Geschiedenis komt tot leven
bij theaterrondleidingen
De zon van dichtbij bespied
met de ruimtesonde Ulysses
Grote verkeersdrukte
verwacht dit weekeinde
Creatieve vakantiegasten
Dubbelconcert voor
een dankbaar publiek
In Burgh, Haamstede en Renesse
Satelliet was drie en een halfjaar onderweg
In richting zuiden en Zeeland
Diefstal
kinder
schoenen
Diefstal
uit auto's
DONDERDAG 14 JULI 1994 NR 25596
5
Leerlingen van de Hogeschool Sittard brengen de geschiedenis over de-kerkbrand in Burgh tót leven. (Foto Marijke Folkertsma).
BURGH-HAAMSTEDE - Bezoekers die de komende weken de Karolingische Burcht, het museum De
Burghse Schoole en de Nederlandse Hervormde kerk in Burgh willen bekijken kunnen voor verrassingen
komen te staan. Op ludieke wijze brengt een theatergroep de geschiedenis tot leven en geeft een gids van
de gidsendienst Zeeland veel informatie over deze historische plekjes.
Het gaat om een initiatief van
de organisatie Westerschouwen
Actief en dat afgelopen dins
dag voor het eerst in de prak
tijk wordt gebracht. Eén Duits
gezin had zich voor de rondlei
ding aangemeld. De tocht be
gint bij de Burghse Schooieren
gaat van daaruit naar het ter
rein waar de Karolingische
Burcht, ook wel vluchtburcht
genoemd, rond 880 na Christus
gesitueerd was en hoogstwaar
schijnlijk diende als toe
vluchtsoord tegen de Noor
mannen. De gids verteld op het
terrein hoe één en ander in het
werk ging en de theatergroep
maakt het verhaal aanschou
welijk. Terug in de Burghse
Schoole kunnen de bezoekers
even bijkomen in het uit 1920
daterende schoolklasje. In de
schoolbankjes kan de bezoeker
de geschiedenis horen van dit
schooltje Ook hier wacht de
bezoekers een theaterverras
sing. Na een kijkje bij de ten
toonstelling van bodem
vondsten rondom de Karolingi
sche Burcht gaat de rondlei
ding verder naar de Hervorm
de Kerk, daterend uit de zeven
tiende eeuw. De gids vertelt
hier iets over de bijzondere epi
tafen (een soort grafschriften)
die in de kerk hangen en over
de oorzaak van de brand die de
kerk in 1924 verwoestte. Ook
hier helpt de theatervoorstel
ling de bezoeker zich in het ver
leden in te leven.
Vrijetijdskunde
Patrick Pouw, één van de coör
dinatoren van Westerschouwen
Actief, is tevreden over het ver
loop van deze eerste keer: Het
is natuurlijk altijd even uitpro
beren, en het is vandaag wel
erg warm."
De toneelstukjes worden opge
voerd door twee leerlingen van
de Hogeschool Sittard: Karin
Juurlink uit Flevoland en Ol-
lie Heijmans uit Nijmegen. Ka
rin: „Wij. volgen de studierich
ting Vrijetijdskunde. Wat we
hier doen kun je zien als stage
lopen, dat hoort bij het tweede
jaar. Het is een onderdeel van
Culturele Maatschappelijke
vorming." Sven van Rijswijk
doet dezelfde studie maar is
derdejaars op de Hogeschool
Nijmegen en begeleid Ollie en
Karin met de opzet van de to
neelstukjes en de teksten.
Tijden
Wie graag een rondleiding wil
meelopen kan hiervoor kaart
jes kopen bij de Burghse
Schoole. Deze is geopend van
dinsdag tot en met zaterdag,
van 10.00-12.00 uur en van
14.00-16.30 uur. Ook telefonisch
reserveren is mogelijk op tele
foonnummer 01115-1529. 'De
eerstvolgende rondleiding is
op dinsdag 19 juli, om 19.00
uur. Daarna zijn er nog vijf
rondleiding die plaats vinden
op zaterdag 23 juli om 14.00
uur, dinsdag 26 juli om 10.00
uur, dinsdag 2 augustus om
19.00, zaterdag 6 augustus 14.00
en op zaterdag 13 augustus om
11.00> 13.00 en 15.00 uur (deze
dag is de kerk niet bij de rond
leiding betrokken). De duur
van de rondleiding is 1,5 uur.
Ook in de kern van Renesse
zijn theaterrondleidingen, op
woensdag 201juli en op donder
dag 11 augustus, beide om 16.00
uur.
Deze wandelingen nemen on
geveer één uur in beslag. In
Haamstede kan men een kijkje
nemen op het slot en in de
kern, ondermeer bij het prach
tige Ankerhuisje. Deze theater-
rondleidingen duren een uur
en beginnen bij het VWkan-
toor in de Noordstraat. De eer
ste is op donderdag 14 juli om
13.00 uur en de tweede op vrij
dag 5 augustus om 11 uur.
NOORDWIJK (ANP) - Binnenkort komen we meer te weten over de aard en werking van de zon en de in
vloed van dit hemellichaam op onze omgeving. Voor het eerst in de geschiedenis zal een satelliet deze voor
de aarde onmisbare levensbron van dichtbij bespieden. Astronomen kijken met spanning uit naar de resul
taten van deze gedurfde missie.
De Europese ruimtevaartorga-
.nistie ESA verwacht dat haar
sonde Ulysses na een reis van
drie en een half jaar vele voor
de mens nog verborgen weetjes
aan de zon zal ontfutselen. Tot
5 november bevindt de satelliet
zich boven de zuidpool van de
aardse licht- en energiebron.
Daarna reist Ulysses doornaar
de noordkant waar de zonne-
bespieder zijn onderzoek van
mei tot september volgend jaar
zal voortzetten.
De zon mag dan vanaf de aarde
met allerlei kijkers, telescopen
en zelfs satellieten zijn beke
ken, de huidige kennis van dit
hemellichaam komt niet ver
der dan wat men ziet van de
smalle hoek van het ecliptisch
vlak van de zon. Het zou het
zelfde zijn als men de gehele
aarde in kaart wil brengen
door met een vliegtuig over de
evenaar te vliegen.
Ulysses is in staat de zon van
de meerdere kanten te bekij
ken. Het is de astronomen
vooral te doen om de poolge
bieden die we vanaf de aarde
niet duidelijk kunnen zien.
Voor het eerst zal de mensheid
in staat zijn het binnenste van
de heliosfeer te bestuderen. De
satelliet gaat namelijk een
overzicht maken van de nog
nimmer in kaart gebrachte der
de dimensie van het omhulsel
van de zon. De geleerden hopen
daardoor antwoord te krijgen
op vele vragen over de zonnefy-
sica. Daarnaast verwachten zij
nieuwe, onbekende astrofysi-
sche verschijnselen aan het
licht te brengen.
Voorzien van negen weten
schappelijke instrumenten zal
de satelliet onder meer de ei
genschappen van de zonne
wind en het magentisch veld
gaan meten. Tevens zal de uit
stoot van deeltjes van de zon
nevlammen, alsmede de bron
nen van gammastraling in
kaart worden gebracht.
Ulysses is lang onderweg. De
reis naar de zon, die zich op een
gemiddelde afstand van 150
miljoen kilometer van de aar
de bevindt, kon niet recht
streeks gemaakt worden. Dat
had onder meer te maken met
de grote hoeveelheid energie
die nodig is om deze afstand in
één keer af te leggen.
Daarom kwam de ESA op het
idee de zwaartekracht van de
grootste en meest massieve
planeet van ons zonnestelsel,
Jupiter, te gebruiken. Zo werd
de satelliet uit de schijnbare
baan van de zon met flinke
kracht in de richting van zijn
uiteindelijk doel geslingerd.
Dit was een flinke omweg,
maar Ulysses kon door deze
manoeuvre een snelheid van
ruim 160.000 kilometer per uur
ontwikkelen, een record in de
ruimtevaart. Met een dergelij
ke snelheid kan men bijvoor
beeld de afstand tussen Am
sterdam en Amersfoort in één
seconde afleggen.
Intussen zat Ulysses niet stil.
Tijdens de tocht verrichtte de
satelliet metingen van het stof
tussen de hemellichamen en de
steeds sterker wordende zonne
wind, die snelheden heeft van
drie miljoen kilometer per uur.
Een geheel nieuw licht wier
pen de instrumenten aan boord
van de sonde op de omgeving
van Jupiter, speciaal over het
magentisch veld van de pla
neet.
Verrast waren de wetenschap
pers over de gegevens die Ulys
ses tijdens de passage van Ju
piter begin 1992 naar de aarde
stuurde over het ontstaan en
verloop van het plasma van dit
hemellichaam en de herkomst
van de radiostraling. Ook over
Jupiters maan Io kwam men
veel meer te weten dan wat de
wetenschap tot voor kort hier
over wist te vergaren.
Energie
Op grond van de verzamelde
gegevens werd duidelijk dat de
magnetosfeer van Jupiter zo'n
honderd miljard kilowatt ener
gie per seconde produceert.
Met een dergelijke bron zou
een land als de Verenigde Sta
ten volledig van energie kun
nen worden voorzien.
De expeditie kwam niet zonder
horten en stoten tot stand. Al
in het begin van de eerste be
mande ruimtevluchten ruim
dertig jaar geleden bedacht
prof. J. Simpson van de Uni
versiteit van Chicago een mis
sie naar de zon. Maar de voor
dit avontuur benodigde tech
nieken waren toen nog niet
voorhanden.
Maan
De in de jaren zestig voor de
vluchten naar de maan ontwik
kelde navigatietechnieken bo
den echter perspectieven voor
een reis naar de zon. De Euro
pese en Amerikaanse ruimte
vaartorganisaties bezonnen
zich elk afzonderlijk over een
manier hoe de lichtbron van de
aarde het best kon worden be
reikt. In 1974 zagen zij in dat
het beter was de krachten te
bundelen om dit prestigieuze
project een succes te laten wor
den. De lancering werd vastge
steld op een dag in februari
1983.
Amerika kreeg echter budget
taire problemen en vroeg om
uitstel. In 1981 zag het land de
finitief af van zijn aandeel in
de missie. ESA gaf het project
niet op. Maar helemaal zonder
hulp van de Verenigde Staten
zou er van de expeditie niets te
recht komen. Afgesproken
werd dat Europa de satelliet
zou bouwen en de NASA zou
zorgen voor de krachtbron, lan
cering en het netwerk voor het
contact met Ulysses tijdens de
lange tocht.
De satelliet moest in mei 1986
de ruimte ingaan, maar het on
geluk met de Amerikaanse
ruimteveer Challenger in ja
nuari van dat jaar gooide roet
in het eten.
DEN HAAG/DRIEBERGEN (ANP) - In de Regio Noord beginnen vrijdag de
schoolvakanties van voortgezet en speciaal onderwijs. In het midden en zuiden
van het land begint tegelijkertijd de bouwvakantie.
Daarom wordt er voor vrijdag
middag en -avond en zaterag
overdag meer verkeersdrukte
verwacht dan normaal.
De wegen richting zuiden, Zee
land, kust en meren en Veluwe
zouden weieens flink vol kun
nen worden, denken het Korps
Landelijke Politiediensten en
de ANWB. Automobilisten die
naar Zandvoort willen, wordt
dringend gevraagd om via de
A5 Haarlem-Bloemendaal te
rijden om de kleinere wegen te
ontlasten.
Duitsland
In Duitsland is het vanaf vrij
dag ook in vijf deelstaten va
kantie. Bovendien sluiten Ford
en Opel de fabrieken. Ook bij
onze Oosterburen wordt vanaf
vrijdagmiddag tot en met za
terdagochtend een flinke druk
te op de wegen verwacht.
Veel Fransen grijpen de Veer
tiende Juli, de nationale feest
dag donderdag, aan om een
lang weekeind vrij te nemen.
Verder vertrekken er ook een
hoop Fransen voor hun vakan
tie.
Verder worden er bij diverse
grensovergangen lange wacht
tijden voorspeld.
In Hervormde kerk Dreischor
DREISCHOR - In de Nederlandse Hervormde kerk
van Dreischor vond dinsdagavond een concert plaats
van Sander van Marion op het orgel en panfluitist
Matthijs Koene. Onze correspondent tekende een
bloemrijk verslag op.
Het zonlicht kruipt door het
vroeg-gotische raam („Bra-
bantgotiek") achter het eigen
tijdse front van het orgel in de
Hervormde Kerk van Drei
schor. Schril contrast. Sander
van Marion, befaamd organist
uit Scheveningen zal straks de
strijd aanbinden met dit orgel
dat, geschenk van het Zweedse
volk, in 1968 gebouwd werd
door Vierdag uit Enschede.
Want het zijn niet de vele toe
risten, ook vanachter de oost
grens, die het mooie weer trot
seerden. Het orgel heeft daar
af en toe moeite mee. Maar Van
Marion overwon.
Bijkomend voordeel van een
orgelconcert is de gelegenheid
de achterkant van de kerk eens
te bekijken. Waarbij opvalt dat
bij de laatste restauratie in
Dreischor ook het oksaal, waar
het orgel staat, welisvCraar werd
vernieuwd maar met veel ge
voel voor de vele stijlen in deze
kerk. Liefhebbers van mar
mertechniek in schilderwerk
kunnen hun hart ophalen.
Improvisatie
Met een eigen improvisatie
over „Grote God wij loven u"
presenteerde Van Marion zich
duidelijk als een organist die
alle registers van het orgel
weet te bespelen, mede dank
zij zijn registrante, die een dui
delijk aandeel krijgt.
Panfluitist
Vervolgens is de beurt aan de
jeugdige panfluitist Matthijs
Koene (1977), die samen met
het orgel concerteert. Hun pro
grammakeuze is dit jaar goed
afgestemd op het subtiele even-
wicht tussen de majestueuze
krachten van het orgel en de ij
le tonen van een instrument
dat het van louter menselijke
inspanning hebben moet.
In een bewerking van een stuk
van Handel weet Koene roman
tische klanken aan zijn instru
ment te ontlokken. Het levert
hem in de pauze veel verzoeken
op om handtekeningen op zijn
CD.
Dankbaar
Het is duidelijk dat de twee
ras-musici die vanavond optre
den met stukken als het Vivace
uit Mozart's Kleine Nachtmu-
sik een dankbaar publiek heb
ben. En dat hun andante uit de
Peer Guint Suite van Grieg met
lang applaus beloond werd
voor het speelse en elegante sa
menspel tussen fluit en orgel.
RENESSE - Een 26-jarige in
woner van het Duitse Herdec-
ke liep woensdag tegen de
lamp toen hij probeerde drie
paar kinderschoenen te stelen
uit een warenhuis aan de Ho-
gezoom in Renesse.
De man had de schoenen in zijn
tas gedaan en liep door het
electronisch alarm, dat meteen
afging. De schoenen hadden
een waarde van 180.- gulden.
Na overleg met de officier van
justitie betaalde de Duitser ter
plaatse 300.00 gulden.
ZIERIKZEE - Een 20-jarige in
woner van Zierikzee deed
woensdag aangifte van dief
stal van een cd-speler en cd's
uit zijn auto die stond gepar
keerd in de Kokmeeuwstraat
te Zierikzee.
Uit sporenonderzoek bleek dat
de daders de binnenverlichting
uit hadden geschakeld en het
portierslot hadden vernield.
Ook aan de Kokmeeuwstraat
werden uit de-auto van een 55-
jarige vrouw uit Zierikzee
spullen gestolen. Ze deed aan
gifte van diefstal van een ra
dio/cassetterecorder die werd
ontvreemd.
Bij een derde diefstal in dezelf
de straat werd uit de auto van
een inwoonster van Zierikzee
de radio gestolen. De auto is
opengebroken in de nacht van
12 juli rond 22.00 uur.
In het Delta Hotel in Renesse is van 9 juli tot en met 15 augustus een expositie ran aquarellen
van mevrouw S. Hoevenberg en de heer B. van der Luur. Twee vakantiegasten die jaarlijk s hun va
kantie doorbrengen in Burgh-Haamstede. Via de cursussen voor vakantiegangers in 't Alte Vus be
gonnen ze daarbij aan een nieuwe hobby: het maken van aquarellen. Het werk var de 62-jarige
oud-technisch tekenaar en de 63-jarige vrouw worden voor het eerst getoond aan een groter pu
bliek. Ze zijn te zien tijdens de openingstijden van het Deltahotel.