Compensatie schadeclaims is
voor onbepaalde tijd uitgesteld
Vijftig jaar beeldende kunst
Ad Braat in boek verschenen
Cursisten tonen foto's
Rob Favier opent
jeugdwerk in Bru
GOCSC !(olH)aall
\Wa opentop 1 Juli 1995
Studieavond van het ZAJK
Deltaschade mosselkwekers
"Ik ben een componist met vormen en tekens
VRIJDAG 27 JANUARI 1995 NR 25713
5
Advertentie
NABIJ HET SUCCESVOLLE VILLAPARK HET GOESE MEER
'8 HOLES
«orte holes.
OR'vjng
Range,
""""WWeSHn,
°EfE«eUNKEns
Lidmaatschap:
Entreegeld (eenmalig) 1.000,
jaarcontributie 1.500,-voor 1995 750,—
Géén (certificaten van) aandelen, obligaties of participatiebewijzen
GEÏNTERESSEERD?
Stuur onderstaande bon ingevuld per tax - 0110 0 - 2 9 5 5 4
of brief aan de Goese Golf Club, Postbus 32, 4460 AA Goes
en u krijgt alle informatie binnenkort in huis.
Naam:
Adres:
PC/Woonplaats.
Tot en met zaterdag 4 februari
Burgh-Haamstede Aquarellen Adriaan van der Valk. Bewaer-
schole. Van maandag tot en met zaterdag van
13.30 tot 16.30 uur.
Van 1 februari tot 3 maart
Burgh-Haamstede Foto-expositie Eeri jaartje zwerven door de
natuur tussen Rijn en Schelde in de openbare
bibliotheek.
Van 26 januari tot en met 4 maart
Biirgh-Haamstede Expositie werk aquarelliste Coby Hensen in
galerie 't Zuuddek, Zuidstraat 16.
Tot en met 17 maart
Zierikzee Schilderijen Jenny Verplanke. Comeliastich-
ting. Dagelijks van 10.00 tot 20.00 uur.
Tot en met vrijdag 31 maart
ierikzee Acrylschilderijen Leo Reijnders. Galerie Ga
lerij. Van maandag tot en met vrijdag tijdens
schooluren en na afspraak via 01112-2017.
KAPELLE - Het Zeeuws Agrarisch Jongeren Kon-
takt houdt donderdag 2 februari in De Vroone in Ka-
pelle een studieavond over coöperaties. De studiea
vond begint oin 20.00 uur.
Aan de studieavond werken
mëe CZAV-directeur A. W. Bie-
rens en prof. dr. J. D. van der
Ploeg van de landbouwuniver
siteit. Veel landbouwers zijn
lid van een coöperatie.
Anders
Deze coöperaties zorgden voor
een gezamenlijke in- en ver
koop en gespreide afzet voor
lagere inkoopprijzen. De coö
peraties van nu zijn echter an
ders dan de coöperaties van
vroeger. Het zijn er minder,
maar ze zijn wel groter. Tijdens
de studieavond komen vragen
aan de orde als: welke invloed
hebben de coöperaties, wat zijn
de consequenties voor indivi
duele ondernemers en is het
coöperatiebelang hetzelfde als
het boerenbelang? Bierens en
Van der Ploeg gaan in op deze
vragen.
uit -jgzelf komen. Zo'n hele
Vleeshal 'in Middelburg vol
met brokstukken die vervol
gens in een kelder verdwijnen
om er nooit meer uit te komen.
De geschiedenis oordeelt over
onze tijd, maar dan moet iets
wel de geschiedenis inkomen.
Wanneer dat niet lukt is het on
zin om het aan te kopen." Dat
betekent overigens niet dat hij
ware is van moderne kunst.
Voor Braat is er pas sprake van
kunst wanneer het werk ieder
een aanspreekt. Dat kan vol
gens hem best op een moderne
manier, maar vaak is dat niet
het geval."
Figuratief
De opdracht die hij in 1967 van
de gemeente Zierikzee kreeg
tot het maken van een monu
ment voor de Watersnoodramp
betekende een keerpunt in de
ontwikkeling van Braat. Zelf
had hij een ruimtelijk monu
ment in gedachten opgetrok
ken uit hardsteen. De gemeen
te wilde echter een figuratief
beeld. Dat heeft hij toen ge
daan, zij het met pijn in zijn
hart. Deze pijn was echter snel
verdwenen, want het beeld
sloeg zo aan, dat de opdrachten
voor figuratieve beelden daar
na bij hem binnen stroomden.
Maar opdracht of geen op
dracht; het moet wel een echte
Braat zijn en er zit altijd wel
iets van hemzelf in een beeld of
reliëf. Vaak is dat met een hu
moristisch tintje. Ook wanneer
hij met zijn werk een maat
schappijkritische kijk beoogt.
Bijvoorbeeld wanneer hij dui
delijk wil maken dat de mens
geen enkele reden heeft om
zich ver boven het dierenrijk
verheven te voelen. ,,Ik zie de
mens vooral als een dier dat
mens geworden is. Wij zijn al
leen maar verder dan de dieren
in onze ontwikkeling omdat
we over taal beschikken. Hier
mee kunnen we ervaringen
overdragen aan anderen. En de
hele mensenkennis bestaat uit
het overbrengen van ervarin
gen. Behalve de spraak zijn we
precies hetzelfde als de dieren.
We hebben allebei honger en
we worden allebei kwaad."
In deze maatschappijkritiek
past ook enige zelfspot. Meer
dere keren heeft Braat zichzelf
'te kiek' gezet. „Maar ondanks
de borrel en de sigaret blijf ik
toch keurig in leven. En wie
heeft er nu eigenlijk gelijk in
het leven?" Het antwoord ligt
voor de hand, maar wordt niet
uitgesproken. Dat doet Braat
met zijn beelden. Ook in de
toekomst, want aanstoppen
denkt hij niet. Een boekje over
vijftig jaar kunstenaarschap
verandert daar niets aan. „Ik
blijf doorgaan tot aan mijn
laatste snik. En ik heb overi
gens liever dat ze naar mijn
beelden komen kijken. In het
boekje staan maS'r plaatjes. Ik
denk drie-dimensionaal."
moeten dragen. Recht voor al
len is immers altijd bevoor
rechting van sommigen", ka
pittelde de mosselvoorman,
die alle ambtenaren en de me
dewerkers van het onafhanke
lijk adviesbureau Moret, Ernst
Young in Den Haag een
pluim op de hoed stak voor de
getoonde inspanning in het af
gelopen jaar.
Beeldbouwer Ad Braat: „Als je dan toch kritiek wil leveren op de maatschappij, waarom zou jé dit dan niet met enige humor
doen?"(Foto: Joop van Houdt).
ZIERIKZEE - „Die beeldjes kun jij zelf ook maken", zei een bevriende beeldhouwer vijftig jaar geleden te
gen Ad Braat, toen deze bij hem twee boekensteunen bestelde in de vorm van de de tegenpolen van het le
ven; een Yogi en een Bacchus. Het pak klei dat de nu 76-jarige Zierikzeese kunstenaar in handen kreeg was
het begin van een omvangrijk oeuvre. Wars van elitekunst („Dat is allemaal subsidiewerk voor de ambtena
ren") baande Braat zich in de afgelopen vijftig jaar een eigen weg door kunstminnend Nederland. Dit ge
beurde zonder zijn werk te signeren. Nu dit echter ook op veilingen begint te komen en bij erfenissen de
erfgenamen vaak niet meer weten dat een beeldje van zijn hand is, zijn zo veel mogelijk werken van Braat
geregistreerd in een boekje. „Als een service aan mijn kopers om meer duidelijkheid te verschaffen."
Het boekje is geschreven door
Edu, de oudste zoon van Braat
en heeft als titel: Ad Braat. 50
jaar beeldhouwen 1944/1994.
Het is verkrijgbaar bij boek
handel De Vries in Zierikzee.
Het bevat zo'n driehonderd af
beeldingen van kunstwerken
van Braat. De kunstwerken
zijn geen van allen gesigneerd.
Daar heeft hij nooit de nood
zaakvan ingezien. Het moest
duidelijk uit het werk blijken
dat het om een kunstwerk van
zijn hand ging. Iets dat een
taxateur eens de uitspraak ont
lokte dat hij de brutaalste
Öeeldhouwer uit de geschiede
nis was. ,,Maar hij ging wel de
deur uit met een beeld en een
paar weken later kwam hij er
nog een kopen", zegt Braat ver
genoegd.
Nu het werk van Braat ook op
veilingen begint te komen en
bij erfenissen de erfgenamen
niet meer weten van wiens
hand het beeld is, is een regi
stratie in boekvörm vhn zijn
werk geen luxe. De term beeld
houwen uit de titel zegt veel
over de manier van werken van
de kunstenaar Braat. Zoals
ook in het voorwoord valt te le
zen: 'het opbouwen, stukje bij
beetje, het eindeloos kijken,
nadenken, iets erbij of weer er
af halen.'
Componist
De compositie staat bij Braat
centraal. Een voorstelling mag
dit dan ook nooit veretoren. Er
móet sprake zijn van een een-
heid. Hij noemt zich dan ook
een componist met vormen en
tekens. ,,Ik prakkizeer heel
veel, maar ben geen schrijver.
Bovendien klets ik niet graag.
Communiceren doe fk met vor
men. Daarmee krijg ik ook
meer mogelijkheden." Deze
mogelijkheden zijn bijna opti
maal benut in de abstracte
plastieken uit de beginperiode.
Deze zijn op verschillende ma
nieren neer te zetten, zonder
dat het evenwicht verloren
gaat.
Daarbij moet het begrijpbaar
zijn voor 'gewone' mensqn. Al
zal dat voor iedereen op een an
dere manier gebeuren; zijn pro-
dukten moeten de mensen ra
ken. Daar werkt hij voor. „Al
die elitekunst is maar niets.
Gelukkig is dat nu afgelopen.
Dat was allemaal subsidie-
werk; alleen bestemd voor de
ambtenaren. Kunst moet van-
Kort geding
In een kort geding dat de eige
naren van de kweekbedrijven
ZZ 3, ZZ 4, ZZ 5, ZZ 8, ZZ 9 en
BRU 8 vorige week tegen het
ministerie hebben aangespan
nen heeft de Haagse recht
bankpresident mr. A. H. van
Delden afgelopen maandag be
paald dat kwekére die voor
Deltaschade in aanmerking
komen niet uitgesloten mogen
worden van het recht op na
tuurlijke schade (in het geval
dat dat zou worden uitge
keerd). De groep van zes mos
selvissers noemde het schik
kingsvoorstel een chantage-
voorstel dat het rijk er snel
door wilde duwen. „Eerst moet
het mes van tafel", zei mr. H.
van Pij keren tijdens de zitting
namens de kwekers.
De zes kwekers behoren tot de
groep van 27 kweekbedrijven
die in aanmerking komen voor
een vergoeding van Deltascha
de. Deze compensatie is nood
zakelijk als gevolg van de aan
leg van de Stormvloedkering
in de Oosterecheldemonding.
Enkele jaren geleden claimden
deze bedrijven hun schade op
grond van de Deltaschadewet
voor een deel bij het ministe
rie. Voor het overige komt deze
groep net als de overige kweek
bedrijven in aanmerking voor
schade door natuurlijke om
standigheden. Niet akkoord
gaan met het vorige week be
kend gemaakte schadevergoe-
dingsvoorstel zou automatisch
betekenen dat zij ook de ver
goeding voor natuurlijke scha
de zouden mislopen.
Volgens mr. Van Pijkeren is dat
niet in de haak. De rechtbank
president stelde de Zierikzeese
raadsman in het gelijk en ver
klaarde niet te begrijpen waar
om de kwekers hun natuurlij
ke schade niet gehonoreerd
zouden krijgen. De staat werd
tot betaling van de proces
kosten veroordeeld.
BRUINISSE - De Hervormde Gemeente van Brui-
nisse hoopt in september met het Open Jeugdwerk
(OJW) voor jongeren in de leeftijd van 12 tot en met
15 jaar te starten. Ter voorbereiding vindt op zater
dag 4 februari een ontmoetingsavond plaat» in het
verenigingsgebouw aan de Deestraat. Deze avond
treedt de zanger/gitarist en liedjesschrijver Rob Fa-
vier op.
Het Open Jeugdwerk wil een
maal in de veertien dagen op
de zaterdagavonden een ont
moetingsplaats zijn voor jon
geren van 12 tot en met 15 jaar.
Een plaats waar jongeren op
een verantwoorde wijze bezig
kunnen zijn met ontspanning
en een passend stukje bezim
ning. Vanaf september zal er
eenmaal in de veertien dagen
iets voor deze leeftijdsgroep
worden georganiseerd. Het
programma voor het seizoen
1995/1996 bevat onder meer
spelavonden, het draaien vari
een film, thema-avonden en het
uitnodigen van een muziek
groep. Hoewel het op te starten
jeugdwerk uitgaat van de Her
vormde Gemeente in Bruinisse
is het toegankelijk voor alle
jongeren.
Glimlach
De avond van 4 februari is be
doeld voor een eerste ontmoe
ting met de jongeren. Daar
naast probeert het OJW ook
een regionale functie te vervul
len. Verwacht wordt dat er
naast jongeren uit Bruinisse
ook uit andere plaatsen be
langstelling bestaat voor deze
vorm van jeugdwerk. Rob Fa-
vier zal de kennismakings
avond vullen met zijn pro
gramma Muziek met 'n glim
lach. Hij verzorgde reeds vele
optredens in alle soorten en
maten, ook op radio en televi
sie. Tevens schreef hij-liédjes
voor anderen, waarónder de
NCRV en vertaalde hij diverse
songs uit het Engels, onder
meer van Tbm Parker.
Zijn eerste LP Een Roos op de
Weg werd.bekroond met de Zil
veren Duif Award 1989 voor de
beste solistenproduktie. In
1992 verscheen de CD Met een
glimlach, behorende- tot de
bestverkochte Gospel CD van
1992. De titel typeert Rob ten
voeten uit: Mensen laten la
chen en daarna soms de meest
ernstige dingen zeggen.:. De
muziek is een mengeling van;
cabaret en pop en hij praat de
liedjes op originele wijzé a^iv
elkaar. De bijeenkomst begint
om 19.30 uur en de toegang is.
gratis. De zaal is vanaf 19.00
uur open. Alle jongeren van 12
tot en met 15 jaar zijn welkom.
Rob Favier zal de kennismakingsavond vullen met zijn program
ma Muziek met 'n glimlach.
Opstapelen
BRUINISSE/ZIERIKZEE - Twaalf mosselkweekbedrijven gaan niet akkoord met het door het ministerie
van verkeer en waterstaat geponeerde schadevergoedingsvoorstel van Deltaschade op de percelen. De lang
verwachte 'finale ronde', waarin de overheid de erkende Deltaschade voor tachtig procent in de vorm van
percelen trachtte te compenseren is hierdoor voor onbepaalde tijd uitgesteld. ,,Voor u allen en ons is dat
een buitengewoon vervelende situatie", verzuchtte een moegestreden dr. ir. L. P. van Duijn. Het hoofd van
de hoofdafdeling Kust-, Binnenvisserij en Cultures bracht de onheilstijding woensdagmiddag in een afgela
den dorpshuis De Zaete in Yerseke.
In de Openbare Bibliotheek in Burgh-Haamstede is van woensdag 1 februari tot en met vrijdag
3 maart een foto-expositie te zien. Onder de titel Een jaartje zwerven door de natuur tussen Schelde
en Rijn tonen de cursisten van de Zeeuwse Volksuniversiteit materiaal van de vorig jaar gehouden
cursus Natuur en Fotografie. Tijdens de cursus zijn excursies gemaakt naar onder meer dc aalschol
verkolonie in de duinen van Oostvoome, het voormalig werkeiland Neeltje-.Jans en het Landgoed
Gadra in Haamstede. De vier jaargetijden zijn door de cursisten beeldend vastgelegd naar eigen
inzicht. De tentoonstelling biedt de bezoeker dan ook een diversiteit aan foto's. Tezamen geve?i zij
een verrassend beeld van de natuur tussen Rijn en Schelde. De expositie is te bezichtigen tijdens
de openingsuren van de bibliotheek.
Namens het produktschap Vis
sprak drs H. van der Bend de
kwekers die weigeren met het
schikkingsvoorstel in te stem
men vermanend toe. In de rich
ting van de overheid adviseer
de hij de kwekers die het schik
kingsvoorstel niet onderteken
den alsnog de gelegenheid te
geven. „Het kan toch niet zo
zijn dat we nog eens vele jaren
in onzekerheid moeten blijven
omdat twaalf bedrijven het nu
af laten weten," aldus Van der
Bend.
A/olgens mosselvoorman Jan
Louweree zijn er krommingen
opgelost maar zullen er ook
krommingen blijven bestaan.
Aan de ene kant toonde Lou-
werse begrip voor hen die pro
cederen, maar aan de andere
kant zei hij er van overtuigd te
zijn dat de problemen alleen
maar vermenigvuldigen. „De
advocaten zullen de kwekers
graag van advies dienen. De
moeilijkheden zullen zich
opstapelen en de totale sector
zal uiteindelijk het verlies
Ambtenaren van de ministe
ries van verkeer en waterstaat
en landbouw, natuurbeheer en
visserij, visserijkundig ambte
naren en nagenoeg alle mossel
kwekers, al dan niet bijgestaan
door een jurist of advocaat,
kwamen in groten getale naar
de voorlichtingsbijeenkomst
om de tot op heden gevolgde
procedures en de laatste hob
bels omtrent de finale ronde
aan te horen. Het gros van de
kwekers keerde echter met een
wrange bijsmaak huiswaarts.
Volgens Van Duijn ligt het aan
tal schadeclaims dermate hoog
dat er (in het geval deze gecom
penseerd moeten worden) on
voldoende percelen overblijven
om kwekers die voor natuurlij
ke schade in aanmerking ko
men van alternatieve grond te
voorzien.
