Grote stijging prijzen
van huizen lijkt voorbij
Thuis bevallen is vaak
beter dan poliklinisch
NVM-halfjaarcijfers 1994:
Volgens recent onderzoek
Politie
sluit het
casino in
Kapellebrug
Aangehouden
Elektronisch leesbare
kranten en tijdschriften
Een fleurige nazomer-tuin
6
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
De woningmarkt is volgens NVM-voorzitter Van Groenigen weer hard op weg naar een gezond evenwicht. (Foto: Joop van Houdt).
ZIERIKZEE - De nieuwste halfjaarcijfers van tie NVM zetten de huizenmarkt voor het eerst sinds zeven jaar
weer in zonniger licht. „De grote prijsstijgingen lijken de top bereikt te hebben. De woningmarkt is weer
hard op weg naar een gezond evenwicht. Onze verwachting is dat de prijsstijgingen binnen een jaar gelijk
op zullen gaan met de inflatie. Dat betekent een jaarlijkse stijging van een proeent of drie", aldus de NVM-
voorzitter B. van Groenigen.
Volgens Van Groenigen was
vooral de dreigende rentestij
ging er de oorzaak van dat de
prijzen de afgelopen zes maan
den gemiddeld met elf procent
stegen. Veel kopers waren be
reid heel snel de hoge vraag
prijzen te betalen met het idee
dat ze dan toch van de lage ren
te konden profiteren. Ook het
feit dat steeds meer huishou
dens langere tijd over twee in
komens kunnen beschikken
heeft aan de prijsstijgingen
bijgedragen.
Gemiddeld
Het 'gemiddelde huis' in Ne
derland kost nu 229.000,- te
genover 206.800,- vorig jaar.
,,In het tweede kwartaal van
1994 was de prijsstijging echter
minder dan in het eerste kwar
taal en dat is een goede ont
wikkeling", verklaart Van
Groenigen. In het midden van
Nederland kost een huis nog
altijd veel meer dan elders. In
de provincie Utrecht ligt de
prijs van een huis zo'n 15 pro
cent' boven het landelijk ge
middelde.
Utrecht is dan ook de duurste
provincie. De goedkoopste hui
zen zijn te vinden in Gronin
gen, (30 onder het gemiddelde),
Friesland (-25%), Zeeland
(-21,5) en Flevoland (-12,5). De
verwachting dat de woning
markt weer meer aantrekt is
gebaseerd op een aantal rede
nen. De NVM-voorzitter ver
telt: ,,De consument heeft meer
vertrouwen in de economie.
Het werkloosheidscijfer daalt
voor het eerst sinds tijden en
dat bevordert het optim^me
over de economische ontwikke
lingen in de komende maan
den".
,,Het is vooral duidelijk dat de
koper geen zin meer heeft om
overdreven grote bedragen op
tafel te leggen voor een koop
woning. De koper zal dus meer
de prijs gaan bepalen en de
verkoper moet daarop inspe
len'. Van Groenigen vervolgt:
,,Niet alleen de koper trekt de
prijs naar beneden. Ook het
verhoogde aanbod op de markt
speelt een rol bij de minder
snel stijgende prijzen. Het aan
bod op de markt is ruimer.
Woningbouwcorporaties zijn
de afgelopen periode eindelijk
overstag gegaan en begonnen
met de verkoop van duurdere
huurwoningen aan zittende
huurders. Een fiks deel van de
potentiële kopers viel daar
door weg. Een ander deel van
de kopers kon terecht in nieuw
bouw, vooral in de vrije sector
is de oplevering van nieuw
bouwwoningen fors toegeno
men'. Van Groenigen ziet nog
een andere verklaring voor het
stijgende aanbod.
Verbetering
Veel mensen hebben de lage
rentestand aangegrepen om
hun hypotheek te vernieuwen.
In plaats van een ander huis te
kopen wordt het extra geld in
de verbetering van de huidige
woning gestoken. Een laatste
reden wordt gezocht in het feit
dat veel verhuurders dit jaar
hebben afgezien van de door
voering van de maximale huur
verhoging van 6 procent om
niet ver boven de marktprijzen
uit te komen. „Hierdoor heb
ben toch een heleboel mensen
besloten om nog even met het
kopen van een huis te wach
ten", aldus Van Groenigen.
De toename van het aanbod
van bestaande koopwoningen
en vooral de oplevering van
nieuwbouwwoningen zal in de
komende periode alleen nog
maar toenemen. Van Groeni
gen juicht dit toe. Hij stelt dat
een krappe markt voor nie
mand goed is. „Door een rui
mere markt ontstaat een beter
evenwicht, de prijzen worden
redelijker en dan kan je gaan
spreken van een gezonde situa
tie", zegt Van Groenigen. Voor
een1 instorting van de huizen
markt is de NVM absoluut niet
bevreesd.
Begin jaren tachtig stortte de
huizenmarkt volledig in na
eerst spectaculair te zijn ge
groeid. Nu zijn de omstandig
heden totaal anders en is er dus
geen kans op herhaling. Van
Groenigen: „Toen werden wo
ningen gebouwd zonder dat er
kopers voor waren. Daar is nu
geen sprake van. Verder stond
men toen aan de vooravond van
een recessie terwijl nu het alge
mene consumentenvertrouwen
toeneemt en het economisch
klimaat verbetert. Destijds be
droeg het rentepercentage ook
zo'n 13 procent.;De huidige hy
potheekconstructies. zijn heel
anders van opzet en vangen
eventuele rentestijgingen daar
door op."
Volgens de NVM: zal de vraag
naair duurdere eengezinswo
ningen voorlopig nog aanhou
den. Vooral de woningen tus
sen 275.000,- en 325.000,-
zijn erg gewild. Dat komt on
der andere doPfhet feit dat de
koper redelijk optimistisch is
over de ontwikkeling van het
eigen inkomen en het behoud
van werkgelegenheid. Een
tweede bijkomende factor is
dat de grootste groep op de wo
ningmarkt bestaat uit derti
gers en veertigers.
Na \de Tweede—Wereldoorlog
wasser sprake van een enorme
geboorte-explosie.. De baby van
toen bepaalt deüwoningmarkt
van nu.
Marktontwikkeling
Van Groenigen:' „We hebben
momenteel te maken met een
ongekend grote groep van der
tigers en veertigers. Die groep
heeft intussen carrière ge
maakt en verhuist weer. Zij
trekken van de goedkope een
gezinswoningen naar de duur
dere koopsector. Wil je de door
stroming op gang houden, dan
moeten investeerders geld wil
len steken in de duurdere koop
sector."
Van Groenigen: „Op die markt
ontwikkelingen haakt de NVM
in. De NVM innoveert dage
lijks en daarom zijn we bezig
met een zeer omvangrijk en
kostbaar project om ook gege
vens over bijvoorbeeld de leef
tijdsopbouw van de bevolking
en het uitgavenpatroon te ver
zamelen en te koppelen aan de
bestaande gegevens. Dan
wordt de informatie waar al
leen NVM-makelaars over be
schikken nog gerichter." Het
informatienetwerk van de
NVM, alle transacties worden
geregistreerd via de centrale
computer in Nieuwegein, is in
middels een begrip. Sinds 1974
is informatie verzameld over
meer dan 1 miljoen transacties.
De consument eist kwaliteit en
aan zijn wensen dient zo goed
mogelijk tegemoet gekomen te
worden.
Door het datacommunicatie
netwerk beschikt elke NVM-
makelaar iedere dag over de
nieuwste gegevens op het ge
bied van onroerend goed..
Bij de verkoop van een huis
worden alle gegevens inge
voerd. Het aantal kamers, de
onderhoudstoestand, de aan
wezigheid van tuin en/of gara
ge, de ligging, de isolatie, al die
kenmerken die een consument
kunnen helpen bij zijn zoek
tocht naar een passend huis.
Sinds kort zijn de NVM-
tarieven niet meer vastgelegd
maar veranderd in adviestarie
ven. De makelaar mag nu zelf
bepalen wat hij de klant wil la
ten betalen.
„In feite is de individuele ma
kelaar nu meer in staat om in
dividuele diensten aan te bie
den", aldus Van Groenigen. „Ik
heb de indruk dat een aantal
leden bezig is tarieven nog
meer marktconform te maken.
Makelaars gaan tarieven onder
meer uitsplitsen naar deel-
diensten. Als voorbeeld daar
voor kun je een- koper nemen
die zelf een huis heeft gevon
den en de makelaar alleen in
schakelt voor de prijsonder-
handeling. In een dergelijk ge
val hoeft een koper minder te
betalen dan het aloude 'all-in
tarief'.
Dat totaaltarief behelst veel
meer diensten dan alleen het
bemiddelen bij de prijsonder-
handeling. Van Groenigen
doelt hiermee op het uitgebrei
de dienstenpakket van dè
NVM-makelaar. Een greep
daaruit maakt duidelijk dat
het kopen van een huis geen
doe-het-zelf kwestie is maar
een ingewikkeld proces waar
de nodige kennis bij komt kij
ken. De makelaar moet niet al
leen bemiddelen, adviseren en
taxeren. Hij moet ook verstand
hebben van hypotheken, verze
keringen en juridische kwes
ties. Met al deze zaken dient
een koper rekening te houden
en het is de taak van de make
laar om dat ook daadwerkelijk
te doen. „Een goede NVM-
makelaar timmert constant
aan de weg, zijn adviezen aan
de consument baseert hij op
voortdurend bijgehouden vak
kennis en marktervaring", al
dus NVM-voorzitter B. van
Groenigen.
ZIERIKZEE - Als de zwangerschap normaal verloopt, kan de aanstaande moe
der het beste kiezen voor een thuisbevalling. Dat blijkt uit een onlangs gehou
den onderzoek. Een thuisbevalling is voor moeder en kind minstens even veilig
als een poliklinische bevalling. Bovendien voelen vrouwen die thuis zijn geble
ven, zich vaak beter dan vrouwen die naar het ziekenhuis zijn gegaan.
„Voor de veiligheid maakt het
niet uit waar je bevalt", zegt
onderzoeker Trees Wiegers.
„Uit ons onderzoek blijkt dat
de resultaten van thuisbeval
lingen en poliklinische beval
lingen niet ver uiteen lopen.
Vrouwen die thuis bevallen,
zijn bovendien minder vaak
somber en onzeker dan vrou
wen die poliklinisch bevallen.
Als een vrouw twijfelt, zou ik
zeggen: Laat de weegschaal
doorslaan naar de thuisbeval
ling!"
Verschillen
Tijdens het onderzoek hebben
ruim 1800 vrouwen en hun ver
loskundigen yragen beant
woord. Daarbij kwam een aan
tal onderwerpen aan de orde,
zoals het verloop van de beval
ling. de toestand van de pasge
borene en de toestand van de
moeder. Bij vrouwen die hun
eerste kind kregen, was weinig
verschil tussen bevallen thuis
en poliklinisch.
Bij de vrouwen die al eerder
een kind hadden gekregen, wa
ren de resultaten van de thuis
bevalling beter dan van de po
liklinische bevalling. Josephi
ne van der Heiden is ruim
twintig jaar verloskundige en
werkt in Velp. Zij merkt dat
veel zwangere vrouwen denken
dat poliklinisch bevallen veili
ger is dan thuis. „Maar dat is
een schijnveiligheid, legt ze
uit. „De gynaecoloog en kin
derarts staan echt niet achter
de deur van de verloskamer te
wachten of ze nodig zijn. Die
moeten opgeroepen worden".
„Is de bevalling 's avonds of 's
nachts dan moeten ze meestal
van huis komen." Lieneke
Kamphuis, bijna 25 jaar verlos
kundige in Apeldoorn, vult
aan: „Veel vrouwen zijn er
bang voor dat ze tijdens een
thuisbevalling alsnog naar het
ziekenhuis moeten. Ze zien er
tegenop om met hevige weeën
vervoerd te moeten worden.
Maar als je vooraf kiest voor
een poliklinische bevalling zit
je juist met weeën in een auto!
Want je gaat pas op het aller
laatste mompnt naar het zie
kenhuis."
Volgens de twee verloskundi
gen moeten zwangere vrouwen
de tijd nemen voor het maken
van hun keuze. „Het is heus
niet nodig om al vroeg in de
zwangerschap te beslissen
waar je wilt bevallen", zegt Jo
sephine van der Heiden. „Ik
raad dat zelfs af. De zwangere
krijgt in de eerste maanden
toch al met zoveel veranderin
gen te maken. Ze voelt zich
vaak niet lekker, moet wennen
aan de zwangerschap en aan
het idee dat er zoveel gaat ver
anderen in haar leven. Dat is
niet de beste tijd voor het ne
men van beslissingen."
Niet gek
Het is belangrijk dat iedere
vrouw zelf kiest waar ze wil
bevallen, vinden de verloskun
digen. „Een goede keuze kan je
pas maken als je genoeg weet
over de verschillende mogelijk
heden", zegt Lieneke Kamp
huis. „En daar kunnen wij al
les over vertellen. Het is dan
ook belangrijk dat de vrouwen
- en hun partners! - veel vragen.
Geen enkele vraag is gek."
De Nederlandse Organisatie
van Verloskundigen (NOV)
heeft een brochure uitgegeven
voor zwangere vrouwen en hun
partners. De brochure 'Eep
goede keuze bevalt beter' gaat
over de begeleiding tijdens de
zwangerschap door een verlos
kundige en de aspecten van be
vallen thuis of poliklinisch in
het ziekenhuis. Centraal staat
de vrije keuze die de vrouw
kan maken voor de plaats waar
ze wil bevallen.
De brochure is verkrijgbaar
via de verloskundigen in Ne
derland en op aanvraag bij de
NOV. De NOV vindt het be
langrijk dat vróuwen een be
wuste keuze maken voor de be
vallingslocatie. Goede infor
matie is daarbij onontbeerlijk.
De brochure geeft antwoord op
een groot aantal vragen. In het
kort komt een onderzoek aan
bod dat dit jaar in Gelderland
is gehouden, waaruit bleek dat
thuis bevallen minstens zo vei
lig is als poliklinisch.
Verder staan in de brochure tal
van praktische tips rondom de
zwangerschap en het krijgen
van kinderen. Ook is uitgelegd
wat de term 'medische indica
tie' betekent. De brochure is
gemaakt in het kader van de
Publieksdiscussie Keuzen in
de Zorg van het ministerie van
volksgezondheid. Het doel van
deze discussie is dat de consu
menten van de gezondheids
zorg zich bewust worden van
de keuzen die zij kunnen ma
ken.
KAPELLEBRUG - Via een ge
zamenlijke actie van politic en
justitie is woensdagavond het
casino in het Zeeuwsch-
Vlaainse Kapellebrug geslo
ten.
In het casino werd het verbo
den kansspel Euro OBS game
gespeeld; een spel dat is afge
leid van het bekende golden
tenspel. Tijdens de overval wa
ren in het casino acht perso
neelsleden en negentien bezoe
kers aanwezig. Alle aanwezi
gen werden aangehouden voor
verhoor en later weer vrijgela
ten. De officier van Justitie
reikte aan de personeelsleden
een voorlopige maatregel uit in
het kader van de wet economi
sche delicten. Wanneer zij zich
binnen een termijn van zes
maanden weer bezig houden
met dergelijke activiteiten ple
gen zij een ernstig misdrijf. De
speeltafels, het aanwezige geld
en de administratie werden in
beslag genomen en afgevoerd.
Aan de actie namen veertig
personen deel, waaronder de
officier van Justitie, de Rech
ter Commissaris, medewerkers
van het parket van de officier
van Justitie, de regiopolitie
Zeeland en de Koninklijke Ma
rechaussee.
DEN HAAG - Een Nederlander
is op de luchthaven van de
Zweedse hoofdstad Stockholm
aangehouden met een „flinke
hoeveelheid" van de Afrikaan
se pepplant qat.
Voor mensen met visuele handicap
ZIERIKZEE - Door gebruikmaking van de mo
dernste technologie zijn gedrukte kranten en tijd
schriften sinds kort gelijktijdig in 'Elektronisch
leesbare vorm' beschikbaar voor mensen met een vi
suele handicap.
Om kennis te maken met deze
Elektronisch Leesbare Kran
ten en tijdschriften (ELK) kun
nen slechtziende en blinde
mensen vanaf 9 september te
recht bij Visio, Regionale In
stelling Zuid-West Nederland
in Rotterdam. Visio is een lan
delijke stichting voor hulpver
lening en revalidatie aan
slechtzienden en blinden, met
regionale instellingen in onder
meer Rotterdam.
Cassette
ELK is een nieuwe tak van
dienstverlening van de Stich
ting het Centrum voor Gespro
ken Lektuur (CGL) in Grave.
Deze werkt landelijk en maakt
kranten en tijdschriften toe
gankelijk voor mensen met een
visuele handicap: op cassette
ingesproken (circa 300 bladen)
en nu ook elektronisch leesba
re (circa 10).
Voor het lezen van Elektro
nisch Leesbare Kranten/tijd
schriften hebben abonnees een
September: kortende dagen
ZIERIKZEE - Kortende dagen en een lagere zon
nestand herinneren ons er aan, dat de nazomer is in
gezet. Het uitzonderlijk natte en koude voorjaar, ge
volgd door even uitzonderlijke warme en droge zo
mermaanden hebben sommige bomen en heesters
problemen gegeven.
Zo hebben bijvoorbeeld plata
nen - normaal gesproken ster
ke stadsbomen - in het gehele
land een bijzonder slechte
bladstand. Ook in tuinen kan
een enkele soort er slecht aan
toe zijn: vervangen is de beste
oplossing. Vanaf oktober kun
nen zowel wintergroene als
bladverliezende heesters en bo
men worden geplant.
Fleurige ïladderaars
Voor kleur in de nazomertuin
kunnen tal van vaste planten
en heesters zorgen. Een van de
mooiste bloemheesters is vlin
derstruik, Buddleja. De geu
rende bloemen vinden niet al
leen aftrek bij vlinders, maar
ook bij hommels en wilde bij
en. Ze vinden er voedsel in de
vorm van nectar en stuifmeel.
Het sortiment Buddleja is
groot en er zijn prachtige
bloemkleuren in te vinden.
Vlinderstruik groeit overal.
Op een zonnige plek is de bloei
rijk en langdurig. Er is veel
keus in bloemkleuren. Eén van
de toppers is Buddleja davidii
'Pink Delight', met grote roze
bloempluimen. Ze worden wel
40 cm lang, als de struik in
maart-april diep wordt inge-
snoeid. Past vanwege de
bloemkleur en de bescheiden
hoogte (2,00-2,50 m) goed in of
naast een border met vaste
planten. Eveneens grootbloe-
mig is 'White Profusion' Pur
perrood is 'Royal Red', met wat
kleinere bloemtrossen.
Om een indruk te krijgen van
de verschillende bloemkleuren
is het nu de beste tijd om eens
bij een tuincentrum te gaan
kijken. In pot (container) ge
kweekte Buddleja's kunnen
Zo'n vlinderstruik (Buddleia davidii White Profusion') doet z'n
naam eer aan: vooral atalanta, kleine vos. klein en groot kool
witje en citroenvlinder zijn op de talrijke bloeiwijzen te vinden.
PC (personal computer) nodig
met één van de volgende aan
passingen: - een tekst-naar-
spraak systeem (voor een syn
thetisch gesproken versie) - en
een vergrotingsprogramma dat
de letters op het beeldscherm
vergroot - of een braille
leesregel voor weergave van de
tekst in braille. Eenmaal abon
nee, krijgt men via een
Teledata-ontvanger/decoder
(aangesloten op de tv-antenne
of -kabel) elke dag het favorie
te dagblad in huis.
ELK-tijdschriften komen iede
re week op een diskette via de
post Met speciale software
kan de lezer als het ware blad
zijden omslaan, 'koppensnel
len', artikelen en onderwerpen
op trefwoord zoeken, kopiëren
en bewaren. Mensen die door
een visuele of andere leeshan-
dicap geen gedrukte krant of
tijdschrift (meer) kunnen le
zen, kunnen voor een demon
stratie van deze unieke manier
van lezen (na telefonische af
spraak) terecht bij Visio.
bloeiend en wel worden ge
plant. Voor kleine tuinen en
potten zijn 'Nanho Blue' en
'Nanho Purple' geschikt, die
niet hoger worden dan 1,00 m.
Ze worden vrij breed en heb
ben een natuurlijke groeiwijze.
Tbt de meest aantrekkelijke
kleine heesters die in de twee
de helft van de zomer bloeien
behoort ganzerik of Potentilla
fruticoa.
Er zijn'ook vaste planten die
Pot^tiila heten, maar die
bloeien middenzomer. De
hoogte van de heester-
Potentilla's varieert van laag
(30 cm) tot hoog (1,30 m) en er is
dan ook voor verschillende ge-
bruiksdoelen een geschikte
cultivar te vinden. Kleurige
hagen kunnen bijvoorbeeld
met 'Maanelys' worden ge
maakt. Maar ook voor bodem
bedekking zijn er goede culti-
vars zoals de lage 'Elizabeth'.
De grote, helder gele bloemen
combineren goed met1 het
blauwgrijze blad.
En van de beste gele is 'Gold-
finger', een gezonde groeier
met grote bloemen. Een mini-
struikje is 'Golden Dwarf.
Hoewel de meeste Potentilla's
geel bloeien, zijn er ook wittg,
roze of oranjerode. Van de wit
bloeiende zijn de hoge 'Abbots-
wood' en 'Snowflake' aan te be
velen. Roze en vrij hoog is
'Princess', oranjerood bloeit
'Red Ace' (laag en breed). Een
vrij recente aanwinst is 'Annet
te', lichtoranje bloeiend. Met
z'n stevige groei, aantrekkelij
ke hoogte (60 cm) en lange
bloeitijd (tot in oktober) is 'An
nette' op vele manieren te ge
bruiken: voor een lage haag, in
een vak of als groep, zelfs in
een vaste plantenborder of als
kleuraccent in een pot
