Molen- en fietsdag valt in het
water door harde wind en regen
Vriendschapsband tussen Maore en
Zierikzee is nu officieel bezegeld
'Vreemdeling in deze wereld'
PCOB houdt bijeenkomst over mantelzorg
DE PAARDENMARKT
Minimaal aantal belangstellenden
Wij kunnen nog heel wat leren van Tanzania
MAANDAG 15 MEI 1995 NR 25772
5
SCHOUWEN-DUIVELAND - Slechts een enkele doorzetter nam zaterdag het initiatief om in het kader van
de Nationale Fiets- en Molendag in weer en wind zo'n 35 kilometer af te leggen op de fiets. „Bij ons meldde
zich één mevrouw die de route kwam kopen. Ze vertelde dat ze die volgende week ging rijden, wanneer het
beter weer was", aldus H. Bakker van de VVV-Brouwershaven. Ook de molenaars die zaterdag hij zeven ko
renmolens op Sehouwen-Duiveland de blauwe wimpel buiten hingen ten teken dat het publiek welkom
was, hadden minder aanloop dan gebruikelijk tijdens de Nationale Molendag.
Wind was er in elk geval vol
doende, zodat de wieken van de
meeste molens draaiden en in
een aantal molens ook graan
werd gemalen. „Ik schat het op
een windkrachtje zes a zeven,
met stoten tot acht", schatte
molenaar Elwin Haak. Vanwe
ge de Nationale Molendag ver
sierde hij de wieken van koren
molen De Lelie aan de Elker-
zeeseweg in Eikerzee reeds en
kele dagen van tevoren met een
strook gekleurde wimpels en
zette hem in de vreugdestand.
„Ik denk niet dat ik aan het
eind van de dag nog veel vaant
jes over heb", zei hij toen die
wieken zich zaterdagmorgen
zoevend en fluitend in bewe
ging zetten.
De Lelie kon in 1994, na een
grondige restauratiebeurt
weer in gebruik worden geno
men. Haak is maandelijks zo'n
drie zaterdagen in het monu
ment aanwezig om het te laten
draaien. Afhankelijk van de
vraag maalt hij daarbij ook
graan, dat hij inkoopt bij een
graanleverancier. „De vraag is
niet zo groot omdat op Sehou
wen-Duiveland reeds twee pro
fessionele molenaars zijn die
graan leveren. T. van der Bok
en G. J. Landegent. Ik lever al
leen graan aan een aantal par
ticulieren die daarom vragen."
Hoewel De Lelie na de restau
ratiebeurt weer prima blijkt te
werken, maakt de jonge mole
naar zich zorgen over het mo
nument.
„De kap van de molen lekt. De
restaurateurs hebben die niet
goed waterdicht gemaakt.
Daardoor wordt het houtwerk
onder de kap steeds nat en gaat
uitzetten en weer inkrimpen.
Dat is heel schadelijk. Wan
neer er niet snel wat aan wordt
gedaan, ben ik bang dat de res
tauratie, die toch een behoor
lijk kapitaal kostte, binnen
vijf jaar ongedaan is ge
maakt." Haak omschrijft De
Lelie als een mooie, kleine mo
len. „De wieken hebben een
diameter van ruim achttien
meter." De biotoop; de omge
ving rondom de molen is min
der gunstig vanwege het
restaurantgebouw dat er vlak
naast staat en bomen in de di
recte omgeving. „Daardoor
kan ik de molen niet altijd op
de wind zetten en moet ik meer
zeil op de wieken zetten om
Voldoende wind te vangen."
Hoewel de Wester- en Midden-
schouwse fietsroute langs de
molen liep, kreeg Haak niet
veel belangstellenden in zijn
molen. „Dat is niet zo erg,
want ik houd elke maand drie
keer Molendag. Wanneer ik
hier ben om de molen te laten
draaien, hang ik altijd de blau
we wimpel buiten als teken dat
bezoekers welkom zijn." Ook
in molen De Graanhalm in
Burgh-Haamstede was het
minder druk dan gebruikelijk
tijdens Molendag. „Ik schat
dat zo'n zeventig a tachtig be
zoekers kwamen, terwijl dat er
anders zeker twee keer zoveel
zijn", aldus molenaar Lande-
gent. De meeste bezoekers
kwamen niet met de fiets,
maar met de auto. De Zeeuwse
bolussen die de molenaar ter
gelegenheid van de Nationale
Molendag bakte en verkocht
vonden, ondanks en wellicht
dankzij het gure weer, gretig
aftrek.
In Molen De Hoop in de Lange
Nobelstraat in Zierikzee kwa
men ook maar enkele tiental
len bezoekers. „Vanwege de re
gen en de wind blijven de men
sen lekker binnen", aldus mo
lenaar Edwin Theuns. Dat gold
niet voor een groep Belgische
molenliefhebbers, die per bus
naar Zierikzee kwamen om
zich in De Hoop te laten rond
leiden.
De molenfietstocht onder lei
ding van een gids, die werd ge
organiseerd door de VVV-
Zierikzee, werd vanwege het
slechte weer afgelast. „Zater
dagmorgen kwamen twee of
drie mensen kijken wat er te
doen was in het kader van de
Nationale Molen- en Fietsdag
en de gids is even geweest. Tben
is besloten de tocht niet te la
ten door gaan. Wel jammer,
want er zat heel veel voorberei
dend werk aan vast", aldus
VW-informatrice Miranda
Drenth. Ook bij de VW-Wes-
terschouwen betreurde men
het voorbereidende werk, dat
werd gedaan om een fietstocht
uit te zetten door de Westhoek.
Tranen
„Er hebben zich hier vandaag
zes mensen gemeld. Die zijn
met tranen in de ogen weer ver
trokken", vertelde Mary Dale
bout. In de week voor de Mo
len- en Fietsdag werden al zo'n
twintig fietsroutes verkocht.
„Ik betwijfel of die mensen
zijn gaan fietsen. Misschien
gaan ze op een andere dag.
Maar dan zijn natuurlijk een
aantal molens en het fruitteelt-
bedrijf op de route niet meer
geopend. Het is vandaag lande
lijke fietsdag. Jammer dat het
evenement zo de wind ingaat."
ZIERIKZEE - 'Mantelzorg,
meer dan zorg' is het thema
van een bijeenkomst van de
Protestants Christelijke Oude
renbond (PC'OB) die dinsdag
16 mei wordt gehouden in de
Hervormde kerk, achter De
Beuze.
Mantelzorg is onbetaalde ver
zorging die mensen aan hun fa
milie, buren, vrienden en part
ners geven wanneer die ziek,
hulpbehoevend of gehandicapt
zijn. Op basis van haar grond
slag acht de PCOB het haar
taak het omzien naar elkaar te
bevorderen. De bond is van me
ning dat contact met de kerken
daarbij onontbeerlijk is. Sa
men met de provinciale diaco
nale organen van de Neder
landse Hervormde Kerk, de
Gereformeerde Kerken en de
Christelijke Gereformeerde
Kerken wil zij bekijken waar
de knelpunten liggen bij het
verlenen van mantelzorg. Tij
dens de bijeenkomst in de Her
vormde kerk wordt het onder
werp ingeleid door staffunctio
naris ouderenwerk van de
stichting GSA in Leusden, drs
J. M. G. van den Hul. Naar aan
leiding hiervan kunnen de aan
wezigen vragen stellen. Na een
pauze wordt het onderwerp be
sproken in groepjes, waarvan
rapportage wordt gedaan. De
bijeenkomst begint 19.30 uur.
In het Huis van Nassau was 's avonds een optreden van de Afrikaanse band Yama Yama. (Foto: Joop van Houdt).
ZIERIKZEE - De vriendschap is eigenlijk al een paar jaar oud, maar afgelopen vrijdag werd de vriend
schapsband tussen Zierikzee en het Tanzaniaanse dorpje Maore middels het ondertekenen van een oorkon
de officieel bezegeld. De vriendschapsband is nadrukkelijk niet bedoeld als een vorm van liefdadigheid,
maar veel meer als een uitwisseling van cultuur en kennis.
„In Maore kunnen ze van ons
leren, maar wij kunnen ook
veel van hen leren", benadruk
te Mascha Geleijnse, vicevoor-
zitter van de Werkgroep Ont
wikkelingssamenwerking Zie
rikzee op wiens initiatief Zie
rikzee de vriendschapsband
met Maore is aangegaan. Ei
genlijk was het de bedoeling
dat de ambassadeur van Tanza
nia de plechtigheid in de Vier
schaar van het Zierikzeese
stadhuis bij zou wonen, maar
kort tevoren had deze afgebeld.
In zijn plaats was E. Kamba,
senior officer op de ambassade,
afgevaardigd om zijn land te
vertegenwoordigen
Gelijkwaardigheid
Gelijkwaardigheid staat hoog
in het vaandel van de Werk
groep Ontwikkelingssamen
werking van Zierikzee en dat
geldt zeker ook voor de vriend
schapsband met het Thnzani-
aanse dorpje. „De werkgroep
is nu een paar jaar hier mee be
zig en ik proef een nog steeds
groeiend enthousiasme", aldus
burgemeester mr. J. J. P. M. As-
selbergs van Zierikzee in een
toespraak ter gelegenheid van
het ondertekenen van de oor
konde.
Hij sprak de hoop uit dat er
een goed en regelmatig contact
zal ontstaan tussen Zierikzee
en Maore. „In de hoop dat de
vriendschap floreert e^ een
lange toekomst tegemoet
gaat", aldus Asselbergs. T?#za-
nia-vertegenwoordiger Kamba
- voor wie het een eerste ken
nismaking met Zierikzee was -
sloot zich aan bij die laatste
woorden van Asselbergs. „Een
goede communicatie is belang
rijk voor een beter begrip", al
dus Kamba.
Mascha Geleijnse, vice-voorzit-
ter van de Werkgroep Ontwik
kelingssamenwerking Zierik
zee - benadrukte in een korte
toespraak het uitwisselings
karakter van de vriendschaps
band. „Bij veel mensen heerst
nog het beeld van armoede
daar en rijkdom hier. Maar wij
kunnen nog heel wat leren van
de Thnzanianen, bijvoorbeeld
het respect dat zij voor ouderen
tonen en de manier waarop zij
met ouderen omgaan", aldus
Geleijnse.
Zij wees op de grote culturele
verschillen tussen Nederland
en Tanzania. „Familie is in
Tanzania heel belangrijk en
vriendschap is iets heel bijzon
ders. Want vrienden kies je zelf
uit". Het is de bedoeling dat zo
veel mogelijk mensen uit beide
landen bij de vriendschaps
band worden betrokken. „Zo-
.wel mensen uit Afrika die hier
wonen, als Nederlanders die in
Tanzania wonen", aldus Ge
leijnse.
Na al dit verbale geweld werd
overgegaan tot het onderteke
nen van de oorkonde. Kamba
kreeg als aandenken aan de on
dertekening van de oorkonde
een ingelijste fotocollage over
Zierikzee aangeboden. Het
avondprogramma werd afge
werkt in het Huis van Nassau
aan de Lange JsTobelstraat, in
Zierikzee. Daar kon onder
meer geluisterd worden naar
de muziek van de Afrikaanse
band Yama Yama en werden
Tanzaniaanse hapjes geser
veerd.
Jonge nazi-studenten geven uiting aan hun antisemitische gevoelens. (Foto: Joop van Houdt).
DELFZIJL - In Delfzijl is in de
nacht van zaterdag op zondag
voor enkele miljoenen guldens
schade ontstaan door een aan
gestoken brand. Een 29-jarige
man uit Appingedam heeft be
kend de brand in de loods te
hebben gesticht.
ROTTERDAM - Het Green-
peace-schip Beluga is vandaag,
maandag, begonnen met het
verzamelen van giftige slib-
monsters in de Rotterdamse
haven. Het gaat om havenbag-
ger dat is vervuild met chloor-
paraffine.
GROESBEEK - Een 31-jarige
man uit Wijchen is zaterdag
avond om het leven gekomen
doordat een dikke tak van een
boom zich door de voorruit van
zijn auto boorde. Het ongeval
gebeurde op een bosweg in
Groesbeek.
Dramatische sketch in één bedrijf. Plaats van
handeling: de Balie te Zierikzee.
(M): Mensen van Zierikzee! Na eeuwen ellen
de wordt vanaf nü de Paardenmarkt ofc) een
nieuwe manier georganiseerd, (heft de han
den ten hemel): Ruimer! Gróótser! Moderner!
Hebben jullie dat begrepen?
(allen): Jawel, meneerde marktmeester!
(M, vergenoegd kijkend): Dat betekent dat we
de hele boel hier wegslepen, want voortaan
wordt de Paardenmarkt gehouden op het Ha
venplein. Denken jullie je eens in: nóóit meer
die drukte voor je deur. Nóóit meer gedrang.
Nóóit meer botsen tegen anderen 'Efficien
cy' zeggen wij marktmeesters dan. Dat vin
den jullie toch ook allemaal?
(allen): Natuurlijk, meneer De Masier!
(M): Al dat ouderwetse gedoe moet maar
eens afgelopen zijn. Nu kunnen de markt-
mensen met hun wagens lekker achter de
kraam parkeren en de boel fatsoenlijk be
voorraden. We leven potdorie toch niet meer
in de middeleeuwen?
(Leden van de Historische Vereniging -ga
pend): Nee hoor, meneer de marktmeester!
(M): Dus vanaf vandaag houden we in Zierik
zee de wekelijkse markt, de toeristische
markten en de paardenmarkt, alle markten op
het Havenplein! Zijn we het er mee eens?
(allen): Goed hoor, meneer De Masier!
(Een inwoner die wakker wordt): Meneer de
Marktmeester...!
(M):???????????????
(De wakkere inwoner): Maar weet u wat er nou
zo aardig was aan die Paardenmarkt? Dat-ie
nou juist net niét op het Havenplein gehouden
werd! (algemeen gemompel).
(Nog iemand die wakker wordt):Het was toch
echt een middeleeuwse markt waarbij het zo
bijzonder was dat-ie in kleine smalle straatjes
gehouden werd, net zoals in bepaalde wijken
van Parijs (aanzwellend gemompel).
(M): Maar beste mensen. Het was toch een
vreselijke bekrompen toestand. Je kon er je
kont niet draaien en bovendien kan ik er nu
wel 20 kramen bij poten.
(Omstander): Mag ik even wat zeggenEen
traditie die uit vroegere tijden stamt geeft per
definitie ongemak. Een nieuwe Mercedes is
toch comfortabeler dan een gouden koets.
En toch hobbelt Hare Majesteit er elk jaar vro
lijk in rond. En voor een Horse Guard is het in
Londen ook geen pretje om met zo'n gevaar
te op z'n kop uren in de zon te staan. Voor het
gemak kun je al het bijzondere wel afschaffen
maar dan eindig je in een Mac Donalds maat
schappij waarbij alles en overal hetzelfde is.
En ik wil niet dat de jaarmarkt van Zierikzee op
die van Almere gaat lijken. Leve onze eigen
traditie!
(Enkele verstandigen): Hoera!
(M): Heb je ooit zulke wartaal gehoord? Niet
jullie zijn voor de traditie, maar ik ben dat.
Want straks krijg je op het Havenplein en een
paardenmarkt én een ouderwetse kermis
weer gezellig bij elkaar. Want dat was vroeger
ook zo. Uil heeft het zelf gezegd. Nou en die
weet alles van kermissen af
(Omstander): Had je het over een ouderwetse
kermis? En bedoel je daarmee die Las Vegas
orgie van tegenwoordig met die hoerige ver
lichting en donderende luidsprekers met
housemuziek waar je horen en zien vergaat?
Hoort dat bij onze een middeleeuwse paar
denmarkt? (onrustige sfeer waarbij de hoof
den steeds roder en -als paarden- op hol
slaan.).
(M): StilteStilte!
(De bevolking krijgt het onderling aan de stok.
Er ontstaat verwarring. Woorden als 'Paar
denmarkt!' gaan over in 'Paardenhark!'
Paardevijg!' of eenvoudig, maar doeltreffend
'Hengst!'Hier en daar wordt gevochten.)
(Burgemeester, toegesneld): Mensen, denk
aan ons nieuwe kunstwerk. Laten we vooral
de parel aan de Oosterschelde blijven!
(M - met de handen voor de mond): Maar het
is maar een experiment(Het wordt stiller).
Het is maar voor één keertje en dan
(Omstander, luid): NOOIT WEER! (De bevol
king neemt de woorden over en scandeert ze
vele malen).
- het doek valt -
DREISCHOR - 'Ik ben als vreemdeling in deze wereld geboren'. Met dit citaat
kenmerkt de schrijver Abel J. Herzberg het toneelstuk Vaderland dat hij in 1934
schreef, kort nadat de nazi's zich in de kristallnacht op gewelddadige wijze te
gen joden keerden. Dreischor was een van de drie Nederlandse plaatsen waar
het toneelstuk deze week voor het eerst werd opgevoerd.
Ongeveer zeventig belangstel
lenden, waaronder burgemees
ter L. N. Labruyère, kwamen
naar het nieuwe dorpshuis
voor de bijzondere voorstel
ling, waaraan onder andere de
bekende toneelspeler Sacco
van der Made meewerkte. Hij
gaf gestalte aan de boekhande
laar Oberburgstaller die veel
respect heeft voor professor Ig-
naz Levie. „Dat is iets gewel
digs: een mens. Iets waar een
mens tegenop ziet, iets wat zich
naar je toe buigt en naar ja
luistert. Hij is een mens." De
jonge nazi-studenten van de
universiteit kijken heel anders
tegen de joodse professor aan.
„Juda verrek. Wij willen geen
joodse professoren. Wij willen
alleen arische leraren. Het is
hier een Germaanse Hoge
school. Levi geeft hier vandaag
geen college".
In 'acht toneelen' wordt ge
toond hoe de assistenten en
studenten van Levi hem het
werken op de universiteit on
mogelijk maken. Om de rust te
herstellen neemt de rector de
onruststokers in bescherming
en ontslaat de professor. De
symbolische figuur Salomon
Zeitscheck in wie de
tweespraak tot leven komt,
confronteert Levie en andere
joodse personages met hun
identiteit, hun geweten en hun
eenzaamheid. De dramatische
afloop van Vaderland is een
scherpe waarschuwing voor de
gevaren van het nazisme.
Het stuk werd gespeeld door
Het gezelschap van de Zee en
geregisseerd door Kees Schol
ten. Behalve in Dreischor werd
het opgevoerd in Goes en Den
Haag. Het Brouwse gemeente
bestuur nam in verband met de
vijftig-jarige bevrijding het
initiatief om Vaderland ook in
haar gemeente te laten uitvoe
ren. Alle jongeren uit de ge
meente werden persoonlijk uit
genodigd om de voorstelling
gratis bij te wonen. Voor ande
ren werd de toegangsprijs zeer
laag gehouden. Desondanks
bleven ongeveer twintig van de
negentig stoelen in de grote
zaal van het nieuwe dorpshuis
onbezet.
