'De start was niet best, maar
we zullen het hier wel rooien'
Keukens
half geld
Gwmmm
mvdM
a>
UW KRANT VAN
SCHOUWEN-DUIVELAND
Waterpaviljoen Neeltje Jans wordt
geen museum, maar 'een ervaring'
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE!
Straofeest
Brabantse melkveehouder nu op Zeeuwse klei
Expositie in De Blauwe Keet
Nieuwjaars
bijeenkomst
dé krant van schouwen - duiveland!
Futuristisch overdekt landschap
NIEUWSBODE EXTRA
WOENSDAG 4JANUARI 1995
GRATIS HUIS AAN HUIS BLAD EDITIE SCHOUWEN DUIVELAND
DEZE EDITIE BESTAAT UIT 18 PAGINA'S
ZIERIKZEE
HAVeNPl-ElN 3 4301 JD2IËRIKZEE
SEROOSKERKE - Als het aan
toneelclub Lere Lere uit Se-
rooskerke ligt wordt tijdens
het Straofeest in Serooskerke
een toneelstuk opgevoerd.
Dat staat in de dorpskrant van
Serooskerke. Eerder had de to
neelvereniging in diezelfde
dorpskrant laten weten drin
gend behoefte te hebben aan
nieuwe leden. Dat heeft de no
dige reacties opgeleverd.
Advertentie
Advertentie
GROOT AANTAL
Hans Verkerk Keukens is bezit]
zijn 47e filiaal op te bouwen iri
Oud-Beyerland. Tijdens deze
bouw hebben we een te gekke
voorverkoopactie! Een groot
aantal keukenmerken bieden
wij voor de helft van de door de
leverancier aanbevolen advies
prijs aan. Buiten deze half geld
actie hebben wij ook diverse
andere merken keukens en
apparaten die wij tegen onge
lofelijke stuntprijzen aanbie
den. Neem gerust uw offertes
mee en wij garanderen u echt
de allerlaagste prijs. Kom snel
écht geld verdienen!
VRIJDAG-KOOPAVOND)
OUD-BEYERLAND
BURG. de VRIES BROEKMANLAAN 2
01860-21066 01722-5564
Kuipersweg 23-25
Middelburg fll
De Roterij 9-11
Burgh-Haamslede
01180-26649 O
De \0,
zorgzame
verhuizers O
sinds 1886! U
SIRJANSLAND - De eerste zeven kalveren werden doodgeboren en de warme zomer was weliswaar leuk
voor de recreant, maar niet zo'n succes voor een melkveehouder. „Nee, de start was niet best, maar ik denk
dat we het hier wel zullen rooien", aldus melkveehouder Leo Oomen. Samen met vrouw Annelies en zonen
Ralph (2V2) en Remco (vijf maanden) verhuisde hij in maart 1994 van Breda naar Sirjansland.
Oomen komt uit een geslacht
van agrariërs. ,,Ik ben zo'n
beetje tussen de koeien gebo
ren. Ik ben er een van de vijfde
generatie Oomens in de agrari
sche sector", aldus de Brabant
se melkveehouder. Zijn voorva
deren, zo legt hij uit, zijn actief
geweest in diverse takken van
de landbouw. ,,Ze hebben van
alles gedaan, ook gemengd be
drijf". Zelf heeft Oomen geko
zen voor de melkveehouderij.
,,Dat is zo'n beetje de enige sec
tor binnen de landbouw waar
het nog goed gaat. Daar is best
een boterham in te verdienen".
Stadsuitbreiding
Oomen had samen met zijn va
der een melkveebedrijf bij Bre
da, maar moest daar vanwege
stadsuitbreiding verdwijnen.
,,We zaten nu al tegen de flats
aan te kijken", aldus Oomen.
Op zich had die locatie zo dicht
bij de stad best voordelen vol
gens Oomen. ,,Voor je bood
schappen kon je op de fiets
naar de stad. Hier zitten we
midden in de polder en dat is
toch heel anders".
Oomen had het eigenlijk al een
beetje aan zien komen, de ge
dwongen verhuizing. ,,Maar
we hebben rustig afgewacht tot
de gemeente ons benaderde. En
toen zijn we rond gaan kijken
naar nieuwe mogelijkheden",
vertelt Oomen. ,,Wij zijn ten
slotte nog jong genoeg om er
gens anders opnieuw te begin
nen". Liefst had hij in Brabant
willen blijven, maar dat bleek
niet haalbaar. ,,De grond is
daar erg duur en er zitten ook
al heel veel melkveehouders",
aldus Oomen.
Hij keek ook in Drenthe, Gro
ningen en Friesland, maar uit
eindelijk viel de keuze op Zee
land. Aan de Noordhogeweg bij
Sirjansland kon Oomen een
melkveebedrijf overnemen en
daar hoefde hij niet al te lang
over na te denken. ,,De grond
prijs is hier redelijk en hier zit
ten we ook niet zo ver van Bra
bant, want daar woont toch al
onze familie. En dat we dicht
bij zee zitten is voor ons ook
best aantrekkelijk".
Ook het klimaat sprak Oomen
wel aan en niet veel later was
de koop gesloten en konden de
voorbereidingen beginnen. In
maart 1994 verruilde het gezin
Oomen de boerderij bij Breda
voor de boerderij in de polder
bij Sirjansland. Alle werktui
gen heb ik 2elf hier naartoe
verhuisd. Dat is zo'n twee uur
rijden", aldus Oomen. In mei
werden de 53 melkkoeien, het
jongvee en de kalveren overge
bracht .naar Schouwen-Duive-
land.
De start van Oomen was niet zo
hoopvol. Achter elkaar, zeven
op rij, werden kalveren dood
geboren. ,,Ik heb het nooit eer
der op die schaal meege
maakt", aldus Oomen. ,,En ik
heb er ook eigenlijk geen ver
klaring voor. Ik heb de hulp
van de gezondheidsdienst inge
roepen, maar die konden ook
niets bijzonders vinden. Mis
schien is het wel zoiets van
stress door de verhuizing ge
weest. Varkens zijn daar bij
voorbeeld heel gevoelig voor",
•aldus Oomen. Gelukkig voor
hem verdween het verschijnsel
net zo plotseling als het geko
men was weer. ,,Nu gaat het
prima. Er zijn geen kalveren
meer doodgeboren".
Slim
Veel mensen vinden koeien
dom, maar dat is volgens Oo
men volledig ten onrechte. „Ze
zijn slimmer dan de meeste
mensen denken.
Iedere koe bij ons heeft een
naam en zij herkennen je ook
als je binnenkomt. Als er
vreemden in de stal komen
worden ze onrustig". Op de
vraag of hij alle dieren wel uit..
elkaar kan houden reageert
Oomen bevestigend. „Tussen
koeien onderling zitten net zo
veel verschillen als tussen
mensen onderling. Ze hebben
allemaal hun eigen karakter".
De koeien van Oomen worden
elke dag twee keer machinaal
gemolken. „En dat moet om
half zeven 's ochtends al gebeu
ren en dan moetje weten dat ik
helemaal geen ochtendmens
ben", aldus Oomen. Hij kan
tien koeien tegelijk melken en
alles bij elkaar levert dat per
dag zo'n 1000 liter melk op. Die
melk wordt totdat afnemer
Campina/Melkunie het komt
halen opgeslagen in een melk
tank met een capaciteit van
5000 liter.
Na het melken van de koeien is
het tijd pm koeien, jongvee en
kalveren te voeren. „Daar ben
je meestal wel tot de middag
mee kwijt", aldus Oomen. Ver
der is er het onderhoud aan de
machines en het schoonhouden
van de stallen en 's avonds om
kwart over zes moeten de koei
en voor de tweede keer gemol
ken worden. Een gemiddelde
werkdag eindigt voor Oomen
om een uur of acht 's avonds.
In principe is het voor een
melkveehouder wel mogelijk
om vakantie te nemen, maar
OOSTERLAND - In wegres
taurant De Blauwe Keet in
Oosterland is van 2 januari tot
28 februari een expositie van
de schilderes Lenie van den
Berk. De schilderijen zijn te
zien tijdens de openingsuren
van het restaurant.
Lenie van den Berk werd in
maart 1943 in Eindhoven gebo
ren. Toen haar kinderen groter
werden kreeg zij wat meer tijd
voor haar hobby: schilderen.
Het begon met olieverfschilde
rijen. Een aantal jaren volgde
zij schilderlessen bij mevrouw
S. van Griensven in Sint-
Oedenx-ode. Ongeveer vier jaar
geleden is Lenie overgestapt
naar aquarellen. De kunst van
bet aquarelleren heeft ze ach
tereenvolgens geleerd van
Stijn van Koppenhagen uit Son
en van Louis Ector uit Nuenen.
Op het ogenblik volgt zij geen
schilderlessen meer, maar
schildert thuis in haar atelier.
De natuur, speciaal bloemen,
heeft haar grote aandacht. Op
de expositie zijn twaalf aqua-
ï-ellen en verschillende olie
verfschilderijen van de schil
deres te zien. De onderwerpen
zijn voornamelijk bloemen en
stillevens.
ZIERIKZEE - De Protestants
Christelijke Ouderen Bond
Schouwen-Duiveland houdt op
dinsdag 10 januari haar
Nieuwjaarsbijeenkomst in het
Multifunctioneel centrum aan
de Huybertstraat in Zierikzee
De heer. P. M. van Dalsen ver
toont dan een diaserie over een
kampeertocht door voormalig
Joegoslavië. De bijeenkomst
begint om 14.15 uur.
Blijf op de hoogte van al het nieuws op Schouwen-
Duiveland, met de Zierikzeesche Nieuwsbode, en neem
een abonnement.
JA, ik wil een
kwartaalabonnement a 51,00
kwartaalabonnement met autom, afschr. a 48,50
jaarabonnement a 192,50
jaarbonnement met autom. afschr. a 182,50
en ontvang de Zierikzeesche Nieuwsbode de eerste
twee weken gratis.
Ik betaal nog niet, maar wacht eerst uw bericht af.
naam Dhr ./mevr
adres
postcode:plaats:
telefoon handtekening:
Bij automatische afschrijving uw
bank-/gironummer vermelden:
y Zend de bon in open envelop zonder postzegel naar
q Zierikzeesche Nieuwsbode abonnementenadministratie.
CQ
Antwoordnummer 12,4300 VB Zierikzee
voorlopig denkt Oomen daar
niet aan. „Ik heb eerst alle aan
dacht bij het bedrijf nodig. Ik
zit nu nog in een maatschap
met mijn vader, maar het is wel
de bedoeling dat ik het bedrijf
van mijn vader overneem", ver
telt Oomen. Voorlopig blijft de
melkveehouderij van Oomen
een eenmansbedrijf. „In je een
tje kun je zo'n zeventig koeien
nog net hebben, dus er is nog
wat plaats voor uitbreiding".
Afgezien van de matige start
van het bedrijf voelen Anne
lies, Leo en hun twee zoons zich
goed thuis op Schouwen-Dui
veland. „Natuurlijk zitten er
wat nadelen aan het wopen in
de polder, maar die wegen niet
op tegen de voordelen", aldus
Oomen. „Wij houden wel van
de rust in de polder. Hij ziet de
toekomst met vertrouwen tege
moet. „Er zal door het GATT-
akkoord wel wat meer concur
rentie komen van met name de
voormalige Oostblok-landen,
maar het LEI (Landbouw Eco
nomisch Instituut) is toch opti
mistisch over de toekomst van
de melkveehouderij".
De overstap van het Bourgon
dische Brabant naar het meer
calvinistisch ingestelde Zee
land heeft geen problemen ge
geven. „Ze zeggen altijd dat
Zeeuwen zo stug zijn, maar dat
is ons reuze meegevallen", al
dus Oomen. „Natuurlijk is de
mentaliteit hier wel wat an
ders, maar dat moet je gewoon
respecteren. Nee, we zullen het
hier best wel rooien".
MIDDELBURG/NEELTJE JANS - Het Waterpaviljoen op Neeltje Jans: Je komt er binnen via een regengor
dijn dat als bij toverslag wijkt, je loopt door ijs en sneeuw en maakt aan den lijve mee wat het broeikasef
fect is en wat het veroorzaakt. „Het wordt geen museum, maar een ervaring", aldus R. van Raalte, de ont
werper van de tentoonstelling in het futuristische gebouw. De plannen voor het Waterpaviljoen werden ge
presenteerd tijdens een bijeenkomst in de gs-zaal van het provinciehuis in Middelburg.
De totale kosten van het pavil
joen worden geraamd op 13
miljoen gulden. De helft van
dat bedrag komt voor rekening
van de rijksoverheid. De ande
re helft moet worden terugver
diend uit de entreegelden. Een
en ander houdt voor de bezoe
kers van Delta Expo in dat de
prijs van het kaartje omhoog
gaat. Op langere termijn zou
het om een verhoging met zo'n
25 procent gaan. Manager F. H.
van Spaandonk van Delta Ex
po: „We gaan vooralsnog uit
van een besteding van 23,50
per bezoeker. Maar dat is dan
wel inclusief parkeergeld, iets
te eten en iets te drinken".
Het woord kringloop is het
sleutelwoord geweest bij het
ontwerp van gebouw en ten
toonstelling. Doel van het Wa
terpaviljoen is om de bezoeker
alles wat met water en wind te
maken heeft te laten beleven.
Bij het ontwerp van het ge
bouw is zoveel mogelijk gepro
beerd om er niet een doods ge
bouw van te maken, maar veel
meer een levend organisme dat
goed in het landschap past.
Geen strakke, hoekige vormen
derhalve, maar een gebouw dat
zich als een slang door het
landschap kronkelt en voor
een deel boven en in het water
is gebouwd.
Ter hoogte van de aanlegstei
ger voor de rondvaartboot
wordt de ene helft van het
nieuwe gebouw tegen het duin
aangebouwd. De andere helft
is gedeeltelijk op land en ge
deeltelijk in en over het water
gebouwd. Via een watergordijn
dat automatisch wijkt als zich
bezoekers aandienen komt de
bezoeker in een ijstunnel te
recht. Al naar de tocht van de
bezoeker door het gebouw vor
dert ziet hij of zij het land
schap langzaam veranderen en
voelt hoe de temperatuur lang
zaam stijgt.
Onderweg worden allerlei za
ken aan de orde gesteld zonder
dat er sprake is van een strak
ke museum-opstelling. Aan
bod komen onder meer zaken
als peilbeheer en de getijde
werking. Daarbij is zoveel mo
gelijk geprobeerd het gebouw
zelf bij het tentoongestelde te
betrekken. Zelfs de toiletten
spelen een rol in de beleving
van het gebouw. Verder is er
een laboratorium waar golfbe
wegingen nagebootst kunnen
worden en wordt gebruik ge
maakt van projecties en ander
beeldmateriaal.
Het gebouw wordt vol
gestouwd met allerlei geavan
ceerde elektronische appara
tuur. Sensoren registreren de
bezoekers en sturen allerlei ap
paratuur aan. Het aardige
daarbij is dat het interactief
werkt, zodat de bezoeker de
tentoonstelling kan beïnvloe
den. Het is de bedoeling dat
het Waterpaviljoen in 1997 haar
deuren voor het publiek kan
openen. Volgend jaar al wordt
op het voormalige werkeiland
een waterspeeltuin aangelegd.
Opvang
Binnen afzienbare tijd wordt
op Neeltje Jans ook een opvang
voor zeezoogdieren gereali
seerd, zo wist J. D. de Voogd,
voorzitter van de Stichting
Delta Expo nog te melden. Het
gaat hier om een initiatief van
het Dolfinarium in Hai'der-
wijk. Daar komen aangespoel
de zeezoogdieren als dolfijnen
en bruinvissen terecht en men
was al geruime tijd op zoek
naar een mogelijkheid om de
dieren na hun 'revalidatie' voor
te bereiden op hun terugkeer in
de natuur. Uiteindelijk is men
op Neeltje Jans terecht geko
men en de plannen zijn al in
een vergevorderd stadium.
Het is de bedoeling dat er een
bassin wordt gecreëerd door
een net van zo'n 20 bij 30 a 40
meter in het water te laten zak
ken. In dat bassin kunnen de
dieren getraind worden. Delta
Expo neemt de kosten van het
materiaal op zich. Het Dolfina
rium in Harderwijk zorgt voor
de bemensing van het opvang
centrum.
Leo, AnneliesRalph en Remco Oomen voelen zich na negen maanden goed thuis op Schouwen-Duiveland. (Foto: Joop van Houdt).
Ingenomen
Gedeputeerde drs. G. L. M. C.
de Kok, voorzitter van het be
stuurlijk overleg Neeltje Jans,
toonde zich tijdens de bijeen
komst ter gelegenheid van de
presentatie ingenomen met de
jDlannen en de voortgang daar
van. „Ik ben blij dat de subsi
die binnen is, maar daarmee
zijn alle zorgen nog niet van de
baan. Neeltje Jans is een te
wispelturige vrouw om zich
door een flitsende presentatie
in te laten palmen. Het blijft
een uitdaging", aldus De Kok.
J. D. de Voogd, voorzitter van
de Stichting Delta Expo toon
de zich evenals De Kok blij met
de jongste ontwikkelingen.
„Maar het is ook onze dure
plicht", aldus De Voogd „Het
bezoekersaantal van Delta Ex
po vertoont een daling
kwam al een beetje in de geva
renzone". Hij koppelde daar de
opmerking aan vast dat ont
wikkeling van Neeltje Jans
zonder overheidssubsidie niet
mogelijk is. „Wat dat betreft
speelt de overheid hierin een
Half tegen het duin aan en half in en boven het water wordt het uit twee delen bestaand Waterpaviljoen gebouwd. In 1997 moet het belangrijke stimulerende rol",
karwei geklaard zijn. (Foto: Joop van Houdt). aldus De Voogd.