Vijftig jaar beeldende kunst
Ad Braat in boek verschenen
Crosshead maakt eerste CD
met steun Zierikzees café
TE KOOP
'Ik ben een componist met vormen en tekens'
'Muziek is voor ons een sociaal gebeuren'
f00
^0*
WOENSDAG 1 FEBRUARI 1995
NIEUWSBODE EXTRA
Beeldbouwer Ad Braat: ,,Als je dan toch kritiek wil leveren op de maatschappij, waarom zou je dit dan niet met enige humor
doen?"(Foto: Joop van Houdt).
ZIERIKZEE - „Die beeldjes kun jij zelf ook maken", zei een bevriende beeldhouwer vijftig jaar geleden te
gen Ad Braat, toen deze bij hem twee boekensteunen bestelde in de vorm van de de tegenpolen van het le
ven; een Yogi en een Bacchus. Het pak klei dat de nu 76-jarige Zierikzeese kunstenaar in handen kreeg was
het begin van een omvangrijk oeuvre. Wars van elitekunst („Dat is allemaal subsidiewerk voor de ambtena
ren") baande Braat zich in de afgelopen vijftig jaar een eigen weg door kunstminnend Nederland. Dit ge
beurde zonder zijn werk te signeren. Nu dit echter ook op veilingen begint te komen en bij erfenissen de
erfgenamen vaak niet meer weten dat een beeldje van zijn hand is, zijn zo veel mogelijk werken van Braat
geregistreerd in een boekje. „Als een service aan mijn kopers om meer duidelijkheid te verschaffen."
Het boekje is geschreven door
Edu, de oudste zoon van Braat
en heeft als titel: Ad Braat. 50
jaar beeldhouwen 1944/1994.
Het is verkrijgbaar bij boek
handel De Vries in Zierikzee.
Het bevat zo'n driehonderd af
beeldingen van kunstwerken
van Braat. De kunstwerken
zijn geen van allen gesigneerd.
Daar heeft hij nooit de nood
zaak van ingezien. Het moest
duidelijk uit het werk blijken
dat het om een kunstwerk van
zijn hand ging. Iets dat een
taxateur eens de uitspraak ont
lokte dat hij de brutaalste
beeldhouwer uit de geschiede
nis was. „Maar hij ging. wel de
deur uit met een beeld en een
paar weken later kwam hij er
nog een kopen", zegt Braat ver
genoegd.
Nu het werk van Braat ook op
veilingen begint te komen en
bij erfenissen de erfgenamen
niet meer weten van wiens
hand het beeld is, is een regi
stratie in boekvorm van zijn
werk geen luxe. De term beeld
houwen uit de titel zegt veel
over de manier van werken van
de kunstenaar Braat. Zoals
ook in het voorwoord valt te le
zen: 'het opbouwen, stukje bij
beetje, het eindeloos kijken,
nadenken, iets erbij of weer er
af halen.'
Componist
De compositie staat bij Braat
centraal. Een voorstelling mag
dit dan ook nooit verstoren. Er
moet sprake zijn van een een
heid. Hij noemt zich dan ook
een componist met vormen en
tekens. ,,Ik prakkizeer heel
veel, maar ben geen schrijver.
Bovendien klets ik niet graag.
Communiceren doe ik met vor
men. Daarmee krijg ik ook
meer mogelijkheden." Deze
mogelijkheden zijn bijna opti
maal benut in de abstracte
plastieken uit de beginperiode.
Deze zijn op verschillende ma
nieren neer te zetten, zonder
dat het evenwicht verloren
gaat.
Daarbij moet het begrijpbaar
zijn voor 'gewone' mensen. Al
zal dat voor iedereen op een an
dere manier gebeuren; zijn pro-
dukten moeten de mensen ra
ken. Daar werkt hij voor. ,,A1
die elitekunst is maar niets.
Gelukkig is dat nu afgelopen.
Dat was allemaal subsidie-
werk; alleen bestemd voor de
ambtenaren. Kunst moet van
uit jezelf komen. Zo'n hele
Vleeshal in Middelburg vol
met brokstukken die vervol
gens in een kelder verdwijnen
om er nooit meer uit te komen.
De geschiedenis oordeelt over
onze tijd, maar dan moet iets
wel de geschiedenis inkomen.
Wanneer dat niet lukt is het on
zin om het aan te kopen." Dat
betekent overigens niet dat hij
wars is van moderne kunst.
Voor Braat is er pas sprake van
kunst wanneer het werk ieder
een aanspreekt. Dat kan vol
gens hem best op een moderne
manier, maar vaak is dat niet
het geval."
Figuratief
De opdracht die hij in 1967 van
de gemeente Zierikzee kreeg
tot het maken van een monu
ment voor de Watersnoodramp
betekende een keerpunt in de
ontwikkeling van Braat. Zelf
had hij een ruimtelijk monu
ment in gedachten opgetrok
ken uit hardsteen. De gemeen
te wilde echter een figuratief
beeld. Dat heeft hij toen ge
daan, zij het met pijn in zijn
hart. Deze pijn was echter snel
verdwenen, want het beeld
sloeg zo aan, dat de opdrachten
voor figuratieve beelden daar
na bij hem binnen stroomden.
Maar opdracht of geen op
dracht; het moet wel een echte
Braat zijn en er zit altijd wel
iets van hemzelf in een beeld of
reliëf. Vaak is dat met een hu
moristisch tintje. Ook wanneer
hij met zijn werk een maat
schappijkritische kijk beoogt.
Bijvoorbeeld wanneer hij dui
delijk wil maken dat de mens
geen enkele reden heeft om
zich ver boven het dierenrijk
verheven te voelen. ,,Ik zie de
mens vooral als een dier dat
mens geworden is. Wij zijn al
leen maar verder dan de dieren
in onze ontwikkeling omdat
we over taal beschikken. Hier
mee kunnen we ervaringen
overdragen aan anderen. En de
hele mensenkennis bestaat uit
het overbrengen van ervarin
gen. Behalve de spraak zijn we
precies hetzelfde als de dieren.
We hebben allebei honger en
we worden allebei kwaad."
In deze maatschappijkritiek
past ook enige zelfspot. Meer
dere keren heeft Braat zichzelf
'te kiek' gezet. ,,Maar ondanks
de borrel en de sigaret blijf ik
toch keurig in leven. En wie
he'eft er nu eigenlijk gelijk in
het leven?" Het antwoord ligt
voor de hand, maar wordt niet
uitgesproken. Dat doet Braat
met zijn beelden. Ook in de
toekomst, want aan stoppen
denkt hij niet. Een boekje over
vijftig jaar kunstenaarschap
verandert daar niets aan. ,,Ik
blijf doorgaan tot aan mijn
laatste snik. En ik heb overi
gens liever dat ze naar mijn
beelden komen kijken. In het
boekje staan maar plaatjes. Ik
denk drie-dimensionaal."
OUWERKERK - De naam is er nog niet, maar binnenkort verschijnt de eerste
CD van de Schouwen-Duivelandse formatie Crosshead. „Normaal gesproken re
peteren we één keer per week, maar de laatste tijd lijkt het wel of we in de stu
dio wonen. Want als je een CD maakt wil je het toch zo goed mogelijk doen. Ik
ben er echt trots op", aldus Kees de Feiter, in het dagelijks leven verzekeringsad
viseur en in zijn vrije tijd zanger van Crosshead. De CD wordt begin april ten
doop gehouden in café De Vlinder in Zierikzee.
De Feiter is al zo'n twintig jaar
actief in de muziek. „Eigenlijk
is het allemaal begonnen bij de
viering van het vijfjarig be
staan van Big S in Haamstede.
Met een paar vrienden heb ik
toen Long Tbll Ernie The
Shakers geplaybackt", herin
nert De Feiter zich. Toen al
speelde hij samen met bassist
Maus Bom en gitarist Koert
Rouw, die beiden ook deel uit
maken van Crosshead. Verder
spelen in Crosshead anno 1995
gitarist Steve Huggett en
drummer Fred Hazebroek.
Vriendenclub
De eerste echte band waar De
Feiter in zong was de formatie
Vol Schouwse Hoop. „Vol
Schouwse Hoop was gewoon
een vriendenclub die het leuk
vond om samen lekker muziek
te maken en mensen een avond
je stevige rock'n roll te bezor
gen", aldus De Feiter. Die for
mule geldt nog onverkort voor
Crosshead. Na een korte maar
hevige carrière bij Blast kwam
De Feiter terecht bij de forma
tie Kees en de Snelbinders. „Ik
werd gebeld door Harry van
der Wekken. Die was toen net
Alle leden van de blues rock 'n rollband Crosshead uit Haamstede houden van motoren.
begonnen met Kees en de Snel
binders, maar hij was nog op
zoek naar een Kees. En dat ben
ik toen geworden".
Voor het Anywave-festival in
het Zierikzeese muziek- en
theaterpodium Brogum in Zie
rikzee werd onder meer de
Bruce Band in het leven geroe
pen. Een band die louter werk
van Bruce Springsteen The
E-street band speelde. Bij
Blast en Kees en de Snelbin
ders werden veel eigen num
mers gespeeld, maar voor het
overige speelden de bands
waarin De Feiter zong covers
van werk van de meest uiteen
lopende artiesten. „Beter goed
gejat dan zelf slecht geschre
ven", aldus het commentaar
van De Feiter.
Plezier i
Voor De Feiter en de overige le
den van Crosshead heeft het
plezier in de muziek altijd
voorop gestaan. In de Blast-
periode heeft De Feiter aan den
lijve meegemaakt wat er kan
gebeuren als je ambities hoog
opschroeft. „Dan kom in je de
wereld van bio, logo, demo en
video terecht. En daar hebben
wij geen trek in", aldus De Fei
ter. Crosshead wil niets meer
of minder dan muziek maken
en het publiek vermaken. „De
sfeer, daar gaat het om. Een
avondje lekker rock rollen",
vat De Feiter samen.
Desalniettemin vindt hij het
optreden van Crosshead tij
dens Beachpop een van de
hoogtepunten in het bestaan
van Crosshead. „Dat is toch
een heel aparte ervaring. Als je
dan op zo'n podium staat met
zo'n gigantische geluidsinstal
latie om je heen en je ziet al die
mensen, dat is toch iets heel
aparts. Dan zit je backstage
met bekende musici te praten
en dan kom je er achter dat het
meestal toch ook heel gewone
jongens zijn.
Het geeft ook een kick om voor
zo'n groot publiek te spelen en
het is dan de uitdaging om je
eigen enthousiasme over te
brengen op het publiek. Wij
proberen de mensen altijd aan
het dansen te krijgen."
Meer inhoud
Het idee om een CD te maken
is niet afkomstig van Cross
head zelf. „Frans Kruyff van
De Vlinder heeft het eigenlijk
aangeslingerd. Die is met het
idee gekomen en die wilde ons
ook wel sponsoren", aldus De
Feiter. Al snel maakte de aar
zeling plaats voor enthousias
me en doken de Crosshead-
leden Wolfert Jumelets Studio
2 in voor de opnames. „En dan
wil je er toch iets heel moois
van maken. Tijdens een optre
den mag er best eens een foutje
inzitten, maar als je een CD
maakt wil je het toch zo mooi
mogelijk op de band hebben",
aldus De Feiter.
Goed instuderen
Hij heeft ervaren dat een num
mer vaak aan waarde wint als
het goed ingestudeerd wordt.
„Als je er meer aandacht aan
schenkt krijgt het meer in
houd", aldus De Feiter. Het ma
teriaal op de CD wordt een
dwarsdoorsnede van de num
mers die Crosshead tijdens hun
optredens ook spelen: ballads,
blues en up-tempo werk. Tb ho
ren zijn covers van onder meer
Thin Lizzy (Rosaly), Gary
Moore (Still got the blues) en
uiteraard ontbreekt ook Bruce
Springsteen niet in het rijtje.
De Feiter is een grote fan van
Springsteen. „Die legt ontzet
tend veel emotie in zijn mu
ziek. Die zingt met heel zijn
lijf", aldus De Feiter. „Daar
voel ik me heel erg mee verbon
den".
Crosshead wil met de CD niets
meer of minder dan de fans in
staat stellen om ook thuis naar
Crosshead te luisteren. „En als
er meer mee gebeurt dan zie we
het wel", aldus een nuchtere De
Feiter. Het is de bedoeling dat
de CD ongeveer tien nummers
gaat bevatten. Geprobeerd
wordt de CD voor een prijs van
om en nabij de 25,- aan te bie
den. De CD wordt begin april
ten doop gehouden in café De
Vlinder in Zierikzee. Fans die
de boot niet willen missen kun
nen nu al een exemplaar van de
CD bestellen bij Kees de Feiter
(01115-3209).
BROUWERSHAVEN, MARKT 17
Zeer smaakvol en degelijk gerestaureerd monumentenpand in het hartje van
Brouwershaven. Een warm plekje om te wonen aan een pleintje onder het
wakend (stenen) oog van Vader Cats! De woning is perfect geïsoleerd en heeft
een mooie achtertuin met eigen vrije poort en berging.
Na volledige restauratie in 1992 ziet het pand er als volgt uit:
INDELING
gang met garderobe; toiletruimte met wandcloset en fonteintje; ruime
zit/eetkamer met plavuizen en vloerverwarming; moderne luxe open keuken met
inbouwapparatuur; bijkeuken waarin o.a. c.v. unit (HR ketel, radiatoren in
kombinatie met vloerverwarming op de begane grond); overloop; drie
slaapkamers met inbouwkasten; badkamer met douche, wastafelmeubel en 2e
wandcloset; vliering; schuur.
Vraagprijs 335.000,- k.k.
BRUINISSE, INDUSTRIEWEG 9
Zo goed als nieuwe bedrijfshal op circa 300 m? grond op het industrieterrein. De
bedrijfshal is gebouwd tussen 1992 en 1994 van damwandprofiel en bijna geheel
voltooid. Afmeting: 22 x 10 meter. Nokhoogte: 7,50 meter. Goothoogte: 5 meter.
De begane grondvloer is 20 cm. dik en dubbel bewapend. De doorrijhoogte is 4
meter. De verdiepingsvloer is van hout.
INDELING
laadruimte (circa 25 nrvj; kantoor (circa 25 rrvj; toiletgroep; bedrijfshal (circa 170
m5); montagezolder (circa 170 m').
Vraagprijs 175.000,- k.k. excl. 17,5% btw
DREISCHOR, OOSTSTRAAT 12
Rustig wonen in het mooiste ringdorp van Zeeland (of van Nederland)? En dat
voor de prijs van 145.000,- k.k.!
Halfvrijstaande, ruime woning met schuur/garage in het centrum van Dreischor.
Totale grondoppervlakte 128 m? eigen grond. Het huis is in 1986 verbouwd en
verkeert in een goede staat van onderhoud. Aantrekkelijk voor de hobbyist!
Oplevering in overleg.
INDELING
entree; badkamer; toilet; woonkamer; woonkeuken; overloop; drie slaapkamers;
ruime schuur/garage.
Vraagprijs 145.000,- k.k.
DREISCHOR, RING 2
Werkelijk uniek monumentenpandje aan de mooiste dorpsring van Nederland!
De voorgevel dateert uit 1637 en draagt de wapenschilden van Zeeland en
Dreischor. Het voormalige raadhuis heeft thans de bestemming openbaar
gebouw. De gemeente is bereid mee te werken aan een wijziging van de
bestemming. Totale grondoppervlakte circa 172 m: eigen grond.
INDELING
gang; voorkamer; achterkamer met keukenblok; toilet; zolder met zolderkamer.
Vraagprijs 120.000,-k.k.
ELLEMEET, KUYERDAMSEWEG 36
Mooie, degelijk gebouwde twee-onder-een-kap woning met extra grote
garage/berging. Gelegen op een aantrekkelijke lokatie op circa 1 km van het
strand. De woning is gebouwd in 1974 en verkeert in een prima staat van
onderhoud. Totale oppervlakte 268 m? eigen grond. Oplevering in overleg.
Veel bergruimte.
INDELING
gang; toilet; kelderkast; doorzonkamer (7x4 m.); keuken; overloop: drie
slaapkamers (waarvan 2 met inbouwkasten); badkamer; vaste trap naar
2e verdieping; 4e slaapkamer met bergruimte; garage/berging (11x3 m.)
Vraagprijs 225.000,- k.k.
HAAMSTEDE, WESTSTRAAT 36
Ruime vrijstaande woning op 641 m? eigen grond. Dit uit 1908 daterende huis
staat op een mooie lokatie aan de rand van het dorp. Achter de woning staat een
stenen bijgebouw, geschikt voor garage, atelier, hobbyruimte, gastenverblijf etc.
De woning heeft gedeeltelijk dubbel glas. Veel inbouwkasten.
INDELING
gang; zitkamer met schouw; eetkamer; zijkamer (hobby/studeer); ruime keuken;
toilet; douche; overloop; 5 slaapkamers; bijgebouw.
Vraagprijs 253.000,- k.k.
NIEUWERKERK, BURG. VAN EETENSTRAAT 26
Rustig gelegen, ruime woning op 909 m: eigen grond. De woning werd gebouwd
in 1975 en is uitgebreid in 1988. De woning verkeert in een goede staat van
onderhoud, is voorzien van c.v. (1990), dakisolatie en gedeeltelijk dubbel glas.
Oplevering in overleg.
INDELING
hal met garderobe; toilet; L-vormige zit/eetkamer met plavuizen en open haard
(circa 70 m2); woonkeuken (circa 10 mJ); bijkeuken; slaapkamer beneden (20 m)
met luxe badkamer voorzien van ligbad, 2e toilet, douchecabine en dubbele
wastafel; overloop; drie slaapkamers; gastenbadkamer met ligbad en wastafel;
vliering.
Vraagprijs 340.000,- k.k.
NIEUWERKERK, OOSTSTRAAT 8
Voorname vrijstaande villa met garage en berging. Het pand staat op een prima
lokatie en heeft een mooie onderhoudsvrije siertuin met veel groenblijvende
planten, bomen en heersters. Totale grondoppervlakte 764 m eigen grond.
De woning werd in 1980 gerenoveerd en verkeert in goede staat van onderhoud.
INDELING
entree; hal met garderobe en trappenhuis; toilet; zitkamer met open haard partij
en schuifpui naar zonneterras (55 m;); studeerkamer; ruime keuken; bijkeuken.
Op de 1e verdieping: overloop; ouderslaapkamer (18 m drie slaapkamers met
veel kasten en bergruimte; luxe badkamer.
Op de 2e verdieping:twee slaapkamers; veel bergruimte.
Vraagprijs 415.000,- k.k.
NOORDWEILE, JAN DELSTLAAN 1
Aantrekkelijk gelegen hoekwoning met berging in een van de mooiste ringdorpen
van Zeeland. De woning is gebouwd in 1991 en verkeert in een prima staat van
onderhoud. De totale oppervlakte is 229 m eigen grond. De woning is ook
geschikt voor mindervaliden. Volledig geïsoleerd en voorzien van dubbel glas.
c.v. Nefit Turbo 21 combi-ketel. Oplevering: direkt.
INDELING
entree/hal; toilet; zitkamer; half open keuken; slaapkamer met badkamer
beneden; berging; overloop; drie slaapkamers; badkamer; vaste trap naar zolder
Vraagprijs 218.000,- k.k.
OOSTERLAND, WILGENSTRAAT 16
In 1992 nieuw gebouwde bedrijfsloods van 20 x 8 m. In de loods bevinden zich
twee kantoren, een pantry, sanitaire voorziening en een magazijn. Het pand is
aangesloten op gas, water en elektrisch. Totale grondopp.circa 540 m
Aantrekkelijke lokatie op klein industrieterrein in de nabijheid van doorgaande
weg.
Vraagprijs 195.000,- k.k.
HANSE VERBEEK
VERZEKERINGEN-MAKELAARDIJ o g
VERZEKERINGEN
Haven Noordzijde 1 - 4318 AB Brouwershaven
Telefoon 01119-1314 - Fax 01119-1914
MAKELAARDIJ O.G.
Havenpark 15 - 4301 JG Zierikzee
Telefoon 01110-16888 - Fax 01110-16860
INLICHTINGEN- TELEFOON 01110-16888