In 2010 dreigt groot tekort
recreatieplaatsen aan kust
i
Totale geldomzet van
detailhandel valt tegen
exposities
Bredere doelstelling COS
Gunstig jaar voor foodsector
Onderzoek Hogeschool voor Toerisme en Verkeer
VRIJDAG 20 JANUARI 1995 NR 25709
5
Tot en met vrijdag 31 maart
Zierikzee Acrylschilderijen Leo Reijnders. Galerie Ga
lerij. Van maandag tot en met vrijdag tijdens
schooluren en ha afspraak via 01112-2017.
GOES - COS-Zeeland houdt
zich niet meer alleen bezig met
voorlichting en bewustwor
ding over ontwikkelingssa
menwerking. De ongelijke re
latie tussen arm en rijk blijft
wel centraal staan in het werk.
Maar ook grote internationale
vraagstukken van deze tijd,
zoals duurzame ontwikkeling,
de multiculturele samenle
ving, de naleving van mensen
rechten, internationale migra
tiestromen, vrede en veilig
heid, man-vrouwverhoudin
gen, krijgen steeds meer aan
dacht. Vandaar dat alle COS-
sen zich sinds 1 januari
presenteren als COS, centrum
voor internationale samenwer
king.
COS-Zeeland, centrum voor in
ternationale samenwerking, is
betrokken bij een veelheid van
onderwerpen met mondiale en
internationale dimensies. Een
greep uit de activiteiten die ge
pland staan voor 1995: de 500
kilometer Fietsactie voor het
woon-werkverkeer, het festival
Cultureel Gekleurd, de Inter
culturele Vrouwendag, het
duurzaamheidsdebat over toe
risme, de manifestatie rond de
Wereldvrouwenconferentie in
China, het meetlatproject voor
duurzaam gemeentelijk beleid,
de Novibcampagne rond vrou
wen en duurzame ontwikke
ling, de open dagen op asiel
zoekerscentra, de fototen
toonstelling Zeeuwen kieken 't
Zuiden, het stimuleren van we
reldwinkels en de uitgave van
het kwartaalblad Cosmorama.
COS-Zeeland werkt in de pro
vincie als erkende professione
le basisvoorziening en als scha-
kelpunt tussen landelijke en
plaatselijke netwerken voor
internationale samenwerking.
Gemeenten vragen het COS om
advies over mogelijkheden
voor gemeentelijk internatio
naal beleid. Landelijke organi
saties schakelen het centrum in
om ondersteunende plaatselij
ke activiteiten voor hun natio
nale campagnes van de grond
te krijgen. Vrijwilligersgroe-
pen kunnen er terecht voor ad
vies en begeleiding om het ef
fect van hun voorlichtingswerk
te verbeteren. Individuele bur
gers en scholen maken gebruik
van het COS als vraagbaak.
COS-Zeeland ziet het boven
dien als zijn taak om plaatse
lijke initiatieven op elkaar af
te stemmen.
Voorts heeft het centrum een
stimulerende taak om nieuwe
groepen te «bereiken met aan
sprekende invalshoeken. COS-
Zeeland is gevestigd aan Rave
lijn de Groene Jager 5 in Goes,
telefoon 01100-50051.
ZIERIKZEE
PCOB-bijeenkomst
Onlangs werd in het multifunc
tioneel centrum aan de Huy-
bertstraat in Zierikzee de
nieuwjaarsbijeenkomst van de-»
Protestants Christelijke Oude
ren Bond (PCOB) Schouwen-
Duiveland gehouden. In zijn
openingswoord wees voorzitter
K. T. de Jonge nog eens op het
belang van de ouderenbonden.
„Er kan over hen en zonder hen
geen beslissing meer genomen
worden", zo hield De Jonge zijn
gehoor voor. Verder wees hij op
een citaat van S. Baar, lande
lijk voorzitter van de PCOB, in
Echoklanken waarin Baars
zegt dat het optreden van
PCOB-leden altijd moet beant
woorden aan de uitgangspun
ten en het karakter van de
PCOB en dat de PCOB zich als
christelijke organisatie steeds
weer moet afvragen waar men
mee bezig is. „Of we niet te
veel aan onszelf denken en of
we voldoende oog hebben voor
elkaar". Na het huishoudelijk
gedeëlte vertoonde P. M. van
Dalsen een dia-serie over een
kampeertocht in voormalig
Joegoslavië. In de pauze was er
onder het genot van een hapje
en een drankje ruimte voor een
gezellig samenzijn. Na het-door
J. M. Lagendijk uitgesproken
dankgebed werd de bijeen
komst gesloten door voorzitter
De Jonge.
ZVU-cursus
De Zeeuwse Volks Universiteit
(ZVU) biedt in Zierikzee de
cursus Muziek vanuit de bron
aan. De cursus wordt op maan
dagavond gegeven en omvat
vier cursusavonden van 19.30
21.30 uur. Voor meer informatie
en/of aanmelding: R. Meinte-
ma (01110-14691)
Vrijwilligers
Sinds december vorig jaar zijn
in hotel Huis van Nassau aan
de Lange Nobelstraat in Zie
rikzee 35 asielzoekers gehuis
vest. Deze mensen hebben ver
schillende nationaliteiten en
verblijven al zo'n twee a drie
maanden in Nederland. Voor
de bezoekersgroep is het Cen
traal Orgaan opvang Asielzoe
kers (COA) op zoek naar vrij
willigers die de asielzoekers
willen begeleiden met de Ne
derlandse taal en gewoontes en
meehelpen met het organiseren
van activiteiten. Wie meer wil
weten kan bellen met Yvette
van Doorn (01110-12012).
Praktisch Duits
De Zeeuwse Volks Universiteit
(ZVU) biedt in Zierikzee een
cursus Praktische Duits aan.
De kennismakingsbijeen
komst wordt gehouden op
dinsdag 24 januari in de Regio
nale Scholen Gemeenschap
Professor Zeeman in Zierikzee.
De kennismakingsbijeen
komst begint om 19.30 uur.
Contactmiddag PCOB
De Protestants Christelijke
Ouderen Bond afdeling Schou-
wen-Duiveland houdt dinsdag
24 januari een Contactmiddag
in de Driehoek aan het Kerk
hof NZ. De aanvang is 14.15
uur.
De Algemene Nederlandse
Bond voor Ouderen afdeling
Zierikzee houdt donderdag 26
januari een thema-middag in
de Paternoster aan de Pater-,
nosterstraat. Tijdens deze mid
dag geeft de heer J. Stevens
van PTT Telecom informatie
over de verschillende telefoon
hulpmiddelen. De aanvang is
14.00 uur.
Zendingsbijeenkomst
In het Hervormd Kerkcentrum
in Zierikzee wordt op dinsdag
7 februari een presentatie ge
houden over het zendingswerk
van de familie M. J. de Bel in
Thailand. Zij werken daar voor
de Overzeese Zendingsgemeen
schap. Aan de hand van een
diaserie vertellen zij het één en
ander over hun werkzaamhe
den. Aanvang is 19.30 uur. Wie
belangstelling heeft voor deze
avond kan zich opgeven bij de
L. de Bel, Zijpestraat 1 in Zie
rikzee, telefoon 01110-13126.
Cursus
Binnenkort belegt de Toerus
tingscommissie Gereformeerd
Hervormd Schouwen-Duive-
land een cursus voor werkers
in de kerken: ouderlingen, dia
kenen en verdere belangstel
lenden. Dinsdag 21 februari
komt aan de orde het omgaan
met verscheidenheid aan ge
loofsbeleving binnen de kerk.
Spreker is ds. A. J. Bijl. Dins
dag 28 februari gaat het over
het luisteren en de gespreks-
voering in het pastoraat. Dit
cursusonderdeel wordt ver
zorgd door ds. N. J. Köther-
Middelhoek. Beide avonden
worden gehouden in het Her
vormd kerkcentrum in Zierik
zee en beginnen om 19.45 uur.
De derde cursusavond wordt
gehouden op woensdag 16
maart in de bovenzaal van de
Gereformeerde kerk aan de St.
Domusstraat in Zierikzee. Dan
spreekt da. A. Bosma over het
diakonaal werken in de prak
tijk.
ZIERIKZEE - De geldomzetten in de detailhandel
zijn in 1994 met 1,2 procent gegroeid ten opzichte van
1993. Rekening houdend met de verwachte prijsont
wikkeling van ongeveer 1 procent kan worden ge
concludeerd dat er nauwelijks sprake is van reële
omzetgroei in de detailhandel. De detailhandel
heeft dus geen best jaar gehad. De verschillen tussen
sectoren zijn overigens groot: de sector voedings- en
genotmiddelen gaf in 1994 een nominale groei te zien
van 2,2 procent, maar in de sector duurzame en ove
rige consumptiegoederen bleef omzetgroei uit (0,0
procent).
Dit is opmerkelijk, omdat de
omzet in de non-foodsector
doorgaans harder groeit dan in
de food-sector. Er is een duide
lijk verschil waarneembaar
tussen de foodsector en de non-
foodsector. De geldomzetten in
de foodsector stegen, terwijl de
geldomzetten in de non-
foodsector stagneerden. Deze
stagnatie werd vooral veroor
zaakt door de warme zomer,
waarin zware omzetverliezen
werden geleden.
Supermarkten
Binnen de foodsector behaal
den de supermarkten de hoog
ste omzetgroei.' ongeveer 4 pro
cent. Ook de groentespeciaal
zaken realiseerden positieve
groeicijfers. De slagersbranche
had een zeer slecht jaar met
een omzetdaling van zo'n 6 pro
cent. De zuivelbranche en de
speciaalzaken in brood en ban
ket kampten eveneens met ne
gatieve omzetgroei.
De non-foodsector als geheel
deed het zoals gezegd niet al te
best. Maar er zijn uitzonderin
gen. De doe-het-zelf branche
boekte een zeer hoge omzet
groei van circa 8 procent. Ook
de rijwielbranche scoorde met
ruim 3 procent vrij goed. Ech
ter, de meeste branches in
duurzame en overige consump
tiegoederen hadden te maken
met een omzetdaling ten op
zichte van 1993.
Dit gold bijvoorbeeld voor de
meeste textielbranches. Maar
ook branches als beeld en ge
luid en de opticiens hadden een
slecht jaar. De naaimodebran
che kwam als laagste uit de bus
met een omzetdaling van zo'n
10 procent.
MIDDELBURG/BREDA - De Nederlandse kustprovincies krijgen in het jaar 2010 te kampen met een tekort
van ruim 250.000 recreatieplaatsen voor zwemmen en zonnen. Ook in Zeeland wordt een groot tekort voor
speld. Het gebrek wordt veroorzaakt door de bevolkingstoename gecombineerd met het relatief geringe
aanbod van recreatiemogelijkheden.
Dit concludeert R. Wong in een
behoefteraming voor de open
luchtrecreatie tot 2010, die hij
uitvoerde in opdracht van het
ministerie van landbouw, na
tuurbeheer en visserij. Wong is
oud-student van de Nationale
Hogeschool voor Toerisme en
Verkeer (NHTV) in Breda.
Cijfers
Volgens de berekeningen van
Wong krijgt Zeeland in 1995 te
kampen m^t een tekort aan
plaatsen waar men kan zonnen
en zwemmen. In 1984 werd be
cijferd dat men op dat vlak in
1995 behoefte zou hebben aan
76.837 plaatsen om te zonnen
en te zwemmen. Volgens Wong
is de behoefte hoger: 95.169,
een verschil van 18.332, Het
geen volgens Wong in 1995 tot
een fors tekort zal leiden.
Minder groot is het verschil in
behoefte aan landrecreatie. In
1984 becijferde men dat er in
1995 behoefte zou zijn aan
66.504 plaatsen. Volgens de be
rekeningen van Wong ligt dat
2313 plaatsen hoger: 68.817.
Niettemin voorspelt Wong ook
hier een fors tekort aan de aan
bodzijde. Een omgekeerde ont
wikkeling deed zich voorbij de
behoefte aan de sportvisserij.
In 1984 werd voorspeld dat er
in 1995 behoefte zou zijn aan
7971 plaatsen. Wong heeft er
nieuwe berekeningen op losge
laten en komt op een vraag van
4375, een verschil Van 3596
plaatsen.
Eén van de aanbevelingen van
Wong is veel vaker te kijken
hoe het aanbod zich verhoudt
tot de vraag. „Tegenover elke
twee nieuwe onderzoeken van
het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) zou een aan
bodinventarisatie moeten
staan. Op deze manier krijgen
de berekeningen een veel gro
tere waarde", aldus Wong. Hij
voegt er de suggestie aan toe
om de behoefte aan recreatie
plaatsen verder onder te verde
len. „Het belangrijkste argu
ment hiervoor is het totaal ver
schillende patroon van de acti
viteiten'.
Wong pleit er verder voor over
het hele jaar te meten in plaats
van enkel tijdens het toeris
tisch Seizoen. „„Openluchtre
creatie beperkt zich niet tot de
zomer", aldus Wong. Volgens-
hem verdient het zeker aanbe
veling om de ontwikkelingen
in de maatschappij, met name
in recreatie en het toerisme
nauwgezet te volgen.
Weinig ontwikkeling
„Zeker de komende tien jaar
zal er in Zeeland niet veel meer
ontwikkeld worden," luidt ook
de conclusie van ing. L. H. ter
Heide, directeur van de Provin
ciale VW in Zeeland. „Jaren
lang is er van alles aangelegd,
bijvoorbeeld het Veerse Meer
en de recreatie langs de dam
men. Maar tegenwoordig laat
men het aan het marktmecha
nisme over; aan de Gran Dora
do's, aan de Coltofs. Maar je
kunt natuurlijk niet alles vol
bouwen met parken en hotels."
Yolgens Ter Heide signaleert
Wong in zijn onderzoek een
trend. „Je kunt je afvragen of
deze lijnen zich precies zo door
zetten, maar het geeft wel een
indicatie. Het is net het weer
bericht. Voor morgen is het re
delijk voorspelbaar, voor vier
dagen verder neemt de waar
schijnlijkheidsgraad af. Toch
is het wel eens goed dat iemand
voor de langere termijn in Het
kijkglas blikt."
Je kunt, volgens Ter Heide, op
het strand maximaal 2000 men
sen per hectare bergen. „Dat
komt hier niet voor, dat zie je
alleen in Scheveningen of
Zandvoort. Da's niet leuk
meer, dan praat je dus echt over
bèrgen." Op hoogtijdagen telt
Zeeland volgens de VW-man
350.000 recreanten, net zoveel
als Zeeland inwoners heeft.
Verstopt
Ter Heide: „Dan zie je dat de
wal het schip keert. Niemand
kan zijn auto kwijt, het wegen
net zit verstopt. Dan krijg je de
omgekeerde beweging. De
mensen zoeken het bos op of
blijven - voor zover ze daar
over beschikken - in hun tuin
tje zitten." Ook voor de recrea
tie in het binnenland voorspelt
Wong een tekort aan recreatie
mogelijkheden. In zijn studie
zou dit tekort oplopen tot
150.000 plaatsen. Gisteren,
donderdag, kreeg Wong de
jaarlijkse Joop Jansen Prijs
uitgereikt voor de beste scrip
tie over toerisme en vrije tijd.
Het aanbod van recreatiemogelijkheden houdt geen gelijke tred met de bevolkingsgroei. Overvolle stranden zijn het gevolg. (Foto:
Marijke Folkertsma).