'Stuntvliegeren kan soms een
levensgevaarlijke sport zijn'
Lange reeks Concerten
Zomerorkest Nederland
STOPNAALD
Casco YE 57 in
Bruinisse gearriveerd
Vader en zoon Jaquet uit Burgh-Haamstede:
Extra pad door Zepeduinen
Vrijwilligers
werken aan
Roemeens
ziekenhuis
Dinsdag 2 augustus in Zierikzee
MAANDAG 11 JULI 1994 NR 25594
5
Michael Jaquet uit Burgh-Haamstede heeft de Trofee van Oostende gewonnen. (Foto: Marijke Folkertsma).
BURGH-HAAMSTEDE - „Eigenlijk zou je een soort brevet moeten hebben voordat je aan de gang gaat met
een stuntvlieger," vinden James en Michael Jaquet uit Burgh-Haamstede. Het leven van vader en zoon Ja
quet wordt beheerst door vliegeren en ze reizen heel Europa door om mee te doen aan allerlei festivals en
wedstrijden. James ontwerpt en maakt zelf wedstrijdvliegers en de 14-jarige Michael is volgens zijn vader
een natuurtalent op het gebied van stuntvliegeren.
BURGH-HAAMSTEDE - Sinds 1 juli heeft de Ver
eniging Natuurmonumenten het weer mogelijk ge
maakt om vanaf Haamstede en Burgh door de Zepe
duinen naar de Adriaan van der Weydeweg te wande
len. Vanaf daar kan men door het bos naar het
strand. Het pad is, net als de andere routes door de
Zepeduinen, alleen toegankelijk voor leden van de
vereniging en voor donateurs van de Stichting het
Zeeuws landschap.
„Die Power Kites die je in de
winkels kunt kopen, daar kan
wel een trekkracht op staan
van 150 kilo. Die hou je niet, en
een kind zeker niet." zegt Ja
mes Jaquet. „Het heeft alles te
maken met het ontwerp van
een vlieger, de vorm bepaalt
hoe de wind er langs gaat. Een
wedstrijdvlieger, zoals ik die
maak, trekt' niet. Als een vlie
ger helemaal plat is komt de
wind er pal op. Door op een be
paalde manier vorm in de vlie
ger te brengen kan er wind
langs." Hij laat een vlieger zien
met een spanwijdte van 2,80
meter en een gewicht van 160
gram. „Dat weegt evenveel als
zo'n klein fabrieksvliegertje.
Ook heel belangrijk is het
soort touw wat je gebruikt. Er
mag niet te veel rek in zitten.
Als de vlieger in de lucht is
moeten de touwen strak staan
en niet met zo'n bocht erin. Je
kunt dan niet snel reageren
met de vlieger en dat kan le
vensgevaarlijk zijn, je kunt ie
mand onthoofden met zo'n
touw. Wat ook veel mensen niet
weten is dat je wettelijk niet
meer als 60 meter mag gebrui
ken. In Amerika is dat 45 me
ter. De winkeliers die stunt
vliegers verkopen weten er
meestal veel te weinig van af."
Collega-vliegeraar Fred Jans
sen is kunstvliegeraar. Zijn
specialiteit is het maken van
één-lijns kunstvliegers en ook
hij reist veel festivals en wed
strijden af. Fred: „Eigenlijk
zou er een soort keurmerk
moeten komen voor stuntvlie
gers, net zoals voor gas- en
elektrische apparaten, zodat ze
aan bepaaldeveiligheidseisen
op het gebied van materiaal
voldoen. Er wordt bespaard op
materiaalkosten omdat ze an
ders niet meer te betalen zijn."
Een goede wedstrijd vlieger
kost minimaal 600 gulden, dan
heb je een kale vlieger, zonder
stokken en touw. De vliegers
die James maakt in zijn vrije
tijd zijn erg gewild, maar hij
verkoopt ze niet aan iedereen.
Meestal gaan ze naar wed
strijdteams. James: „Als er
een ongeluk gebeurt door een
vlieger van mij, en net als bij
de meeste sporten komt dat
voor, ben ik niet verantwoorde
lijk." Fred: „Een vlieger die
neervalt bijvoorbeeld moet je
niet aanraken, je kunt je vin
gers ercff snijden. In IJmuiden
is iemand verongelukt die,
voorgetrokken door een vlie
ger, tegen een paal opknalde.
Op het gebied van veiligheid is
nog heel veel te doen. Bij grote
wedstrijden wordt het strand
altijcj afgezet omdat het ge
woon veel te gevaarlijk is."
Strandnota
De profs vinden dat je niet op
drukke stranden mag stunt
vliegeren. Op sommige stran
den is het zelfs al verboden zo
als in Katwijk. Ook in Wester-
schouwen is de gemeente voor
nemens het vliegeren aan ban
den te leggen. In de Strandnota
zijn plannen opgenomen om
het strand te verdelen in ge
deelten voor verschillende ma
nieren van strand-recreëren,
waaronder ook een gedeelte
voor stuntvliegeren. Volgens
de heer O. Griffioen van de ge
meente Westerschouwen ko
men er via verschillende kana
len, zoals strandpaviljoens en
de VVV's wel wat klachten bin
nen met betrekking tot over
last.
Griffioen: „Vooral de grotere
vliegers met ongeoefende vlie
geraars geven problemen. De
klachten gaan vaak over het la
waai die de vliegers maken en
incidenteel wat verwondingen.
We willen het zeker aanpak
ken, het probleem is duidelijk
gesignaleerd. In het najaar
komt de Strandnota weer aan
de orde en deze week worden
bij de drukke strandovergan-
gen attentieborden geplaatst
met het verzoek niet bij druk
ke concentraties mensen te
vliegeren."
Cultuur
Als iedereen zo kon vliegeren
als Michael zou het geen enkel
probleem opleveren. Naast het
feit dat hij de perfecte vliegers
van zijn vader gebruikt, heeft
hij de vlieger volledig onder
controle. „Een natuurtalent,"
vindt zijn vader en wijst op de
vele bekers, plaquettes en me
dailles. Bijna allemaal eerste
prijzen. Het vliegeren is hem
met de paplepel ingego+en
door zijn vader, die ook al vele
prijzen gewonnen heeft. „Hij
vliegerde al toen hij net kon lo
pen." James zelf, geboren op
Surabaya, is ook door zijn va
der enthousiast gemaakt. Ja
mes: „In landen als Indonesië,
China en Japan is vliegeren
een eeuwenoude traditie. Mijn
vader maakte vliegers van zeff-
gesneden bamboestokken en al
gauw kon ik ze ook zelf maken.
Toen ik zes was zijn we naar
Nederland gegaan. Trouwens,
vrijwel ieder land heeft zijn ei
gen vliegercultuur." Michael is
een geval apart. Behalve stunt
vliegeren, is hij ook bedreven
in balletvliegeren. Hierbij
wordt op de maat van muziek
van te voren vastgestelde pa
tronen met de vlieger gevlo
gen.
Thuis oefent Michael met een
klein vliegertje aan een stok de
patronen. De woning van de
Jaquet's is één en al vlieger,
van kleine papieren vechtvlie-
gertjes tot grote wedstrijd
stuntvliegers. James maakt er
soms wel 60 in de week. Ook
maakt hij weieens kleine
stuntvliegertjes die hij ver
koopt en de opbrengst hiervan
aan projecten voor arme kinde
ren in Columbia geeft.
Festivals
De festivals zijn ontmoetings
plaatsen voor de vele vlieger
liefhebbers. Maar ook tussen
door gaan ze weieens naar Pa
rijs of andere steden om op
plaatsen te vliegeren waar nor
maal gesproken geen mens het
in zijn hoofd haalt om te vlie
geren. Fred maakt er een hob
by van om zichzelf op de foto te
laten zetten, vliegerend bij be
roemde gebouwen als de Are de
Triomphe of de Eiffeltoren.
Fred: „Wij kunnen overal vlie
geren, zelfs zonder wind. Het is
echt te gek, als je eenmaal ge
grepen bent door deze sport
laat het je niet meer los." Ja
mes kan overal vliegers van
maken en krijgt regelmatig op
drachten de meest vreemde
vormen in een vlieger om te
zetten, bijvoorbeeld emblemen
van bedrijven of instanties.
Zelfs een bankstel-vlieger gaat
zonder problemen de lucht in.
Ook het nachtvliegeren is vol
gens de vliegeraars een feest
apart. James: „Van alles is mo
gelijk, bijvoorbeeld een zwarte
vlieger met een reflecterend
patroon, of vuurwerk. Het
grootste evenement op dit ge
bied vindt jaarlijks plaats in
Fan© in Denemarken.
Uit de hele wereld komen daar
vliegeraars naar toe. De lucht
is een kleurenzee van honder
den vliegers in allerlei vormen
en maten: schildpadden, sala
manders, mensen octopussen.
De grootste vlieger die ooit ge
maakt is meet 36 bij 16 meter
en moet opgelaten worden door
80 mensen en zit vast aan een
bulldozer. Ook bestaat er een
octopus-vlieger van 35 meter
lengte. Het afgelopen weekend
was er een festival in Oosten
de, het Drakenfestival.
Michael, die al op verschillen
de festivals furore heeft ge
maakt, heeft de trofee van
Oostende gewonnen: Een spe
ciaal ontworpen stuntvlieger
van een Amerikaanse ontwer
per.
GOES - In initiatief van de het
Comité Baraolt uit Goes gaan
in juli weer twee ploegen vrij
willigers naar het Roemeense
Baraolt om daar te werken aan
een opknapbeurt van het re
gionale ziekenhuis.
Alleen op die manier is het mo
gelijk dat de mensen in het zie
kenhuis op een (voor Neder
landse begrippen) normale ma
nier kunnen worden verpleegd.
In de afgelopen jaren werkten
ook vrijwilligers van Schou-
wen-Duiveland mee aan nood
zakelijke verbeteringen van
een aantal ziekenhuisafdelin
gen. Dit jaar worden de afde
ling chirurgie en het laborato
rium aangepakt. Onder meer
door die ruimten te schilderen
en te betegelen, het sanitair en
de riolering te vernieuwen en
de wanden af te timmeren. De
eerste ploeg vrijwilligers ver
trekt op 14 juli en de tweede op
28 juli. Het organiserende Co
mité Baraolt vormt onderdeel
van de Christelijke Gerefor
meerde kerk in Goes. Men
heeft het ziekenhuis in Baraolt
enkele jaren geleden geadop
teerd met de bedoeling het
duurzaam te verbeteren.
Ooit liep een pad van de
Zandstraat in Burgh naar de
Adriaan van der Weydeweg.
Om de rust in de Zepeduinen te
vergroten werd het afgesloten
voor wandelaars. Hoe geva
rieerd de Zepeduinen zijn is te
zien vanaf de rode rondgaande
route. De rest van het gebied is
voor de planten en dieren. Al
leen de Shetlandspony's mo
gen van de route afwijken. Zij
zorgen voor het beheer van de
duiben. Dankzij hen zijn er
weer open valleien en is het
zand hier en daar aan het stui
ven. Daardoor kwam plaats
voor pioniersoorten en voor
planten die groeien in duin
graslanden.
Steeds vaker kreeg de Vereni
ging Natuurmonumenten de
vraag of de doorgaande route
naar de bossen van Staatsbos
beheer niet in ere hersteld kon
worden. De verstoring, die dat
oplevert voor de natuur moest
worden afgewogen tegen het
gemak en genot van de wande-
De afmetingen van de nieuwe
aanwinst voor de Yersekse vis
sersvloot zijn: lengte 37,95 me
ter bij een breedte van 9 meter
van een holte van 2,70 meter. In
de machinekamer komen twee
Cummins-motoren te staan (ty
pe KT 19-M). De Eben Haezer,
die op de Tbzew Shipyard in Po
len werd gebouwd zal volgens
planning eind september begin
oktober worden opgeleverd.
Na de aankomst in Bruinisse
verdaagde het vissersvaartuig
op de helling bij scheepswerf
Van Duivendijk voor werk
zaamheden aan het onderwa
terschip. Met de opdracht voor
het nieuwe mosselschip onder-
laar. Na overleg binnen de ver
eniging heeft Natuurmonu
menten besloten aan de wande
laars tegemoet te komen. Er is
een route aangegeven met
blauwe paaltjes die de natuur
zo min mogelijk belast. In de
broedtijd van 15 maart tot 1 ju
li is hij gesloten voor gebruik.
De route loopt van de zandweg
naar de Adriaan van de Weyde
weg. Hij sluit aan op de rode
route, zodat hij ook vanaf de
Moolweg in Haamstede is te
vinden.
tekende de firma Nieuwenhui-
zen bij Maaskant Shipyards de
vierde opdracht binnen twin
tig jaar tijd. In 1975 liep de eer
ste nieuwe YE 57 (de huidige
YE 88) van stapel. Zes jaar la
ter werd dit vaartuig vervan
gen door het huidige dertien
jaar oude vaartuig waarvoor
momenteel naar een gegadigde
wordt gezocht. In 1988 verkocht
mosseikweekbedrijf Nieuwen-
huizen de YE 157, die daarvoor
onder het nummer BRU 17 van
de gebroeders W. en L. van den
Berg heeft gevaren. Een jaar
later werd dit vaartuig vervan
gen door een moderne mossel-
kotter, de YE 157 Cornelia.
Het Zomerorkest Nederland, kortweg het Zon, zal in de maanden juli en augustus een toernee
maken door Nederland. Het orkest werd in 1987 opgericht door de Stichting Melomaan en is samen
gesteld uit getalenteerde muzikanten, amateurs en conservatoriumstudenten, in de leeftijd tussen
16 en 23 jaar. De 57 deelnemers, inclusief de dirigenten, zijn afkomstig uit heel Nederland en heb
ben voor dit project ingeschreven. In drie repetitie-weekeinden, in mei, juni en juli en twee dagen
voorafgaand aan de toernee. wordt het repertoire ingestudeerd. Na tien dagen toeren door Neder
land gaat de groep weer uit elkaar. De doelstelling van het Zon is de belangstelling voor de ama
teur blaasmuziek te bevorderen. De deelnemers kunnen ervaring opdoen en geven in tien dagen
tijd vijftien concerten van twee uur in de buitenlucht. In Zierikzee speelt het orkest op het Haven
plein, op dinsdag 2 augustus om 12.00 uur.
Woensdag toog een aantal Zierikzeese zang-
lustigen, liefhebbers van mensen en muziek,
naar de Ouwerkerkse pastorie. Wat deze lie
den daartoe bracht gaat u als lezer natuurlijk
geen snars aan. Maar wel kan ik u een gang
naar deze pastorie van harte aanraden. Niet
alleen voor noden der ziel, maar ook voor het
lichaam is het daar goed toeven. De Ouwer
kerkse herder is (dit voor de niet-ingewijden)
dominee Otten, een predikant die we in alle
opzichten met het predikaat 'kleurrijk' mogen
aanduiden.
Met verve en met vuur weet hij onze gedach
ten, die op deze vakantiemorgen niet verder
reiken dan de koffie en de cake, op hoogker
kelijk peil te brengen. Het gesprek komt op de
verdwenen oude Ouwerkerkse kerk. De Duit
serdie het in z'n kop haalde om de eeuwenou
de toren van Ouwerkerk te laten instorten
heeft een torenhoge schuld op zich geladen.
Nadien koos Ouwerkerk voor een nieuw hart.
Bij het eerste kopje koffie al horen we hoe je
het met de Ouwerkerkse pastor stevig aan de
(herders)stok kunt krijgen. Voor wie het wil uit
proberen geef ik het volgende advies. U belt
bij de pastorie aan en zegt.'lk vind de Ouwer
kerkse kerk lelijk en de toren lijkt op een stop
naald.' Otten zal u op dat moment persoonlijk
bij de lurven grijpen en terwijl u snakt naar
adem zal hij u vragen hoe vaak u eigenlijk wel
in die kerk komt. Daarna sleurt hij u mee over
de Ouwerkerkse ring en hij zal u persoonlijk
alle hoeken van de kerk laten zien. Wees ge
rust: dat gaat op liturgische wijze. U zult 'be
amen' dat het er twaalf zijn. In de kerk werken
ze nooit met elftallen. Zo zal hij u van het ene
naar het andere symbool meenemen, want de
Ouwerkerkse kerk mag dan een peuter zijn bij
de andere bejaarde kerkgebouwen, de kerk
zit vol diepzinnige symbolieken. Aan het eind
van het lied zal hij u vragen om midden in de
kerk languit op de grond te gaan liggen. Daar
moet u naar boven kijken. En dan ziet u zoiets
moois. Waar ze in andere kerken het al dui
zenden jaren over hebben kun je in Ouwerkerk
namelijk zelf zien. Om dat te weten moet u er
zelf maar even gaan liggen.
Tenslotte wil ik het nog even hebben over de
toren die sommige snode spotters wel met
'stopnaald' aanduiden. Ter geruststelling
moet ik eraan toevoegen dat vele torens in Ne
derland bijnamen hebben die vaak eerder een
teken zijn van liefde dan van haat.
In Zierikzee kennen we natuurlijk allemaal de
'Dikke toren'. In Amsterdam is er een kerk die
men de fraaie naam van 'De Kolenkit' heeft
gedoopt en in Goes is er een moderne toren
van een Gereformeerde Gemeente-kerk die
wel de 'geloofsraket' wordt genoemd.
Ik geef Otten het volgende advies. Zodra ie
mand zijn toren een 'stopnaald' noemt, zou ik
hem of haar prijzen over het liturgische inzicht
en een plaats in de kerkeraad in het vooruit
zicht stellen. Dat zijn natuurlijke vurige kolen
die zo uit de 'Kolenkit' komen. Ik zou zeggen
dat de stopnaald symbolisch is voor de kerk
van Ouwerkerk, namelijk het weer helen van
dingen die kapot gegaan zijn. In bepaalde ge
vallen zou ik eraan toevoegen dat ook wei
eens losgeraakte steiloren kunnen zijn. Op
dat moment zullen de tranen in des spotters
ogen dringen en bijna zal hij ertoe overgaan
om hervormd te worden. Maar. overgaand in
een groots volume, raad ik Otten dan drin
gend aan om te roepen dat je met een stop
naald ook lekker prikken kunt in de billen van
vastgeroeste gelovigen en....figuren die de
schitterende kerk van Ouwerkerk op de korrel
willen nemen. En onder het motto 'geen
woorden maar daden' zou ik dan ook in een
flits een stopnaald te voorschijn toveren en de
achtervolging inzetten van de spotter die dan
ogenblikkelijk de benen neemt. Ziet u uzelf
gaan: rennend rond de ring Otten snelt in
wapperende toga met priemende stopnaald
achter u aan. Na zevenmaal rondom de ring te
zijn gesneld is er geen uitweg meer. U voelt de
hete adem in uw nek. Er is maar één mogelijk
heid. Uw redding is de toren van Ouwerkerk.
Op wonderbaarlijke wijze bestijgt u de toren.
En bovenaan gekomen leert u wat het is om
door het oog van een naald te gaan.
MARZAS
Excursies
Mensen die de Zepeduinen niet
kennen, maar wel willen ver
kennen kunnen in de maanden
juli en augustuus wekelijks
mee met een excursie op
woensdagavonden om 19.00
uur. Kaartjes hiervoor worden
verkocht bij de WV in Burgh-
Haamstede.
BRUINISSE - In de reparatiehaven van Bruinisse
arriveerde het casco YE 57 Eben Haezer voor reke
ning van de gebroeders Nieuwenhuizen in Yerseke.
