee
kachel. landelijk bekende be
drijfsnamen als Albert Heijn,
Kopak en Blokker deden hun
intrede en bepalen mede door
de sterk toegenomen recreatie
voor een groot deel het winkel
beeld in het mosseldorp. Me
vrouw Bal noemde in dit ver
band de gevolgen van de ont
sluiting van het eiland met de
vaste wal waardoor de Bruse
winkeliers de gevolgen van cri
minaliteit en drugs niet zijn
ontlopen. Tegenwoordig kun
je het als bedrijf niet meer ris
keren om geen beveiligingsin
stallatie in je zaak te laten aan
leggen. Twee weken geleden
nog hebben twee leden van on
ze vereniging bezoek gehad
van criminelen die er in onbe
waakt ogenblik met enkele
honderden guldens vandoor
gingen. Dat is Bruinisse anno
1995!"
Attracties
In haar terugblik kaartte me
vrouw Bal de trieste gevolgen
aan van de Tweede Wereldoor
log en de Watersnood in 1953.
Tijdens de winkelweek in het
rampjaar werd een recordom
zet geboekt van maar liefst bij
na 120.000 gulden, een bedrag
waar men destijds in het hele
land over sprak. Ook de attrac
ties rondom de winkelweekac
tie in 1953 waren dermate spon
taan dat die in de feestrede
voor het voetlicht werden ge
haald.
Tijdens de winkelweek in het
rampjaar gingen 540 verschil
lende prijzen in andere handen
over. Met een aantal inzendin
gen van respectievelijk 375, 342
en 109 deelnemers voor de spe
ciale attracties scoorde het
aantal gegadigden voor deze
bijzondere acties ir. dat jaar
bijzonder hoog. In de jaren
daarna liep de animo voor
deelname aan dergelijke acties
zodanig terug dat het voor de
winkelweekcommissie niet
meer de moeite loonde om hier
mee door te gaan.
Tenslotte stelde mevrouw Bal
vast dat de laatste decennia de
Bruse winkeliers geen wind
eieren hebben gelegd. Begon
nen met 27 leden in 1935 groei
de het ledenaantal in 1960 uit
tot 60 leden. Momenteel staan
er 35 bedrijven op de ledenlijst
bij Ondernemersvereniging
Bruinisse. ,,Onze vereniging
heeft in haar zestigjarig be
staan ups en downs gekend en
dat zal wel altijd zo blijven".
GOES - De Zeeuwse Stichting voor Gehandi
captenbeleid (ZSG) laat een onderzoek uitvoe
ren naar de woon- en dagbestedingsbehoefte
van mensen met een lichamelijke handicap in
Zeeland. De Stichting Zorg Lichamelijke Ge
handicapten (ZLG) heeft om een dergelijk on
derzoek verzocht. Er is een bedrag van 15.000
gulden voor beschikbaar gesteld.
DOESBURG (ANP) - Sint Ni-
colaas komt op 11 november in
Doesburg aan. Zijn aankomst
met de stoomboot zal die dag
rechtstreeks door de NPS-tele-
visie worden uitgezonden tus
sen 12.00 uur en 13.10 uur. Dat
heeft een woordvoerster van
de gemeente donderdag beves
tigd. We zijn al bezig met de
voorbereidingen.
BRUINISSE/ZIERIKZEE
tijdens de laatste week van de
voorjaarszaadvisserij op mos
selzaad wisten ongeveer 40
vaartuigen vorige week dins
dag in een dag zo'n 35.000 ton
zaad te korren. In totaal mocht
deze vierde week van de mos
selzaadvisserij op de Wadden
zee nog 75.000 ton zaad worden
gevangen. De overige 40.000
ton werd woensdag en donder
dag boven water gehaald.
De meeste schepen beproefden
dinsdag hun geluk in de omge
ving van de Javaruggen en de
Doove Balg. „De weersomstan
digheden waren goed en het
heeft niet tegengezeten", meld
de PV-medewerker Jan Lin-
denberg na afloop van de eer
ste visdag. De kwekers die het
toebedeelde qoutum aan boord
hadden koersten in de meeste
gevallen linea recta naar de
thuishavens. Een aantal vaar
tuigen loste de vangst op een
van de Zeeuwse percelen.
Het afgelopen weekeinde was
het overgrote deel van de mos-
selvloot weer in de thuishaven
gearriveerd, wachtend op de
opening van het nieuwe mos
selseizoen. Onvoorziene om
standigheden daargelaten zijn
de eerste zilte zwarte schelp
dieren weer vanaf vrijdag 7 ju
li 1995 verkrijgbaar in de win
kels, bij de reguliere mossel
handelaren en de horecabedrij
ven.
Volgens P. Brakman van de
ZSG is het onderzoek noodza
kelijk, om een betere planning
mogelijk te maken. Op dit mo
ment worden hiervoor de
wachtlijsten gebruikt. Deze
geven echter een vertekend
beeld. „De lijsten zijn te be
perkt. Niet alle gehandicapten
die in aanmerking willen ko
men voor een aangepaste
woonvorm staan hierop ver
meld. Zij krijgen te horen dat
het nog wel vier jaar kan duren
en melden zich vervolgens niet
aan", aldus Brakman.
Het onderzoek sluit aan bij de
discussie die er op dit moment
gehouden wordt in de zorgsec
tor om de verschillende func
ties beter af te stemmen op wat
de bewoners willen. De poten
tiële bewoners zijn echter
moeilijk rechtstreeks aan te
schrijven. Om deze reden
wordt gebruik gemaakt van
intermediairs als zorgverzeke
raars en de ZSG als cliëntenbe
hartiger. Als planningshorizon
geldt de periode 2005 tot 2010.
DEN HAAG (ANP) - Het Ge
meenschappelijk Adminstra-
tiekantoor (GAK), dat
de werknemersverzekeringen
uitvoert voor dertien van de-
achttien bedrijfsverenigin
gen,wordt verzelfstandigd.
In verband met de werkdruk
en het gebrek aan specifieke
onderzoeks-expertise heeft de
ZSG een onderzoeksbureau in
de arm genomen. Daarnaast is
er een begeleidingscommissie
ingesteld bestaande uit advise
rend geneeskundigen van zorg
verzekeraars en medewerkers
van ZSG en ZLG.
Het behoeftenonderzoek staat
op de agenda van de vergade
ring van het Algemeen Be
stuur op woensdag 21 juni. Tij
dens deze vergadering wordt
F. de Pauw geïnstalleerd als
voorzitter van de ZSG. De
Pauw is al vele jaren vervoers-
coördinator voor de gehandi
captensport in Zeeuwsch-
Vlaanderen. Daarnaast is hij
voorzitter van sportvereniging
De snelle wieltjes en bestuurs
lid van de Stichting Winter
sport gehandicapten. Sinds
maart van dit jaar maakt De
Pauw deel uit van provinciale
staten. De Pauw neemt de
voorzittershamer over van Th.
Steenkamp.
Het bestuur,bestaande uit
werkgevers en werknemers,
heeft besloten de vereniging
om te zetten in een GAK
Groep.Welke juridische vorm
die krijgt - BV of NV - staat
nog niet vast.
Interieur Paauwe
heeft ze...
Kollekties meteen
ingetogen karak
ter, geraffineerde
belijningen
perfecte afwerking.
Gemaaktvoor
langdurig gebruik.
Mede door de losse
hoezen maakt u er
na verloop van tijd
een andere, nieuwe
bank van!
BRUINISSE - Op donderdag 5 en vrijdag 6 oktober hoopt het bestuur van de christelijke basisschool Op
Dreef in Bruinisse feestelijk stil te staan hij het 125-jarig bestaan van de vereniging tot het verstrekken van
protestants christelijk onderwijs in Bruinisse. Achter de schermen wordt ondertussen met veel enthousias
me gesleuteld aan een aantal activiteiten voor leerlingen, oud-leerlingen, ouders, oud-bestuursleden, oud
leerkrachten en genodigden. Ook is er een speciaal herdenkingsboekje in de maak waaraan iedereen zijn
of haar bijdrage kan leveren.
Advertentie
Een schoolfoto uit de tweede helft van de vijftiger jaren. Bovenste rij van links naar rechts: Johan Abrahamse, Jaap van den Berge,
Dies van den Berg, Stoffel bij de Vaate, meester B. Gerritsen, Kees van der Spek, Cor Verkamman, Hans Muller. Middelste rij: Janny
de Waal, Corrie van Popering, Nellie Kik, Adri Geluk, Ria van der Have, Paulien Kik. Voorste rij: Leen van der Velde, Hans Padmos,
Joop Hanse, Han Steketee en Koos van Dommele.
huisde de school naar de hoek
van Poststraat en de School
straat. Het was de tijd van de
ministeries Heemskerk en
Kuiper, die tijd van Kuiper en
zijn kleine luijden, de tijd van
de spoorwegstaking van 1903
en de opkomst van het socia
lisme. Van politieke figuren als
Troelstra en Schaepman.
Christelijke ministeries wer
den opgevolgd door liberale en
omgekeerd, de verkie
zingsstrijd was uitermate fel,
ook in het vissersdorp Bruinis
se.-
In de tweede helft van de 19de
eeuw ontkwam Bruinisse ook
niet aan de heersende kerk
scheuringen en schoolstrijden.
Vélen verlieten de Grote Kerk
en luisterden op bijeenkom
sten die in huiskamers of boe
renschuren werden georgani
seerd naar de rondtrekkende
dominees of oefenaars die
toentertijd grote groepen men
sen rond zich schaarden. Tbt de
'afgescheidenen' behoorden
voorname oester- en mossel
kwekers zoals de vertakkingen
van de families Van den Berg
en De Waal.
Bijzonder moeilijk waren ook
de crisisjaren waarin volop
moest worden bezuinigd. Hoe
wel het leerlingenaantal groei
de daalde het aantal leerkrach
ten van vier naar drie. In de ja
ren voor de Tweede Wereldoor
log waren veel dorpsgenoten
aan de school verbonden. En
kelen van hen fungeerden als
'kwek,eling met akte' zoals dat
heette.' Zij verrichtten het werk
van een onderwijzer en werden
daarmee met twintig gulden
per maand beloond. Tijdens
het Engelse bombardement op
7 januari 1945 werd de school
evenals een groot deel van
Bruinisse met de grond gelijk
gemaakt.
Het 75-jarig bestaan van de
school kon daarom ook niet
herdacht worden. Na de oorlog
kreeg aannemer J. den Herder
de opdracht voor de bouw van
een nieuw schoolgebouw. In
1950 kon de christelijke school
met vier lokalen aan de Burge
meester Hagelaan worden ge
opend.
Als gevolg van het groeiend
aantal leerlingen werd de
school door de jaren heen toch
weer te klein. Om het ruimte
gebrek, op te vangen moest ja
renlang worden uitgeweken
naar de sportkantine van Bru
se Boys en later een noodlokaal
op het sportveld.
Vooruitlopend op de integratie
van het kleuter- en lager onder
wijs verrees in 1978 het nieuwe
scholencomplex met vier scho
len onder één dak op de huidi
ge locatie aan de Molenstraat
en het Stenen Pad. Sinds 15
augustus 1965 dus bijna dertig
jaar lang zwaait directeur H.
Groeneveld inmiddels de scep
ter op de jubilerende pro
testants christelijke basis
school Op Dreef aan de Molen
straat.
Het organiserend comité heeft
het plan opgevat om tijdens de
jubileumviering een overzicht
van de schoolhoofden en de
overige personeelsleden het
licht te laten zien. Voor adres
sen van oud-personeelsleden
houdt het organiserend comité
zich van harte aanbevolen.
In deze uitgave zal zoveel mo
gelijk worden gememoreerd
over de geschiedenis van de
Bruse schoolvereniging, de
leerkrachten die aan de school
verbonden zijn geweest en de
locaties van de gebouwen. Ook
zijn er grootse plannen om
rond die dagen in de school een
tentoonstelling te organiseren.
Iedereen die onderwijs bij deze
schoolvereniging in Bruinisse
heeft genoten wordt nu al ge
vraagd om oude attributen zo
als handwerkstukjes, rappor
ten, schoolboeken, atlassen,
poëziealbums, klassefoto's of
foto's van oud-onderwijzers
voor deze happening af te
staan.
Tijdens het grote herdenkings
feest op vrijdag 5 oktober pro
beert het bestuur veel genodig
den te verwelkomen. Door de
leerlingen wordt 's avonds een
musical opgevoerd die een
stukje geschiedenis zal laten
zien. De volgende dag is het
feest voor de leerlingen. Die
dag staat onder meer een musi
cal, een rommelmarkt en een
serie nostalgische kinderspe
len op het programma.
Bastmeyer
Duidelijk werd ook dat in dat
zelfde jaar meester J. Gideonse
benoemd is tot onderwijzer
aan de eerste bijzondere school
op het Kerkplein in Bruinisse.
Uit het jaar 1865 is verder be
kend dat 45 leerlingen de
school bezochten en twaalf
leerlingen een avondopleiding
volgden. Op 25 juli 1869 deed
dominee J. A. de Klerk als eer
ste predikant zijn intrede in de
Gereformeerde kerk aan de
Noorddijk. Een jaar later staat
deze predikant reeds als voor
zitter van de nieuwse school
vereniging te boek. Het uit
spitten van de archieven maak
te duidelijk dat op 26 juli 1870
de Vereniging tot bevordering
van Gereformeerd schoolon
derwijs officieel werd opge
richt. De school kwam in een
tuin tussen de Kerkstraat en de
Bergstraat, op de locatie naast
de huidige bakkerij annex dro
gisterij en slijterij Jumelet-
Otte, destijds eigendom van de
pioniers de gebroeders Dinge-
man en Wouter van den Berg.
Meester Gideonse ging vanaf
dat moment op het Kerkplein
op eigen houtje verder.
„Waarschijnlijk op verzoek van
de familie Van den Berg, de
overgrootvader van wijlen bur
gemeester W. van den Berg
werd in 1870 de schoolvereni
ging officieel opgericht. Het
lijkt er op dat dat alles heeft te
maken met een ruzie in de ker-
keraad van de Gereformeerde
Kerk", suggereert H. J. Groe
neveld, de huidige directeur
van de protestants christelijke
basisschool Op Dreef.
De eerste hoofdonderwijzer op
de school adn de Kerkstraat
was M. C. Spaan. Later werd
Spaan nog een poosje bijge
staan door de eerder genoemde
meester Gideonse, die aanvan
kelijk zelfstandig opereerde.
Bekend is dat Gideonse op een
gegeven moment met ziekte
verlof ging en op 15 Januari
1876 op 60-jarige leeftijd is
overleden. In de jaren 1870 tot
1874 zijn er in Bruinisse twee
bijzondere scholen geweest
waarvan de school op het Kerk
plein in 1876 definitief van het
toneel is verdwenen.
In 1875 kwam meester N. J.
Bastmeyer naar Bruinisse en
hij zou een mensenleven lang
zijn stempel drukken op de
School met.de Bijbel. Bastmey
er functioneerde maar liefst
van 16 oktober 1875 tot 16 ja
nuari 1920 als hoofd der school.
In die jaren was het in het on
derwijs bij lange na geen vet
pot. De overheid stond wel toe
dat men eigen scholen stichtte,
maar betaalde daar niet aan
mee. Voor meester Bastmeyer
betekende dat dat hij een groei
end gezin moest onderhouden
met een zeer karig inkomen. In
zijn loopbaan werd hij onder
andere geassisteerd door zijn
beide zonen Johan en Dirk. Ge
lukkig waren er regelmatig
uitreddingen op financieel ge
bied. Het viel lang niet altijd
mee om de school draaiend te
houden wat een schoolbestuur
der in die dagen ooit deed ver
zuchtten: „als de school een vo
gel was liet ik haar wegvlie
gen".
Het aantal leerlingen schom
melde tussen het jaar 1870 en
1900 tussen de zestien en de
zestig kinderen. In 1904 ver-
Tijdens het uitpluizen van de
archieven naar de historische
gegevens over de Bruse school
vereniging is boven water ge
komen dat de^choolvereniging
feitelijk langer bestaat dan 125
jaar. Op 2 mei 1861 werd name
lijk reeds door schoolopziener
G. P. J. Andrex bij de gemeente
een verzoek ingediend voor het
stichten van een eigen school.
Negen kinderen uit het Asielzoekerscentrum Burgh-Haamstede hebben dinsdag een uitstapje ge
maakt naar de meeuwenkolonie bij Burgh-HaamstedeVan natuurgids Jan Midavaine en hun on
derwijzer op de openbare basisschool Kirreweie kregen ze uitleg over de Nederlandse flora en fau
na. In Kameroen worden de mieren geroosterd en als frietjes gegeten. In Nederland horen de
mieren tot de natuur en blijven we eraf, legde de gids uit. De meeuwenkolonie maakte indruk op de
kinderen. Om hun gebied te beschermen maakten de vogels duikvluchten over de hoofden van de
kinderen heen. De groep werd eveneens begeleid door de Afghaanse chirurg Zahir Banai. Hij ver
taalde het meeuwenboek van Ellen Midavaine in het Russisch en het Dari (farsie), de taal die in Af
ghanistan en Iran wordt gesproken. (Foto: Joop van Houdt).
