'Cultuuronderwijs moet zich niet
beperken tot de hoger opgeleiden'
Brouwershaven wil tweede haveningang
realiseren aan oostkant van de sluis
Manifestatie Schouws. Spel
over uitgeven van Zeelandica
Kerken in Zeeland
belicht in boekje
Symposium Regionale school als centrum van cultuur
Koopochtend voor mensen
die slecht ter been zijn
Black box
Visserij op
Zeeuwse
oesters
Bob de Rooy
Naar aanleiding van plan Grevelingschap voor aanleg strandje
Jan Bruijns spreekt over boek Zierikzee Rampstad
DONDERDAG 17 NOVEMBER 1994 NR 25673
De aula van de RSG werd voor de gelegenheid eens een keer niet ingenomen door schreeuwende scholieren. (Foto: Joop van Houdt).
ZIERIKZEE - „Cultuureducatie is een groeiproces. Het is daarbij van belang' dat leerlingen serieus geno
men worden en dat bij het aanbod zoveel mogelijk wordt uitgegaan van de eigen leefwereld van de jonge
ren, in een taal die verstaanbaar is." Deze woorden konden gisteren worden opgetekend uit de mond van
dr. J. A. Brandenbarg tijdens het symposium 'Regionale school als centrum van cultuur' in de aula van de
RSG Professor Zeeman in Zierikzee. Volgens Brandenbarg mag men zich bij cultuuronderwijs niet beper
ken tot de hoger opgeleiden. „Dat is maatschappelijk onaanvaardbaar." Het symposium werd gehouden ter
gelegenheid van het 125-jarig bestaan van het voortgezet onderwijs op Schouwen-Duiveland.
Initiatief vrijwilligersorganisaties
ZIERIKZEE - Op initiatief van de Stichting Vrijwil
ligers Overleg Zorgsector wordt dinsdag 22 novem
ber in Zierikzee een koopochtend gehouden voor
mensen die vanwege een handicap zo slecht ter been
zijn dat ze niet zelfstandig kunnen gaan winkelen.
Volgens Brandenbai-g, oud
leraar Nederlands op de RSG
en tegenwoordig directeur van
het Rijksmuseum Meermanno
Westreenianum/Museum van
het boek in Den Haag, moet
cultuuronderwijs zich niet be
perken tot incidenten en een
doorgaande lijn vertonen van
de basisschool naar het voort
gezet onderwijs. Het aanbod
op het gebied van kunst en cul
tuur is op Schouwen-Düive-
larfd echter betrekkelijk-'ge-
ring en voor een regionale
school als de RSG Professor
Zeeman is de situatie daardoor
niet eenvoudig, realiseert hij
zich.
Toch zijn er volgens hem meer
mogelijkheden dan vaak ge
dacht wordt. ,,Op deze school
wordt in de lessen structureel
aandacht besteed aan kunst en
cultuur. Het is van belang daar
zo vroeg mogelijk mee te be
ginnen. De basisvorming biedt
in dat opzicht nieuwe moge
lijkheden, als een school daar
tenminste voor wil kiezen."
Communicatie
Brandenbarg vindt het een
DEN HAAG - Al spelend op
twee gitaren zijn woensdag
middag in een tram in Den
Haag twee mannen aangehou
den.
Het plan is om de strekdam in
de havenmonding op te hogen
en een doorsteek tussen het
aan te leggen strandje en de
zuidoostkant van de strekdam
te maken, waardoor ook bij
minder gunstige windrichtin
gen een veilige in- en uittocht
voor boten wordt gegaran
deerd. De strekdam ligt nu nog
een halve meter onder water
waardoor boten die uit ooste
lijke richting komen, zijn ge
dwongen een ruime bocht te
nemen voor ze de haven in kun
nen. Bij bepaalde windrichtin
gen leidt dit soms tot gevaarlij
ke situaties. Met het creëren
van een doorsteek en dus een
tweede vaaringang, kunnen
boten min of meer rechtstreeks
op de sluis aan varen en hoeft
er geen wijde bocht meer te
worden genomen.
Als, volgens Labruyère, het
Grevelingenschap 'ja' zegt te
gen de in het basisinrich-
tingsplan voor de Grevelingen
voorgestelde aanleg van het
strandje oostelijk van de sluis,
zal de gemeente het plan voor
een tweede haveningang ver
der uitwerken. In afwachting
taak van het onderwijs alle
leerlingen in contact te bren
gen met uiteenlopende vormen
van cultuur. .Immers; onbe
kend, maakt onbemind." Vol
gens hem is kunst een.speciale
vorm van communicatie. Open
staan voor de ander of het an
dere, luisteren, afwegen en pas
daarna oordelen of veroorde
len, zijn daarbij noodzakelijk.
„Leerlingen-moeten-het gevóél
hebben dat/er over smaak te
twisten valt. In wezen heeft
goede kunst iets gemeen met
een goede preek: je wordt er
door gesticht of het wekt erger
nis op. Die houding moet leer
lingen bijgebracht worden."
En dat geldt wat Brandenbarg
betreft zéker ook voor leerlin
gen van het lager beroepson
derwijs en MAVO. Onderzoek
wijst echter uit dat door het
feit, dat het bij kunst vaak
gaat om complexe informatie
overdracht met een scala van
interpretatiemogelijkheden,
cultuureducatie het beste aan
slaat bij leerlingen in HAVO en
VWO. Docenten zijn geneigd
hun onderwijs daarop af te
stemmen. „Cultuureducatie
DEN HAAG - Twintig Neder
landse musea krijgen de ko
mende twee jaar 100.000 gul-'
den per jaar om moderne beel
dende kunst aan te kopen.
van nadere berekeningen en
planvorming rond deze ingang,
stemde de commissieleden
maandagavond in met het
voorstel van het college.
De aanleg van het strandje
kost 100.000 gulden en komt
voor rekening van het Greve
lingenschap. Het plan is om
aan de kant van de haven het
strand op te hogen en aan de
oostkant, weg van de haven
monding, zwemgelegenheid te
bieden.
Voorts stemde de commissie in
met het plan in het haventje
van Bommenede een dagre
creatieterrein te realiseren en
het aantal ligplaatsen voor bo
ten uit te breiden van 25 naar
45. Het gaat om een 650.000 gul
den kostend plan waarmee het
Grevelingenschap de basisin
richting van de Grevelingen af
wil ronden.
Verder kon de commissie zich
vinden in het voorstel van het
schap om af te zien van het
creëren van 100 ligplaatsen aan
de westkant van Dwars in de
Weg en dit deel van het eiland
kan op deze wijze de sociale on
gelijkheid versterken", aldus
Brandenbarg. „Kunst is dan
niet voor iedereen, maar alleen
voor de 'happy few', die het
kunnen begrijpen en waarde
ren. Dat is maatschappelijk
onaanvaardbaar."
Schaalvergroting-
Naast Brandenbarg hielden
ook F. Beekman (leraar Aard
rijkskunde aan de RSG), H. J.
Doeleman (directeur Konink
lijke Zeelandia) en prof. dr. H.
R Hooymayers (hoogleraar aan
de faculteit Natuur- en sterren
kunde van de Universiteit
Utrecht en lid van de stuur
groep die de veranderingen in
de bovenbouw van het voortge
zet onderwijs voorbereidt) een
inleiding. Beekman wees in
zijn inleiding op het gevaar dat
schaalvergroting vormt voor
de RSG. Deze schaalvergroting
is volgens hem mogelijk ge
maakt door de relatief lage
energieprijzen. Deze hebben
een enorme mobiliteit veroor
zaakt.
Met deze mobiliteit heeft ook
het voortgezet onderwijs te
HILVERSUM - De TROS denkt
na over een commerciële toe
komst maar de aanhang van de
omroep zegt in meerderheid
het publieke bestel te steunen.
aan de natuur te laten. Uitbrei
ding van ligplaatsen is nu ge
pland voor Ossehoek en zoals
gezegd voor de haven van Bom
mende.
Over de mogelijke sloop van
een complex woningen aan de
Oprit in Zonnemaire, toonden
de commissieleden zich minder
verheugd. Eigenaar van de hui
zen, woningbouwvereniging
Beter Wonen, acht vervangen
de nieuwbouw meer in het be
lang van de volkshuisvesting
dan grondige renovatie, omdat
die zou leiden tot een veel ho
gere maandhuur dan nieuw
bouw. De gemeente liet naar
aanleiding van de bevindingen
van Beter Wonen een eigen on
derzoek uitvoeren waar in
principe eenzelfde conclusie
werd gegeven.
Een meerderheid van de com
missieleden stelde onder meer
dat de uit 1911 daterende wo
ningen dusdanig beeldbepa
lend zijn voor Zonnemaire en
dat de huurders dusdanig wei
nig problemen lijken te hebben
met de verouderde indeling en
faciliteiten, dat het beter is een
maken. De concurrentie van de
scholen ten noorden en zuiden
van Schouwen-Duiveland
wordt steeds groter. Zo gaan er
bijvoorbeeld dagelijks zo'n
driehonderd scholieren naar
Goes. „Deze ontwikkeling is
afbraak van voorzieningen en
werkgelegenheid. Het draag
vlak van de RSG op het eiland
wordt zo aangetast", waar
schuwde Beekman.
Doeleman nam de rol van de
RSG voor het regionale be
drijfsleven onder de loep. Vol
gens hem ligt dat belang alleen
al in het enkele feit dat de
school er is. „Het is niet denk
baar dat hoger opgeleiden zich
hier zouden willen vestigen in
dien aan elementaire eisen vol
daan wordt. De RSG is voorbe
staande en aan te trekken be
drijvigheid op dit eiland on
misbaar. Te veel centrale voor
zieningen zijn al weggelekt
naar andere delen van Zeeland
en nog verder. Een levende be
volking, die verder wil bouwen
aan de ontwikkeling van deze
regio moet dit onderwijsni
veau bij de hand hebben.
Dicht bij de markt, daar moet
een school staan."
DEN HAAG - De Nederlandse
ambassadeur in Indonesië, mr.
J. H. R. D. van Roijen, krijgt
Londen als nieuwe stand
plaats.
andere oplossing te zoeken, bij
voorbeeld in de vorm van een
minder ingrijpende renovatie.
Ook een afgevaardigde van de
vereniging Stad en Lande
pleitte tijdéns de vergadering
voor behoud van de woningen:
„Het gaat om een stukje leef
baarheid van de kern. Probeert
u de historie te handhaven en
doe al het mogelijke om de wo
ningen te handhaven
Volgens de burgemeester zal
het college het verdeelde
commissie-advies binnenkort
toetsen met Beter Wonen.
„Maar de eigenaar moet wel
het nut zien van renovatie. Har
de bouwkundige argumenten
hebben we niet", aldus La
bruyère. Hij voegde toe dat de
inzet van enige gemeentelijke
financiële middelen om tot een
vergelijking te komen met de
woningbouwvereniging een
optie is om kleine betaalbare
en beeldbepalende huurwonin
gen in Zonnemaire te behou
den. Een optie waar een meer
derheid van de commissie on
der voorbehoud wel brood in
ziet.
BKUINISSE/ZIERIKZEE
Net als in de kokkelsector zal
ook op de Zeeuwse mossel-
vloot een black box worden
geïnstalleerd.
De 'zwarte doos' vergt per
schip een investering van 6.250
gulden, exclusief de installatie-
kosten. Ondertussen wordt
ook onderzocht of het zinvol is
de oestervaartuigen met een
black box uit te rusten.
BRUÏN1SSE - De visserij op
platte Zeeuwse oesters op de
vrije banken van het Grevelin-
genmeer, verloopt volgens de
verwachtingen.
De bemanning van de YE 6
weet dagelijks (van maandag
tot en met donderdag) gemid
deld zo'n 10.000 platte oesters
boven water te halen. „Prachti
ge oesters van een uitstekende
kwaliteit", zegt voorzitter M.
Scheele van oesterhandelaren-
vereniging Ostrea in Yerseke.
De YE 6 van Scheele is in over
leg met de overige leden van
Ostrea en de leden van zuster
vereniging Vervoex ingehuurd
om de nieuwe oogst gezamen
lijk met een vaartuig van de
vrije banken te vissen.
Voor de bemanning van de YE
6 is het vissen op de tweejarige
oesters een arbeidsintensieve
bezigheid. Dagelijks zijn de
vier opvarenden twaalf uur per
dag in de weer om de oesters
uit te sorteren. Volgens Scheele
is het ontzettend veel werk om
alle pokken en slippers er uit
te halen.
RENESSE - Op zaterdag 19 no
vember wordt in discotheek
Pinky's in Renesse een imita
tie gepresenteerd van Bob de
Rooy.
Het typetje, waarmee Paul de
Leeuw grote bekendheid ver
wierf, wordt neergezet door
Paul Fonk uit Leeuwarden.
Fonk werd bekend via de Hen-
ny Huisman Soundmixshow.
Hij is een fan van Paul de
Leeuw en een eigenaar van een
restaurant da.t op een eiland in
het Sneekermeer staat. Daar
imiteerde hij regelmatig zijn
idool. Ook toen oud-Sound-
mixmedewerker Quido Here-
ma in de zaak was. Zij sloten
een weddenschap die er toe
leidde dat Fonk deelnam aan
het televisieprogramma én
won. Hij treedt nu regelmatig
op in discotheken en tijdens
feestavonden. Op zaterdag 19
november is Fonk vanaf onge
veer 23.00 uur te zien in disco
theek Pinky's in Renesse.
De basis voor het boek Zierik
zee Rampstad, is een rapport
over de gebeurtenissen tijdens
de rampnacht en de daarop vol
gende weken. De gemeente Zie
rikzee liet dit rappprt opstel
len op verzoek van het provin
ciebestuur van Zeeland. De
schrijver van het rapport was
oud-journalist G. J. Vorstheu-
vel Labrand.
Vorstheuvel Labrand inter
viewde 175 mensen die de ramp
hadden meegemaakt en ver
werkte in zijn verslag hun per
soonlijke belevenissen. Het re
laas wordt aangevuld met een
groot aantal foto's uit de collec-
Het evenement wordt jaarlijks
gehoudep in de periode voor
Sinterklaas. Het begon jaren
geleden op initiatief van de
Unie Van Vrijwilligers toen in
Zierikzee een vestiging van de
Hema werd geopend. Deze
winkel staat nog steeds cen
traal tijdens de koopochtend.
Gemiddeld maken zo'n vijftig
ouderen en gehandicapten van
heel Schouwen-Duiveland ge
bruik van de mogelijkheid om
op deze manier Sinterklaasin
kopen te doen en er even uit te
zijn. Ongeveer dertig vrijwilli
gers zorgen voor het vervoer
van de deelnemers naar Zierik-
Hoog van de toren is het twee
de boekje dat uitkomt als on
derdeel van het thema recrea
tie en cultuurhistorie van het
provinciaal beleidsplan Re
creatie en toerisme in evep-
wicht. Vorig jaar verscheen het
boek Karolingische Burghten
in Zeeland, geschreven door
provinciaal archeoloog M. van
Heeringen. Het is de bedoeling
om elk jaar een publikatie te
verzorgen over een aspect van
de Zeeuwse cultuurhistorie.
Bij elkaar moeten de uitgaven
een overzicht gaan vormen van
(een deel van) de geschiedenis
van Zeeland.
Geschiedenis
Hoog van de toren gaat over
kerken in Zeeland, maar niet
over alle kerken. Gekozen is
voor zoveel mogelijk verschil
lende soorten kerken en dan
voornamelijk kerken die nog
bestaan, zij het vaak flink ver
bouwd. De besproken kerken
vallen op vanwege hun geschie
denis, bouwwijze, interieur of
een andere reden. Veel kerken,
vooral in Zeeuwsch-
Vlaanderen, die gebouwd zijn
tie van R. ten Kate, J. Vierge-
ven en M. Doeleman.
Jan Bruijns is afkomstig uit
het onderwijs. Hij is leraar Ne
derlands en geschiedenis,
boekhandelaar, uitgever en
schrijver. Naast boeken over
het verleden van onder meer
Ovezande, Kortgene en Oolt-
gensplaat publiceerde Bruijns
over de armenzorg in Zeeland,
Bretonse beeldsnijkunst, poë
zie en beschouwingen over de
dichtkunst.
Zijn uitgeverij De Koperen
Tuin is ontstaan vanuit een
persoonlijke belangstelling
zee en de begeleiding tijdens
het winkelen.
Dat vervoer naar Zierikzee
wordt geregeld met rolstoel
taxi's die gratis beschikbaar
worden gesteld. Na het winke
len staat in het Kerkcentrum
achter De Beuze koffie gereed.
Daar zijn ook Sinterklaas en
Zwarte Piet en presenteren
vrouwen enkele Schouwse
sketches.
Belangstellenden die aan de
koopochtend willen deelna
men kunnen voor nadere infor
matie contact opnemen via te
lefoonnummer 01110-12085.
tijdens de opleving van het ka
tholicisme vanaf 1850 worden
niet genoemd. Volstaan wordt
met een voorbeeld.
Dat geldt voor meer soorten
kerken, zoals bijvoorbeeld de
zaalkerken. In het boekje
wordt de bouwkunst van de
kerken niet tot in detail be
schreven. Wel worden verschil
lende kerken geplaatst in de
geschiedenis van het dorp of de
stad waar ze gesticht zijn. Al
les bij elkaar wordt in het
boekje een goed beeld gegeven
van de kerkbouw zoals die in
Zeeland door de eeuwen heen
heeft plaatsgevonden.
Uit de twintigste eeuw zijn
geen voorbeelden meer opge
nomen. Niet omdat in deze tijd
geen kerken meer worden ge
bouwd of dat er geen mooie
kerken meer zouden zijn, maar
simpelweg omdat over de twin
tigste eeuw alleen al weer zo
veel te schrijven valt. Voor de
lezer worden in het boekje ne
gen routes uitgestippeld. Daar
bij werd uitgegaan van bezoe
kers die van verschillende kan
ten Zeeland of delen van Zee
land binnenkomen.
voor het Zeeuwse verleden.
Sinds de opening in 1988 heeft
de uitgeverij bijna veertig boe
ken uitgegeven. Vanwege de
culturele betekenis van de uit
gaven, ontving de uitgeverij dit
jaar de Culturele Prijs van de
gemeente Goes 1993.
De manifestatie wordt gehou
den in het Hervormd Kerkcen-
rum van de Gasthuiskerk in
Zierikzee. De klassiek pianiste
Elaine van Oeveren uit Zonne
maire zorgt voor de muzikale
omlijsting van de avond. De
aanvang is 20.00 uur. Kaarten
zijn verkrijgbaar bij Boekhan
del De Vries in Zierikzee.
BROUWERSHAVEN - Naar aanleding van het plan van het Grevelingenschap een strandje aan te leggen
aan de oostkant van de buitenzijde van de sluis bij Brouwershaven, wil het college graag een tweede haven
ingang realiseren. Dit bracht burgemeester L. N. Labruyère van Brouwershaven maandagavond tijdens een
vergadering van de commissie ruimtelijk beheer naar voren.
Het schoonmaken van de huizen aan het Jannewekken.
ZIERIKZEE - Jan Bruijns is vrijdag 25 november te gast bij de culturele mani
festatie van Stichting Schouws Spel over het uitgeven van Zeelandica. Bruijns
spreekt deze avond over zijn nieuwste boek: Zierikzee Rampstad. Verzamelde
indrukken van de burgers van Zierikzee over de rampdagen februari 1953.
Onderdeel provinciaal beleidsplan
MIDDELBURG - Vrijdag 2 december wordt in de
filmzaal van de provincie Zeeland in Middelburg het
boekje Hoog van de toren gepresenteerd. Het boekje
werd geschreven door M. P. de Bruin - historicus en
oud-hoofd van het Zeeuws Documentatiecentrum -
en gaat over de kerken in Zeeland tot 1900.
