Actie Leprastichting voor
lepra-patiënten in Nepal
Toekomstmuziek: fiets
met tweewielaandrijving
Kantoor van de Toekomst
zet een nieuwe auto in
VIaggeschip vernieuwd:
de nieuwe Opel Omega
''Operatie Nepal
Technische ontwikkelingen
Achter
volging
Renault Safrane "Auto van de Toekomst
Grutto
Nu in Nederland leverbaar
6
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Amanda Spoel voor de Avro op reportage in Nepal bij oogarts Margreet Hogeweg. (Foto: Clemens Olsthoom).
ZIERIKZEE - ,,Zo'n jong kind en al zo'n ernstige vorm van lepra en ze heeft zo'n lief gezicht we kun
nen deze meisjes niet in de steek laten als je dit ziet, denk je: dat is niet meer van deze tijd!". Het is
duidelijk dat oogarts Margreet Hogeweg zich het lot van leprapatiënten aantrekt. Onlangs trok ze door het
Verre Westen van Nepal om mensen met lepra die door hun ziekte blind dreigen te worden, te behandelen
of te opereren.
Hogeweg: ,,De meeste mensen
denken bij lepra aan vermink
te handen, aan een aangetast
gezicht. Maar oogproblemen,
dat is een verschrikkelijk ver
waarloosd gebied. En dat is
tragisch, omdat er nogal wat
oogafwijkingen zijn bij lepra
waardoor mensen op den duur
slechtziend of zelfs blind kun-
neri worden. Het is één van de
verraderlijke afwijkingen die
lepra kan veroorzaken. Blind
heid is voor een leprapatiënt
heel dramatisch. Hij moet na
melijk met zijn ogen zien of hij
ergens wonden heeft, want voe
len kan hij het niet. Hij moet
kunnen kijken of hij niet er
gens intrapt met zijn gevoello
ze voeten."
Hogeweg ondernam de tocht
samen met Sukh lal Sing, de
Nepalese projectleider van de
Leprastichting in het Vijfde
Far West Region van Nepal.
,,In dit dun bevolkte gebied
zijn zo'n 3000 patiënten geregi
streerd", zegt Sukh lal Sing,
„maar het is zeker dat we een
heleboel patiënten nog niet ge
vonden hebben." Dat is niet
■verwonderlijk, want het lepra
bestrijdingsprogramma in dit
gebied is pas kort geleden op
gang gekomen. En je moet hier
geweest zijn om te begrijpen
welke problemen er zijn: veel
bergachtig terrein, bijna geen
wegen, patiënten die soms da
gen moeten lopen om een ge-
zondheidspost te bereiken
Stel je voor: dagen lopen op
zwerende en halfverlamde voe
ten.
Het programma van de Le
prastichting is er daarom op
gebaseerd de zorg zo dicht mo
gelijk bij de mensen zelf te
brengen, dus in de gezond-
heidsposten die overal ver
spreid zijn. Daar moet het
werk in principe door de
medisch-assistenten worden
gedaan. Maar die moeten na
tuurlijk gestimuleerd worden,
die hebben supervisie nodig,
de medicijnen moeten erheen.
Daar komt in een gebied als
West-Nepal heel veel lopen aan
te pas. In het in de bergen gele
gen TEAM Hospitaal zorgt de
Nederlandse Leprastichting
sinds kort voor de combinatie
therapie MDT.
De MDT-medicijnen werken
heel effectief, maar de patiën
ten die ze nodig hebben, moe
ten wel op tijd gevonden wor
den. En die lopen niet met hun
ziekte te koop. Of ze leven er
gens in de jungle omdat ze ver
bannen zijn uit hun dorp! ,,Ik
moet bekennen", zegt Hoge
weg, dat toen ik voor het eerst
een leprapatiënt ontmoette, ik
ook iets had van: zou ik niet
besmet kunnen raken. Je kunt
je voorstellen dat de mensen
dat hier ook hebben. Een poos
je geleden toen ik in India
werkte, had ik een stoffen
lappen-olifant gekocht voor
een eerstgeboren baby van on
ze vrienden."
Griezelig
,,Ik nam dat beest mee op
kraambezoek en ze vonden het
een prachtig cadeau. Tot ik ze
argeloos vertelde dat het uit
een lepraziekenhuis kwam.
Dat vonden ze maar griezelig
en het beest verhuisde meteen
naar zolder!'.'. De primitieve
kliniek van het hospitaal is één
dag het werkterrein van Hoge
weg. Ze onderzoekt er Dan, elf
jaar oud. Hij heeft lepra en
problemen met zijn ogen. Zijn
vader, ook leprapatiënt, is kort
geleden qestorven.
Zonder goede behandeling
wordt Dan blind, weet Mar
greet. „Zo'n jong kind en al
zo'n ernstige vorm van le
pra Ze heeft het er moei
lijk mee Later op de dag
opereert ze een leprapatiënt,
die een paar dagen eerder bij
één van de gezondheidsposten
is komen aanlopen. Margreet:
„Hij kan zijn ogen niet goed
sluiten omdat zijn oogspieren
zijn aangetast door lepra. Dat
heeft tot gevolg dat het hoorn
vlies uitdroogt, het oppervlak
van het oog. Dat hoornvlies
wordt geleidelijk troebel en er
kunnen ontstekingen ontstaan.
Zo'n oog gaat op den duur ver
loren."
Margreet naait de oogleden on
der plaatselijke verdoving een
stukje dicht. Het lukt de pa
tiënt al direct na de operatie
zijn ogen nu wel te sluiten.
„Zo'n operatie verdient welis
waar geen schoonheidsprijs",
zegt Hogeweg, maar de patiënt
wordt in ieder geval niet
blind." Een volksziekte op zijn
retour? De statistieken zouden
die indruk kunnen wekken.
Dankzij jarenlange inzet zijn
de aantallen bekende leprapa
tiënten weliswaar flink terug
gedrongen, maar wereldwijd
worden er toch ieder jaar nog
zo'n 800.000 nieuwe gevallen
van lepra ontdekt.
Dat zijn voornamelijk jonge
mensen en ook kinderen. Hoe
nodig leprabestrijding nog
steeds is en nog heel lang zal
blijven, bleek weer eens tij
dens deze tocht. Sukh lal Singh
en Margreet Hogeweg werden
toen geconfronteerd met een zo
ernstige vorm van deze ziekte
als ze nog nooit eerder hadden
meegemaakt. Hogeweg: „Als
je dit ziet, denk je: dat is niet
meer van deze tijd. Vier zusjes
zijn hier komen aanlopen. Hoe
oud ze zijn, weten ze niet. Ik
denk zo tussen de 12 en de 16
jaar. Ze zijn weggestuurd uit
hun dorp. Het schijnen wees
kinderen te zijn, ze weten heel
weinig. Een dag of vijf, zes zijn
ze aan het zwerven geweest.
Niet zomaar lepra
Op de één of andere manier
hebben ze deze plek weten te
vinden, waarschijnlijk omdat
hun broer hier al langer was.
Ze hebben allemaal lepra. Ja,
niet zo maar lepra. Het is al
heel ver gevorderd. Het mid
delste zusje Kaluh heeft een in
gevallen neus, geen wenkbrau
wen meer, ze heeft knobbels
aan haar oren, barstensvol le
prabacteriën.
Toen ze hier kwam hield ze
haar gezicht uit schaamte
steeds bedekt met een sluier.
Want zo'n geteisterd gezicht be
tekent lepra, dat weet iedereen
hier. En dan word je de laan
uitgestuurd. Ze moet al tien
jaar ziek geweest zijn. Ook de
drie andere meisjes hebben
verminkingen. Hun handen en
voeten zien er verschrikkelijk
uit."
Margreet heeft vooral te doen
met Kaluh. Als er geld zou zijn,
zou haar gezicht, waaraan ie-
dereen kan zien dat ze lepra
heeft, met plastische chirurgie
weer een beetje toonbaar ge
maakt kunnen worden. „Met
elkaar moeten we de lepra hier
tot staaabrengen. Operatie Ne
pal moet slagen", zegt Hoge
weg, terwijl ze ontroerd haar
blik afwendt. En als het aan
haar en Sukh lal Sing ligt: hoe
eerder hoe beter.
ZIERIKZEE - De Fransman Raymond Cloarec wil te
boek staan als de uitvinder van een fiets met twee
wielaandrijving. Men neme een racefiets. Op de ho
rizontale buis gemonteerd een standaard om de ver
voorovergebogen romp van de fietser te ondersteu
nen. Aan het balhoofd een op armlengte afstelbare
buis met een crankstel en een ketting die naar de
naaf van het voorwiel loopt.
Aan die naaf bevindt zich een
freewheel met een paar krans
jes. Aan de voorvork een de-
railleur. Het gewone racestuur
met handremmen blijft ge
handhaafd om bochten te kun
nen nemen. Op het stuur is een
triathlon-greep aangebracht,
met op het hoogste punt de
commandeurs van de voorwiel-
derailleur; vlak onder de kin
van de fietser, omdat die ze
daarmee ook moet bedienen.
De handaandrijving vermenig
vuldigt in het ideaalste geval
het rendement van de trap-
kracht met anderhalf. Maar
vooroverliggend met voeten en
handen fietsen is zo ingewik
keld, dat zelfs de testrijdende
wielrenner er niet harder door
fietste dan op een gewone race
fiets.
Een andere technische ontwik
keling betreft het materiaalge
bruik. Beryllium bijvoorbeeld
is een metaal dat voor fietsen
lijkt geschapen: het is ultra-
licht. oersterk en leent zich uit
stekend voor het maken van
buizen. Dat deed de American
Bicycle Manufacturing Co.
(ABM) ertoe besluiten een
fietsframe van beryllium te
ontwikkelen. Het inmiddels
vervaardigde prototype weegt
nog geen twee kilo.
Beryllium is na de gassen wa
terstof, helium en lithium het
lichtste scheikundige element.
Het zeer dure metaal wordt al
veel gebruikt in de lucht- en
ruimtevaart. ABM is de eerste
die beryllium toepast in een
gebruiksartikel voor het pu
bliek. Dat gebruik zal echter
niet massaal plaatsvinden. De
kosten van het eerste berylli
um fietsframe bedragen name
lijk 25.000. ABM is van plan
de uiteindelijke frames te ver
vaardigen van een legering met
aluminium. Daardoor worden
ze minder stijf, nog steeds
stukken lichter dan elk ander
frame en (wat) goedkoper.
In Duitsland en Zwitserland
hebben twee fabrikanten bijna
gelijktijdig eenzelfde fiets-
liftsysteem op de. markt ge
bracht. Daarmee kan de fiet
sende automobilist een of
meerdere fietsen zonder rug-
en hoofdbrekens op het imperi
aal plaatsen. De lift van de
Zwitserse firma Giraffe S.A.
kan aan elk bestaand imperi
aal worden gemonteerd. Daar
na kan de fiets vanaf de zijkant
van de auto eenvoudig worden
ingehangen. Een speciaal veer-
mechaniek heft de fiets op en
plaatst hem in de juiste positie
op het dak. Het tweede sy
steem bestaat uit een volledige
imperiaal met twee liften,
waarmee vanaf beide zijden
van de auto een fiets kan wor
den opgeladen. De methode is
verder hetzelfde: fiets vast
klemmen en een zetje geven.
De veer doet verder het zware
werk.
LEUSDEN - Na een wilde ach
tervolging en een schietpartij
heeft de politie van Amers
foort maandagavond een 25-
jarige verdachte aangehouden
die eerder op de avond in Zeist
een fiets had gestolen.
ZIERIKZEE - Chriet Titulaers 'Kantoor van de Toe
komst' heeft onlangs een Renault Safrane Baccara
in gebruik genomen als nieuwe 'Auto van de Toe
komst'. De Safrane vervangt de Audi 100, die twee
jaar geleden voor dit doel werd ingezet.
Aan de standaard rijke uit
rusting van de Baccara werd
een groot aantal geavanceerde
communicatie- en navigatie
systemen toegevoegd. Voor de
basiscommunicatie zijn een au
totelefoon, een semafoon en
een sprekende fax geïnstal
leerd. Die laatste leest binnen
komende berichten voor, zodat
de bestuurder tijdens het rij
den de fax niet hoeft te lezen,
maar kan afluisteren.
Portable computer
Verder is de auto uitgerust met
een portable computer, die
communicatie mogelijk maakt
tussen de auto en de thuisba
sis. Dat gebeurt met behulp
van een antenne op het dak, die
een verbinding onderhoudt
met de Eutelsat-kunstmaan.
Deze satellietcommunicatie
maakt het ook mogelijk om
vanuit de thuisbasis de auto te
volgen. Zo weet men op elk mo
ment waar de auto zich in Eu
ropa bevindt.
Voor het genot van de inzitten
den beschikt de 'Safrane van
de Toekomst' natuurlijk over
een uitstekende geluidsinstal
latie. Verder kan televisie wor
den gekeken en een drankje
worden genuttigd uit een mini-
koelkast. De kleurentelevisie
is aangesloten op een videore
corder en, beschikt over af
standsbediening. De aanwezig
heid van een televisie lijkt mis
schien gewoon, maar is dat in
feite niet. Omdat de auto be
weegt en voortdurend van rich
ting verandert, zou de antenne
moeten meedraaien om een sto
ringsvrije ontvangst te garan
deren.
Daarom is er op de Safrane een
speciale antenne geplaatst, die
er voor zorgt dat het signaal
onder elke hoek helder door
komt. De bestuurder van de
Auto van de Toekomst beschikt
over een aantal handige hulp
middelen, zoals de Travelpilot
en de Parkpilot. De eerste is
een elektronische wegenkaart,
die met behulp van een beeld
scherm de bestuurder feilloos
van A naar B leidt. Correcties
van de positie van de auto wor
den in de Travelpilot, die in de
Auto van de Toekofnst is ge
monteerd, op unieke wijze
doorgevoerd. Dat gebeurt na
melijk door middel van satel-
lietnavigatie.
Daarvoor maakt het systeem
gebruik van de dakantenne,
die ook wordt benut voor de
satelliet-communicatie. Het
tweede hulpmiddel, de Parkpi
lot, is een videosysteem, waar
bij de bestuurder op een beeld
scherm kan zien wat er achter
zijn auto gebeurt. Bijzonder
ook is de aanwezigheid van het
ongevallen-registratiesysteem
(OOG). Met dit systeem wordt
volautomatisch het gedrag van
het voertuig voor, tijdens en na
een botsing geregistreerd.
Zwarte doos
Dat gebeurt in een zwarte
doos, die in de kofferruimte is
geplaatst. Deze 'black box', die
in de luchtvaart al jaren lang
zijn nut bewijst, moet het wa
terdichte bewijs leveren wie
schuldig is aan een ongeval. Ai
deze systemen worden toege
voegd aan de al standaard rijke
uitrusting van de Renault Saf
rane Baccara. Van huis uit be
schikt deze auto over een
fluisterstille 3,0-liter V6-motor,
een dynaktief veersysteem,
snelheidsafhankelijke stuur
bekrachtiging en een automati
sche vierversnellingsbak.
Het interieur is voorzien van
met leer beklede, elektrisch
verstelbare zitplaatsen. De
bestuurdersstoel beschikt bo
vendien over een geheugen met
drie te programmeren voor
keurstanden, die ook de stand
van het elektrisch verstelbare
stuurwiel onthoudt. Verder
worden de portieren ontgren
deld door middel van centrale
portiervergrendeling met in-
frarood-afstandsbediening en
wordt het klimaat in de auto
beheerst door een elect^onisch
geregelde airconditioning-in
stallatie.
De nieuwe Auto van de Toe
komst maakt onlosmakelijk
deel uit van het Kantoor van de
Toekomst. Wie de bijzondere
Safrane wil zien, moét dan ook
een bezoek brengen aan het
Kantoor. Tijdens de rondlei
ding krijgen de bezoekers de
auto dan te zien en na afloop
kunnen zij eventueel een proef
rit maken. Het Kantoor van de
Toekomst is geopend op werk
dagen van 10.00 tot 17.00 uur en
gevestigd aan de Utopialaan in
Den Bosch. Voor zakelijke be
zoekers is de toegang gratis.
WATERLAND - Het grutto
bestand in Nederland loopt
alarmerend terug. De stichting
Dondervogel concludeert dat
dinsdag na analyse van vogel
tellingen in veenweidegebie-
den rond Zaanstad. Volgens
eep woordvoerder van de stich
ting zullen de plannen om het
grondwaterpeil in de polderge
bieden verder te verlagen de
sastreuze gevolgen hebben
voor de grutto.
NOORDGOUWE - Bij alle Nederlandse Opel-dealers wordt de première gevierd
van de nieuwe Omega, het vlaggeschip van Opel waar menigeen reikhalzend
naar heeft uitgekeken. De vorige Omega was immers reeds enkele maanden ge
leden totaal uitverkocht en de Senator verdween medio vorig jaar uit produktie.
Sinds de produktiestart in de
fabriek te Russelsheim is het
werktempo stap voor stap op
gevoerd, om het normale pro-
duktieniveau te bereiken en te
gelijkertijd optimale kwaliteit
van de nieuwe Omega te garan
deren. Inmiddels zijn de Ne
derlandse Opel-dealers voor
zién van de eerste exemplaren.
Die zullen er niet lang blijven
staan, want inmiddels hebben
zich reeds meer dan 1000 klan
ten voor de nieuwe Omega ge
meld. Wat betekent, dat de
bestelde voorraad reeds tot en
met de fabrieksvakantie in
augustus is uitverkocht.
Veiligheid
De enorme interesse voor de
nieuwe Omega kan deels wor
den verklaard uit het feit, dat
Opel het enige tijd zonder top
model heeft moeten stellen. De
Senator verdween medio 1993
uit produktie en de vorige
Omega bleek in zijn nadagen
nog zo gevraagd, dat de reste
rende voorraad reeds begin dit
jaar compleet was uitverkocht.
Met als bijkomend voordeel
dat de Opel-dealers zich per
fect hebben kunnen voorberei
den op de komst van het verse
topmodel.
De nieuwe Omega zit ruim in
de sterke punten. Drie aspec
ten voeren de boventoon. Het
meest in het oog springt uiter
aard de zeer fraai vormgegeven
carrosserie, waarin een zee aan
binnenruimte en een kluis aan
passieve veiligheid schuilgaat.
Tfen tweede biedt de Omega di
rect een enorme hoeveelheid
keuze-mogelijkheden, dankzij
het, complete modellenpro-
gramma met uitsluitend nieu
we motoren.
Elke Opel Omega heeft onder
meer standaard ABS, twee
full-size airbags, centrale ver
grendeling met infrarood af
standsbediening en startonder
breker, audiovoorbereiding
met acht speakers en antenne
in de achterruit, stuurbekrach
tiging en bovendien elektri
sche bediening van de voorpor-
tierruiten, de buitenspiegels
plus de hoogteverstelling van
de bestuurdersstoel. Boven de
Omega GL, die de aanduiding
'instapmodel' eigenlijk nauwe
lijks verdient, biedt de GL
Comfort tegen een meerprijs
van 2750,- standaard metallic
lak, bredere banden, drie
hoofdsteunen op de achter
bank, instelbare lendesteunen
op beide voorsteelen, elektri
sche hoogteverstelling even
eens op de passagiersstoel ter
wijl de rugleuning van deze
stoel ook in zijn geheel naar vo
ren kan worden geklapt.
Het allerbeste dat Opel te bie
den heeft, is verzameld in de
Omega MV6. Net zoals bij alle
andere uitvoeringen het geval
is, staat ook de topversie als
Sedan en als Stationwagon ter
beschikking. Als sterkste mo
tor uit het programma was tot
op heden de drieliter ECOTEC
V6 24V exclusief voor de Ome
ga MV6 gereserveerd. De grote
interesse van het koperspu-
bliek voor de gloednieuwe zes
cilinder Turbo Diesel heeft
Opel echter doen besluiten, om
ook deze motorisering aan de
MV6 uitrusting te gaan koppe
len. De Omega MV6 kan door
de kenners van buitenaf wor
den herkend aan de typerende
vijfspaaks lichtmetalen wie
len, de koplampsproeiers en de
dorpellijsten die in carrosse-
riekleur zijn gespoten. De MV6
Turbo Diesel zal naar verwach
ting nog dit najaar in het Ne
derlandse modellenprogram-
ma worden opgenomen. Dan
zal ook de prijs bekend worden
gemaakt.
De nieuwe Omega is zowel in Sedan- als in stationcar-uitvoering verkrijgbaar.