Zorgkosten in woonzorgcentrum
Poortershof flink toegenomen
Schilderijen van
Anja Massee
|HH
Aantal plantenetende vogelsoorten
neemt sterk af in de Grevelingen
Jaarverslag over 1993
Door forse achteruitgang van zeegrasarsenaal
VRIJDAG 12 AUGUSTUS 1994 NR 25613
9
Het bestuur van woonzorgcomplex Poortershof ziet de afkorting WoZoCo niet zitten. (Foto: Joop van Houdt).
BROUWERSHAVEN - In het woonzorgcentrum Poortershof in Brouwershaven nam de hoeveelheid zorg die
de bewoners nodig hadden, en daarmee samenhangend ook de zorgkosten, in 1993 aanzienlijk toe. De zorg-
kosten stegen in een jaar tijd van ruim 92.000 naar ruim 108.000 gulden. Dat blijkt uit het jaarverslag Poor
tershof 1993.
Brouwershaven
Renesse
Brouwershaven
Hele maand augustus
Aquarellen van Tbos Visser in VW-kantoor
De Vergulde Garnaal. Werkdagen van 9.00 tot
12.00 uur en van 13.15 tot 16.15 uur.
Expositie Barbiepoppen. Museum De Blik
vanger, Capelweg 18. Dinsdag en donderdag
van 10.00 tot 12.00 uur en op woensdag van
13.00 tot 17.00 uur.
Maand augustus
op donderdag, vrijdag en zaterdag
Burgh-Haamstede Expositie poppen en keramiek. Galerie Jose-
fine. Van 10.00 tot 16.00 uur.
Tot en met 25 augustus
Zomerexpositie Zeeuwse Kunstkring. Stad
huis. Geopend op werkdagen van 09.00-12.00
en van 13.30-16.00 uur.
Tot en met 20 augustus
Burgh-Haamstede Expositie zijdecultuur en zijden batiks. De
Bewaerschole, Weststraat 18. Geopend van
maandag tot en met zaterdag 13.30-16.30 uur.
Tot en met 15 augustus
Burgh-Haamstede Expositie schilderijen Karischka. Galerie
Borsboom. Donderdag tot en met zaterdag
van 11.00 tot 17.00 uur.
Augustus
Burgh-Haamstede Schilderijen van Arjen de Jonge. Galerie
Borsboom, Achterweg 7. Open: donderdag,
vrijdag en zaterdag van 11.00-17.00 uur. Vrij
dag van 19.00-21.00 uur. Tevens op afspraak
(telefoon 01115-3032).
Tot 15 augustus
Renesse Aquarellen S. Hoevenberg en B. van der Luur.
Delta Hotel. Tijdens openingstijden hotel.
Tot en met 28 augustus
Zierikzee Zomerexpositie. Burgerweeshuis. Maandag
tot en met zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur.
Tot eind augustus
Oosterland Expositie van potloodtekeningen en olieverf
schilderijen door Bep Kodde, Marian
Feitsma en Jitske van der Linden. In Blauwe
Keet tijdens openingsuren restaurant.
Tot en met 31 augustus
Burgh-Haamstede Expositie in Galerie 't Zuuddek, van kera
miek van Cock Hazelaar, Greet Warmerdam
en Femke v. d. Berg; schilderijen van Anneke
Leydekker en Marion Hogenbosch. Ope
ningstijden: maandagmiddag 13.00-17.00 uur,
dinsdag, donderdag en zaterdag 10.00-17.00
uur.
Neeltje Jans 'Kreken'. Delta Expo.
Van 14 augustus
tot en met 1 september
Zierikzee Schilderijen Anja Massee. Galerie Noordha
venpoort. Dagelijks behalve maandag van
13.00 tot 17.00 uur.
Tot en met donderdag 1 september
Zierikzee Expositie schilderijen Jan Jongschaap. Foyer
Concertzaal. Op dinsdag, donderdag en za
terdag van 13.30 tot 17.00 uur.
Tot en met 15 september
Neeltje Jans Expositie Water, drie culturen zoekend naar
evenwicht (fototentoonstelling). In de koffie
shop van het Ir. Topshuis.
Tot en met 22 oktober
Brouwershaven Foto-expositie van Watersnoodramp en her
stel in Brouwershaven en omgeving, met kin
dertekeningen. 'Weggegooid en Weergevon
den', voorwerpen uit de Brouwse bodem.
Maandag t/m zaterdag 9.00-12.00 en 13.15-
16.15 uur. Museum De Vergulde Garnaal,
Markt 5 (boven VW).
Tot en met 31 oktober
Zierikzee Expositie Zierikzees zilver. Schutterszaal
Stadhuismuseum. Van maandag tot en met
vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur.
Tot en met november
Renesse Expositie Schildersclub Perspectief. Hotel 't
Tweespan.
ZIERIKZEE - In Galerie Noordhavenpoort in Zierik
zee is van zondag 14 augustus tot en met donderdag
1 september een expositie van schilderijen van de
kunstenares Anja Massee. De galerie is dagelijks
(behalve op maandag) geopend van 13.00 tot 17.00
Behalve door meer zórgbehoef-
te van de bewoners, werd de
toename van de zorgkosten
veroorzaakt door een stijging
van de uurtarieven van de ge
zinsverzorging en kruisvereni
ging. De twee zorgorganisaties
die het grootste deel van de
zorgverlening aan bewoners
van het woonzorgcentrum voor
hun rekening houden.
De Poortershof werd in 1991 ge-
Als oorzaken van de achteruit
gang van de plantenetende vo
gelssoorten, en dan met name
de knobbelzwaan, smient, wil
de eend, wintertaling en meer
koet, geeft het rapport een aan
tal redenen, waarvan de be
langrijkste is het ineenstorten
van het zeegrasarsenaal. Voor
al in de nazomer en de herfst
opend als het eerste woonzorg
centrum in Zeeland. De wonin
gen in het complex worden toe
gewezen aan ouderen met een
positieve indicatie voor een
verzorgingshuis-of een zorgwo-
ning. In het woonzorgcomplex
kunnen oudeyen, met on
dersteunende zorg en dienst
verlening, zelfstandig wonen.
Op die manier kan opname in
een verzorgingshuis of ver
vormde dit gras een spilfunctie
in de voedselvoorziening van
deze soorten. Verder blijkt het
ontstaan van het zoetwater-
meer Krammer-Volkerak, dat
een groot voedselaanbod heeft
voor planteneters, een sterk
aanzuigende werking op deze
vogels te hebben.
Over hoe het komt dat het zee-
pleeghuis worden uitgesteld of
voorkomen.
In de Poortershof wonen veer
tig mensen, waarvan 23 tussen
75 en 84 jaar oud zijn en negen
een nog hogere leeftijd hebben.
In 1993 waren er gemiddeld
veertien bewoners met een po
sitieve indicatie voor het ver
zorgingshuis. Alle andere be
woners hadden een indicatie
voor een zorgwoning. Dat wil
grasarsenaal in de loop der ja
ren in de Grevelingen danig is
afgenomen, bestaat volgens
het rapport, weinig duidelijk
heid. Ging het ooit om een op
pervlak van ruim 4000 hectare,
nu is daar nog zo'n 500 hectare
van over. Als mogelijke oorza
ken van afname worden ge
noemd voedselarmoede, een
zeggen dat de indicatiecommis
sie bepaalde dat zij behoefte
hebben aan beschermd wonen.
Zorg verschilt
De zorg, die een bewoner van
de Poortershof ontvangt, is af
hankelijk van wat hij of zij zelf
nog kan. Dat houdt in dat de
zorg die kruisvereniging en ge
zinsverzorging verlenen, ver
schilt van persoon tot persoon.
constant hoog zoutgehalte, ge
netische verarming en het
voorkomen van een parasitaire
slijmzwam.
De toename van het aantal vis
eters komt volgens het rapport
door een toename van de popu
latie van een aantal visetende
soorten als de fuut, geoorde
De toename in de zorg, vorig
jaar, werd vooral verleend aan
mensen met een positieve indi
catie voor een verzorgingshuis.
Per oudere, die is geïndiceerd
voor een verzorgingshuis, ont
vangt de beheerder van de
Poortershof, de Stichting voor
Huisvesting van en Zorg voor
Ouderen (HZO) jaarlijks 15.000
gulden van de provincie Zee-
Tand.
Dat geld komt uit de pot WBO-
gelden die is bedoeld voor ou
deren in verzorgingshuizen.
Van de gemeente Brouwersha
ven ontvangt de stichting HZO
jaarlijks een budgetsubsidie
van 50.000 gulden.
Tegenstrijdigheid
Uit het jaarverslag blijkt dat
er een tegenstrijdigheid be
staat tussen het provinciaal be
stuur, dat er van uit gaat dat
haar financiële bijdrage wordt
besteed voor zorg aan mensen
met een verzorgingshuis
indicatie, en het projectplan
Poortershof waarin staat dat
ook de zorg aan mensen met
een zorgwoning-indicatie kan
worden bekostigd uit die
WBO-gelden. Het bestuur van
de Poortershof heeft besloten
om, in afwachting van nadere
afspraken met de provincie, uit
het budget de nodige zorg te
verlenen aan alle bewoners van
het woonzorgcentrum.
Wijkfunctie
Uit het jaarverslag blijkt dat
de wijkfunctie van de Poorters
hof zich in 1993 verder ontwik
kelde. De drempel die er in het
begin bleek te zijn voor men
sen die niet in het woonzorg
centrum wonen, verdween.
Ook de deelname aan activitei
ten in het centrum door oude
ren van buiten de Poortershof
nam aanzienlijk toe. Niet al
leen ouderen uit Brouwersha
ven, maar ook uit andere ge
deelten van Schouwen-Duive-
land weten de weg naar het
woonzorgcentrum te vinden.
Het bestuur van de Poortershof
gebruikt het jaarverslag om
duidelijk te maken dat men
niet gelukkig is met de nieuwe
afkorting die wordt gebruikt
voor een woonzorgcentrum:
WoZoCo. De klank die het
oproept is volgens de HZO niet
iets waarnaar je op je oude dag
verlangt. Men illustreert die
mening met het volgende ge
dichtje: 'In 's-Gravenhage was
eens een bobo, die verzon de
kreet wozoco. Dat staat niet
voor zorg op maat, maar is
ambtelijk geblaat. Het is dus
geen bobo maar klojo.'
fuut en aalscholver. Ook speelt
mee een toename van het be
stand aan prooidieren voor de
ze vogels. Zo wordt er gespro
ken over een groei in de popu
latie van de brakwatergrondel
en sprot. Verder is het door
zicht van het water toegeno
men, waardoor de viseters ge
makkelijker hun prooi kunnen
vangen.
De Kraker noemt verder het
feit dat ondanks voornoemde
verschuivingen, de Grevelin
gen van internationaal belang
blijft voor watervogels. Vooral
de brandgans, geoorde fuut,
aalscholver, fuut en middelste
zaagbek doen het er goed. In
iets mindere mate geldt dit ook
voor de pijlstaart, rotgans,
brilduiker, smient en kleine
zwaan.
Wat de watervogels betreft,
raadt De Kraker aan om meer
onderzoek te doen naar het ver
dwijnen van het zeegras, de
ontwikkeling van de wieren,
bodemdieren en de visstand,
en de invloed van het sluisbe-
heer op deze zaken.
In het rapport wordt verder ge
steld dat het aantal van bijna
alle pioniervogels in de perio
de 1987-1993 aanzienlijk is af
genomen. Vooral de bontbek-
plevier, strandplevier, kok
meeuw, kleine mantelmeeuw,
zilvermeeuw, grote stern en
dwergstern moesten het ont
gelden. Deze vogels houden in
principe van kale broedplaat
sen. De achteruitgang in deze
soorten is dan ook onder meer
te wijten aan de toenemende
begroeiing in het gebied. De
aantallen van kluut, storm-
meeuw en visdief bleven onge
veer gelijk.
Weidevogels
Bij de weidevogels gingen
vooral de kievit, tureluur en
kemphaan achteruit. De kemp
haan verdween in 1993 zelfs he
lemaal van de broedvogellijst.
De afname van kievit en ture
luur komt door verruiging van
graslanden en de opkomst van
struwelen en vooral in het ge
val van de tureluur, de afname
van het zilte areaal.
De Kraker raadt in het rapport
aan experimenten met een wis
selend meerpeil een kans te ge
ven, waardoor het zilte pio
niersmilieu groot genoeg
blijft. Naast de bestaande be-
grazing, is volgens hem aanvul
lend maaiwerk nodig om het
gebied open te houden.
uur.
De schilderijen van Anja Mas
see ontstaan niet uit een idee of
vooropgezet plan, maar uit een
verwerking van emoties. Bij
voorbeeld de emoties die de ge
beurtenissen in Bosnië bij de
kunstenares teweeg brengen.
Ze legt die drama's vast via een
tekening om ze daarna te schil
deren. Uit een schilderij als
'lost identity' blijkt dat dit
soms maar ten dele lukt. Of het
doek 'als de doden geen naam
meer hebben', dat ontstond als
reactie op de World Press-foto
1993.
Die foto trof de kunstenares
door het visuele contrast tus
sen de kleine zwarte vrouw die
een witte lijkwade van de aar
de optilt en het emotionele con
trast tussen de vreugde van de
winnaar en het verdriet dat op
de winnende foto wordt afge
beeld. Het schilderij 'verboden
vrucht' kwam voort uit de
vraag 'hoe ver mag de weten
schap gaan'.
Het ontstaan van de mens; zijn
aardse herkomst is voor Anja
Massee de basis voor haar
werk, zowel wat inhoud als
vorm betreft. Ze zet haar doe
ken laag na laag op, zoals alles
in de natuur laag na laag is ont
staan. In dit transparante, ge
laagde oppervlak ontstaan
menselijke figuren, meestal
een vrouw en een kind. Tussen
het opbrengen van de verfla
gen zet Anja Massee het doek
weg om de inhoud op zich in te
laten werken. Pas wanneer
haar die duidelijk is geworden,
werkt ze het schilderij verder
uit.
De kunstenares gebruikt voor
haar werk aardkleuren zoals
ombers, okers en sienas die ze
verkrijgt met de ei-tempera
techniek, ofwel verf bestaande
uit eierdooier, olie, water en
een schakering van pigmenten.
Dat daarbij niet is te voorzien
hoe de kleuren uitvallen, vindt
ze een spannend onderdeel in
het scheppingsproces. Behalve
olieverfschilderijen maakt An
ja Massee ook pastels. De expo
sitie in de Noordhavenpoort
wordt zaterdag 13 augustus om
16.00 uur geopend.
Bij water- en waadvogels is de populariteit van de Grevelingen gedaald. (Foto: Joop van Houdt).
BROUWERSHAVEN - Het aantal plantenetende vogelsoorten in de Grevelingen is de laatste jaren sterk
teruggelopen, terwijl het aantal visetende soorten in de afgelopen jaren juist is toegenomen. Dit blijkt uit
het rapport De Grevelingen geteld, samengesteld door Kees de Kraker, die als vogelwachter op' het eiland
Hompelvoet in opdracht van Staatsbosbeheer en het Natuur- en recreatieschap de Grevelingen van 1986 tot
en met 1993, water- en broedvogels in het gebied telde.
