Auteur Mensje van Keulen
te gast op school Zierikzee
Bevrijding en wederopbouw
Walcheren is verhaal apart
unicef
Mosselaanbod stijgt in een
week met ruim 20.000 ton
De nieuwe UNICEF
catalogus is uit!!!!
Geven
om
cultuur
die
je
lief
is.
DE JONGE EN UÏJL
uitvaartverzorging
Herdenking Walcherse bevrijding
K
Op dinsdagavond 15 november
Koningin morgen, zaterdag, in Vlissingen
Voor uitvaartverzorging op
geheel schouwen-duiveland
Telefoon 01110-12877
Prijs stijgt met ongeveer twee gulden per ton
vrijdag 4 november 1994 nr 25666
De auteur Mensje van Keulen geeft binnenkort een lezing in de
RSG Professor Zeeman in Zierikzee. (Foto: Philip Mechanicus).
ZIERIKZEE - Op dinsdagavond 15 november houdt
het Literair Samenwerkingsverband Schouwen-
Duiveland zijn eerste lezing van dit winterseizoen.
Na de succesvolle avond met Nelleke Noordervliet
in het voorjaar van 1994, is deze avond de auteur
Mensje van Keulen te gast. Van Keulen is één van de
grote Nederlandse literaire schrijvers van dit mo
ment. Bovendien heeft zij een groot oeuvre kinder
boeken op haar naam staan.
Mensje van Keulen (Mensje
Francina van der Steen) werd
geboren in 1946 te Den Haag
als eerste van drie kinderen.
Na de RK middelbare school
had ze verschillende baantjes,
onder meer in Londen (au pair)
en aan boord van een passa
giersschip. In 1967 vestigde zij
zich in Amsterdam.
Haar eerste verhaal werd in
1969 gepubliceerd in Hollands
Maandblad. Van 1970 tot en
met 1972 was ze redacteur bij
het weekblad Propia Cures,
waar ze politieke en literaire
cartoons voor tekende. De van
jongs af aan aanwezige lust tot
tekenen en schilderen maakte
in die jaren steeds vaker plaats
voor het schrijven van de korte
verhalen die tenslotte gebun
deld werden en eind 1972 ver
schenen onder de titel Alle
maal Tranen. Eerder dat jaar
verscheen haar debuut, de ro
man Bleekers Zomer.
Criticus Kees Schippers over
Bleekers Zomer: Bleekers Zo
mer kun je gewoon lezen om te
genieten. Om het spel dat
Mensje van Keulen speelt door
nooit iets te geven wat je ver
wacht." En over Allemaal Tra
nen zei Simon Carmiggelt: ,,De
indrukwekkendste bundel kor
te verhalen die ik de laatste ja
ren heb gelezen."
Van 1973 tot 1981 maakte ze
deel uit van de redactie van het
tijdschrift Maatstaf. In die pe
riode schreef ze de roman Van
Lieverlede, de schelmenballa
de; De avonturen van Anna Mo-
lino en de poëziebundels Lotge
vallen (1977) en (onder het
pseudoniem Josien Meloen)
Versjes uit de oude poepdoos
(1980).
In 1981 verscheen de roman
Overspel en in 1983 de verha
lenbundel De Ketting. Ze gaat
zich nu ook steeds intensiever
bezig houden met kinderboe
ken. Het aan haar zoon Aldo
opgedragen kinderboek Tbm-
mie Station werd in 1986 be
kroond met een Zilveren Grif
fel.
In 1987 kwamen het sprookje
Polle de Orgeljongen en de -
dikke - roman Engelbert uit.
Mensje van Keulen beschouwt
Engelbert als haar belangrijk
ste boek. In 1989 verscheen een
nieuw, griezelig kinderboek
van Mensje. De titel van het
boek is: Vrienden van de maan.
Het werd in 1991 bekroond met
de Nienke van Hichtumprijs.
In 1990 verscheen de bundel
Van Aap tot Zet, gedichten die
eerder in het NRC-Handels-
blad werden gepubliceerd, in
1991 gevolgd door de bundel
reisreportages De lach van
Schreck. Een jaar later publi
ceerde Mensje van Keulen het
kinderboek Meneer Ratti. Het
verhaal was eerder - in feuille
tonvorm - te vinden in het
NRC-Handelsblad. Ook in 1992
verscheen het boek Geheime
Dame, over de travestie van
haar goede vriend Maarten 't
Hart.
Tenslotte verscheen dit najaar
bij uitgeverij Atlas de roman
De Rode Strik. Het is een psy
chologisch gruwelverhaal, zich
afspelend in een Haagse volks
buurt, met de elfjarige angsti
ge en wat eenzame Maria Dal
berg en haar jongere zusje Bee,
die in een inrichting zit, als
hoofdpersonen. Gert jan van
Schoonhoven schrijft in het
Culturele Supplement van de
NRC van november '94 over de
ze roman: De Rode Strik is bij
vlagen zeer beklemmend.
Voor Maria is de straat waar zij
woont een plek vol onheil.
Haar gedachten worden per
manent beheerst door het erge
en het enge. Van Keulen wekt
die staat van angst, een combi
natie van 'echte' angst en ook
bangheid die op die leeftijd
spannend is, heel knap tot le
ven.
De avond wordt gehoudén in de
RSG Professor Zeeman aan 't
Hatfieldpark 2 in Zierikzee en
begint om 19.30 uur. De lezing
van Mensje van Keulen werd
mede mogelijk gemaakt door
financiële steun van de provin
cie Zeeland en de gemeente
Zierikzee.
VLISSINGEN (ANP) - Koningin Beatrix is zaterdag in Vlissingen bij de centrale
herdenking van de bevrijding van Walcheren. Die bevrijding èn de wederop
bouw van het eiland, vormen een verhaal apart.
De Canadese bevelhebber ge
neraal Simonds zag vijftig jaar
geleden slechts één manier om
de Duitse verdediging van Wal
cheren te ontregelen en het mo
reel van de vijandige militai
ren te ondermijnen: het eiland
onder water zetten.
De generaal moest wel, oor
deelde hij zelf. Walcheren, ei
genlijk de Westerschelde, was
belangrijk gezien de nabij ge
legen haven van Antwerpen.
De Wehrmacht had dan ook
zware kustbatterijen op het ei
land geplaatst, met veel gewa
pend beton er ter verdere be
veiliging omheen. De rest van
Walcheren was bezaaid met
bunkers en zogenoemde
..Rommel-asperges", een mil
joen staken om luchtlandingen
te laten mislukken.
De Canadese generaal kon wel
bevroeden dat de Nederlandse
regering in Londen niet erg en
thousiast zou zijn over zijn
plan een gedeelte van Zeeland
onder water te zetten. Alleen al
de droogmaking, na de bevrij
ding, zou een helse klus zijn.
Om tijdverlies te voorkomen,
lichtte Simonds „Londen"
daarom niet in.
Simonds stelde de geallieerde
opperbevelhebber, Eisenhower,
wel in kennis. „Ike" ging ak
koord. Daarop werden de be
woners van Walcheren gewaar
schuwd met uit vliegtuigen ge
worpen pamfletten: „Verlaat
de eilanden of, indien dat niet
mogelijk is, verhuis dan on
middellijk naar een veilige
plaats op de eilanden." Het
was gemakkelijker gezegd dan
gedaan. De eilanders konden
eigenlijk alleen maar via de
Sloedam van Walcheren af en
die werd voortdurend gebom
bardeerd en beschoten. De uit
tocht zou misschien net zo ge
vaarlijk zijn als op Walcheren
blijven.
Bommenwerpers
Een paar honderd Engelse
bommenwerpers bombardeer
den op 3 oktober de Westkapel-
se Zeedijk. Er vielen meteen al
150 doden, maar de geallieer
den spraken toch van een suc
ces omdat in de dijk een gat
van vierhonderd meter ont
stond. Later werden bij Vlis
singen en bij Veere gaten van
driehonderd, achthonderd en
zevenhonderd meter geslagen.
De Duitse bunkers werden
door de overstromingen on
bruikbaar. Transport van men
sen en materieel naar de kust
batterijen kon alleen maar met
de grootste moeite geschieden.
Daarmee had Simonds zijn
voornaamste doelen bereikt.
Toch viel Walcheren niet één,
twee, drie in geallieerde han
den. Het was opnieuw de Sloe
dam die voor problemen zorg
de. Viermaal werden de Cana
dezen teruggeslagen. Verster
king kwam uit Breskens, in de
richting van Vlissingen dat
door wel veertigduizend grana
ten werd getroffen. Drie dagen
later was de landing daar on
omkeerbaar.
Kustbatterijen
Bij Westkapelle, in de volks
mond Westkappel, moesten de
geallieerden de vier meest ge
vaarlijke kustbatterijen van
Walcheren uitschakelen. Ge
lukkige bijkomstigheid was
dat één van de batterijen door
de wateroverlast geen granaten
meer had kunnen inslaan. Na
een paar dagen gaf de Duitse
cotnmandant in Middelburg
Hare Majesteit koningin Beatrix, hier gefotografe&rd tijdens haar streekbezoek aan Schouwen
Duiveland. is morgen aanwezig bij de bevrijdingsfeesten in Vlissingen. (Foto: Joop van Houdt).
zich over, met zijn hele garni
zoen.
De overwinning was van grote
strategische betekenis. De ha
ven van Antwerpen werd een
wel zeer belangrijk aanvoer-
punt voor de geallieerden. De
prijs was, zoals bij zoveel cruci
ale momenten in de oorlog,
hoog. Hitier richtte zijn Vergel-
tungswaffen (VI en V2) vooral
op Antwerpen, hetgeen in het
Belgische circa vijfduizend do
den en gewonden heeft gekost.
Dertienduizend geallieerde mi
litairen die in Zeeland vochten,
sneuvelden of raakten gewond.
De helft van de slachtoffers be
stond uit Canadese vrijwilli
gers.
Nasleep
Het onder water zetten van
Walcheren had een lange
nasleep. Er kwam een Dienst
Drooglegging Walcheren. Hon
derden arbeiders werden inge
zet, maar het werk wilde niet
vlotten. Minister Tromp van
waterstaat kwam met het idee
voor het dichten van de gaten
de grote betonnen caissons te
gebruiken die nog van de aan
leg van zogenoemde Mulberry-
havens voor de Normandische
kust over waren. Ook stalen
torpedo-netten konden worden
benut. Daarvan bezat Enge
land nog flinke hoeveelheden.
Werkplan
Verder liet Tromp uit havens in
Europa en Afrika materieel
van grote Nederlandse water
bouwkundige aannemers over
brengen. De bewindsman
kreeg een Zwitserse liefdadig
heidsorganisatie zover voor
tweeduizend arbeiders barak
ken te laten bouwen. Tbn slotte
trommelde hij een hele groep
waterbouwkundigen op, die
een grootscheeps werkplan
moesten opstellen.
Ik worstel
Ondanks de voortvarendheid
van Tromp, en ondanks het feit
dat de arbeiders keihard en
soms dag en nacht werkten,
verliep de drooglegging niet
voorspoedig. Er waren tegen
slagen, met als meest dramati
sche de Watersnoodramp in fe
bruari 1953. De Zeeuwen lieten
zich echter nimmer uit het lood
slaan. Ze deden wat in hun wa
penspreuk staat: „Ik worstel
en kom boven".
Bedankt
Ik wil iedereen bedanken voor het bezoek, vele kaar
ten, fruit en bloemen bij mijn verblijf in het zieken
huis De Ligtenberg in Amersfoort, ook namens mijn
vrouw.
J. L.-MANNI
Ouwerkerk, november 1994
Noorsestraat 18
Verkoopadressen in uw omgeving:
Brouwershaven:
Mevrouw Hanse
Bruinisse:
Mevrouw Hanse,
Burgh-Haamstede:
Mevrouw Landegent
Nieuwerkerk:
Mevrouw Kloosterziel
Zierikzee:
Mevrouw Vis
telefoon 01119-1401
telefoon 01113-1397
telefoon 01115-2415
telefoon 01114-1984
telefoon 01110-13376
N.B.:
Van 7 t/m 12 november is er weer een
UNICEF-tentoonstelling én verkoopstand in
bibliotheek „de Stolpe" te Zierikzee.
£2,7
Prins 'A27
Bernhard i
Fonds Anjer
Cultuurfonds voor fondsen
Nederland
GIRO
PLAATS UW
FAMILIEBERICHTEN
IN DE ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
m
UlTVAARTLEIDERS:
L. M. van der Werf
m. de bruijne
Opgenomen in Arensman Uitvaartverzorging
u
BRUINISSE/ZIERIKZEE - In de week van 24 tot en met 29 oktober werden 103
ladingen mossels op de veiling in Yerseke aangevoerd met een totaal gewicht
van 44.794 ton netto. Dat is ruim 20.000 ton meer dan in de voorgaande week. De
aangeboden partijen werden alle aan de handel verkocht. Gemiddeld bedroeg
de prijs per ton 80,84, ongeveer twee gulden per ton meer dan in week 42. De
verzending was volgens opgave: België 6.284 ton, Frankrijk 4.242 ton, diverse
landen 2.473 ton en de binnenlandse handel tekende voor 4.109 ton.
De aanvoer op de mosselvei
ling begon op maandag 24 ok
tober met 16 ladingen, in totaal
7.181 ton bruto. Meer dan 700
ton per vaartuig werden aange
boden door de YE 16, de YE 57,
de YE 79 en de YE 156. De YE
79 viste in het westelijk deel
van de Oosterschelde 709 ton,
met een stukstal van 103 en een
vleesgewicht van 25,2 kilo. Del
ta Mossel tastte voor deze par
tij het diepst in de buidel.
Op dinsdag maakte de handel
keuze uit 18 verschillende par
tijen, waarvan vijf partijen uit
het noorden. De WR 41 loste
967 ton uit het Inschot met
stukstallen van 101 en 104. De
ze mossels kookten vleesge
wichten van 35,8 en 36,2 kilo.
Hollestelle en Zeelands Roem
werden hiervan de nieuwe ei
genaars. De ZZ 7 (J. Schot BV)
viste de vorige dag in het
Oosterom 896 ton bruto, met
stukstallen van 90 en 92. Het
vleesgewicht van deze beide
partijen kwam uit op ruim 40
kilo. Deze ladingen verhuisden
naar de verwaterpercelen van
Hollestelle.
De BRU 27 (De Ronde BV) arri
veerde met een vracht van
1.009 ton uit de Hammen. Soli
dair schreef het hoogst in voor
de inhoud van het achterruim,
met een stukstal van 107 en een
vleesgewicht van 26,1 kilo. Del
ta MosSel kwam het royaalst
uit de bus voor het voorruim en
kreeg daarmee de beschikking
over schelpdieren met een
vleesgewicht van 27,1 kilo.
Grote partijen
Op woensdag gingen, verdeeld
over 31 ladingen, 17.685 ton
zwarte schelpdieren onder de
hamer. Meer dan duizend ton
per schip werden aangeboden
door de vaartuigen BRU 5 (De
Waal-Jumelet, 1.402 ton), YE 80
(1.584 ton), BRU 14 (S. en S. Ot-
te de Waal Zn, 1.015 ton) en de
YE 157 (1.145 ton). De lading
van de BRU 5 noteerde met
stukstallen van 78 en 84 een
vleesgewicht van bijna 36 kilo.
Triton schreef voor beide par
tijen het hoogst in. De ladingen
van de YE 50 kookten bij
stukstallen van 95 en 98 vlees
gewicht van respectievelijk
40,7 en 39,1 kilo. Delta Mossel
graaide hiervoor het diepst in
de buidel. Dezae handelaar
deed dat verder ook voor een
partij met een stukstal van 71
en een vleesgewicht van 39,9
kilo, aangeboden door de BRU
90.
Donderdag 27 oktober gingen
in twe veilingen 31 ladingen in
andere handen over. De BRU
26 (D. de Ronde) arriveerde
vanuit het Oosterom met 1.191
ton bruto met een stukstal van
101 en 104. Het vleesgewicht
van deze partijen varieerde
tussen de 31,3 en 32,6 kilo. Uit
de Meep meerde de YE 87 af
met 1.288 ton bruto. Een partij
hiervan met een stukstal van
107 en een vleesgewicht van
39,8 kilo werd overgenomen
door Kroonton. Krijn Verwijs
toonde de meeste belangstel
ling voor het voorruim met een
stukstal van 89 en een vleesge
wicht van 35,3 kilo.
Tijdens de tweede veiling ver
scheen onder meer de BRU 50
(l. de Waal-Padmos) met 1.057
ton uit het Oosterom. De la
ding bevatte bij stukstallen
van 83 een hoogste vleesge
wicht van 38,2 kilo. Solidair te
kende voor 823 ton van de BRU
48 (Fa. Verspoor), uitgesmeerd
over twee ladingen. Het
stukstal cirkelde rond de 100,
het vleesgewicht was dik 33 ki
lo.
Op vrijdag tenslotte arriveer
den de YE 30 en de YE 80 vanaf
het Wad. De YE 30 was goed
voor 1.399 ton met stukstallen
van 84 en 95. De YE 80 loste
1.446 ton met vleesgewichten
van 37 en 40,3 kilo. Kopers van
deze partijen waren Delta Mos
sel, Hollestelle en Zeelands
Roem. Delta Mossel betaalde
in week 43 een hoogste prijs
van 122,89 aan een kweker uit
Yerseke.
ZIERIKZEE - Het hoogtepunt van de herdenking van de bevrijding van Walche
ren, de bijeenkomst op zaterdag 5 november in de Sint Jacobskerk in Vlissin
gen, wordt rechtstreeks uitgezonden op Omroep Zeeland. De Zeeuwse regionale
omroep plaatst de herdenking in een omlijstend bevrijdingsprogramma, dat 's
morgens 0111 10.00 uur begint en tot 16.00 uur duurt. Het programma wordt ge
presenteerd door Anke Taniliatu en Bob Lagaaij.
Tussen 10.00 en 13.00 uur wordt
gesproken met geallieerde oud
strijders, die in november 1944
betrokken waren bij de bevrij
ding van Walcheren. Ook zal
worden geschakeld met de ver
slaggevers Marjolein Zaal en
Peter Joosse, die zich in het
Scheldekwartier bevinden bij
de grote lunch met oud-strij
ders en in de Sint Jacobskerk.
waar alles in gereedheid wordt
gebracht voor de herdenkings
dienst, die ook zal worden bij
gewoond door koningin Bea
trix. Tussen 13.00 en 14.00 uur
wordt met medewerking van
Hans Sakkers, Hans Houter
man en Adrie Merman de ge
schiedenis van de bevrijding
van Walcheren verteld en vanaf
14.00 uur wordt de herden
kingsdienst -uitgezonden. De
uitzending wordt vervolgd met
een rechtstreeks verslag van de
optocht van de Sint Jacobs
kerk naar de locatie aan de
Commandoweg in Vlissingen,
waarbij de landingsmonumen
ten kransen worden gelegd. In
verband met deze speciale pro
grammering begint het zater
dagse sportprogramma Om
roep Zeeland Sport op 5 no
vember na de plechtigheid aan
de Commandoweg.
i
